Ý nghĩa của xét nghiệm Catecholamines

Catecholamines làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, giảm lượng máu truyền tới da, ruột, tăng máu truyền tới các cơ quan chính. Định lượng Catecholamine trong máu và nước tiểu giúp đánh giá được khối u ở thượng thận và hệ thống giao cảm. Do đó, ý nghĩa xét nghiệm Catecholamines có vai trò vô cùng quan trọng.

1. Catecholamines là gì?

Catecholamines là 1 nhóm hormone được sản xuất bởi tủy thượng thận, phần nằm ở bên trong tuyến thượng thận. Tuyến thượng thận nhỏ có hình tam giác, nằm trên đầu của mỗi thận.

Catecholamines bao gồm 3 chất chính là: Dopamine, epinephrine, norepinephrine. 3 hormone này được tiết ra khi có tác nhân kích thích như: căng thẳng, đau, thân nhiệt nóng, lạnh,… có tác dụng giúp cơ thể đáp ứng được những tác nhân kích thích vào. Vậy khi cơ thể bình thường, nồng độ nhóm hormone này trong máu sẽ thấp.

2. Xét nghiệm Catecholamines là gì?

Xét nghiệm Catecholamines là phương pháp để đo hàm lượng của 3 chất dopamine, epinephrine, norepinephrine có trong máu và trong nước tiểu. Vì vậy có thể định lượng các Catecholamines trong huyết tương hoặc nước tiểu bằng phương pháp miễn dịch enzyme hoặc sắc ký lỏng hiệu lực cao.

Khi người bệnh có bệnh lý như u tủy thượng thận sẽ làm Catecholamines sản sinh ra nhiều khiến người bệnh xuất hiện những biểu hiện: đau đầu, tim đập nhanh, tăng huyết áp, vã mồ hôi,… vì vậy, để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ cho chỉ định xét nghiệm Catecholamines.

Hầu hết u tủy thượng thận là lành tính, có thể điều trị bằng cách cắt bỏ hoặc xử lý để làm giảm sản xuất số lượng Catecholamines. Nếu không điều trị kịp thời, khối u sẽ tiếp tục phát triển, Catecholamines dư thừa sẽ gây ra tăng huyết áp làm tổn thương thận, nguy cơ bị tim hoặc đột quỵ cho bệnh nhân là rất cao.

3. Chỉ định xét nghiệm Catecholamines khi nào?

Chỉ định bệnh nhân thực hiện xét nghiệm Catecholamines khi:

• Khi bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân có một khối u tế bào ưa chrom.
• Khám lâm sàng, bệnh nhân bị tăng huyết áp kéo dài, đi kèm triệu chứng đau đầu, vã mồ hôi, nóng, đỏ mặt, tim đập nhanh .
• Điều trị bằng thuốc để điều chỉnh huyết áp nhưng không đáp ứng.
• Gia đình bệnh nhân từng có người bị u tế bào ưa chrom.

Xét nghiệm Catecholamines này cũng có thể chỉ định để nhằm theo dõi diễn biến bệnh của bệnh nhân đã điều trị u tế bào ưa chrom trước đó.

4. Kỹ thuật thực hiện xét nghiệm Catecholamines

Mẫu bệnh phẩm mang đi xét nghiệm hoàn toàn có thể lấy bằng máu hoặc nước tiểu để bảo vệ tác dụng xét nghiệm là đúng mực. Bên cạnh đó, bệnh nhân cần thực chú ý quan tâm :

• Trước khi lấy nước tiểu 1 tuần, tuyệt đối không được sử dụng các thuốc hoặc thực phẩm chức năng có chứa các thành phần aspirin, tetracycline, ampicillin, erythromycin để tránh làm ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm.
• Trước khi xét nghiệm từ 2 – 3 ngày, hạn chế ăn những thực phẩm có chứa vani, cam thảo, aspirin…, thực phẩm chứa amine như chuối, bơ, quả óc chó, socola,… tránh uống những đồ uống có cồn, chất kích thích như bia, rượu, cafe,…
• Trước khi lấy máu hoặc nước tiểu 24 giờ, tuyệt đối không hút thuốc lá, đi lại nhẹ nhàng, tránh căng thẳng, hồi hộp để kết quả xét nghiệm chính xác nhất.

4.1 Kỹ thuật xét nghiệm Catecholamines máu

Kỹ thuật này thực thi chính là máu lấy từ tĩnh mạch cho vào ống nghiệm có chứa chất chống đông heparin với nồng độ 25U / ml máu. Sau khi lấy máu xong ly tâm ngay để lấy được huyết tương. Bảo quản huyết tương lấy được trong ngăn đá .

4.2 Kỹ thuật xét nghiệm Catecholamines nước tiểu

Hướng dẫn bệnh nhân lấy nước tiểu vào sáng sớm, sau khi ngủ dậy, tính từ thời điểm lấy nước tiểu lần đầu. Thu thập tất cả nước tiểu mỗi lần đi vệ sinh trong vòng đủ 24 giờ, đựng trong mỗi dụng cụ có chứa sẵn 5ml dung dịch HCL 10% chất bảo quản. Thể tích nước tiểu thu được trong 24 giờ, lấy đủ từ lần đầu cho tới lần cuối cùng vào dụng cụ đựng. Tránh để tạp chất như máu, giấy vệ sinh lẫn trong nước tiểu.

Lấy 20 ml nước tiểu thu được trong 24 giờ cho vào 1 lọ vô trùng mang đi xét nghiệm. Trường hợp cần dữ gìn và bảo vệ lâu hơn, kiểm soát và điều chỉnh nước tiểu về pH4, dữ gìn và bảo vệ trong ngăn đá cho đến khi mang nghiên cứu và phân tích. Trong trường hợp cần luân chuyển mẫu phẩm đường dài bằng máy bay hoặc tàu thủy, dữ gìn và bảo vệ trong túi đá khô .

5. Kết quả xét nghiệm Catecholamines

Bảng hàm lượng thông thường của Catecholamines trong huyết tương và trong nước tiểu / 24 giờ .

	Adrenaline	Noradrenaline	Dopamine
Huyết tương
Nước tiểu/ 24 giờ	(110 nmol/ 24 giờ)	(535 nmol/ 24 giờ)	(3900 nmol/ 24 giờ)

Kết quả giá trị xét nghiệm nêu trên hoàn toàn có thể đổi khác theo kỹ thuật định lượng sử dụng .

6. Ý nghĩa kết quả xét nghiệm Catecholamines

Dựa vào hiệu quả xét nghiệm cùng với xem xét những yếu tố độ tuổi, giới tính đồng thời theo dõi triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân để đưa Kết luận ở đầu cuối .

• Kết quả xét nghiệm Catecholamines mức độ cao

Có thể do bệnh nhân tâm ý stress hoặc có tác động ảnh hưởng tự yếu tố thiên nhiên và môi trường như tiếng ồn, ánh sáng quá mạnh, … Hoặc khung hình thiếu vắng enzym xúc tác quy trình chuyển hóa của Catecholamines, khiến hormone tăng cao trong máu và nước tiểu .

• Kết quả xét nghiệm Catecholamines mức độ rất cao

Bệnh nhân bị kích thích hoặc bị chấn thương hệ thần kinh trung ương do bị tổn thương nhân trong thân não, ảnh hưởng tới hệ thống thần kinh giao cảm.

Hoặc do khối u thần kinh nội tiết ( neuroendocrine ) trong tủy thượng thận ( u tế bào ưa chrom ) .

Có thể thấy, xét nghiệm Catecholamines có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán u tủy thượng thận. Căn cứ vào kết quả xét nghiệm thông qua máu và nước tiểu, bác sĩ sẽ có những chỉ định phù hợp với từng tình trạng bệnh nhân.

Hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec quy tụ đội ngũ Bác sĩ chuyên môn Nội tiết được đào tạo bài bản, có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, giàu kinh nghiệm trong khám chữa các bệnh lý liên quan đến tình trạng rối loạn chức năng của hệ thống nội tiết và các hormon. Bệnh viện chú trọng đầu tư hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, tiên tiến cùng chất lượng dịch vụ chuyên nghiệp đem lại hiệu quả cao trong chẩn đoán và điều trị tốt nhất cho khách hàng.

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn