Ở đời có bốn cái ngu: Bàn chuyện cái ngu lớn nhất

“ Cầm chầu ” tức là ngồi trước cái trống chầu, đánh trống để khen chê đào kép trong đêm hát bội – một thú chơi tốn tiền .
“ Gác cu ” tức là dùng đồ nghề – trong đó có con cu mồi, đi nhử cu trong lùm bụi, thú chơi dễ gặp nguy khốn. “ Nhận nợ ” tức là thay mặt đứng tên mình để đi mượn tiền giùm cho người khác …
“ Làm mai ” được xếp lên tiên phong, được coi là cái ngu lớn nhất, có nghĩa là người nào làm “ nhiệm vụ ” này được xem là người ngu nhất. Ấy vậy mà từ ngàn xưa, việc làm mai mối trong hôn nhân gia đình được coi là một nghề, người làm mai mối được coi là người quan trọng giúp nối kết hai mái ấm gia đình, hai đối tượng người tiêu dùng nam nữ lại để tiến đến hôn nhân gia đình .

Tiếng Hoa gọi người làm mai là băng nhân; tiếng Pháp gọi là entremetteur. Nói theo ngôn ngữ hiện nay, làm mai cũng là một nghề cò – cò hôn nhân.

tin liên quan

Trai gái độc thân ngày càng tăng, nhà sư làm luôn môi giới hôn nhân
Theo truyền thống cuội nguồn, những nhà sư ở Nhật thường tham gia chủ trì những buổi tang lễ hoặc những buổi lễ tưởng niệm bên ngoài nhưng lúc bấy giờ, một số ít nhà sư đang làm dịch vụ môi giới hôn nhân gia đình và lôi cuốn được nhiều người mua .
Làng xóm thời xưa có những người có kiến thức và kỹ năng, ăn nói có duyên. Họ chọn cái nghề nhẹ nhàng nhất, chỉ tốn một tí nước bọt để thuyết phục nhà này chọn anh kia làm rể, nhà kia chọn cô nọ làm dâu. Làm mối được cho vài cặp cưới nhau, họ được làng xóm tin cậy. Nhà nào muốn cưới vợ cho con trai, sau khi “ chấm ” đối tượng người tiêu dùng nữ là cô gái nào đó bèn tìm đến người mai mối để nhờ đi thăm dò, thuyết phục, liên kết .
“ Hợp đồng ” giữa nhà trai với người mai mối đơn thuần chỉ là hợp đồng miệng, chẳng ai nghĩ đến việc viết sách vở. Đại để mái ấm gia đình nhà trai nói với người làm mai rằng mình có thằng con trai tuổi Thìn, khỏe mạnh, làm nông, muốn cưới cô con gái tuổi Ngọ của mái ấm gia đình kia, xin nhờ ông ( bà ) mai liên kết giùm .
Để tiện việc đi lại, mái ấm gia đình xin gửi ông ( bà ) mai tí tiền vài chục đồng trà nước. Có những mái ấm gia đình nghèo không gửi trước được tí tiền nào cả nhưng “ nhiệm vụ ” làm mai thì cứ nhận tổng thể những vụ mai mối trên đời, kể cả những vụ hóc búa hay khó khăn vất vả nhất như trai quá xấu nữ quá đẹp, nữ học giỏi trai học dở, cha của trai ăn chơi bạt mạng trong khi cha của nữ chí thú làm ăn …
Nhận lời với nhà trai xong, người mai mối sẽ chọn ngày tốt sang thăm nhà đàng gái. Sau mấy câu khách sáo, thuyết khách sẽ đi vào yếu tố, khoe ra người con trai nhà ấy khỏe mạnh, học tập đến đâu, tính tình thế nào, gia tài sẽ hoàn toàn có thể có những gì, mái ấm gia đình phước đức thế nào, mong được đến “ coi mắt ” cô gái …
Gia đình bên gái sẽ nói lời cám ơn bên trai nhưng xin có thời hạn để hỏi lại quan điểm của mọi người trong nhà, quan điểm của cô gái thế nào rồi mới dám vấn đáp. Gia đình bên gái hoàn toàn có thể cho người mai mối một cuộc hẹn sau đó .
Thuyết khách sẽ trở lại báo cáo giải trình lại nội dung gặp gỡ mái ấm gia đình bên gái, thêm thắt đủ điều về chuyện cha mẹ cô gái nói năng lịch sự và trang nhã thế nào, nhà cửa quy mô cỡ nào, phỏng đoán việc kết thông gia có thành công xuất sắc tỏa nắng rực rỡ hay không .
Ở đời có những nhân vật mang tiếng “ bùi lan ” tức là … bàn lui nhưng kỹ năng và kiến thức làm mai mối thì phải ngược lại, tức là cứ bàn tới. Những người mai mối thấy cái gì cũng đẹp : chàng trai tuy nói cà lăm một chút ít nhưng tính tình rất thiệt thà ; cô gái tuy thấp người một chút ít nhưng rất đảm đang …
Vài ba tuần hay một tháng sau, người mai mối sẽ nhận được thông tin từ nhà gái. Thông tin thì chỉ có “ được ” hay “ không ” nhưng hầu hết vẫn là được. Có khi nhà gái bí mật tìm hiểu và khám phá đến … ba đời của nhà trai, tò mò ra rằng ông nội của nó rất lâu rồi đã từng lấy hai vợ hoặc bà nội của nó rất lâu rồi hỗn hào nổi tiếng trong làng – khi đó người mai mối chỉ nhận được một chữ “ không ”, cuộc thương thuyết coi như lột dên .

\n

trái lại, trường hợp nhà gái bảo là “ được ” thì người mai mối sẽ đi sang nhà gái vài ba lần nữa. Nhà gái và người mai mối sẽ lên một cái lịch : ngày nào nhà trai chính thức qua thăm nhà “ coi mắt ”, ngày nào bỏ trầu cau dạm hỏi, ngày nào cưới .
Trong tiến trình này, người mai mối sẽ làm việc làm của một vị ngoại trưởng con thoi, nghĩa là sẽ … xúi giục cho đôi bên thực thi suôn sẻ những mốc thời hạn đã được định. Trong khi hai mái ấm gia đình tích cực tìm đến những vị thầy bói, nghe thầy phán để triển khai nghi lễ thì người mai mối lại tích cực lắng nghe và hóa giải những yên cầu quá đáng của bên nhà gái .
Thí dụ lễ hỏi sẽ giản dị và đơn giản chỉ làm một con heo, nhà trai sẽ qua chục người ; lễ cưới sẽ hoành tráng nhưng … tiết kiệm chi phí ; nhà trai sẽ đi tiền mặt bao nhiêu, vàng bạc cho con dâu sẽ là những gì … Nhiệm vụ cò kè lên xuống không thuộc cha mẹ bên trai nữa mà thuộc thẩm mỹ và nghệ thuật cò kè của người mai mối .
Rồi lễ cưới cũng diễn ra và người mai mối trở thành một nhân vật … siêu chủ lễ. Ông ( bà ) mai mối sẽ chuẩn bị sẵn sàng sẵn một cái miệng để ăn nói cho thật có duyên, một cái bụng thật tốt để ăn tiệc cưới của cả hai bên. Dâu rể, nhà trai nhà gái có khi không dám cười nhưng người mai mối có quyền mở hết khẩu độ cười ha hả .
Cưới hỏi xong, người mai mối yên tâm về nhà, chờ đón thu hoạch. Thông thường sau lễ cưới, nhà trai sẽ mang cái đầu heo hoặc một khoanh thịt nọng ở cổ heo qua kính biếu người mai mối. Một vài năm sau nếu đôi lứa sinh con đầu lòng thì người mai mối cũng được mời đến ăn đầy tháng hay thôi nôi mà không phải đem quà mừng .
Việc mời mọc nhà hàng đó chỉ diễn ra được một vài lần rồi cả trai gái đều quên tuốt hình ảnh ông ( bà ) mai. Chuyện “ qua sông rồi đạp gãy cầu ” cũng là chuyện thông thường trong thiên hạ .
Tuy nhiên, trong đời sống có những lứa đôi “ trục trặc ”. Lứa đôi ăn ở không hợp tính nhau ; anh chồng vũ phu hay đánh vợ ; chị vợ chỉ đợi chồng đi vắng là đi đánh bài ; nhà dột cột xiêu ; chuồng heo sụp đổ. Lứa đôi mở màn gấu ó nhau, người này chửi người kia, anh chồng chửi tới mái ấm gia đình bên vợ, chị vợ chửi qua mái ấm gia đình bên chồng .
Thế nhưng, đối tượng người dùng tốt nhất để họ phát tiết cơn nóng giận là … người làm mai mối. Họ đem ông ( bà ) mai ra chửi xối xả, thậm chí còn đến trước nhà mà phóng thanh. Câu cú, văn chương cứ tuôn ra ào ào như nước lũ mà chữ nghĩa thì ít thấy trong từ điển tiếng Việt của tất cả chúng ta .
Đại để, cả chồng và vợ đều có quyền lên án ông ( bà ) mai ăn nói lật lọng ; con người tệ hại, bất nhơn sát đức như vậy mà cứ xúi giục họ lấy làm chồng ( làm vợ ) để đời họ đau khổ, tủi nhục, ngóc đầu không nổi. Đôi bên mái ấm gia đình đau xót vì nhân duyên của con mình lỡ dở, cũng lên tiếng thóa mạ ông ( bà ) mai mối làm mai chẳng ra gì. Tiếng lành đồn xa nhưng tiếng dữ đồn ba ngày đường ; nhiệm vụ mai mối nát bét năm bảy tầng, uy tín làm mai bị tổn thương nghiêm trọng .

Tóm lại, nghiệp vụ mai mối dù chỉ tốn một ít nước bọt nhưng công sức thì có vẻ nhiều, phần “thù lao” chẳng được bao nhiêu và lắm trường hợp bị chửi xối xả, bị cả dâu rể và gia đình đôi bên “ném đá” đến hoa lá tả tơi. Vì vậy, cha ông ta mới xếp cái ngu làm mai lên đứng đầu bốn cái ngu của thiên hạ.

Hôn nhân thời nay văn minh và được hiện đại hóa rộng khắp. Trai gái yêu dấu nhau có quyền thưa với cha mẹ đôi bên để kết hôn mà không cần trải qua trung gian mai mối. Nghiệp vụ làm mai có vẻ như xuống cấp trầm trọng nhưng không có nghĩa là cáo chung hẳn .
Vùng nông thôn vẫn còn những người mai mối cho những lứa đôi nhưng ông ( bà ) mai trong thời đại ta ít bị chửi như ông ( bà ) mai thời xưa. Tại sao vậy ? Trai gái quen nhau, thương nhau, nhiều lúc “ ứng trước ” cho nhau rồi mới cưới. Mai mối chỉ là bước đến sau, hợp thức hóa cái đã rồi ; nếu tình duyên họ “ very bad ” ( thậm tệ ) thì họ cũng không còn cao hứng để chửi ông ( bà ) mai mối .