Bản chất xã hội của ngôn ngữ – http://139.180.218.5

• Ngôn ngữ là hiện thực trực tiếp của tư tưởng

• Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp vạn năng

• Các quan điểm về các kiểu chức năng của ngôn ngữ

 

Trong toàn bộ những phương tiện đi lại mà con người sử dụng để tiếp xúc thì ngôn ngữ là phương tiện đi lại duy nhất thoả mãn được tổng thể những nhu yếu của con người. Sở dĩ ngôn ngữ trở thành một công cụ tiếp xúc vạn năng của con người vì nó hành trình dài cùng con người, từ lúc con người Open cho đến tận ngày này. Phương tiện tiếp xúc ấy được bổ trợ và hoàn thành xong dần theo lịch sử vẻ vang tiến hoá của trái đất, theo những trào lưu và xu thế tiếp xúc văn hoá có từ cổ xưa đến tận ngày này. Ngày nay, phần nhiều không còn ngôn ngữ nào là chưa có tác động ảnh hưởng của nền văn hoá ngoại lai. Nói cách khác, tổng thể những ngôn ngữ đang sống sót lúc bấy giờ đều đã từng trải qua những quy trình tiếp xúc văn hoá với ngôn ngữ khác bên ngoài. Chính vì thế, tất cả chúng ta không hề nói về độ thuần khiết ( pure ), độ trong sáng của một ngôn ngữ xét theo nguồn gốc, xét theo nguyên lai .

Thông thường, khi nói về những tính năng của ngôn ngữ, những nhà ngôn ngữ thường bàn về 2 tính năng quan trọng :

– Ngôn ngữ là hiện thực trực tiếp của tư tưởng

– Ngôn ngữ là phương tiện đi lại tiếp xúc vạn năng trong xã hội .

1. Ngôn ngữ là hiện thực trực tiếp của tư tưởng

Chức năng thứ nhất này là chức năng về mặt kí hiệu hoá các tư tưởng hệt như mối quan hệ giữa cái biểu hiện – cái được biểu hiện trong lí thuyết của tín hiệu học hiện đại. Trong mối quan hệ này, tư tưởng và tư duy là cái được biểu hiện còn ngôn ngữ là cái biểu hiện. Chính nhờ có ngôn ngữ mà thực tại được phân cắt ra thành các khái niệm (mà cái biểu hiện của nó là các từ, ngữ). Nếu không có ngôn ngữ thì con người không có một phương tiện này để phân cắt thực tại ra các khái niệm. Chính các từ, ngữ định danh của một ngôn ngữ đã cố định hoá các ý tưởng về thực tại của con người vào các khái niệm cụ thể.

Vd: Khái niệm “cái bàn” và từ bàn

Trong tiến trình tăng trưởng nhận thức của loài người, tiên phong, những từ có nội dung nghèo nàn và mờ nhạt. Nhưng do tác động ảnh hưởng của tiến trình văn hoá quả đât mà những từ từ từ được cấp thêm những nét nghĩa tinh xảo hơn cho tương thích với tư duy của con người về sự vật mà từ phản ánh. Trong tiến trình này, từ chỉ còn là một cái vỏ – nơi để đổ đầy tư duy của tất cả chúng ta về một sự vật đơn cử .
Mối quan hệ giữa tư duy và ngôn ngữ thường được những nhà logic học tưởng tượng theo 3 Lever sau đây :

	CĐBH Tư duy (HT ý niệm)	CBH Ngôn ngữ (HT tín hiệu)
1	Khái niệm	Từ ngữ định danh (từ)
2	Phán đoán	Ngữ, câu/ phát ngôn (câu)
3	Suy lí	Tập phát ngôn, đoạn (văn bản)

2. Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp vạn năng

Để đáp ứng được các nhu cầu giao tiếp của xã hội, loài người đã tạo ra và thiết lập rất nhiều các hệ thống tín hiệu khác nhau bên cạnh hệ thống tín hiệu ngôn ngữ. Có những hệ thống tín hiệu có thể vượt qua các biên giới quốc gia, các ranh giới của thể chế chính trị để phục vụ loài người (Ví dụ: hệ thống kí hiệu hoá học, toán học)… Nhưng người dùng chúng lại rất chọn lọc (Ví dụ: ít nhất phải có trình độ học vấn nhất định, hoặc phải là những nhà chuyên môn có trình độ cao). Tính chọn lọc cao như vậy là xa lạ với ngôn ngữ từng tộc người (ngôn ngữ tự nhiên không phân biệt giới tính, tuổi tác, địa vị xã hội, trình độ học vấn… mà phục vụ cộng đồng một cách vô tư).

Như vậy, khái niệm vạn năng của ngôn ngữ phải được hiểu là một phương tiện không kén người dùng. Vạn năng có nghĩa là sự phổ biến và phổ thông (phổ cập). Đó là nghĩa về số lượng.

Nghĩa thứ hai của vạn năng là nghĩa về chất lượng của phương tiện giao tiếp: Ngôn ngữ có thể chuyển tải được tất cả các nội dung thông tin khác nhau mà người nói có nhu cầu (từ việc bộc lộ cảm xúc, thái độ của người nói đến những nhu cầu tinh tế về tình cảm; đến những nhu cầu về khuyến lệnh (request) của người nói với người nghe; đến những nhu cầu về trao đổi các kinh nghiệm chinh phục thiên nhiên hoặc truyền bá tri thức)… Trong khi đó, những phương tiện khác chỉ đáp ứng được một phần nào đó rất nhỏ những nhu cầu về bộc lộ và giao tiếp của con người.

Tóm lại, ngôn ngữ là một phương tiện đi lại tiếp xúc vạn năng, chính bới :
– Về mặt số lượng : Nó ship hàng phần đông những thành viên trong hội đồng ;
– Về mặt chất lượng : Nó giúp cho những thành viên trong hội đồng hoàn toàn có thể thể hiện hết những nhu yếu tiếp xúc .

3. Các quan điểm về các kiểu chức năng của ngôn ngữ

Ngôn ngữ học đại cương tách chức năng giao tiếp vạn năng của ngôn ngữ ra thành nhiều kiểu chức năng nhằm mô tả triệt để hơn cấu trúc của ngôn ngữ trong đời sống cộng đồng. Tuỳ thuộc sự phát triển của nhận thức ngôn ngữ học mà người ta có những cách phân chia và gọi tên các chức năng xã hội của ngôn ngữ một cách khác nhau. Có thể chia các quan niệm về mặt chức năng ngôn ngữ thành 3 thời kì lớn sau đây:

– Thời kì của cấu trúc luận ;
– Thời kì của hậu cấu trúc luận ;
– Thời kì của chủ nghĩa công dụng và ngôn ngữ học xã hội