Thám tử lừng danh Conan.

Meitantei Conan (名探偵コナン, Danh thám trinh Conan?) hay còn được biết với tên tiếng Việt chính thức Thám tử lừng danh Conan là một series manga trinh thám được sáng tác bởi Aoyama Gōshō. Tác phẩm được đăng tải trên tạp chí Weekly Shōnen Sunday của nhà xuất bản Shogakukan vào năm 1994 và được đóng gói thành 100 tập tankōbon tính đến tháng 10 năm 2021. Truyện xoay quanh thám tử trung học Kudo Shinichi bị ép uống một loại thuốc độc khiến cậu teo nhỏ thành một đứa bé khi điều tra một tổ chức áo đen bí ẩn và phá nhiều vụ án khi đóng giả làm em của người bạn thân thời thơ ấu và các nhân vật khác.

Manga được chuyển thể thành một series anime truyền hình bởi Yomiuri Telecasting Corporation và TMS Entertainment, ra mắt vào tháng 1 năm 1996. Theo sau đó là phim anime chủ đề, OVA, trò chơi video, đĩa nhạc và phim live action. Funimation cấp phép phát sóng series anime tại Bắc Mỹ vào năm 2003 dưới nhan đề Case Closed với tên các nhân vật được Mỹ hóa. Anime ra mắt trên Adult Swim nhưng sớm kết thúc do tỉ suất người xem thấp. Tháng 3 năm 2013, Funimation bắt đầu stream các tập đã cấp phép của họ; Crunchyroll đồng truyền phát vào năm 2014. Funimation cũng bản địa hóa sáu phim đầu tiên, trong khi Discotek Media bản địa hóa crossover đặc biệt với Lupin III, phim tiếp nối, và chọn các phim gần đây, bắt đầu từ Meitantei Conan Episode One. Trong khi đó, manga được bản địa hóa bởi Viz Media, sử dụng các tên nhân vật và tựa đề đã thay đổi của Funimation. Shogakukan Asia đã thực hiện bản địa hóa bản tiếng Anh của manga bằng cách dùng tên Nhật và tựa đề gốc tiếng Nhật. Tại Việt Nam, series anime được trình chiếu trên kênh hình HTV3 từ tháng 12 năm 2009 với phiên bản lồng tiếng Việt.

Các tập tankōbon của manga bán được 230 triệu bản trên toàn thế giới tính đến năm 2018, đứng vị trí thứ năm trong Danh sách manga bán chạy nhất. Năm 2001, manga đoạt giải Giải Manga Shogakukan lần thứ 46 cho hạng mục shōnen. Chuyển thể anime được đón nhận nồng nhiệt và đứng ở top 20 trong các cuộc thăm dò của Animage từ năm 1996 đến 2001. Trong xếp hạng anime truyền hình Nhật Bản, các tập Meitantei Conan đứng trong top 6 hàng tuần. Cả manga và anime đều nhận được các phản hồi tích cực từ giới phê bình về nội dung và các vụ án. Manga được xuất khẩu sang 25 quốc gia, trong khi anime được phát sóng ở 40 quốc gia.

Kudo Shinichi, 17 tuổi, là một thám tử học sinh trung học phổ thông rất nổi tiếng, thường xuyên giúp cảnh sát phá các vụ án khó khăn.[2] Trong một lần khi đang theo dõi một vụ tống tiền, cậu đã bị thành viên của Tổ chức Áo đen bí ẩn phát hiện. Chúng đánh gục Shinichi, làm cậu bất tỉnh và ép cậu uống loại thuốc độc APTX – 4869 mà Tổ chức vừa điều chế nhằm bịt đầu mối. Tuy vậy, thứ thuốc ấy không giết chết cậu mà lại gây ra tác dụng phụ khiến cậu teo nhỏ thành một đứa trẻ khoảng 6 tuổi[3] Sau đó, cậu tự xưng là Edogawa Conan và được Mori Ran – cô bạn thân thời thơ ấu của cậu khi còn là Kudo Shinichi – nhận nuôi và mang về văn phòng thám tử của bố cô là Mori Kogoro. Xuyên suốt series, Conan đã âm thầm hỗ trợ ông Mori phá các vụ án. Đồng thời cậu cũng phải nhập học lớp 1 Tiểu học, nhờ đó mà kết thân với nhiều người và lập ra Đội thám tử nhí.

Về sau một học viên tiểu học bất đắc dĩ khác tên là Haibara Ai đã vào học lớp của Conan và bật mý rằng cô chính là thành viên của Tổ chức với bí danh là Sherry và cô chính là người đã tạo ra loại thuốc APTX-4869 mà Conan đã bị ép uống, vì muốn thoát khỏi Tổ chức Áo đen nên đã uống viên thuốc đó để tự sát. Kết quả là, thay vì chết thì khung hình Haibara cũng bị teo nhỏ như Conan nhờ công dụng phụ của thuốc. [ 4 ] Trong vài vụ án tương quan đến Tổ chức Áo đen, Conan đã tương hỗ những điệp viên của FBI và CIA. [ 5 ]Năm 2007, Aoyama đã lên kế hoạch cho cái kết cho series nhưng đến hiện tại vẫn chưa ra đời. [ 6 ]

Thám tử lừng danh Conan được ra đời vào năm 1994, trong thời kỳ lên ngôi của thể loại manga kỳ bí được xuất bản. Trước đó ít lâu, Thám tử Kindaichi; chương đầu tiên xuất hiện trên tạp chí Weekly Shōnen Sunday của nhà xuất bản Shogakukan vào ngày 19 tháng 1.[7][8][9] Aoyama lấy cảm hứng tác phẩm từ Arsène Lupin, Sherlock Holmes và các phim samurai của Kurosawa Akira.[10] Khi viết kịch bản mỗi chương, ông phải đảm bảo cuộc đối thoại đơn giản và dành trung bình bốn tiếng cho mỗi vụ án mới và mười hai tiếng cho một vụ án phức tạp hơn.[6][11] Anh trai của Aoyama là một nhà khoa học giúp giải quyết “mẹo quảng cáo” trong xê-ri.[12] Mỗi vụ án thường kéo dài vài chương (ngoại trừ một vụ ngắn chỉ kéo dài đúng một chương), và được phá giải ở phần kết khi các nhân vật giải thích chi tiết thủ pháp gây án;[13] một cơ sở dữ liệu trực tuyến bao gồm tất cả các vụ án từ manga được thành lập vào năm 2007.[14][15] Năm 2007, Aoyama tiết lộ đã lên kế hoạch về cái kết của truyện nhưng chưa có ý định kết thúc ngay.[6]

Tính tới 2017, Meitantei Konan đứng vị trí thứ 24 trong seris manga dài tập nhất, với hơn 1000 chương được phát hành tại Nhật Bản được đăng trên Weekly Shōnen Sunday.[16] Hiện tại truyện đã được phát hành đến vol.100 tại Việt Nam. Các chương truyện sau đó được đóng gói thành tankōbon bởi Shogakukan; tập đầu tiên được phát hành vào ngày 18 tháng 6, 1994.[17] Các trợ lý của Aoyama Gosho Aoyama cũng viết một tuyển tập seris Meitantei Konan thỉnh thoảng được phát hành.[18][19]

Truyện được chuyển thể thành Anime dài tập bởi TMS Entertainment và Yomiuri Telecasting Corporation, do Kodama Kenji và Yamamoto Yasuichiro đạo diễn [ 20 ] [ 21 ]. Mỗi tập thường lê dài khoảng chừng 25 phút, tuy nhiên cũng có những tập đặc biệt quan trọng lê dài 1 giờ, 2 giờ, hoặc 2,5 giờ. Tập tiên phong được phát sóng trên Nippon Television Network System ( NTV ) ( Nhật Bản ) vào ngày 8 tháng 1 năm 1996 [ 23 ] [ 24 ]. Cho đến nay, hơn 1000 tập đã được phát sóng, đưa bộ phim này lên vị trí thứ 6 trong số những phim hoạt hình nhiều tập nhất tại Nhật Bản [ 25 ] [ 26 ]. Ban đầu, khoảng chừng từ tháng 6 năm 1996 đến tháng 10 năm 2006, sau khi phim được chiếu trên truyền hình, Shogakukan sẽ tập hợp chúng lại và phát hành dưới dạng những băng cát sét VHS. 426 tập phim đã được phát hành theo dạng này cho đến khi Shogakukan quyết định hành động ngừng lại để chuyển sang phát hành ở dạng đĩa DVD, mở màn từ tập tiên phong [ 27 ]. Để kỉ niệm 15 năm ra đời, series cũng được phân phối trên video on demand [ 28 ] [ 29 ]

Tháng 7 năm 2003, nhà xuất bản FUNimation tuyên bố họ sẽ cấp bản quyền phát hành Thám tử lừng danh Conan tại Mĩ, dưới tên gọi “Case Closed”, do tên gọi Conan trùng với tên nhân vật của một bộ truyện khác mang tên “Conan the Barbarian” (Conan, Kẻ thô lỗ), mặc dù Conan ở đây chỉ là tên gọi thường như trong trường hợp Conan O’Brien vậy. Phim cũng được ra mắt trong nhiều ngôn ngữ khác như tiếng Pháp, Đức và Ý [30][31][32]. Trên kênh Cartoon Network trong chương trình Adult Swim 50 tập được Funimation phát sóng vào 24 tháng 5,
2004 do tỉ lệ người xem thấp [33][34]. Kênh truyền hình YTV của Canada đã lên sóng 22 tập phim từ 7 tháng 4 năm 2006 đến 2 tháng 9 năm 2006 [35][36][37]. Funimation đã chiếu series trên kênh Funimation Channel ngay sau khi kênh này thành lập vào tháng 11 năm 2005 và tạm thời được Funimation Channel cung cấp trên Colours TV [38][39]. Một phiên bản tiếng Anh riêng lẻ của Animax Asia ra mắt tại Philippines vào ngày 18 tháng 1 năm 2006, dưới tên Detective Conan [40][41]. Vì Animax không mua thêm bản quyền phát sóng nên phiên bản này chỉ gồm 52 tập [42], sau đó được chiếu đi chiếu lại cho đến ngày 7 tháng 8 năm 2006 thì được gỡ xuống [43]. Funimation cũng đã phát hành DVD phiên bản gốc từ 24 tháng 8 năm 2004 [44]. Ban đầu, các DVD được phát hành dưới dạng đĩa đơn nhưng sau được phát hành trong hộp chia theo mùa; có tổng cộng 130 tập đã được phát hành.[45]

Tại Nước Ta, anime được Công ty Cổ phần Truyền thông Trí Việt ( sau này là TTN Media và nay là Purpose Media ) mua bản quyền và phát sóng tại Nước Ta trên kênh HTV3 .

Phim điện ảnh.

Tính đến năm 2021 đã có 24 movie chủ đề dưạ trên Thám tử khét tiếng Conan được trình chiếu. Các phim do TMS Entertainment tạo hình và được sản xuất bởi Yomiuri Telecasting Corporation, Nippon Television, ShoPro và Toho. [ 46 ] Bảy tập phim tiên phong được đạo diễn bởi Kodama Kenji, từ tập 8 đến 18 được đạo diễn bởi Yamamoto Yasuichiro, và từ tập 16 trở đi được đạo diễn bởi Shizuno Kobun. Phim được trình chiếu định kì vào tháng 4 hàng năm với movie tiên phong là Thám tử khét tiếng Conan : Quả bom chọc trời 1997 và movie thứ 23 Thám tử khét tiếng Conan : Cú đấm Sapphire Xanh được trình chiếu vào 12 tháng 4 năm 2019. Thám tử khét tiếng Conan : Cú đấm Sapphire Xanh là phim với lệch giá cao nhất trong toàn bộ những movie Thám Tử khét tiếng Conan tính tới thời gian hiện tại, đứng sau là Thám tử nổi tiếng Conan : Kẻ hành pháp Zero và Thám tử khét tiếng Conan : Viên đạn đỏ. Lợi nhuận từ lệch giá của phim được Toho hỗ trợ vốn cho những dự án Bất Động Sản điện ảnh khác. [ 47 ] Mỗi phim được chuyển thể thành truyện tranh phát hành vào quý tư cùng năm. [ 48 ] [ 49 ] Funimation đã phát hành sáu phim tiên phong phiên bản lồng tiếng Anh DVD ở Khu vực 1 từ 3 tháng 10 năm 2006 đến 16 tháng 2 năm 2010. [ 50 ] [ 51 ]Thám tử nổi tiếng Conan : Cơn ác mộng đen tối là movie tiên phong được trình chiếu tại rạp ở Nước Ta vào ngày 5 tháng 8 năm năm nay

Hai tập OVA được TMS Entertainment, Nippon Television và Yomiuri Telecasting Corporation sản xuất. Mỗi năm series OVA Shōnen Sunday Original Animation được Weekly Shōnen Sunday đặt hàng.[52] Ban đầu Shōnen Sunday Original Animation nằm trong số phát hành thứ 26 năm 2000 của Weekly Shōnen Sundayvới 11 tập OVA được phát hành vào năm 2011.[53][54] Chín tập OVA đầu tiên sau này được tập hợp thành bốn DVD mang tựa Secret Files được phát hành từ tháng 3 năm 2006 đến 9 tháng 4 năm 2010.[55][56] OVA thứ hai Magic File được phát hành dưới dạng direct-to-DVD. Magic File đầu tiên được phát hành vào ngày 11 tháng 4 năm 2007, gồm 4 tập.[57] Từ Magic File tiếp theo bao nội dung có liên quan đến cốt truyện gốc.[58]

Tập đặc biệt phát sóng trên truyền hình hai tiếng với tên Lupin III đối đầu Thám tử Conan (ルパン三世VS名探偵コナン, Rupan Sansei Vāsasu Meitantei Konan?) sản xuất bởi TMS Entertainment, Nippon Television và Yomiuri Telecasting Corporation vào ngày 27 tháng 3 năm 2009.[59] Bộ phim được thông báo lần đầu trong số phát hành thứ 9 của Weekly Shōnen Sunday năm 2009.[60] Nội dung kể về Kudo khi còn là thám tử trung học điều tra về cái chết của Nữ hoàng Vespania trong lúc Arsène Lupin III từ series Lupin III đang cố gắng đánh cắp vương miện nữ hoàng. Tập đặc biệt này thu hút đến 19.5% tỉ lệ hộ gia đình xem tại Nhật Bản.[61] VAP đã phát hành trong tập đặc biệt này trong định dạng DVD và đĩa Blu-ray vào ngày 24 tháng 7 năm 2009.[62][63]

Trò chơi điện tử.

Một trong những đột phá của Thám tử lừng danh Conan là tham gia vào ngành công nghiệp trò chơi điện tử. Vào ngày 27 tháng 12 năm 1996, Detective Conan: Chika Yuuenchi Satsujin Jiken được Game Boy phát hành.[64] Sau đó, 20 trò chơi cùng với Detective Conan: Kako Kara no Zensōkyoku Prelude được Nintendo DS và PlayStation Portable đặt hàng vào mùa xuân 2012.[65] Hiện tại,các trò chơi chính chỉ phát hành tại Nhật Bản mặc dù Nobilis đã bản địa hóa Thám tử Conan: Tsuioku no Gensou cho khu vực PAL.[66] Hầu hết các trò chơi Detective Conan được phát hành trên Game Boy, Sony, WonderSwan và Nintendo DS được Bandai phát triển.[67][64][68][69][70] Banpresto phát triển thương hiệu Thám tử lừng danh trên Game Boy Color và Game Boy Advance còn Marvelous Entertainment phát triển Thám tử Conan: Tsuioku no Gensou.[66][71][72]

Ono Katsuo đã phổ nhạc và phối khí các bài hát trong hoạt hình Thám tử lừng danh Conan;sau đó phát hành thành nhiều đĩa CD.[20][73][74][75] Hai album có hình gồm các bài hát do diễn viên lồng tiếng nhân vật trong phim thể hiện cũng đã được phát hành.[76][77] Nhiều ca khúc chủ đề được thể hiện bởi các ca sĩ hoặc nhóm dòng nhạc pop như B’z, Zard và Garnet Crow. Bốn bài hát đầu được Universal Music Group phát hành và tất cả những ca khúc về sau do Being Inc. phát hành[78][79]

Phim người đóng ( Live Action ).

Bốn phim live action đặc biệt quan trọng và một phim truyền hình không dựa trên series này được Yomiuri Telecasting Corporation và TMS entertainment tạo ra. [ 80 ] Hai tập đặc biệt quan trọng tiên phong phát sóng vào năm 2006 và 2007 trong phim Oguri Shun thủ vai Kudo Shinichi và Kurokawa Tomoka vai Mori Ran. [ 80 ] [ 81 ] Phim đặc biệt quan trọng thứ ba và thứ tư được ra đời vào năm 2011 và 2012 với Mizobata Junpei vai Shinichi và Ran do Kutsuna Shiori đóng. [ 82 ] Bảng phân vai này được sử dụng cho tập đặc biệt quan trọng truyền hình phát sóng từ 7 tháng 7 năm 2011 đến 29 tháng 9 năm 2011. [ 83 ] [ 84 ]

Tin tương quan.

Trong lễ kỉ niệm 50 của Weekly Shōnen Sunday và Weekly Shōnen Magazine, hai công ty đã hợp tác xuất bản tạp chí mười hai tuần một lần gồm các chương truyện của Thám tử lừng danh Conan của Weekly Shōnen Sunday và Thám tử Kindaichi của Weekly Shōnen Magazine.[85] Tạp chí bắt đầu hoạt động từ 10 tháng 4 năm 2008 đến 25 tháng 9 năm 2008.[86][87]

Shogakukan cũng sản xuất nhiều quyển sách được chuyển thể từ series. Năm mươi tập truyện dài được phát hành ở Nhật Bản từ tháng 6 năm 1996 đến tháng 8 năm 2000, bao gồm 143 tập anime đầu tiên, dù nhiều tập được lược bỏ.[88][89][90][91] Năm truyện thêm mang tên 5 Juuyou Shorui (5重要書類?, lit. 5 Important Documents) được xuất bản từ tháng 7 năm 2001 đến tháng 1 năm 2002 và gồm các tập chọn lọc từ tập 162–219.[92][93] Mười ba sách chỉ dẫn chính thức được xuất bản từ tháng 6 năm 1997 đến tháng 4 năm 2009.[94][95] Shogakukan cũng xuất bản các tiểu thuyết,[96] sách về tiêu hoá,[97] sách giáo dục,[98] và sách đố vui.[99]

Một đoàn tàu có hình nhân vật chính Conan

Tính tới năm 2013, truyện Thám tử lừng danh Conan bán được hơn 250 triệu bản in trên thị trường toàn cầu đánh dấu là series manga bán chạy nhất thứ 15 [100]. Ở Nhật Bản, các tập riêng lẻ thường xuất hiện trên danh sách các manga bán chạy nhất[101][102].

Đây là bộ truyện bán chạy nhất thứ 19 vào năm 2011 với 2,120,091 bản [103]. Tạp chí Nikkei Entertainment đã liệt kê tác giả bộ truyện vào top 50 người đứng đầu sáng tạo manga được bán từ tháng 1 năm 2010 cho đến số ra tháng 9 năm 2011; Aoyama Gosho, tác giả Thám tử lừng danh Conan xếp hạng thứ 16 với 3,320,000 bản bán ra[104]. Vào năm 2012 là manga thứ 17 bán chạy nhất với 2,430,572 bản [105]. Năm 2013 trở thành manga bán chạy nhất thứ 24 với triệu bản được bán ra [106]. Tác phẩm nhận được Giải Manga Shogakukan lần thứ 46 cho hạng mục shōnen
vào năm 2001 [107] và trong cuộc thăm dò trực tiếp đối với công dân Nhật Bản ở giữa độ tuổi hai mươi thì mọi người bình chọn Thám tử lừng danh Conan là một trong ba manga mà mọi người muốn được tiếp tục xuất bản [108][109][110]. Tập đầu tiên bộ truyện từng ba lần xuất hiện trong danh sách top 10 bán chạy ngay sau khi ra mắt [111]. Tập này cũng từng xuất hiện trên danh sách xếp hạng của Diamond Comic Distributors. Các tập xuất bản sau cũng từng xuất hiện trên Danh sách manga nhiều người mua nhất trên New York Times [112][113][114][115]. Ở Pháp, series từng được đề cử cho giải truyện tranh trong Liên hoan Angoulême [116].

Phiên bản hoạt hình chuyển thể từ series cũng khá thành công ở Nhật Bản, hiện nằm trong top 6 xếp hạng truyền hình Nhật Bản mọi thời đại [117][118]. Theo một cuộc bình chọn do tạp chí Animage tổ chức từ năm 1996 đến năm 2001 phim nằm top 20 còn theo một cuộc bình chọn do mạng lưới truyền hình TV Asahi tổ chức vào năm 2005 – 2006 thì phim nằm ở vị trí thứ 23 trong top 100 anime.

Liên kết ngoài.