Lễ Vu Lan là gì? Ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Cứ mỗi tháng Tám về, chúng ta không thể nào quên ngày Đại Lễ Vu Lan Báo Hiếu. Hôm nay, hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu lễ Vu Lan là gì, lễ Vu Lan là ngày nào trong năm và ý nghĩa của ngày lễ này qua bài viết sau.

Đã từ lâu, lễ Vu Lan trở thành một ngày lễ lớn và mang ý nghĩa quan trọng trong năm. Lễ Vu Lan giúp tất cả chúng ta có dịp đền đáp công ơn nuôi dưỡng, sinh thành của ba và mẹ .

Chính ngày này cũng thể hiện rõ nét truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Đây là dịp để những người con báo hiếu, báo ân tổ tiên, ông, bà, cha, mẹ, bày tỏ lòng thành kính với họ.

Hãy cùng Bách hoá XANH khám phá sâu hơn như lễ Vu Lan là gì, lễ Vu Lan là ngày nào trong năm và ý nghĩa của đợt nghỉ lễ Vu Lan báo hiếu nhé !

1Lễ Vu Lan là gì?

Lễ Vu Lan là một trong những ngày lễ chính của Phật Giáo (Đại thừa Bắc tông) và phong tục Trung Hoa. Trong ngày này, người con sẽ dành cả lòng thành để báo hiếu công ơn dưỡng dục của cha mẹ tổ tiên. Ngoài ra, các người con cũng sẽ phóng sinh, làm phước để cha mẹ được hưởng công đức.

Theo quyền “Đại Việt sử Ký toàn thư” của Ngô Sĩ Liên, lễ Vu Lan bồn du nhập vào Việt Nam rất sớm từ năm 1072, vua Lý Nhân Tông đã từng lập đàn cầu siêu cho cha mẹ. Qua thời gian, lễ Vu Lan không chỉ là một ngày lễ dành riêng cho Phật tử mà trở thành ngày lễ báo hiếu của tất cả người dân Việt Nam.

Chữ “Vu Lan” là cách gọi ngắn của từ “Vu Lan Bồn” (盂蘭盆), được chuyển tự thành từ “ullambhana” trong tiếng Phạn với nghĩa là “sự giải thoát”, chỉ sự giải thoát cho những kẻ khổ sở tột cùng ở địa ngục.

2Ngày Vu Lan Báo Hiếu là ngày nào?

Diễn ra cố định vào rằm tháng 7 (tức ngày 15/7) âm lịch hàng năm. Nếu tính theo dương lịch, lễ Vu Lan thường rơi vào giữa đến cuối tháng 8, hoặc đầu tháng 9 hàng năm, cụ thể:

• Lễ Vu Lan 2021 rơi vào Chủ nhật, ngày 22/08 dương lịch .
• Lễ Vu Lan 2020 rơi vào thứ 4, ngày 02/09 dương lịch ( trùng với ngày lễ hội Quốc Khánh ) .
• Lễ Vu Lan 2019 rơi vào thứ 5, ngày 15/08 dương lịch .
• Lễ Vu Lan 2018 rơi vào thứ 7, ngày 25/08 dương lịch .
• Lễ Vu Lan 2017 rơi vào thứ 3, ngày 05/09 dương lịch .

Lễ Vu Lan trùng với ngày Xá tội vong nhân, còn được hiểu là ngày Cúng cô hồn tháng 7 theo phong tục người Á Đông

3Nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Để nói về nguồn gốc ra đời của ngày lễ Vu Lan, mời các bạn theo dõi câu chuyện sau kể về Đại Đức Mục Kiền Liên với sự tích dùng lòng hiếu thảo của bản thân cứu mẹ ra khỏi kiếp ngạ quỷ.

Chuyện kể rằng :

Khi Đại Đức Mục Kiền Liên (một trong 2 đại đệ tử của Phật Thích Ca) đã tu luyện thành công, ngài nhớ tới người mẹ Thanh Đề đã khuất của mình nên dùng mắt phép để tìm kiếm khắp đất trời xem bà đã đi đâu, về đâu.

Không ngờ, kết quả đau lòng, ngài thấy mẹ mình đang bị đài thành Ngạ Quỷ (quỷ đói), đi lang thang khắp nơi, đói khát cực khổ vì những việc ác mà bà đã thực hiện. Quá đau lòng khi thấy cảnh đó, Đại Đức Mục Kiền Liên liền dùng phép thần thông để biến cơm dâng tận địa ngục cho mẹ, tiếc rằng tất cả những thức ăn đều hoá lửa.

Không cầm lòng được trước cảnh người mẹ mình lang thang cơ cực dưới địa ngục, ngài liền cầu cứu lên Phật Tổ, Phật liền dạy rằng dù thần thông quảng đại tới đâu thì ông cũng chẳng đủ sức để cứu mẹ đâu.

Cách duy nhất chính là nhờ sức mạnh hợp lực của chư tăng khắp mười phương. Và ngày rằm tháng bảy (15/07) chính là ngày thích hợp để thỉnh chư tăng, sắm sửa làm lễ cúng dường Tam Bảo để cứu lấy phước cho mẹ.

Phật cũng nói thêm là “Chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ thì cũng dùng cách này“. Từ đó, ngày lễ Vu Lan báo hiếu ra đời.

Tham khảo thêm: Lịch nghỉ lễ 30/4 – 1/5 năm 2022 của NLĐ, học sinh, ngân hàng

4Ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan báo hiếu

Nhắc tới Vu Lan nhiều người biết ngay đến ý lễ của ngày lễ này chính là dùng để báo hiếu tổ tiên, ông bà, cha mẹ (của kiếp này và cả kiếp trước). Ai cũng biết cha mẹ vì con cái mà hy sinh rất nhiều, bỏ ra bao công sức nuôi dưỡng ta nên người mà không mong đổi lại gì cả.

Với người Việt đạo hiếu luôn đi đầu, nhắc nhở tất cả chúng ta về những quyết tử to lớn ấy. Những câu tục ngữ, thành ngữ của người xưa luôn luôn dạy tất cả chúng ta rằng :

“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

“Chim có tổ người có tông”.

“Uống nước nhớ nguồn”.

“Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”.
…

Dù thế nào cũng phải nhớ giữ trọn đạo làm con, thờ kính, yêu quý tổ tiên ông bà cha mẹ hết mực .

Ngày lễ Vu Lan ra đời chính là dịp gợi nhắc các thế hệ con cháu nhớ về những công ơn như trời biển ấy. Ðồng thời giúp chúng ta tiếp cận được những ý nghĩa giáo dục đầy nhân bản của văn hoá Phật giáo đó là: “TỪ – BI – HỶ – XẢ”, “Vô ngã, vị tha”.

5Cúng lễ Vu Lan như thế nào?

Khi cúng lễ Vu Lan, chúng ta nên đặt hết cái tâm vào để thể hiện lòng thành, không cần quá chú trọng vào “mâm cao, cỗ đầy”. Tuy mỗi gia đình có cách cúng khác nhau nhưng thông thường, lễ vật cúng Vu Lan bao gồm:

• cháo loãng
• gạo
• muối
• cơm trắng
• nước lã
• canh
• xôi và những loại chè
• khoai lang và khoai sọ luộc
• bỏng ngô
• trái cây
• bánh
• trầu cau
• thuốc lá
• hương hoa
• áo quần vàng mã

Trình tự cúng Vu Lan

Và trình tự cúng Vu Lan gồm có theo thứ tự : cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và ở đầu cuối là cúng thí thực chúng sinh .

Cúng Phật

Bạn chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả để cúng Phật. Khi cúng, bạn nên đọc một khóa Kinh Vu Lan (Vu Lan bồn kinh) để hiểu rõ về ngày này và cầu nguyện công đức cho những người thân trong quá khứ được sớm hồi sinh.

Cúng thần linh

Lễ cúng thần linh thông thường sẽ gồm gà luộc nguyên con hoặc xôi. Bạn cũng có thể cúng bánh chưng đã được lột lá, 1 bầu rượu, trái cây, hoa tươi và trà.

Gợi ý cho bạn bí quyết nấu xôi ngon để dâng cúng thần linh. Hay bạn muốn tự tay làm bánh chưng để thể hiện lòng thành kính thì mẹo luộc bánh chưng xanh tự nhiên cũng là gợi ý hữu ích cho bạn đấy!

Cúng gia tiên

Lễ cúng gia tiên bạn nên có một mâm cơm, mặn hay chay tùy thuộc vào bạn và ông bà ăn chay hay mặn. Ngoài ra, bạn nên cúng tiền vàng, vật dụng cho những người đã khuất. Với mong người cõi âm có được cuộc sống đầy đủ, giàu sang như trên dương thế, tượng trưng như:

• Quần áo
• Giày dép
• Áo bào
• Vật dụng trang sức đẹp, …

Cúng chúng sinh

Bạn nên cúng chúng sinh ở ngoài trời, không nên cúng chung với bàn thờ gia tiên. Khi cúng, bạn đốt tiền vàng, quần áo rồi đứng rải gạo muối ra 5 phương 4 hướng. Mâm cúng thường gồm:

• Muối gạo
• Hoa quả
• 12 chén cháo loãng
• 12 cục đường phèn
• Quần áo
• Bỏng ngô
• Bánh kẹo
• Tiền vàng
• Nước
• Nhang
• Nến
• Khoai lang luộc
• Ngô luộc
• Sắn luộc
• Mía

Xem ngay: Hướng dẫn chuẩn bị mâm cúng lễ Vu Lan chi tiết

Tham khảo sản phẩm tại Bách hóa XANH:

6Vì sao phải cài hoa hồng lên áo trong ngày lễ Vu Lan?

Vào ngày lễ Vu Lan, người ta sẽ cài lên ngực một bông hoa hồng để bày tỏ lòng thành với cha mẹ tổ tiên.  Nhiều người có câu hỏi rằng vào ngày Vu Lan nên cài hoa gì?

Nghi thức bông hồng cài áo này bắt nguồn từ thiền sư Thích Nhất Hạnh. Kể rằng, trước năm 1962, trong một lần thiền sư vào nhà sách ở Nhật Bản vào đúng Ngày của Mẹ (Mother’s Day – Ngày lễ truyền thống của nhiều nước Âu, Mỹ), thiền sư đã được một cô gái cài lên áo tràng một bông hoa trắng mà không rõ lý do. Hỏi ra thì thiền sư được biết trong ngày này ai còn mẹ thì được cài bông hoa đỏ, ai mất mẹ thì cài hoa trắng.

Năm 1962, thiền sư Thích Nhất Hạnh đã viết nên quyển sách mang tên “Bông hồng cài áo”. Chính câu chuyện trên của thiền sư đã là khởi điểm cho nghi thức bông hồng cài áo mùa Vu Lan và làm đề tài cho nhiều tác phẩm nghệ thuật về sau, điển hình là bài hát “Bông hồng cài áo” của nhạc sỹ Phạm Thế Mỹ viết vào năm 1967.

Vào ngày lễ Vu Lan, khi đến chùa, bạn không nên quên dừng lại để cài cho mình một bông hồng trên ngực áo. Bông hồng được coi là biểu tượng của tình yêu, sự cao quý, do đó, khi cài bông hồng lên ngực áo chính là tình cảm đẹp nhất, chữ Hiếu mà con cái gửi đến đấng sinh thành.

Khi được cài bông hồng đỏ, bạn phải biết trân trọng điều đó, vì đó chính là điều khẳng định “Tôi thật may mắn khi còn cả cha và mẹ trên đời”. Nếu còn mẹ mất cha, bông hồng màu hồng sẽ dành cho bạn. Còn nếu không may không còn ba, mẹ trên đời nữa thì bạn sẽ nhận bông hoa hồng màu trắng.

Khi nhận được bông hoa trên ngực áo, bạn sẽ cảm thấy mình nên sống chậm lại, yêu thương nhiều hơn, và trân quý, đền đáp báo hiếu nếu mình còn cả ba và mẹ.

7Nên tặng gì cho cha mẹ vào ngày lễ Vu Lan?

Nếu còn đau đầu, không biết Tặng Ngay quà gì cho ba mẹ nhân ngày lễ Vu Lan, hãy xem 1 số ít gợi ý của Bách hóa XANH dưới đây .

Sản phẩm bổ sung dinh dưỡng

Ba mẹ khỏe là niềm vui của con mỗi ngày. Do đó, đừng ngần ngại bổ trợ cho ba mẹ nguồn dinh dưỡng dồi dào từ những mẫu sản phẩm bổ trợ dinh dưỡng như sữa bột bổ trợ canxi, giúp xương chắc khỏe hoặc yến cung ứng dinh dưỡng giúp ba mẹ khỏe hơn .

Tham khảo các loại sữa bột tại Bách hóa XANH:

Các thiết bị hỗ trợ sức khỏe

Người lớn thường mắc bệnh cao huyết áp, do đó, một cái máy đo huyết áp giúp ba mẹ tự kiểm tra được huyết áp của bản thân hoặc một cái máy mát-xa tay chân, toàn thân giúp ba mẹ thoải mái, thư giãn gân cốt cũng là một ý hay.

Một bộ quần áo mới

Tự tay lựa chọn một bộ quần áo mới cho cả ba và mẹ. Tuy nhiên bạn nên chú ý quan tâm chọn quần áo tương thích với tuổi của ba mẹ .

Tự tay nấu cho ba mẹ một bữa ăn ngon lành

Một bữa ăn đủ tình cảm và khá đầy đủ dinh dưỡng với rau củ, thịt cá tươi ngon. Nếu chưa biết nấu món ăn gì thì phân mục Món ngon mỗi ngày sẵn sàng chuẩn bị mang đến cho bạn những công thức nấu ăn ngon miệng và mê hoặc, giúp bữa ăn của bạn thêm phong phú và đa dạng và dinh dưỡng hơn .

Một mùa Vu Lan nữa lại về, mỗi con người chúng ta hãy nhớ về câu chuyện ngày lễ Vu Lan mà nhớ giữ trọn chữ hiếu cho vuông tròn, đừng để đến khi không còn cơ hội báo đáp nữa mới hối hận thì lúc ấy đã muộn rồi. Chúc cho tất cả những người con trên thế gian này luôn biết làm tròn đạo hiếu, biết thương yêu thờ kính với tổ tiên, cha mẹ, luôn ghi nhớ công ơn dưỡng dục để những đứa con ấy lớn khôn nên người.

Có thể bạn muốn xem:

Tham khảo nước yến tại Bách hóa XANH:

Kinh nghiệm hay Bách Hóa XANH