Thoạt kỳ thủy, hai tiếng “ giang hồ ” được dùng để định danh một lớp người phiêu bạt, lấy việc hành hiệp trượng nghĩa, giúp kẻ yếu người cô giành lại sự công minh làm mục tiêu ; lấy phô diễn năng lực, hơn thua cao thấp – hầu hết về sức mạnh võ nghệ – làm niềm vui … Với ý nghĩa đó, “ giang hồ ” được nhìn nhận như một lối sống, một loại tính cách, đẹp và mã thượng. Tuy nhiên, cái đẹp ấy chỉ còn sống sót trong sách kiếm hiệp phần lớn là hư cấu. Theo thời hạn, hai tiếng “ giang hồ ” đã biến chất, tha hóa hẳn. Đến nay, nó chỉ còn lại như một khái niệm về tội lỗi và cái ác, “ giang hồ ” được hiểu như từ định danh về một quốc tế gồm toàn những kẻ sống ngoài vòng pháp lý, kết bè kết đảng và thủ lợi bằng con đường phạm pháp .
Nhưng, việc nghiên cứu và phân tích những khái niệm không phải là nghĩa vụ và trách nhiệm của chúng tôi. Đó là việc làm của những nhà xã hội học. Với cuốn sách này, chúng tôi chỉ muốn khắc họa lại một cách đúng chuẩn những khuôn mặt cộm cán nhất của giang hồ miền Nam trong thế kỷ XX. Để bạn đọc tiện theo dõi và nhận diện rõ nét quy trình tha hóa của quốc tế giang hồ, những khuôn mặt trong sách được sắp xếp theo đúng trình tự thời hạn mà họ sống. Bắt đầu từ Sơn Vương Trương Văn Thoại từ những năm 1930, “ người của giang hồ ” dù sao vẫn còn giữ được những nét mã thượng, mục tiêu giang hồ còn đôi chút hướng thượng và trọng nghĩa, không ít vẫn phảng phất đôi nét Từ Hải, Robin Hood – người của tự do. Trượt dài đến “ thời hai tay ba đao ” của những năm 60-70, “ giang hồ ” đã trọn vẹn biến chất, trở thành một quốc tế ngự trị đầy rẫy những cái ác, ác từ tâm lý đến hành vi, với những Đại Cathay, Sơn Đảo, Lâm Chín ngón, Điền Khắc Kim, Năm Vĩnh v.v … Từ xuất phát điểm là bạn của dân nghèo, giang hồ đã trở thành tai ương, nỗi ám ảnh đầy rình rập đe dọa của lương dân. Yếu tố vụ lợi đã làm tha hóa hàng loạt thực chất của một lớp người. Đến những Năm Cam, Hải “ bánh ” … cuối thế kỷ XX thì giang hồ đích thị chỉ còn lại những bộ mặt quỷ dữ. Đó là tập hợp những tên tội phạm, những kẻ đâm thuê chém mướn. Dù vậy, giới giang hồ vẫn có những đặc trưng riêng, luật lệ riêng. Khi nói đến giang hồ là nói đến những tên tội phạm – điều đó đúng, nhưng một tên cướp giật, một tên tội phạm móc túi, trộm vặt mà gọi là giang hồ thì chắc như đinh là sai .
Cho dù qua mỗi thời kỳ, giới giang hồ mang một đặc điểm hoàn toàn khác nhau thì thế giới ấy vẫn chưa bao giờ biến mất hay đứt đoạn. Sơn Đảo của thời hỗn loạn thập niên 60-70 từng gặp gỡ, bái phục và là một bản sao không hoàn chỉnh của Sơn Vương – rất ngạo thế khinh đời thập niên 1930; Năm Cam, Hải “bánh” hung thần cuối thế kỷ chỉ là một thứ “âm binh mất ma” học nghề từ những dân chơi trước giải phóng như Đại Cathay, Sơn Đảo và từng cạnh tranh với những đàn em của tên hung thần lề phố này như Huỳnh Tỳ, Lâm Chín ngón… Theo nghĩa đó, cái ác là một khối u ác tính di căn trong đời sống xã hội.
Nếu khá đầy đủ hơn khi nói về quốc tế giang hồ, lẽ ra cuốn sách của chúng tôi phải thêm vào tối thiểu ba nhân vật nữa, đó là “ cọp rừng Sác ” Lê Văn Viễn những năm 40-60 ; là “ Vua hắc đạo ” Tín Mã Nàm những năm 60-70 và Năm Cam, trùm “ xã hội đen ” cuối thế kỷ .
Bảy Viễn không chỉ là một giang hồ nổi tiếng, ông ta còn là một nhân vật khuấy nên một phần lịch sử dân tộc, từng tham gia kháng chiến chống Pháp rồi trở mặt đầu Tây, trở thành Thiếu tướng trong quân đội Liên hiệp Pháp, được Bảo Đại giao nghĩa vụ và trách nhiệm quản lý bảo mật an ninh hàng loạt khu vực TP HCM – Gia Định. Đã có không ít cuốn sách viết về nhân vật có tính cách phức tạp và cuộc sống sôi động, đầy thảm kịch này. Dưới ngòi bút của nhà văn Nguyên Hùng, Bảy Viễn đã hai lần trở thành nhân vật TT và là vật liệu để tác giả dựng nên hai cuốn sách dày cộm là “ Người Bình Xuyên ” và “ Bảy Viễn – Thủ lĩnh Bình Xuyên ”. Nếu không gọi là hàng loạt thì dưới ngòi bút cụ thể của nhà văn Nguyên Hùng, chân dung Lê Văn Viễn cũng đã hiện ra quá khá đầy đủ. Có viết lại, tư liệu của chúng tôi cũng không hề hơn, chỉ tổ mang tiếng “ múa rìu qua mắt thợ ”, trong khi xào nấu lại tư liệu lại là điều mà lòng tự trọng của người cầm bút không được cho phép .
trái lại, với Tín Mã Nàm, trở ngại mà chúng tôi vấp phải là chưa thể tích lũy đủ thông tin. Tên thật là Trần Hà Tư, đẳng cấp và sang trọng giang hồ là một Thầu Dậu ( đầu gà ), nổi tiếng với biệt danh Tín Mã Nàm ( con ngựa điên ), nhân vật này đã làm mưa làm gió suốt hai thập niên 60-70, thống lĩnh hàng loạt giới tội phạm người Hoa khu vực Chợ Lớn. Có nhiều thông tin cho rằng Tín Mã Nàm chính là kẻ giữ vai trò Hồng Trượng ( tức cây gậy đỏ ), kẻ đứng thứ hai, vai vế chỉ thua Hoàng Long ( Rồng vàng ), nắm toàn quyền chỉ huy bảo mật an ninh trong tổ chức triển khai tội phạm Tam Hoàng Hội Trụ sở Hồ Chí Minh – Chợ Lớn, quyền lực tối cao đen và mức độ tàn ác của tên giang hồ này lớn hơn rất nhiều so với tầm tưởng tượng của một người lương thiện. Thế nhưng dù đã gặp được một số ít người thân quen của hắn thì với đặc tính kín kẽ cố hữu của người Hoa, chúng tôi vẫn không hề tích lũy được gì đúng mực hơn ngoài những câu truyện truyền miệng đậm chất giai thoại, khó hoàn toàn có thể tùy tiện gọi đó là thực sự. Vì thế, dù rất tiếc, một chân dung vừa đủ về nhân vật Tín Mã Nàm vẫn cứ là món nợ mà chúng tôi đành khất lại cùng bạn đọc .
Nhân vật thứ ba, Năm Cam, nếu xét về ảnh hưởng tác động xấu thì thừa đủ để hoàn toàn có thể cho vào sách. Tư liệu về y lại càng không thiếu khi đã có hàng ngàn trang báo phô bày trong suốt 2 năm đầu của thế kỷ XXI. Thế nhưng, trong mắt chúng tôi, Năm Cam dù là một tên tội phạm sừng sỏ, dù đầy tội ác nhưng vẫn không đáng được gọi là giang hồ. Điều duy nhất mà Năm Cam làm được, hơn đứt nhiều tên tội phạm khác, là đã mua chuộc được một bộ phận thoái hóa trong cỗ máy công quyền ở nhiều cấp. Với thế mạnh này, từ một tên gá bạc nhãi ranh, Năm Cam đã ngoi dần lên trên từng nấc thang của quyền lực tối cao tội ác. Thế nhưng, trước sau Năm Cam vẫn bị giới giang hồ xem như một trùm xã hội đen sừng sỏ chứ không hề là một giang hồ có số. Lý do đơn thuần, trên con đường ngoi lên, Năm Cam thiếu hẳn ba tiêu chuẩn : bản lĩnh cá thể, cách chơi đúng luật ( đen ) và ân uy với đàn em … Xét về cấu trúc, trong giang hồ chỉ có quan hệ đàn anh – đàn em ( được phân ngôi tùy theo quý phái, trình độ, bản lĩnh chứ không theo tuổi tác ), tuyệt nhiên không có quan hệ chủ – tớ. Với tham vọng biến thành “ vua ”, Năm Cam đã biến tổng thể những kẻ dưới trướng thành nô lệ khiến chúng chỉ sợ mà phục tùng chứ không nể trọng. Vì thế, Năm Cam chỉ đáng được xem như một tên trùm tội phạm kiểu xã hội đen mà không đáng được coi là “ người của giang hồ ” .
Ngoài ra, còn một loạt “ tên tuổi lớn ” khác của giang hồ mà chúng tôi chưa có dịp đề cập, hầu hết đều xuất thân từ Trung Hoa đại lục. Họ là những người có công lớn trong tiến trình hoằng duơng võ học có nguồn gốc Thiếu Lâm vào Nước Ta. Đó là Lương Vũ Tế, tức Nguyên Tế Công Đại sư, ông tổ của Vịnh Xuân quyền Nước Ta ; là Trương Tòng Phú, hậu duệ đích tôn 16 đời của Thái cực Võ Đang Trương Tam Phong, Chưởng môn phái Võ Đang tại Chợ Lớn ; là Đoàn Tâm ảnh vốn là một áp tiêu nổi tiếng trên đoạn đường từ núi Côn Luân ( Trung Quốc ) đến Hồng Kông, sau qua Nước Ta “ phong kiếm qui ẩn ” trở thành Đại lão võ sư Đoàn Tâm ảnh, Chưởng môn phái Thiếu Lâm Côn Luân ( Quận Thủ Đức ) ; là Hạng Văn Giai, nguyên là thiếu tướng, Quân đoàn phó Quân đoàn Vân Nam ly khai của Quốc dân Đảng sau biến cố 1.10.1949, theo nhiều người trước ông từng là Biệt đội trưởng Biệt đội ám sát của Tưởng Giới Thạch, một trong những “ tác giả ngữ cảnh ” của vụ ám sát Uông Tinh Vệ tại Thành Phố Hà Nội nổi tiếng thập niên 1930 …
Cuộc đời họ đầy sóng gió và thảm kịch hẳn sẽ có sức mê hoặc lớn so với bạn đọc. Song, ghép chung chân dung họ với chân dung những tên “ giang hồ tội phạm ” tầm thường e là điều bất nhã và bất kính. Chúng tôi đành phải gác lại và hẹn bạn đọc ở một cuốn sách khác viết riêng về họ, cuốn Giang hồ võ lâm Nước Ta mà chúng tôi đang thai nghén .
Theo nhận xét của chúng tôi, từ trước đến nay đã có không ít tác giả viết về giang hồ. Nhưng, do mục tiêu tiếp cận khác nhau nên những tác giả này đều chưa phản ánh đúng chân dung, thực chất và số phận của những kẻ được coi là “ người của giang hồ ” mà họ đề cập. Trước năm 1975 đã có hàng loạt nhà văn, đứng đầu là nhà văn nổi tiếng Duyên Anh đã cho sinh ra hàng loạt cuốn tiểu thuyết thuộc loại “ sách xúi con nít đập lộn ”. Nhân vật chính của những cuốn sách này thường là những tên bụi đời, du đãng cộm cán sống ngoài lề phố và mặc kệ luật lệ. Vì mục tiêu “ vị thẩm mỹ và nghệ thuật ”, những nhà văn thế hệ này đã đẩy khoảng cách tâm ý đi quá xa, lịch sử một thời hóa những nhân vật giang hồ, xem tội lỗi, những trận thư hùng của chúng như những chiến tích. Chịu ảnh hưởng tác động của văn học Phương Tây, kiểu Robin Hood của A. Dumas hay “ Thân phận con người ” của A.Malraux, những tác giả này đã quá say sưa tôn vinh chất anh hùng cá thể của những tên du đãng mà quên mất thực chất đích thực, chúng đích thị là những tên tội phạm. Trong số đó, cuốn Điệu ru nước mắt của Duyên Anh tiêu biểu vượt trội hơn cả, nhất là khi nó được chuyển thể thành phim Vết thù trên sống lưng ngựa hoang với bản nhạc nền cùng tên nổi tiếng một thời .
Sau Duyên Anh, một loạt ký giả miền Nam trước giải phóng vẫn mang nặng khuynh hướng lịch sử một thời hóa, tuy khai thác người thật, việc thật của một lớp giang hồ như Đại Cathay, Lâm Chín ngón, Sơn Đảo … song hầu hết cũng chỉ khai thác kịch tính của những phi vụ, đẩy những hành vi tội phạm của chúng thành một hình thức trái chiều, biến những tên tội phạm thành lớp “ dân chơi ” và “ đánh số ” chúng theo chuẩn giang hồ chứ không theo những nấc thang đạo đức của xã hội. Chính chủ nghĩa hiện sinh tiến trình thoái trào gia nhập vào miền Nam, chính sự hỗn loạn của xã hội tiêu thụ sống gấp và chết gấp và ý thức phản kháng thời loạn đã tạo nên khuynh hướng này. Bản chất giang hồ có bị ( hay được ) hiểu sai thì cũng không có gì khó hiểu khi chính những ký giả – tác giả với nhân vật giang hồ của họ đều là bạn hữu, quen biết nhau và học đòi nhau. Giữa người nghệ sĩ bế tắc và tên “ dân chơi ” đập phá không ít cũng có một điểm chung, đó là ý thức cải tiến vượt bậc khỏi những ràng buộc, những định chế của một thứ pháp luật mà họ không tôn trọng ; hoặc đơn thuần hơn, một ham muốn tự xác định mình. Bằng cách đó, giang hồ được vẽ nên như một quốc tế hỗn loạn trong một xã hội hỗn loạn của một thời đại cũng hỗn loạn nốt .
Sau năm 1975, suốt một thời hạn dài, đề tài giang hồ, du đãng … phần đông bị quên lãng trọn vẹn trong văn chương, sách vở. May ra, fan hâm mộ chỉ còn biết đến những nhân vật của quốc tế này trong những bài báo – một thể loại mà tự thân nó, khoảng cách tâm ý đã bị kéo lại quá gần, gần đến mức thiển cận. Nhân vật giang hồ được đề cập phần nhiều chỉ còn trong khoanh vùng phạm vi những thông tin sơ khai của phép cân đối giữa tội lỗi và hình phạt. Không số phận, không tính cách, không được đặt trong phức tạp những thảm kịch của đời sống, nhân vật giang hồ bị đánh đồng triệt để với hình ảnh tội phạm mà không ai vướng mắc gì đến điểm đặc trưng của nó. Thậm chí đã có khi, trên mặt báo, người ta còn tránh mặt gọi tên những từ định tính như giang hồ, mafia, vì lo lắng cách gọi đó sẽ … bôi đen xã hội .
Nói tóm lại, vì nhiều nguyên do khác nhau vẫn còn thiếu hẳn một cái nhìn rất đầy đủ, khách quan về một quốc tế, một tập hợp người đã hiển nhiên sống sót trong đời sống, nhất là đời sống ở những đô thị lớn. Vậy thì giang hồ là gì ?
Lại một lần nữa, chúng tôi vẫn không muốn “lấn sân” phần việc của các nhà xã hội học. Chỉ xin trả lời vắn tắt: giang hồ là một loại tội phạm có tổ chức, chủ yếu hình thành qua việc xác định “lãnh địa” riêng để hoạt động tội phạm – một hình thức sơ khai của kiểu tội phạm mafia. Nôm na, tất cả mọi người sinh ra đều muốn vượt lên trên chính bản thân mình, luôn khao khát định vị mình trong cuộc đời. Nếu được giáo dục, học hành đầy đủ ở trường học, người ta sẽ trở thành những nhà chuyên môn có ích. Ngược lại, nếu “tốt nghiệp” trường đời, nhiều khả năng người ta sẽ hóa… giang hồ. Như vậy, giang hồ là một thứ “tay nghề cao”, những “nhà chuyên môn” của xã hội lề phố, đời sống lề phố. Nhìn ở một góc độ khác, khát vọng sống, mơ ước vươn lên là những phẩm chất hình thành nên khuynh hướng dấn thân trong mỗi cá nhân. Năng lực hành vi càng lớn, khát vọng dấn thân càng lớn. Đây là một thứ năng lực nội tại, chỉ tăng hay giảm chứ không lệ thuộc hoàn toàn vào tri thức được giáo dục. Khi khát vọng dấn thân tích trữ đủ lượng và bùng nổ thì mẫu người anh hùng cá nhân xuất hiện. Nếu được định hướng đúng, hướng thượng và hướng thiện, đủ chất tri thức, con người anh hùng cá nhân sẽ thăng hoa, thời loạn có thể trở thành nhà cách mạng, thời bình có thể trở thành khoa học gia, nghệ sĩ v.v… Dù không được, không muốn hay không có điều kiện học hành thì trong những cuộc đời tận đáy xã hội, máu anh hùng cá nhân vẫn cứ tồn tại. Được gắn với mục đích lệch lạc, tham vọng ngoi lên lệch lạc, tất yếu nó sẽ biến con người thành một thứ hư vô chủ nghĩa, thiên hẳn về đập phá, chà đạp lên các giá trị chuẩn mực về đạo đức, tinh thần và tác oai tác quái đối với đời sống xã hội. ở mức độ nhẹ hay phạm vi ảnh hưởng hẹp, con người của chủ nghĩa hư vô sẽ biến thành tầng lớp giang hồ, tìm cách thủ lợi bằng các hành vi chống lại luật pháp. Nếu gặp thời loạn, được hà hơi tiếp sức bằng chủ nghĩa dân tộc cực đoan, bằng đức tin tôn giáo cực đoan, tất yếu chúng sẽ liên kết với nhau để trở thành những tập đoàn giang hồ quốc tế – cha đẻ của chủ nghĩa khủng bố, một vấn nạn đầy đe dọa nguy hiểm mang tính toàn cầu trong thế kỷ XXI.
Xem thêm: Cuộc sống vốn luôn chứa đựng những muộn phiền, cũng may còn có bầu trời luôn cho ta niềm tin!
Cần nói rõ như vậy để thấy rằng, giang hồ là một tập hợp tội phạm nguy hại, có tổ chức triển khai chứ không phải hỗn hợp những hành vi tội phạm manh động. Do đó, để tàn phá nó, không đơn thuần chỉ là việc “ chặt ngọn ” với hình phạt thật nặng cho những kẻ phạm tội. Ngược lại, cần chăm sóc xử lý vấn nạn giang hồ ngay từ gốc, không để mầm mống tội phạm có điều kiện kèm theo sinh sôi nảy nở rồi sau đó mới vận dụng hình phạt .
Cốt lõi hình thành, nuôi sống đội ngũ giang hồ, theo chúng tôi, là hai yếu tố có quan hệ hữu cơ : nạn cho vay lãi nặng và việc phân loại lãnh địa để hoạt động giải trí phạm tội. Con người, mặc dầu là người nghèo thì cũng không tránh khỏi những lúc phải đối lập với những biến cố như thiên tai, đau ốm, ma chay … nghĩa là ngay tức thời cần phải có một khoản tiền lớn để xử lý. Đối với người dân lao động nghèo, đó là một vấn nạn. Tiền mặt : không có, nhà cửa đồ vật thế chấp ngân hàng để vay ngân hàng nhà nước : không có, tín chấp : không hề. Đó chính là thời cơ tốt để những giác hút kinh điển của đám cho vay lãi nặng thò ra. Bao nhiêu tiền cũng có, tất yếu là với lãi suất vay cắt cổ. Lãi mẹ đẻ lãi con, những vòi bạch tuộc sẽ hút kiệt toàn bộ những gì người nghèo tích cóp và trói đời họ trong nợ công. Không trả ư : đã có “ luật giang hồ ” ! Nguồn doanh thu này là những số lượng khổng lồ, đủ để nuôi sống cái gọi là giới giang hồ. Nó lớn đến mức việc tranh giành lãnh địa nhằm mục đích bảo kê, cho vay lãi nặng thường biến thành những cuộc “ cuộc chiến tranh lề phố ”. Dĩ nhiên, để chuẩn bị sẵn sàng cho điều đó thì tất yếu, những băng đảng tội phạm phải hình thành. Đó là nguyên do vì sao, giới giang hồ quần tụ nhiều ở những khu vực bến cảng, bến tàu xe, những khu chợ đầu mối ở những đô thị lớn – những nơi tập trung chuyên sâu đông đúc những tầng lớp vô sản, dân lao động nghèo, làm thuê là nghề nghiệp chính. Đó cũng là nguyên do vì sao trong cuốn sách này Open thêm hai nhân vật Lý Long Thân ( Đường đời trong lòng tay ) và Lâm Huê Hồ ( Huyền thoại về một gánh ve chai ). Cả hai nhân vật này đều không đụng tay đến “ dao thớt ”, tuy nhiên với nghề cho vay nặng lãi, họ đích thị là những “ ông trùm ” của giới giang hồ. Đặc biệt là nhân vật Lý Long Thân, hàng loạt quy trình kinh doanh thương mại, làm giàu và ngoi lên đều quan hệ mật thiết với hoạt động giải trí của những băng đảng tội phạm thuộc giới giang hồ, theo một phương pháp sặc mùi giang hồ .
Cuối cùng, để triệt để xử lý vấn nạn giang hồ, chúng tôi nghĩ ngoài việc nâng cao đời sống nhân dân, tăng cường giáo dục … và nhiều mặt khác, cũng rất cần có một quỹ tín dụng cho người nghèo. Khi lâm vào bức bối, người nghèo – với sự xác nhận của chính quyền sở tại địa phương – hoàn toàn có thể được vay một khoản nào đó, đủ để giàn trải khó khăn vất vả đang vấp phải. Hãy tự tin rằng, người nghèo, dù nghèo thì vẫn không thiếu lòng tự trọng, đã vay ắt sẽ trả. Trong trường hợp xấu nhất, nhà nước hoàn toàn có thể mất đi 10, 20, 100 triệu, thậm chí còn một tỉ đồng, nhưng chắc như đinh xã hội sẽ bớt đi những list tội phạm dài dằng dặc, khi mà vòi bạch tuộc hút máu dân nghèo của giới giang hồ đã mất chỗ bám. Lúc đó, đời sống của lương dân cũng sẽ bớt phập phù trước những rình rập đe dọa, khống chế của bọn tội phạm. tối thiểu, tất cả chúng ta sẽ bớt đi được một phiên tòa xét xử như phiên tòa xét xử Năm Cam và đồng bọn với hơn 150 bị cáo mà một phần ba trong số đó là những tên giang hồ chuyên cho vay lãi nặng .
Nội dung chính
Thích bài này:
Thích
Đang tải…
Xem thêm: Cách chứng minh đường trung trực lớp 7
Source: http://139.180.218.5
Category: tản mạn