Site icon Nhạc lý căn bản – nhacly.com

Nên chọn mua sáo trúc, sáo nứa hay loại sáo ngang nào, tone gì – Học thổi sáo

Các bạn đang muốn học thổi sáo, nhưng các bạn chưa biết nên mua loại sáo nào : sáo trúc, sáo nứa hay sáo tone gì, sáo Đô C5 sáo La A4 hay sáo Sol G4 hay, … Bài viết này sẽ giải đáp giúp các bạn .

Nên mua sáo gì ? Mới tập chơi thì nên mua sáo gì ?

Một số bạn hoàn toàn có thể thấy bài viết dài không muốn đọc, vậy nên mình sẽ viết vài góp ý ngắn ở đây, nếu chưa hiểu các bạn hoàn toàn có thể đọc thêm .

  • Về tone sáo là giọng của sáo, mỗi cây sáo đều có các nốt nhạc tương ứng cách nhau các khoảng cách cao độ nhất định. Tuy nhiên, sáo Đô C5 sẽ bắt đầu bởi nốt Đô c5, sáo La A4 sẽ có nốt thấp nhất (bịt tất cả lỗ bấm lại là A4) vậy nên tất cả các tone sáo đều có giai điệu giống nhau nhưng sẽ cao hay thấp khác nhau. Mỗi bài hát đều có thể chơi bằng các tone sáo khác nhau, nhưng có tone sẽ thấy hợp, hay hơn và còn tùy thuộc vào beat nhạc của bài hát đó ở tone gì (beat nhạc có thể nâng tone hoặc hạ tone nhưng sẽ không có âm đẹp như beat gốc). Hiện nay, sáo Đô C5 là tone sáo phổ biến nhất, tiếp đến là La trầm A4, Si giáng Bb4, Sol trầm G4. Những bài tay dài và hơi khỏe thích nhạc trầm có thể chọn tone sáo trầm, những bạn mới chơi, tay ngắn có thể chọn tone sáo trung. Tone sáo cao thì khó thổi kêu, khó ém hơi, và lên cao khó nhưng đở tốn hơi hơn, tone sáo trầm hơn thì khó bấm nốt hơn, tốn hơi hơn, khó đánh lưỡi kép nhưng dể thổi kêu và âm trầm, êm dịu hơn.
  • Về chất liệu làm sáo thì tùy vào sở thích về hình thức và âm sắc của các bạn và còn tùy theo tone sáo. Sáo nứa Bắc được đánh giá cao nhất về âm, nhưng nứa Nam nhiều hơn, dể lựa chọn hơn, sáo trúc thì âm êm, dày, phù hợp với tone trầm. Và cũng tùy vào từng cây sáo khác nhau, cách xử lý của từng người làm khác nhau, chứ không phải loại sáo này sẽ hơn loại sáo kia.
  • Về sáo 10 lỗ hay sáo 6 lỗ. Nếu mới chơi hoặc không cần dùng nều đến thăng giáng các bạn nên lựa chọn sáo 6 lỗ và hoàn toàn có thể mở thêm thành 10 lỗ về sau. Còn nếu học chuyên nghiệp và cần dùng nhiều các nốt thăng giáng thì sáo 10 lỗ là lựa chọn phù hợp nhất.

Sáo ngang là gì – cách phân loại sáo ngang ?

  • Sáo ngang là loại sáo thổi ngang bao gồm sáo trúc, sáo nứa, sáo nhựa, sáo gỗ, … và cũng được chia theo nhiều tone như sáo Đô C5, La trầm A4, Si B4, Si giáng Bb4, Sol trầm G4, Fa trầm F4, Rê cao D5, … và nhiều tone khác.
  • Loại sáo khác: Động tiêu thổi dọc, sáo mèo, sáo bầu có lam đồng, sáo Dizi có lỗ dán màng rung tạo âm rung.
  • Hiện nay, sáo ngang thường được gọi chung là “sáo trúc”, tuy nhiên sáo ngang có thể làm bằng trúc, nứa, nhựa hoặc gỗ và có thể gọi là sáo nứa, sáo gỗ, sáo nhựa.

=> Như vậy : sáo ngang hoàn toàn có thể phân theo tone, hoặc nguyên vật liệu làm sáo ngang. Ngoài ra, sáo Dizi cũng là một loại sáo ngang, tuy nhiên mình sẽ viết riêng 1 bài về sáo Dizi riêng .

Xem thêm:

Nên chọn sáo trúc hay sáo nứa Bắc, sáo nứa Nam hay sáo gỗ, sáo nhựa, …

Về hình thức các loại :

  • Sáo trúc có các đốt ngắn và mắt trúc. Màu vỏ trúc có thể trắng vàng, hoặc hơi sẩm, nâu (hun khói) và cũng có thể có vết loang hoặc có thể là trúc tím màu đen.

Sáo trúc các tone

  • Sáo Nứa Nam thường có màu trắng vàng sáng và đều màu, thường dài và thường dày hơn sáo nứa Bắc 1 chút.

  • Sáo Nứa Bắc thường có màu sẩm hơn và có nhiều viết loang. Sáo nứa Bắc thường bị ngắn và mỏng hơn sáo nứa Nam và sáo trúc.

Về âm thanh :

Trúc nứa loại nào, vùng nào cũng tùy từng cây, tùy vào độ dày, độ già, hay độ chắc. Những điều đó chịu tác động ảnh hưởng bởi môi trường tự nhiên ( đất, nước, ánh sáng, … ) nơi cây trúc cây nứa mọc. Tuy vậy, nứa trúc của mỗi vùng cũng có những đặc thù riêng không liên quan gì đến nhau và nó ảnh hưởng tác động đến âm thanh của cây sáo khi sản xuất thành phẩm .Để có sáo âm thanh hay, nguyên vật liệu làm sáo phải có độ cứng, độ đanh, độ đàn hồi, độ dày, size lòng tương thích và lòng trong của trúc nứa phải được giải quyết và xử lý nhẵn .

  • Sáo trúc thường dày và thớ trúc nhỏ mịn, trúc dẻo hơn và có độ đàn hồi, phản xạ âm không cao bằng nứa. Do vậy, trúc thích hợp hơn để làm sáo tone trầm như sol trầm G4 hoặc Fa trầm F4 hoặc làm tiêu bởi trúc dày và đường kính lòng thường to hơn nên dể chọn để làm sáo tone trầm hơn. Sáo trúc cho âm êm và nhẹ nhưng hơi kém vang 1 chút. Sáo trúc thường bị lệch quảng nhẹ vì lòng trúc không đều do các mắt trúc. Do vậy, cần xử lý kỹ lòng trong của trúc trước khi làm sáo và tấc nhiên là không thể xử lý được 100%.
  • Sáo nứa Bắc thường có độ đàn hồi, phản xạ âm cao nhất, nên sáo nứa Bắc rất tốt để làm sáo, đặc biệt là sáo tone trung và tone cao như sáo Đô C5, sáo Si B4 hay sáo Rê cao D5, … Sáo nứa Bắc có âm vang, ấm, đầm tiếng, lên nốt cao dể và tiếng sáo sắc sảo. Sáo nứa Bắc được đánh giá là tốt nhất cho âm thanh của sáo. Tuy nhiên, nứa Bắc hiện đang khan hiếm và đặc biệt rất hiếm nứa Bắc để làm sáo tone trầm.
  • Sáo nứa Nam dẻo gần bằng trúc, nhưng thớ nứa không mịn như thớ trúc, nhìn qua thớ thấy sáo nứa Nam có thớ hơi xác, khi khoét cũng không mịn dao như sáo nứa Bắc và trúc. Vậy nên, sáo nứa Nam thường được đánh giá âm thua sáo nứa Bắc ở tone trung và cao và thua sáo trúc ở tone trầm. Lòng trong của sáo nứa Nam thường có lớp màng mềm và phản xạ âm kém, nên âm sáo nứa Nam thường kém vang hơn.
  • Về sáo nhựa, sáo kim loại, sáo inox, sáo nhôm thì âm sẽ không bằng sáo trúc nứa được (nếu nhựa cao cấp thì âm có thể vang và trong nhưng không được êm và ngọt như trúc nứa hay gỗ được). Sáo gỗ thì còn tùy loại gỗ và độ già, …và hiện không phổ biến, chi phí chế tạo cao, ít người sử dụng nên mình không đề cập đến.

Trên đây là những đặc tính chung về âm của sáo nứa Bắc, sáo nứa Nam và sáo trúc. Tuy vậy, như mình đã nói là còn tùy cây nên không hề khẳng định chắc chắn nên chọn dòng sáo bằng loại nguyên vật liệu vào được. Và còn tùy thuộc vào cách lựa chọn và giải quyết và xử lý nguyên vật liệu theo các quy tắc dưới đây :

  • Trúc nứa càng già, càng mọc ở vùng núi cao hơn, khô cằn hơn thì càng chắc hơn, càng đanh hơn.
  • Trúc nứa càng dày thì âm càng bí nhưng sẽ dày tiếng hơn.
  • Trúc nứa càng mỏng thì âm sẽ càng vang và càng dễ lên cao hơn.
  • Trúc nứa càng khô thì âm sẽ càng vang và đầm tiếng hơn.
  • Trúc nứa xử lý lòng càng tốt thì âm càng hay.

Do vậy :

  • Nếu chọn nứa Bắc bạn có thể chọn cây nứa dày hay mỏng vì mỗi cái đều có màu âm riêng và không nên chọn sáo nứa Bắc già quá, đanh quá thì âm sẽ không được mềm mại.
  • Nếu chọn sáo nứa Nam bạn nên chọn những cây nứa già, đanh nhất có thể, và nếu có lớp màng có thể xử lý bớt đi để tiếng sáo đầm vang hơn.
  • Nếu chọn sáo trúc, bạn cần chọn những cây trúc già và có độ dày phù hợp theo tone (vì trúc thường bị dày quá). Nếu chọn được cây sáo trúc già và không bị dày quá, thì sáo trúc tone trung và tone cao như Si B4, Đô C5, Rê D5 âm sẽ rất hay, vừa trong, vang lại vừa êm dịu. Hơn nữa, phải xử lý lòng trong của trúc tốt, đánh phẳng các mắt trúc bên trong lòng ống để tránh việc bí âm, lệch quảng. Và ngoài ra, trúc có nhiều nhựa hơn nứa và dày lại có mắt trúc nên trúc rất lâu khô.

Về các đặc tính, độ bền của sáo trúc, sáo nứa Bắc và sáo nứa Nam .

  • Sáo trúc thường bền lực khó bị dập vỡ (vì trúc dày và có mắt trúc cứng) nhưng lại dể nứt hơn do hanh khô, thay đổi nhiệt độ đột ngột. Trúc dẻo nên dể uốn và đở bị cong lại sau thời gian sử dụng.
  • Sáo nứa Bắc thường mỏng nhất nên dể bị dập vỡ, đở nứt hơn sáo trúc nhưng lại dể bị nứt hơn so với sáo nứa Nam.
  • Sáo nứa Nam thường dày nên cũng đở dập vỡ và cũng đở nứt hơn do sáo nứa Nam dẻo hơn sáo nứa Bắc. Sáo nứa Nam cũng dẻo nên dể uốn hơn và đở bị cong lại.

Nên chọn sáo tone gì ? Sáo Đô C5 hay sáo La trầm A4 hay tone khác .

Tone sáo là gì ?

  • Về tone sáo là giọng của sáo, mỗi cây sáo đều có các nốt nhạc tương ứng cách nhau các khoảng cách cao độ nhất định. Tuy nhiên, sáo Đô C5 sẽ bắt đầu bởi nốt Đô c5, sáo La A4 sẽ có nốt thấp nhất (bịt tất cả lỗ bấm lại là A4) vậy nên tất cả các tone sáo đều có giai điệu giống nhau nhưng sẽ cao hay thấp khác nhau.
    Xem thêm: Tone sáo là gì?

Để lựa chọn tone sáo tương thích thì các bạn cần chăm sóc đến các yếu tố sau :

Tone sáo nào dễ chơi ?

  • Khoảng cách các lỗ bấm như thế nào? Có xa nhau quá không? Nếu xa quá mà ngón tay ngắn, cánh tay ngắn sẽ rất khó bấm và mở các ngón tay sẽ không được linh hoạt. Nếu gần quá, ngón tay to quá cũng khó bấm vì các ngón tay sẽ chạm nhau. Tone sáo càng cao thì khoảng cách lỗ càng gần và ngược lại. Sáo Đô C5, Si B4 và Si giáng B4 là 3 tone sáo có khoảng cách các lỗ bấm thích hợp nhất cho các bạn mới tập. Tone Đô C5 thích hợp với các bạn nhỏ hoặc bạn nữ. Mới chơi các bạn có thể chọn sáo tone Đô C5 hoặc sáo Si B4, trong đó sáo Đô C5 là loại phổ biến nhất hiện nay.
  • Sáo có tốn hơi không? Có dể đánh lưỡi không? Có dể thổi kêu không? Tone sáo càng cao thì lòng sáo càng bé và càng đở tốn hơi nhưng càng khó thổi kêu. Các tone sáo cao quá cũng khó đánh lưỡi, đặc biệt là lưỡi kép, vì đánh lưỡi dể bị xì, các tone sáo trầm thì rất khó đánh lưỡi kép.

Tone sáo nào phổ biến?

  • Tone sáo phổ biến hơn sẽ có nhiều người sử dụng, việc học theo hoặc cùng học thổi, cùng biểu diễn sẽ dể dàng hơn.
  • Tone sáo phổ biến sẽ có nhiều beat nhạc hơn.

Tone sáo gì thì chơi được bài gì ?

Vấn đề này biểu lộ ở việc sáo ở tone gì thì hợp với chất nhạc nào, dòng nhạc nào, giai điệu nó như thế nào, quyến rũ, êm nhẹ, hay nhanh, vui nhộn, … và tone sáo đó có phụ hợp với nhiều các beat nhạc không .

  • Vấn đề tone gì hợp với bài nào: Các tone sáo trung như Si, Đô thường hợp với các bài nhạc trẻ, nhạc cách mạng. Các tone trầm hơn như si giáng, la trầm có giai điệu êm, nhẹ và trầm hơn, phù hợp với dòng nhạc trẻ nhẹ nhàng và nhạc trữ tình, tone sáo trầm hơn như Sol trầm Fa trầm thì có thể chơi các bản nhạc buồn. Hoặc sáo tone cao như Rê, Mi phù hợp với các bản nhạc nhanh, vui, hoặc thể hiện sự da diết. Một bản nhạc chơi ở tone trầm thì nghe buồn sâu lắng và nhẹ nhàng, nhưng khi ta chơi nó ở tone cao lại thể hiện nỗi buồn da diết, mạnh mẽ.
  • Vấn đề beat nhạc: Hiện nay có rất nhiều bài hát, beat nhạc, và rất khó để khẳng định beat nhạc ở tone nào thì nhiều nhất. Các bạn hoàn toàn có thể dùng phần mềm mp3 key shifter hoặc các phần mềm khác để nâng hạ tone của beat.

Như vậy, việc chọn tone sáo tương thích với bài gì, dòng nhạc gì hay nghe hay hơn còn tùy vào cảm nhận của từng người và rất khó để nghiên cứu và phân tích. Tuy nhiên, theo mức độ thông dụng thì sáo Đô, Sáo La, Sáo Si giáng, sáo Sol trầm, … đang có mức độ phổ cập giảm dần .

Xem thêm: sáo tone gì thì chơi được bài gì?

Nên chọn mua sáo 10 lỗ hay sáo 6 lỗ ?

Sáo 6 lỗ, sáo 10 lỗ là gì ?

  • Sáo 6 lỗ là loại sáo ngang phổ biến cho giới nghiệp dư, có các nốt cơ bản Đô Rê Mi Fa Sol La Si Đo2 …. Chúng ta sử dụng các ngón tay bao gồm, ngón trỏ, ngón giữa và ngón treo nhẫn của 2 bàn tay để bấm các lỗ trên sáo 6 lỗ.
  • Sáo 10 lỗ là loại sáo phổ biến và được sử dụng cho dưới chuyên nghiệp có đầy đủ các nốt cơ bản và thăng giáng. Chúng ta phải sử dụng cả 10 ngón tay khi chơi sáo 10 lỗ.

Ưu điểm và điểm yếu kém của sáo 6 lỗ :

  • Cầm thoải mái, dể sử dụng là loại phổ thông hơn.
  • Hạn chế các các nốt thăng giáng, nhiều bài nhạc có thăng giáng sẽ khó chơi. Để mở các nốt thăng giáng trên sáo 6 lỗ, các bạn cần mở nửa lỗ hoặc mở các thế bấm phụ, tuy nhiên, độ chuẩn sẽ không đảm bảo và khá khó khi chạy ngón, âm sắc cũng không đẹp, có thể bị xì và tạp âm.

Ưu, điểm yếu kém của sáo 10 lỗ :

  • Nếu tập quen, cầm sáo 10 lỗ không khó và khi cầm được chạy ngón có vẻ trơn tru hơn.
  • Mở đầy đủ các nốt thăng giáng.
  • Sáo 10 lỗ giúp hạn chế sự lệch quảng trong sáo. Ở quảng 2, chúng ta có thể mở thêm các lỗ thăng giáng để tránh việc quảng 2 của sáo bị non so với quảng 1. Ví dụ, nốt La 2 có thể mở thêm cả La giáng, còn La 1 thì không.
  • Sáo 10 lỗ giúp lên quảng 3 dể dàng hơn và có nhiều kỹ thuật đặc biệt như láy rê3, …. Ví dụ: nốt Rê3 bình thường chúng ta mở Rê và Sol, nhưng nếu sử dụng sáo 10 lỗ, chúng ta có thể mở thêm lỗ fa# hoặc Đo #.

Vậy : Các bạn nên chọn sáo 6 lỗ nếu mới chơi, ít dùng thăng giáng và cũng hoàn toàn có thể mở thêm thành sáo 10 lỗ về sau nếu cần, còn nếu học chuyên nghiệp hoặc hay chơi những bản nhạc nhiều nốt thăng giáng thì nên lựa chọn sáo 10 lỗ .

Để mua sáo, các bạn có thể truy cập sáo ngang Việt hoặc liên hệ 01647188688 (tìm theo sđt để nt Zalo hoặc Facebook nhé).

Video ra mắt các loại sáo ngang của shop .

Xem video tại đây


Shop sáo trúc Lãng Tử: chuyên sáo ngang trúc nứa, sáo bầu, sáo mèo, tiêu bát khổng, tiêu trúc tím, các loại sáo Tàu được nhập khẩu trực tiếp từ Trung Quốc. Các bạn có nhu cầu có thể ghé thăm

Bình luận

Shop sáo trúc Lãng Tử : chuyên sáo ngang trúc nứa, sáo bầu, sáo mèo, tiêu bát khổng, tiêu trúc tím, các loại sáo Tàu được nhập khẩu trực tiếp từ Trung Quốc. Các bạn có nhu yếu hoàn toàn có thể ghé thămBình luận

Exit mobile version