Blood is thicker than water – bạn đã hiểu đúng khi dịch thuật tiếng Anh

Trong bài viết ngày hôm nay hãy cùng Thương Mại Dịch Vụ Dịch thuật Tiếng Anh Lightway tò mò ý nghĩa của một câu thành ngữ thường được sử dụng sai lầm đáng tiếc, nhiều khi là trái ngược, đó là câu “ Blood is thicker than water ” ( Một giọt máu đào hơn ao nước lã )

Blood is thicker t han water
(Một giọt máu đào hơn ao nước lã)

Trong dịch thuật tiếng anh thì việc nắm được thành ngữ là điều quan trọng. Bạn hiểu đúng thành ngữ sẽ biết được nghĩa câu văn, bạn dùng đúng thành ngữ sẽ dịch tài liệu một cách đầy màu sắc.

Blood is thicker than water – một thành ngữ quen thuộc

Trong bài viết hôm nay hãy cùng Dịch vụ Dịch thuật Tiếng Anh Lightway khám phá ý nghĩa của một câu thành ngữ thường được sử dụng sai lầm, nhiều khi là trái ngược, đó là câu “Blood is thicker than water” (Một giọt máu đào hơn ao nước lã)

Nếu hỏi 100 người thì có lẽ tất cả đều đồng ý rằng nghĩa chính của câu này ca ngợi tình cảm gia đình. “Blood” là chỉ mối quan hệ cùng chung huyết thống giữa bạn với những người thân ruột thịt.

“Water” – “Nước” có lẽ trong câu này là chỉ mối quan hệ giữa bạn và những người chung quanh, không cùng huyết thống. Những mối liên hệ không thực sự mật thiết cho lắm.

Hình ảnh máu và nước thường được dùng để diễn tả mức độ gắn kết trong một mối quan hệ

Trước hết, chúng ta xem thử từ “thick” nghĩa là gì. Trong thành ngữ này từ thick không có ý nói đến độ dày vật lý, như kiểu một bức tường chẳng hạn.
Nhưng “thick” chỉ mức độ hết sức thân thiết trong một mối quan hệ. Chẳng hạn như với một người bạn tri kỉ, bạn hết sức tin tưởng người đó, thậm chí có thể nói là “tight” (keo sơn, gắn bó).

Với nghĩa này “thick” còn được dùng trong một số thành ngữ khác. Nếu hai người bạn “thick as thieves”, thì tức là họ hết sức tin tưởng lẫn nhau. Thử hình dung nếu bạn đi ăn trộm và bị tóm, có khả năng sẽ phải vào tù. Vậy thì điều tối quan trọng là phải tin tưởng đồng bọn của mình. Nếu có đứa nào “rats out” (tiết lộ thông tin hay phản bội bạn) thì chắc bạn phải vào tù ngay.

Đi tìm nguồn gốc câu thành ngữ

Sự liên kết giữa những tên trộm ấy vượt trên cả quan hệ bạn bè thông thường. Nhưng tất nhiên chúng ta nào phải kẻ trộm cắp, điều quan trọng ở đây là tình bằng hữu. Nếu bạn là một người anh em tốt bụng, bạn sẽ cùng chia ngọt sẻ bùi, cùng chung hoạn nạn với bạn bè của mình. Một cách nói khác đó là “to see them through thick and thin” hay “be with them through thick and thin” (kiểu như có phúc cùng hưởng có nạn cùng chịu)
Vậy nếu nói câu thành ngữ “blood is thicker than water” cho rằng tình cảm gia đình là bền vững nhất liệu có đúng không? Chúng ta có dùng chính xác chưa khi trong các bản dịch tài liệu tiếng Anh đang dùng thành ngữ này với nghĩa ấy.

Học thành ngữ:
Cùng tìm hiểu từ Single trong ngày Valentine
Stir-Crazy – Muốn nổi điên vì lực bất tòng tâm
Riding Shotgun – chỗ ngồi cảnh giới – Có nguy hiểm như bạn nghĩ

Một thành ngữ phát xuất từ Thánh Kinh

Để trả lời câu hỏi này chúng ta cùng tìm về nguyên bản của câu nói này trong Kinh thánh, đó là “Blood of the covenant is thicker than water of the womb” – “Máu giao ước còn trọng hơn nước ối tử cung.”
Các từ đắt giá trong bản gốc này là “covenant” (giao ước) và “womb” (tử cung) đã bị rơi vãi dần theo thời gian.

“Convenant” (Giao ước) là một lời hứa hoặc giao kèo chính thức thường được dùng trong những trường hợp trọng thể như “Giao ước với Thiên Chúa” hay “Giao ước Hôn phối”. Giao ước thường liên quan đến các ràng buộc pháp lý, chẳng hạn như “giao ước quốc tế về quyền con người”
Trong thành ngữ rút ra từ Kinh thánh này, giao ước muốn nói đến là giữa những người lính trên mặt trận. Cho nên, thành ngữ này không dùng tùy tiện được.

Kinh thánh gắn liền với văn hóa phương Tây. Rất nhiều thành ngữ phát xuất từ cuốn sách này

Một thành ngữ bày tỏ sự kết nối keo sơn

Giữa những người lính luôn có sự đồng cảm rất là mật thiết. Như trong bức hình dưới là một sĩ quan thủy quân lục chiến Hoa Kỳ dẫn con gái đi viếng những liệt sĩ trong Chiến tranh quốc tế thứ nhất tại nghĩa trang Aisne-Marne American ở Belleau, Pháp, tháng 5 năm 2018 .Những người lính cùng vào sinh ra tử trên xa trường nên giữa họ hình thành mối liên kết vô cùng thân thiết không khác gì ruột thịt

Ta nói tiếp đến một từ quan trọng khác là “womb” – (tử cung).
Tử cung là cơ quan chứa thai nhi của người phụ nữ. Nước ối trong tử cung bảo vệ thai nhi khi phát triển trong quá trình mang thai. Và khi nước ối vỡ, người phụ nữ sẽ sinh con.

Tiếng Anh còn có một số thành ngữ khác với từ “womb” như “womb-to-tomb” (từ tử cung đến phần mộ) có nghĩa là từ khi lọt lòng đến khi lâm chung. Thành ngữ này hay được dùng để chỉ các chính sách phúc lợi trọn đời cùa chính phủ.

Một câu khác đồng nghĩa là “from cradle to the grave”– tức là từ trong nôi cho đến dưới mồ, từ lúc là trẻ thơ đến khi thành người đã khuất. Như vậy cả hai cụm “womb-to-tomb” và “cradle-to-grave” đều là những ví von chỉ trọn đời người. Bạn sẽ bắt gặp hình ảnh ấy trong ca khúc “All I Want Is You” (Chỉ cần có em) của nhóm Rock U2

And all the promises we make  From the cradle to the grave  When all I want Is you

Bao nhiêu điều chúng ta đã hứa Từ trong nôi cho đến lúc lìa đời Khi tất cả anh cần chỉ là em

Blood is thicker than water – sự kết nối giữa những người lính

Như vậy, thành ngữ “blood is thicker than water” thật ra nghĩa là bloodshed – máu đổ ra trên chiến trường sẽ tạo thành mối quan hệ còn khăng khít hơn cả tình ruột thịt. Vậy nên, chúng ta không chỉ đang sử dụng câu thành ngữ “blood is thicker than water” một cách sai lệch, mà còn ngược hẳn với ý nghĩa ban đầu.

Nhưng vấn đề là TẤT CẢ chúng ta đều dùng sai như nhau. Cho nên bạn cứ việc dùng nó theo cách bình thường để diễn đạt điều bạn muốn nói.
Ý là cứ dùng sai ư?

Vâng, đúng vậy. Nhưng sau đó bạn có thể gây ấn tượng “impress” với mọi người bằng kiến thức của mình về ý nghĩa ban đầu của thành ngữ.
Vâng. Đó sẽ là một câu chuyện tuyệt vời trong bữa tối.
Và là một ý tưởng rất hay.

Lời kết

Chuyên mục học tiếng anh của Dịch vụ Dịch thuật Tiếng Anh Lightway đến đây là kết thúc. Hi vọng các bạn sẽ áp dụng thành công thành ngữ này trong khi sử dụng tiếng Anh trong đời sống, trong trường lớp và trong công việc dịch thuật tiếng Anh nhé. Hẹn gặp các bạn tuần sau để cùng tìm hiểu về ý nghĩa các câu thành ngữ khác nhé!

Hãy cùng thưởng thức giai điệu nhẹ nhàng của bài hát “Blood’s Thicker Than Water” do Bobby Banzini trình bày.

Don’t let the shine leave your lights Rivers don’t run in a straight line A friend of mine Blood’s thicker than water Don’t fall from grace with open skies Leading the blind with open eyes No compromise Blood’s thicker than water Blood’s thicker than water

Đừng để tắt ngọn đèn soi lối Vì dòng sông không chảy thẳng bao giờ Bạn tôi hỡi! Tình chiến hữu trọng hơn ruột thịt Đừng lạc bước xa bầu trời rộng mở Là nơi dẫn lối kẻ mù lòa Đừng gây thương tổn Tình chiến hữu trọng hơn ruột thịt Tình chiến hữu trọng hơn ruột thịt

Hoàng Yến
Theo VOA

5/5 – ( 3 bầu chọn )