Chất lượng dân số là gì? Các chỉ tiêu đo lường & yếu tố ảnh hưởng – http://139.180.218.5

( Last Updated On : 17/12/2021 )

1. Một số khái niệm về chất lượng dân số

Khái niệm “ chất lượng dân số ” Open từ thế kỷ 18, khoa học tư sản điều tra và nghiên cứu chất lượng dân số một cách hạn hẹp chỉ dựa trên cơ sở gen. Điển hình là thuyết chủng tộc Open ở cuối thế kỷ 19. Nội dung cơ bản của thuyết này là : Có chủng tộc thượng đẳng và chủng tộc hạ đẳng. Điều này dựa trên cơ sở tự nhiên, mang tính di truyền và không bao giờ thay đổi. Vì vậy, bất bình đẳng xã hội cũng có cơ sở tự nhiên. Đối với sự nghiệp tăng trưởng văn hóa truyền thống, tạo dựng văn minh, chủng tộc “ thượng đẳng ” đi trước, còn chủng tộc “ hạ đẳng ” không làm được việc đó, hoặc nếu có thì rất ít. Vì vậy, chủng tộc “ thượng đẳng ” đẻ ít và chủng tộc “ hạ đẳng ” đẻ nhiều sẽ làm xấu đi chất lượng dân số. Tuy nhiên, những nhà nhân khẩu học Nga trong cuốn Giáo trình Dân số học do nhà xuất bản thống kê và kinh tế tài chính Mat-xcơ-va ấn hành năm 1985 lại cho rằng : “ những nghiên cứu và điều tra tinh xảo nhất không tìm thấy sự khác nhau nào trong bộ não người giữa những chủng tộc. Khả năng và tri thức của con người có được nhờ quy trình chăm nom, giáo dục và những hoạt động giải trí đơn cử khác ” .

Ăng-ghen cho rằng: “Chất lượng dân số là khả năng của con người thực hiện các hoạt động một cách hiệu quả nhất”.

Theo quan điểm của những nhà nhân khẩu học Nga, chất lượng dân số là “ khái niệm TT của mạng lưới hệ thống tri thức của dân số ” được phản ánh bởi những chỉ tiêu :

• Trình độ giáo dục
• Cơ cấu nghề nghiệp, xã hội
• Tính năng động của tình trạng sức khỏe

Chất lượng dân số hình thành nhờ chăm nom y tế, giáo dục và đào tạo và giảng dạy nghề cũng như những hoạt động giải trí đơn cử khác như văn hóa truyền thống thể thao, du lịch … Nó tương ứng với trình độ tăng trưởng của lực lượng sản xuất .
Pháp lệnh dân số Nước Ta năm 2003 đã định nghĩa : “ Chất lượng dân số phản ánh những đặc trưng về sức khỏe thể chất, trí tuệ và ý thức của hàng loạt dân số ” .
Như vậy, chất lượng dân số là một phạm trù rộng, được hiểu là tổng thể và toàn diện những thành tố tạo nên thể lực, trí lực và niềm tin của con người nói chung. Một dân số đơn cử, dân số của mỗi nước hoặc mỗi vùng và vào những thời kỳ nhất định sẽ có một chất lượng nhất định. Chất lượng dân số được nhìn nhận tương quan biện chứng đến số lượng dân. Chất lượng dân số bao hàm chất lượng người từ lúc mới sinh cho đến khi chết, cả nam và nữ. Chất lượng dân số không chỉ được nhìn nhận về nhân trắc học ( độ cao, cân nặng, những số đo cơ bản về vòng ngực, bụng, tay, chân, sự cân đối của khung hình với từng lứa tuổi … ), năng lực, sức chịu đựng dẻo dai … mà còn được nhìn nhận trải qua đời sống ý thức, con người quan hệ với nhau như thế nào, họ có thời cơ bình đẳng không trước sự lựa chọn việc làm, giáo dục, phúc lợi, hôn nhân gia đình mái ấm gia đình …, có được tôn trọng và tự do cá thể không, họ có thiên nhiên và môi trường để phát huy năng lực phát minh sáng tạo hay không trong thực tiễn. Chất lượng dân số bao hàm những khái niệm về chất lượng nguồn nhân lực, khái niệm chất lượng lao động .
Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học đã nêu ra yếu tố là nếu nói về chất lượng dân số mà không đề cập đến quy mô, phân bổ và cơ cấu tổ chức dân số là chưa không thiếu. Có hàng loạt câu hỏi được đặt ra là :

• Chất lượng dân số sẽ như thế nào nếu tốc độ tăng dân số nhanh hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế, hoặc ngược lại quy mô dân số giảm ?
• Chất lượng dân số sẽ như thế nào nếu mức sinh quá cao, làm cho tỷ lệ trẻ em 0-14 tuổi trong dân số quá cao (xấp xỉ 50%) hoặc mức sinh quá thấp làm cho tỷ trọng người già trong dân số quá cao (từ 30% trở lên)?

– Chất lượng dân số sẽ như thế nào nếu toàn xã hội chỉ lựa chọn sinh con trai ?
Khi dân số rơi vào những thực trạng như đã nêu trong những câu hỏi trên, liệu hoàn toàn có thể gọi dân số đó là có chất lượng cao được không mặc dầu chăm nom y tế, giáo dục và đào tạo và giảng dạy nghề nghiệp rất tốt ?
Vì vậy, chất lượng dân số phản ánh đặc trưng về sức khỏe thể chất, trí tuệ và niềm tin của hàng loạt dân số .Người ta hoàn toàn có thể nhận ra chất lượng dân số một cách toàn diện và tổng thể định tính. Các nước tăng trưởng thường được coi là có chất lượng dân số cao hơn những nước đang tăng trưởng, mà không kể dân số của nước này hay nước khác có đông về số lượng hay không. Một khi kinh tế tài chính tăng trưởng cao sẽ là tiền đề vật chất để cải tổ về mặt ý thức và xã hội của dân cư. Đồng thời, khi có một môi trường tự nhiên xã hội tốt, con người được coi là TT của sự tăng trưởng, họ sẽ có điều kiện kèm theo thôi thúc kinh tế tài chính tăng trưởng. Trong thực tiễn khi nhìn nhận chất lượng dân số người ta thường trải qua mạng lưới hệ thống những chỉ tiêu và hoàn toàn có thể phân tổ những chỉ tiêu này như sau :
1 / Về thể lực : gồm nhiều yếu tố khác nhau trong đó có những số đo về độ cao, cân nặng, sức mạnh, vận tốc, sức bền, sự khôn khéo … dinh dưỡng, bệnh tật, tuổi thọ, những yếu tố giống nòi, đến di truyền như tật nguyền bẩm sinh, thiểu năng trí tuệ, nhiễm chất độc da cam … của dân cư .
2 / Về trí lực : gồm những yếu tố trình độ văn hóa truyền thống, thẩm mỹ và nghệ thuật, trình độ khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm tay nghề …, biểu lộ qua tỷ suất biết chữ, số năm trung bình đi học / đầu người, tỷ suất người có bằng cấp, được huấn luyện và đào tạo về trình độ kỹ thuật, …
3 / Về Tinh thần : thái độ cần mẫn yêu lao động và lao động có kỷ luật, có tổ chức triển khai, tính gắn bó hội đồng, tính phát minh sáng tạo … bộc lộ qua mức độ tiếp cận và tham gia những hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, thông tin, đi dạo, vui chơi, những trào lưu xã hội …
Tuy nhiên ở đây theo cách tiếp cận mạng lưới hệ thống và có thể lượng hóa, so sánh, ngoài những chỉ tiêu nhân khẩu học, người ta đưa ra những chỉ tiêu khái quát tính chung cho hàng loạt dân số như thu nhập quốc dân trung bình trên đầu người năm, những chỉ số tăng trưởng con người HDI … những chỉ báo đơn cử phản ánh từng mặt của mức sống dân cư để bổ trợ .

2. Các chỉ báo đa phần nhìn nhận chất lượng dân số

2.1. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hoặc tổng sản phẩm quốc dân (GNP) bình quân đầu người

Như đã biết, GDP trung bình đầu người là một chỉ tiêu khái quát, một phạm trù kinh tế tài chính học phản ánh trình độ tăng trưởng kinh tế-xã hội của một nước trong một năm nào đó. Nó được xác lập bằng tổng số loại sản phẩm của một vương quốc làm ra trong một năm chia cho tổng dân số của vương quốc đó ( Tham khảo cách tính trong những sách dịch như : Kinh tế vĩ mô của N. Gregory Mankiw ; Kinh tế học của David Begg, Stanley Fischer, Rudiger Dornbussch … ). Do vậy, đồng thời trực tiếp biểu lộ chất lượng dân số, mức sống dân cư .

2.2. Chỉ số phát triển con người (HDI)

HDI bổ trợ cho GDP trung bình đầu người trong việc nhìn nhận vị trí của một vương quốc về tăng trưởng con người hay sự tân tiến của vương quốc đó về hành động tăng trưởng con người theo thời hạn. Của cải của một vương quốc hoàn toàn có thể là điều kiện kèm theo tạo mở năng lực lựa chọn của dân cư, nhưng cũng hoàn toàn có thể không. Việc vương quốc đó sử dụng của cải của mình như thế nào, chứ không phải là bản thân của cải là điều quyết định hành động. Nếu chỉ tập trung chuyên sâu vào việc làm thế nào để tạo ra nhiều của cải hoàn toàn có thể làm mờ nhạt tiềm năng sau cuối là làm cho đời sống con người ngày càng tốt hơn .
Bắt đầu từ năm 1990 “ Báo cáo tăng trưởng con người ” của Liên hợp quốc đưa ra chỉ tiêu HDI để nhìn nhận sự tăng trưởng bằng giải pháp tính phối hợp những chỉ số tổng sản phẩm quốc nội ( GDP ) trung bình đầu người, tuổi thọ trung bình của dân cư và trình độ dân trí. GDP được tính theo nhu cầu mua sắm tương đương-PPP ( Purchasing Power Parities ), nghĩa là theo trong thực tiễn ngân sách cho đời sống của dân cư tại địa phương. Trình độ dân trí đo bằng cách tích hợp tỷ suất biết chữ của dân số từ 15 tuổi trở lên ( với trọng số 2/3 ) và số năm đến trường bình quân ( với trọng số 1/3 ). Tuổi thọ trung bình phản ánh năng lực sống của dân cư qua số năm sống trung bình tính cho một năm nào đó. HDI cho biết một số lượng giới hạn cận trên và cận dưới cho từng nội dung trên và chỉ ra vị trí hiện tại của mỗi vương quốc trong số lượng giới hạn đó trải qua thông số trong khoảng chừng từ 0 đến 1. Thí dụ, trình độ biết chữ tối thiểu là 0 % và tối đa là 100 %. Một vương quốc nào đó có trình độ biết chữ là 75 % thì thông số sẽ là 0,75. Tương tự, tuổi thọ trung bình tối thiểu là 25 và tối đa là 85, do đó một vương quốc có tuổi thọ trung bình là 55 sẽ có điểm là 0,5. Đối với thu nhập mức tối thiểu là 100 $ và tối đa là 40.000 $ ( tính theo nhu cầu mua sắm tương đương-PPP ( Purchasing Power Parities ). Chỉ số tổng hợp sẽ là giá trị tích hợp những điểm số của 3 yếu tố trên .
Phương pháp giám sát chỉ tiêu HDI đang ngày càng hoàn thành xong, đặc biệt quan trọng khi cơ sở số liệu từ từ không thiếu hơn và có độ an toàn và đáng tin cậy cao hơn thì năng lực so sánh trình độ tăng trưởng giữa những vương quốc vào những thời hạn nhất định càng có ý nghĩa hơn. Thậm chí, khi vận dụng chỉ tiêu này cho mỗi vương quốc hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa hoặc bổ trợ những chỉ tiêu có mức độ ưu tiên cao hơn, khác với ba chỉ tiêu trên. Chẳng hạn, nếu lựa chọn tỷ suất có việc làm là một bộ phận cấu thành của HDI, nếu tổng thể mọi người đều có việc làm thì tỷ suất này là 100 % và tỷ suất tối thiểu là 0 %, khi đó một vương quốc có tỷ suất việc làm là 75 % sẽ có giá trị là 0,75 .

2.3. Các chỉ báo về sức khỏe và dinh dưỡng

Tuỳ mục tiêu và sự sẵn có của những cơ sở tài liệu mà người ta tính những chỉ báo đơn cử, thường thì được xác lập theo những nội dung sau : Chiều cao theo tuổi của trẻ nhỏ, cân nặng theo chiều cao của trẻ nhỏ, cân nặng theo tuổi trẻ nhỏ, chăm nom sức khỏe thể chất bà mẹ và trẻ nhỏ, sức khỏe thể chất sinh sản, thời cơ đảm nhiệm những dịch vụ y tế … Các thông số kỹ thuật về chiều cao và cân nặng phản ánh thực trạng thiếu dinh dưỡng lê dài của trẻ nhỏ trong quá khứ. Ở Nước Ta, theo hiệu quả tìm hiểu mức sống dân cư 1997 – 1998 ( ĐTMS 1998 ) trong số trẻ nhỏ từ 0-5 tuổi, có 41,5 % có chiều cao thấp so với tuổi, 40,1 % có cân nặng theo tuổi thấp hơn chuẩn. Tỷ lệ này đã giảm xuống còn 29,2 % và 17,5 % vào năm 2010 ( Thống kê y tế, 2010 ) .
Chỉ số khối lượng khung hình ( BMI ) = Cân nặng / chiều cao2 và tỷ suất người béo / gầy là một yếu tố tương quan tới sức khỏe thể chất và bệnh tật đang được nhiều người chăm sóc lúc bấy giờ. Chỉ có 48,2 % có chỉ số BMI thông thường. Nước ta chỉ có 5,2 % người béo, 18,4 % người gầy và 3,5 % quá gầy, chưa kể đến 24,1 % số người hơi gầy .
Tỷ lệ trẻ sơ sinh thấp cân là 5,5 % và 9,6 % trẻ nhỏ từ 0-10 tuổi không được tiêm bất kể loại văc-xin nào. Chi tiêu trong thực tiễn trung bình một đầu người cho chăm nom y tế là 714,6 nghìn đồng / năm, chiếm 5,4 % tổng tiêu tốn ( Điều tra mức sống 2010, TCTK ) .

2.4. Các chỉ báo về giáo dục

Trình độ dân trí của người dân được đánh giá bằng những chỉ báo như tỷ lệ biết chữ, tỷ lệ đi học ở các bậc học, số năm đi học bình quân chia theo nhóm tuổi. Tỷ lệ phần trăm người biết chữ được tính bằng số người từ 10 tuổi trở lên biết chữ so với dân số từ 10 tuổi trở lên. Tỷ lệ đi học ở một cấp học bằng số người đang học ở cấp học đó so với dân số trong độ tuổi thuộc cấp học đó…

Theo ĐTMS 2010, tỷ suất đi học tiểu học chung của dân số Nước Ta là 101,2 %, trung học cơ sở là 94,1 % và trung học phổ thông là 71,9 %. giá thành cho việc đi học phân hoá theo giàu nghèo rõ ràng : tiêu tốn cho giáo dục so với nhóm những hộ nghèo nhất là 1.019 nghìn đồng và nhóm giàu nhất là 6.722 nghìn đồng ( gấp 6 lần ) .

2.5. Qui mô, cơ cấu dân số và phân bố dân số

Qui mô dân số không thay đổi và cơ cấu tổ chức dân số hài hòa và hợp lý sẽ tạo điều kiện kèm theo cho kinh tế tài chính – xã hội tăng trưởng. Đảm bảo tỷ suất tăng dân số không quá cao và không làm cho dân số giảm sút là xu thế chủ trương mà nhiều vương quốc, vùng chủ quyền lãnh thổ đều hướng tới. Cơ hội vàng của dư lợi dân số nếu được tận dụng sẽ tạo ra lực lượng lao động dồi dào, tỷ số phụ thuộc vào giảm mức thấp nhất đồng nghĩa tương quan với thời cơ tăng tiết kiệm chi phí, tích luỹ và tái đầu tư cả của cải vật chất lẫn sức lao động. Đảm bảo cân đối tỷ số giới tính khi sinh làm thế nào để quốc gia không rơi vào thực trạng thiếu dân số nam hoặc nữ trong tương lai. Nếu rơi vào thực trạng mất cân đối giới tính thì cân đối cơ cấu tổ chức hôn nhân gia đình mái ấm gia đình, thực trạng nam người trẻ tuổi không “ tìm ” được vợ, thực trạng kinh doanh trẻ nhỏ, phụ nữ được dự báo trở thành những yếu tố xã hội nan giải. Phân bố dân cư hài hòa và hợp lý giữa những vùng miền kích thích sản xuất tăng trưởng và bảo vệ nâng cao chất lượng đời sống cho người dân .

3. Các yếu tố ảnh hưởng tác động đến chất lượng dân số

Có nhiều yếu tố tác động ảnh hưởng đến chất lượng dân số, tài liệu này tập trung chuyên sâu nghiên cứu và phân tích những nhóm yếu tố đa phần sau :

3.1. Yếu tố sinh học và di truyền

Như đã nghiên cứu và phân tích, yếu tố về di truyền và sinh học tác động ảnh hưởng đến chất lượng dân số. Trong trong thực tiễn nhiều điều tra và nghiên cứu đã cho thấy, yếu tố di truyền có nhiều ảnh hưởng tác động đến chất lượng dân số, do vậy ngay từ khi tiến hành chương trình nâng cao chất lượng dân số Nước Ta, một trong những tiềm năng là giảm tỷ suất mắc di tật bẩm sinh. Những đứa trẻ sinh ra từ những bà mẹ chưa thành niên ( dưới 18 tuổi ) và những bà mẹ quá lớn tuổi ( trên 40 tuổi ) có rủi ro tiềm ẩn cao về chậm tăng trưởng sức khỏe thể chất. Vì vậy, những yếu tố sinh học và di truyền cần được nghiên cứu và điều tra để đề ra những giải pháp nhằm mục đích nâng cao chất lượng dân số .

3.2. Chất lượng cuộc sống

Chất lượng đời sống có nội dung rất đa dạng và phong phú tương quan đến mọi mặt của đời sống con người. Nó biểu lộ trải qua mức độ thỏa mãn nhu cầu nhu yếu về vật chất, cũng như niềm tin của cá thể, cộng động và toàn thể xã hội. Chất lượng đời sống là một khái niệm động, không ngừng đổi khác từ thấp đến cao phụ thuộc vào vào sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính, chính sách chính trị, ý niệm về văn hóa truyền thống và truyền thống cuội nguồn của mỗi dân tộc bản địa ở từng tiến trình tăng trưởng của xã hội. Vì vậy, cần phải sử dụng nhiều chỉ tiêu nhìn nhận mới phản ánh hết thực chất của chất lượng đời sống. Theo nhà nghiên cứu Wiliam Bell, chất lượng đời sống hoàn toàn có thể được nhìn nhận trải qua 12 chỉ báo : ( 1 ) An Toàn ; ( 2 ) Sung túc về kinh tế tài chính ; ( 3 ) Công bằng về pháp lý ; ( 4 ) An ninh vương quốc ; ( 5 ) Bảo hiểm lúc tuổi già, ốm đau ; ( 6 ) Hạnh phúc về niềm tin ; ( 7 ) Sự tham gia vào đời sống xã hội ; ( 8 ) Bình đẳng về giáo dục, nhà ở và nghỉ ngơi ; ( 9 ) Chất lượng đời sống văn hóa truyền thống ; ( 10 ) Quyền tự do công dân ; ( 11 ) Chất lượng môi trường tự nhiên kỹ thuật ( giao thông vận tải, nhà tại, thiết bị hoạt động và sinh hoạt, thiết bị giáo dục, thiết bị y tế … ; ( 12 ) Chất lượng thiên nhiên và môi trường sống .
Như vậy, hoàn toàn có thể hiểu là chất lượng đời sống phản ánh sự thỏa mãn nhu cầu nhu yếu, trước hết là nhu yếu cơ bản tối thiểu của con người. Mức độ cung ứng sự thỏa mãn nhu cầu càng cao thì chất lượng đời sống càng cao. UNDP đã từng thống kê tới 168 nhu yếu cơ bản của con người khi nhìn nhận chất lượng đời sống .
Chất lượng đời sống càng cao sẽ giúp cho con người tăng trưởng cả về sức khỏe thể chất, trí tuệ và ý thức. Điều này làm cho chất lượng dân số được cải tổ. Ngược lại, nếu mức độ thỏa mãn nhu cầu nhu yếu, đặc biệt quan trọng là những nhu yếu cơ bản của đời sống con người không được cung ứng vừa đủ, là một tác nhân làm cho con người không tăng trưởng về thể lực ; trí lực và niềm tin. Đây là nguyên do làm cho chất lượng dân số giảm sút .

3.3. Kinh tế

Có thể phân loại ảnh hưởng tác động của kinh tế tài chính đến chất lượng dân số thành hai Lever : Cấp độ kinh tế tài chính vĩ mô ( sự tăng trưởng kinh tế tài chính của mỗi vương quốc ) và ở Lever vi mô ( kinh tế tài chính của hộ mái ấm gia đình ) .
Nếu xét ở Lever kinh tế tài chính vĩ mô, với một nền kinh tế tài chính tăng trưởng, nhà nước sẽ có điều kiện kèm theo góp vốn đầu tư cho tăng trưởng giáo dục, nâng cao trình độ dân trí cho người dân, từ đó cải tổ trí lực của dân số. Thứ hai, với một nền kinh tế tài chính tăng trưởng, nhà nước sẽ có điều kiện kèm theo để bảo vệ bảo mật an ninh xã hội, triển khai xóa đói giảm nghèo, nâng cao sức khỏe thể chất về thể lực cho người dân. Mặt khác, nếu kinh tế tài chính tăng trưởng, nhà nước sẽ có điều kiện kèm theo để góp vốn đầu tư tăng trưởng hạ tầng cơ sở y tế, tăng cường đào đạo cán bộ y tế và shopping trang thiết bị y tế tân tiến Giao hàng cho công cuộc chăm nom sức khỏe thể chất của người dân từ đó nâng cao chất lượng dân số .
Ở Lever kinh tế tài chính mái ấm gia đình, những mái ấm gia đình giàu sang thường có tiền góp vốn đầu tư về giáo dục cho con cháu để nâng cao trình độ học vấn. Đối với những mái ấm gia đình này yếu tố bình đẳng nam nữ về giáo dục ( giữa con trai và con gái cũng được chú ý quan tâm ). Đồng thời những mái ấm gia đình này thường có điều kiện kèm theo sống tốt ( nhà ở và môi trường tự nhiên thân cận mái ấm gia đình : Công trình vệ sinh, nước sạch ). Đây cũng là điều kiện kèm theo để giúp con người ít mắc bệnh hơn đặc biệt quan trọng là những bệnh thường gặp ở nước nghèo như : Giun sán, bệnh phổi, thấp khớp, lao … Do điều kiện kèm theo kinh tế tài chính mái ấm gia đình khá giả họ có điều kiện kèm theo tận thưởng dịch vụ y tế văn minh nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe thể chất và đẩy lùi cái chết. Tuy nhiên, khi nói đến điều kiện kèm theo kinh tế tài chính ở Lever mái ấm gia đình có ảnh hưởng tác động đến nâng cao chất lượng dân số là phải nói đến điều kiện kèm theo kinh tế tài chính của đại bộ phận dân cư chứ không phải là điều kiện kèm theo kinh tế tài chính của một vài hộ mái ấm gia đình đơn lẻ. Vì vậy, công cuộc cải cách kinh tế tài chính, xóa đói giảm nghèo, nâng cao mức sống chung của toàn xã hội chính là những tác nhân quan trọng ảnh hưởng tác động tới cải tổ chất lượng dân số .

3.4. Y tế và chăm sóc sức khỏe

Sức khỏe là vốn quý của con người. Giữ gìn sức khỏe thể chất, bảo vệ và chăm nom sức khỏe thể chất là trách nhiệm của mỗi người và toàn xã hội. Sức khỏe của mỗi người lại nhờ vào vào rất nhiều yếu tố : Sinh học, điều kiện kèm theo sống, trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của từng nước, thiên nhiên và môi trường và chủ trương chăm nom sức khỏe thể chất vương quốc .
Ngày nay, trình độ tăng trưởng y học và phương tiện đi lại phòng trị bệnh ngày càng cao, nhưng lại không đồng đều giữa những vương quốc. Điều đó làm cho tỷ suất người có sức khỏe thể chất tốt ở những nước nghèo thấp hơn những nước giàu. Tại những nước nghèo tỷ suất người mắc những bệnh như : lao, sốt rét, suy nhược khung hình ở người lớn, suy dinh dưỡng trẻ nhỏ, bệnh giun sán rất cao. Do sự văn minh về y học trên quốc tế, loài người đã không còn lúng túng những loại bệnh trên. Tuy nhiên, quốc tế lại Open một số ít bệnh khác, những bệnh này lại Viral rất nhanh ở cả những nước đang tăng trưởng và tăng trưởng như : HIV / AIDS ; bệnh stress thần kinh ( stress ) ; H1N1 …
Các chỉ báo nhìn nhận sự chăm nom bảo vệ sức khỏe thể chất của nhân dân, nâng cao chất lượng dân số là :
– Chăm sóc sức khỏe thể chất bắt đầu cho trẻ nhỏ : Tỷ lệ trẻ nhỏ được tiêm chủng những loại vác-xin ; số nhà hộ sinh trên tổng số dân ; tỷ suất trẻ nhỏ dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng …
– Chăm sóc sức khỏe thể chất khởi đầu tại hội đồng : Số cơ sở y tế ; số giường bệnh ; số nhân viên cấp dưới y tế ( y sỹ, bác sỹ, y tá … ) trên 10.000 dân ; tỷ suất những loại bệnh đặc trưng theo vùng địa lý ; tỷ suất người nhiễm HIV …
– Sàng lọc trước sinh và sơ sinh : Tỷ lệ những cơ sở y tế có phân phối dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh ; Tỷ lệ phụ nữ mang thai được xét nghiệm sàng lọc khi mang thai ; Tỷ lệ trẻ sơ sinh được xét nghiệm xác lập dị tật ; Tỷ lệ trẻ nhỏ được điều trị sớm những dị tật bẩm sinh …

3.5. Giáo dục

Những chỉ báo phản ảnh thực trạng của giáo dục là : Tỷ lệ người đi học ; số lượng học viên ở những cấp ( nhà trẻ, mẫu giáo, tiểu học, trung học, cao đẳng, ĐH ), tỷ suất đi học đúng tuổi ở những cấp học … Giáo dục đào tạo tác động ảnh hưởng tới chất lượng dân số trải qua chính sách sau :Giáo dục đào tạo ảnh hưởng tác động tới chất lượng dân số về mặt trí tuệ. Nhờ tăng trưởng giáo dục, người dân được nâng cao hiểu biết và kiến thức và kỹ năng giúp cho họ có đủ trình độ tiếp thu khoa học – kỹ thuật mới, tiên tiến và phát triển. Trình độ học vấn cao giúp con người có tính năng động và phát minh sáng tạo, lao động tự giác, có kỷ luật và có hiệu suất cao .
Giáo dục đào tạo để nâng cao chất lượng dân số là quốc sách của mỗi vương quốc. Tùy theo điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – xã hội của những vương quốc đó mà nhà nước quyết định hành động mức góp vốn đầu tư cho giáo dục thích hợp .
Giáo dục đào tạo có ảnh hưởng tác động rất lớn đến mức sinh. Khi trình độ học vấn càng cao thì mức sinh càng thấp. Tuy nhiên, ảnh hưởng tác động của giáo dục đến mức sinh chỉ dừng lại ở một số lượng giới hạn nhất định. Nếu trình độ học vấn vượt khỏi số lượng giới hạn trên thì ảnh hưởng tác động của giáo dục đến mức sinh không còn nữa. Cần chú ý quan tâm rằng, chỉ có trình độ học vấn trung bình của hàng loạt phụ nữ cả một vùng, một tỉnh, một nước … mới hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng làm giảm mức sinh của vùng, chứ không phải là trình độ học vấn của đơn lẻ một phụ nữ. Mức sinh giảm, số con trung bình của mỗi phụ nữ ( mỗi mái ấm gia đình ) ít đi, dân cư có điều kiện kèm theo hơn trong việc chăm nom dinh dưỡng, sức khỏe thể chất và giáo dục cho những con, không phân biệt con trai hay con gái. Qua đó, chất lượng dân số được nâng lên .
Giáo dục đào tạo có tác động ảnh hưởng trực tiếp đến việc đẩy lùi cái chết. Những người có trình độ học vấn cao thường có kiến thức và kỹ năng về chính sách lây truyền bệnh tật để phòng và chữa bệnh kịp thời. Mặt khác, khi có trình độ học vấn cao, họ có điều kiện kèm theo để làm những việc làm yên cầu trình độ kỹ thuật cao và do đó thu nhập cao. Khi thu nhập cao, người ta có điều kiện kèm theo tận thưởng những dịch vụ chăm nom sức khỏe thể chất tốt hơn và thế cho nên sức khỏe thể chất của người dân được bảo vệ. Đó cũng là một tác nhân để nâng cao chất lượng dân số .

3.6. Môi trường

Thiên nhiên đã sinh ra con người, phân phối tài nguyên và tạo nên môi trường tự nhiên sống cho con người. Mối quan hệ giữa con người và môi trường tự nhiên là mối quan hệ luôn gắn bó mật thiết với nhau. Ở những vùng khí hậu ôn hoà, tài nguyên đa dạng và phong phú, con người có điều kiện kèm theo để nâng cao chất lượng đời sống. Ngược lại, ở những nơi điều kiện kèm theo vạn vật thiên nhiên khắc nghiệt, con người khó có điều kiện kèm theo để cải tổ đời sống, nâng cao chất lượng dân số .
Tuy nhiên, cần thấy rằng những thành tố của thiên nhiên và môi trường luôn không không thay đổi hoặc không trọn vẹn có lợi để con người hoàn toàn có thể duy trì vận tốc tăng trưởng của tăng trưởng như một hằng số. Một thành tố của môi trường tự nhiên trong những điều kiện kèm theo nhất định hoàn toàn có thể trở thành những tác nhân cản trở sự tăng trưởng của con người. Ví dụ, thiên tai hoàn toàn có thể làm người chết, mùa màng bị phá hoại, làm khó khăn vất vả rất nhiều cho việc nâng cao chất lượng sống của dân cư. Mặt khác, trong mối quan hệ với môi trường tự nhiên, do mức sinh cao, dân số tăng nhanh, để nâng cao chất lượng đời sống con người đã không ngừng tăng trưởng sản xuất và tăng cường khai thác tài nguyên vạn vật thiên nhiên. Vì vậy, con người đã tàn phá thiên nhiên và môi trường, làm biến hóa hệ sinh thái, biến hóa môi trường tự nhiên sống của những sinh vật và của chính bản thân con người với khuynh hướng môi trường tự nhiên ngày càng xấu đi, gây tai hại đến sức khỏe thể chất của con người. Hiện nay, do thực trạng đất, nước, không khí bị ô nhiễm mà lương thực, thực phẩm mà con người sử dụng cũng bị ô nhiễm, bị nhiễm độc, đa phần do phân bón hóa học, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu .
Giữa ngày càng tăng dân số và ô nhiễm thiên nhiên và môi trường có quan hệ ngặt nghèo với nhau. Sự ngày càng tăng dân số quá mức dẫn tới quá tải về môi trường tự nhiên gây ra những phản ứng không có lợi cho bản thân con người và qua đó làm cản trở quy trình nâng cao chất lượng dân số .

3.7. Các yếu tố khác

Các yếu tố khác như: Phong tục tập quán, văn hóa, thể dục thể thao, du lịch, vui chơi giải trí,. .. cũng góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và qua đó cũng góp phần nâng cao chất lượng dân số.

( Nguồn tài liệu : Tài liệu môn Dân số học cơ bản, Tổng cục dân số kế hoạch hóa mái ấm gia đình, năm ngoái )