Cấu tạo của hợp âm

a-Cấu tạo hợp âm trưởng :

*Ta chỉ xét mối quan hệ giữa 3 âm ở bậc 1, 3 và 5 thôi:

– Khoảng cách giữa âm bậc 1 và bậc 3 luôn là : 2 cung .
– Khoảng cách giữa âm bậc 3 và bậc 5 luôn là : 1,5 cung .
– Các bạn hoàn toàn có thể xem trong bảng tính dưới đây :

Như vậy :
– HÂ Đô trưởng ( C ) gồm có 3 nốt : C-E-G .
– HÂ Rê trưởng ( D ) gồm có 3 nốt : D-F # – A ( F # để bảo vệ từ D đến F # = 2 cung ) .
– HÂ Mi trưởng ( E ) gồm có 3 nốt : E-G # – B ( G # để bảo vệ từ E đến G # = 2 cung ) .
– HÂ Fa trưởng ( F ) gồm có 3 nốt : F-A-C .
– HÂ Sol trưởng ( G ) gồm có 3 nốt : G-B-D .
– HÂ La trưởng ( A ) gồm có 3 nốt : A-C # – E .
– HÂ Si trưởng ( B ) gồm có 3 nốt : B-D # – F # .

b-Cấu tạo hợp âm thứ :
* Ta chỉ xét mối quan hệ giữa 3 âm ở bậc 1, 3 và 5 thôi :
– Khoảng cách giữa âm bậc 1 và bậc 3 luôn là : 1,5 cung .
– Khoảng cách giữa âm bậc 3 và bậc 5 luôn là : 2 cung .
Nhận xét :
– Ta sẽ thấy ngay : âm bậc 1 và bậc 5 của HÂ trưởng và HÂ thứ là như nhau vì chúng đều cách nhau 3,5 cung. Chúng chỉ khác nhau âm bậc 3. Điều đó có nghĩa là : sau khi đo lường và thống kê xong HÂ trưởng ta chỉ cần lấy âm bậc 3 trừ đi 0,5 cung là ra HÂ thứ tương ứng .
Ví dụ :
– Của E là : E-G # – B .
– Suy ra của Em là : E-G-B ( tức G # bị giáng xuống 0,5 nên chỉ còn là G thôi, những bạn bấm HÂ Em thông dụng trên những tài liệu sẽ thấy được những nốt E-G-B của Em ngay : trong đó E và B phải bấm, còn G để gảy buông ) .

c-Cấu tạo hợp âm 7 :
* HÂ 7 được cấu tạo từ HÂ trưởng ( hoặc hợp âm thứ ) và thêm 1 nốt ở bậc 7 sao cho :
– Khoảng cách từ bậc 1 đến bậc 7 là 5 cung -> Khoảng cách từ bậc 5 đến bậc 7 là 1,5 cung ( vì khoảng cách bậc 1/5 luôn là 3,5 cung so với cả HÂ trưởng + thứ ) .
Ví dụ :
– HÂ A ( La trưởng ) có cấu tạo từ những nốt : A-C # – E. Các nốt ở những bậc của A là : A ( 1 ) – B ( 2 ) – C # ( 3 ) – D ( 4 ) – E ( 5 ) – F # ( 6 ) – G # ( 7 ) .
– Suy ra : hợp âm A7 sẽ có thêm nốt G nữa. Vì từ bậc 1 đến bậc 7 trong cấu tạo của A là 5,5 cung. Mà vị trí bậc 7 của A là G #. Do đó ta giáng G # xuống 0,5 cung nên nó chỉ còn là G trong cấu tạo của A7 -> Cấu tạo của A7 là : A-C # – E-G .

c / Để xác lập giọng trưởng và giọng thứ ( hai giọng song song : / / ) ta làm như sau :
* Bản nhạc có dấu # :
– Bước 1 : Xác định xem bản nhạc có mấy dấu thăng .
– B2 : Lấy nốt thăng cuổi cùng ( trong tổng số những nốt # đếm được theo thứ tự như trên ) cộng với 0,5 cung nữa ta tìm được giọng trưởng .
– B3 : Để tìm giọng thứ ( tức giọng / / với giọng trưởng ) ta lấy giọng trưởng trừ đi 1,5 cung thì sẽ ra giọng thứ / / .

Ví dụ 1 : nếu thấy bản nhạc có 1 dấu # ( tức là F # ) :
– B1 : Tổng số dấu thăng là 1 ( chỉ có F # ) .

– B2: Ta lấy F# cộng thêm 0,5 cung nữa thành G.

– B3 : Từ đó, suy ra giọng thứ tương ứng là : Em ( mi thứ ). Vì E cách G = 1,5 cung .
Nhận xét :
– Như vậy : bản nhạc chỉ có 1 dấu # thì 2 giọng / / là : G và Em .
– Nhìn vào bài viết của Ibanto ta sẽ thấy tại sao có đoạn : “ Sol trưởng – Mi thứ G – C – D Em – Am – Bm ” .

Ví dụ 2 : nếu thấy bản nhạc có 3 dấu # ( tức là có : F #, C # và G # ) :
– B1 : Tổng số dấu thăng là 3 ( nốt thăng sau cuối là G # ) .
– B2 : Ta lấy G # cộng thêm 0,5 cung nữa thành A .
– B3 : Từ đó, suy ra giọng thứ tương ứng là : F # m ( Fa thăng thứ ). Vì F # cách A = 1,5 cung .
Nhận xét :
– Như vậy : bản nhạc có 3 dấu # thì 2 giọng / / là : A và F # m .
– Nhìn vào bài viết của Ibanto ta sẽ thấy tại sao có đoạn : “ La trưởng – Fa thăng thứ A – D – E F # m – Bm – C # ” .

Ví dụ 3 : những bạn tự thực hành những trường hợp khác nhé .

* Bản nhạc có dấu b :
– Bước 1 : Xác định xem bản nhạc có mấy dấu giáng .
– B2 : Nốt giáng áp chót chính là giọng trưởng .
– B3 : Để tìm giọng thứ ( tức giọng / / với giọng trưởng ) ta lấy giọng trưởng trừ đi 1,5 cung thì sẽ ra giọng thứ song song .

Ví dụ 1 : nếu thấy bản nhạc có 4 dấu b ( tức là có : Bb, Eb, Ab và Db ) :
– B1 : Tổng số dấu giáng ( b ) là 4 ( thứ tự là : Bb, Eb, Ab và Db ) .
– B2 : Nót giáng chót là Db -> Nốt áp chót là Ab. Như vậy, giọng trưởng là : Ab ( La giáng ) .
– B3 : Từ đó, suy ra giọng thứ tương ứng là : Fm ( Fa thứ ). Vì F cách Ab = 1,5 cung .
Nhận xét :
– Như vậy : bản nhạc có 4 dấu giáng thì 2 giọng / / là : Ab và Fm .

Ví dụ 2 : nếu thấy bản nhạc có 2 dấu b ( tức là chỉ có : Bb và Eb ) : theo như trên ta sẽ tính được 2 giọng / / là : Bb và Gm .

Ví dụ 3 : nếu thấy bản nhạc có 1 dấu b ( tức là chỉ có : Bb ) :
– Đây là trường hợp đặc biệt quan trọng, ko vận dụng ngay được công thức trên .
– Để tính được ta phải viết lại 2 lần qui luật thứ tự những dấu giáng trên khuông nhạc liền nhau rồi mới vận dụng được cách tính trên .
– Cụ thể là : Bb > Eb > Ab > Db > Gb > Cb > Fb > Bb > Eb > Ab > Db > Gb > Cb > Fb .
– Ta thấy : nốt áp chót là Fb. Nhưng vì bản nhạc chỉ có 1 nốt giáng là Bb ( mà ko có Fb ) nên nốt này phải là F ( Fa ko có dấu hóa ). Suy ra, giọng trưởng là : F .
– Từ đó, giọng thứ / / là : Dm .
– Vậy, bản nhạc chỉ có 1 dấu giáng thì 2 giọng / / là : F và Dm .

* Trường hợp đặc biệt: Bản nhạc không có dấu # và b nào:

– Hai giọng / / trường hợp này là : C và Am ( Các bạn tự tìm hiểu và khám phá tại sao lại như vậy nhé ) .