Danh sách bê bối liên quan đến Đài Truyền hình Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) là Đài truyền hình quốc gia trực thuộc Chính phủ Việt Nam. Trong lịch sử hoạt động của mình, VTV từng vướng phải không ít những sự việc tiêu cực, thậm chí gây tranh cãi. Dưới đây là danh sách các sự cố gây tranh cãi nổi bật liên quan đến VTV.

Liên quan đến biên tập viên.

Liên quan đến bản quyền.

VTV từng bị nhiều người tố cáo là vi phạm bản quyền hình ảnh, âm nhạc trong những chương trình phát sóng của Đài. [ 12 ] [ 13 ]

Không chỉ vậy, VTV cũng từng là nạn nhân của nạn vi phạm bản quyền. Có thể kể đến một số vụ việc sau

Xuất phát từ một bài thi viết trong cuộc thi “Mối tình đầu của tôi” do một tờ báo mạng tổ chức năm 2010, chương trình Người xây tổ ấm lên sóng VTV1 ngày 25 tháng 1 năm 2011 với câu chuyện xúc động và đầy bất hạnh của “cô Lượm”, một cô bé mồ côi với tuổi thơ rong ruổi, khó khăn, lớn lên lại lận đận trong đường tình duyên[24]. Thế nhưng, đầu tháng 3 năm đó, người dân địa phương và báo chí đã phát hiện ra danh tính thật sự của “cô Lượm” là Trần Thị Thùy Dương. Cuộc đời thật của “cô Lượm” không giống như những gì đã kể trong chương trình. Khi “màn diễn” bị lộ, Thùy Dương đã thú nhận toàn bộ việc làm của mình. Cuộc đời “cô Lượm” trong bài dự thi là của một phụ nữ mà Dương gặp trong bệnh viện.

Tối 29 tháng 3, VTV đã có lời xin lỗi chính thức tới khán giả truyền hình về sự cố này.[25][26] VTV cũng đã bị Bộ Thông tin và Truyền thông phạt 18 triệu đồng vì đã “thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng”.[27]

Đưa thông tin sai về Công Phượng.

VTV đã đưa tin sai sự thật về tuổi của cầu thủ Công Phượng trong 2 chương trình Chuyển động 24h. Lần đầu vào ngày 8 tháng 11 năm 2014, chương trình đưa tin: “Năm sinh 1995 của Công Phượng bắt đầu xuất hiện từ năm 2006”. Sau đó 8 ngày, VTV lại đưa tin: “Đến thời điểm này, tất cả các giấy tờ khác như chúng tôi đã chứng minh, là vô hiệu”. Do đó, ngày 30 tháng 12 năm 2014, VTV bị Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông phạt 15 triệu đồng.[28]

Sai sót trong chương trình Điều ước thứ 7

.

Chương trình Điều ước thứ 7 ngày 10 tháng 1 năm 2015 lên sóng VTV3 với nội dung về chuyện tình và điều ước của cô gái khiếm thị nghèo khó Nguyễn Như Đào (quê Anh Sơn, Nghệ An) và chàng trai Nguyễn Nhật Thanh (quê Quảng Xương, Thanh Hóa), là con trai duy nhất trong gia đình, tốt nghiệp khoa thanh nhạc, Học viện Âm nhạc Quốc gia.[29] Tuy nhiên, sau khi chương trình lên sóng, người dân địa phương và báo chí đã phát hiện nhiều điểm không chính xác về nhân vật. Ngay sau đó, VTV đã lập tức cho tiến hành xác minh thông tin và thấy rằng hoàn cảnh gia đình cũng như câu chuyện của hai nhân vật đề cập trong chương trình không đúng như thực tế. Do đó VTV bị phạt 40 triệu đồng vì đưa tin sai sự thật.[30]

Dàn dựng phóng sự ” quét rau ” sai thực sự.

Chương trình Café sáng với VTV3 phát trên kênh VTV3 ngày 3 tháng 5 năm 2016 có đăng tải một phóng sự do phóng viên Phạm Thị Phương thực hiện (theo VTV, đây là phóng viên tập sự) quay cảnh người nông dân dùng chổi để quét ruộng rau cùng với lời bình: “Rau mà non người ta không dám ăn. Nên bây giờ phải quét để giả sâu ăn. Quét xong khoảng 2 đến 3 hôm sau mới thu hoạch cho giống sâu ăn thật”[31] Sau đó trong phóng sự, một người nông dân khác nói rằng: “Mình dùng chổi quét xuống, nhìn cũng giống như rau rách. Quét thế chẳng qua để lừa người tiêu dùng…”.[31] Tuy nhiên, theo báo cáo của UBND xã Vĩnh Thành, huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hoá thì vào ngày 30 tháng 4 năm 2016 có 3 phóng viên tự giới thiệu là người của VTV3 về làng Cao Mật (xã Vĩnh Thành) để tác nghiệp trên cánh đồng trồng rau của nông dân địa phương. Trên ô tô của họ còn có các dụng cụ để dàn dựng đoạn phóng sự, rồi họ còn nhờ người dân đóng vai. Sau khi phát sóng, người dân xã Vĩnh Thành đã phản ứng kịch liệt.[31] Ngày 10 tháng 5 năm đó, tại hội nghị tiếp xúc cử tri trước bầu cử HĐND địa phương ở xã Vĩnh Thành, ba phóng viên trên đã về xã Vĩnh Thành để xin lỗi người dân địa phương.[31][32] Người dân làng đã không chấp nhận lời xin lỗi của các phóng viên và cương quyết yêu cầu họ phải làm một phóng sự khác để đính chính thông tin sai sự thật. Theo người dân làng thì sau khi xuất hiện clip dàn dựng này, việc tiêu thụ rau an toàn của nông dân xã Vĩnh Thành gặp nhiều khó khăn.[31] VTV sau đó đã bị Bộ Thông tin – Truyền thông xử phạt 50 triệu đồng vì “vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí khi đăng phát thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng” và buộc phải cải chính xin lỗi.[33]

• Trong chương trình Chuyển động 24h trưa ngày 2 tháng 5 năm 2015, VTV đã sử dụng hình ảnh về vụ giải cứu em bé khỏi đống đổ nát trong vụ đánh bom ở Syria xảy ra vào tháng 1 năm 2014 để minh họa cho tin “Em bé được giải cứu dưới lớp đất đá ở Nepal”. Tuy nhiên, VTV đã kịp thời phát hiện sai sót và báo cáo cơ quan có thẩm quyền nên chỉ bị phạt 10 triệu đồng vì thông tin sai sự thật.[34]
• VTV cũng bị chỉ trích vì BTV Liên Liên bị cho là đã đưa tin sai lệch khi cho rằng, các nhóm thiện nguyện sử dụng thuyền gây cản trở công tác cứu hộ của chính quyền và có thể làm sập nhà dân. Sự việc này đã khiến cho một bộ phận cộng đồng mạng phản ứng kịch liệt.[35]

Liên quan đến chính trị.

Nội dung xúc phạm.

Nội dung nhạy cảm, không thích hợp.

• Chương trình Nhân tố bí ẩn phát sóng ngày 12 tháng 10 năm 2014 có tiết mục mashup các ca khúc Tây Nguyên của nhóm F-Band sử dụng chiếc khăn Piêu (biểu tượng văn hóa của đồng bào dân tộc Thái) để đóng khố, biểu diễn trên sân khấu, không đúng và không thích hợp, gây ảnh hưởng xấu trong dư luận xã hội nên VTV bị phạt 15 triệu đồng.[51]
• VTV cũng gây tranh cãi về phim người lớn Chuyện ấy là chuyện nhỏ phát sóng tháng 11 năm 2014 trên VTV2. Sau khi phim lên sóng đã dấy lên nhiều ý kiến phản đối của dư luận về những hình ảnh nhạy cảm cũng như lời thoại về các vấn đề tế nhị trên phim. Sau 5 tập, VTV đã ngừng phát sóng phim này.[52][53]
• Tập 5 chương trình Điệp vụ tuyệt mật (phát sóng ngày 13 tháng 6 năm 2015) đề cập quá nhiều đến nội dung nhạy cảm vào khung giờ vàng của truyền hình, với đối tượng khán giả đa dạng ở mọi lứa tuổi trong bối cảnh luật định về vấn đề chuyển giới tại Việt Nam chưa rõ ràng, cũng như việc một số quốc gia đã có luật cấm truyền thông về vấn đề người đồng giới, chuyển giới với đối tượng thanh niên là chưa phù hợp, thiếu suy xét. Không chỉ vậy, cách làm này còn khiến khán giả liên tưởng đến các pede show, sex show rất phổ biến ở Pattaya, Thái Lan, tạo cảm giác về nội dung thiếu lành mạnh, không phù hợp với văn hoá Việt Nam trên làn sóng của Đài truyền hình quốc gia.[3]
• Tập 7 chương trình Kèo này ai thắng phát sóng ngày 12 tháng 3 năm 2020 bị chỉ trích vì hình ảnh phản cảm. Cụ thể, trong phần thử thách vừa bịt mắt, vừa ném dao lên củ cải trắng của tài năng Hoàng Khang, chương trình đã sắp xếp một người mẫu nữ dùng miệng và tay giữ củ cải trắng để Hoàng Khang ném dao. Tuy nhiên, hành động của người mẫu nữ cùng với các góc quay khi lên sóng đã tạo ra nhiều hình ảnh bị cho là phản cảm, dung tục. Sau khi chương trình lên sóng, đoạn video cũng như hình ảnh chụp lại màn thực hiện thử thách ném dao vào củ cải trắng nhận nhiều phản ứng trái chiều từ dư luận. Trên mạng xã hội, nhiều khán giả lên tiếng chỉ trích chương trình vì cho rằng nhà sản xuất cố tình tạo tình huống nhạy cảm để thu hút người xem. Hiện nhà sản xuất đã gỡ bỏ tập phát sóng này trên YouTube và các ứng dụng video khác.[54][55]
• Trong chương trình The Heroes – Thần tượng đổi thần tượng phát sóng ngày 06/11/2021, ca sĩ Han Sara mang đến cho khán giả bản remake ca khúc nổi tiếng Cô gái mở đường (nhạc sĩ Xuân Giao sáng tác trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ). Ca khúc được phối lại trên nền nhạc điện tử hiện đại, thay đổi phần lời, nhắc tới nhiều nhân vật lịch sử như Âu Cơ, Hai Bà Trưng, Hồ Xuân Hương… với nội dung đề cao nữ quyền. Tuy nhiên, phần trình diễn của nữ ca sĩ lại nhận phải rất nhiều ý kiến chỉ trích, cho rằng đây là một màn remake “thảm họa, phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục và đáng lên án“. Đáng nói hơn, trang phục biểu diễn của Han Sara lẫn dàn vũ công lại hở hang quá đà, không hề phù hợp, gây phản cảm.[56]

Lỗi sai về hình ảnh minh họa.

• Chương trình Học lịch sử phát sóng trên kênh VTV7 ngày 1 tháng 1 năm 2016 đã đưa hình ảnh quả cà chua thay cho cà pháo để minh họa cho cây trồng thời kỳ Văn Lang[57]. VTV đã thừa nhận về sự cố này[58] và sửa lại chính xác ở các bản phát sau đó.
• Trong phần dự báo thời tiết sau chương trình Thời sự 12h ngày 5 tháng 7 năm 2018, VTV đã sử dụng video vụ cháy cột điện tại đường Bến Nghé, Huế chiều 3 tháng 7 năm 2018 để minh họa cho vụ cháy xảy ra ở phố Kim Ngưu, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội ngày 4 tháng 7 năm 2018.[59]
• VTV đưa nhầm logo của IMF (Quỹ Tiền tệ Quốc tế) thành tên một từ chứa ý nghĩa tục tĩu (bằng tiếng Anh) trong chương trình Toàn cảnh thế giới phát sóng sáng 14 tháng 10 năm 2018 trên sóng VTV1.[60] Theo nhiều người nhận định, biên tập viên của VTV có thể đã không nhìn kỹ 2 hình ảnh trên khi tìm kiếm trên internet.
• Bản tin 22:30 trên VTV1 ngày 15 tháng 8 năm 2016 đã sử dụng hình ảnh của NSƯT Tố Uyên khi minh họa cho nhà thơ Xuân Quỳnh. Sau khi phát hiện sai sót, VTV đã gửi thư xin lỗi đến gia đình cố nhà thơ Xuân Quỳnh và gia đình NSƯT Tố Uyên.[61]

Lỗi sai về kiến thức và kỹ năng.

Những bê bối khác.

Liên quan đến những chương trình.

Không tương quan đến những chương trình.

• VTV từng gây tranh cãi với Dự án Tháp truyền hình Việt Nam. Theo nhiều người, việc xây tháp truyền hình là không cần thiết, không phù hợp với một quốc gia vừa mới thoát nghèo, cần cải thiện cuộc sống của người dân như Việt Nam[86]. Tháng 7 năm 2017, VTV đã ngừng triển khai dự án này[87].
• VTV thậm chí còn bị xuyên tạc với nội dung Đài bị kiện và phải bồi thường 600 triệu USD. Thông tin này được xác nhận là không chính xác.[88]