Bạn đang đọc: Chơi khăng là cái gì
|
|
Đang xem : Cách chơi đánh khăng
Các bài đã đăng : |
Rải ranh.(11/12) |
Tung Bi.(4/12) |
Đánh chuyền.(29/11) |
Đánh phết.(21/11) |
Đáo bật.(13/11) |
Xi ba khoai, Xì bà khoai.(13/11) |
Sờ sờ,mó mó.(6/11) |
Đồ tượng.(6/11) |
Sờ đầu.(1/11) |
Canh gác.(1/11) |
|
ĐÁNH KHẲNG
Tên trò chơi: ĐÁNH KHẲNG
* Tên gọi khác:
– Chơi khăng, ốc vít ốc tán, đánh khăng. – Miền Nam gọi là đánh trỏng.
Thể Loại: Trò chơi dân gian.
Dân tộc/ Khu vực: Việt Nam
Mục đích, ý nghĩa:
– Giúp mọi người rèn luyện và trau dồi thêm những kỹ năng và kiến thức, phẩm chất. – Mang đến cho mọi người những phút giây thư giãn giải trí tự do sau giờ học tập và thao tác stress. – Giúp rèn luyện thêm về niềm tin đoàn kết. – Mọi người sẽ được tiếp xúc với những nền văn hóa truyền thống khác nhau trên quốc gia.
Lịch sử:
– Do độ phổ cập của game show nên đa phần mọi người thường nghĩ rằng, đánh khăng có nguồn gốc từ vùng đồng bằng miền Bắc. Tuy nhiên theo tài liệu chúng tôi tìm được, game show này được bắt nguồn từ đồng bào dân tộc bản địa Thái ở vùng cao. Trò chơi được sinh ra trong quy trình lao động, sản xuất ra của cải vật chất. Tên của trò đánh khăng được những người dân tộc bản địa Thái gọi là Kàng Lếu. Còn so với những người miền trong, đánh khăng còn được gọi là đánh trỏng. – Hiện nay, game show đánh khăng không còn gói gọn chỉ ở vùng núi cao mà đã lan ra và trở thành một game show phổ cập ở nhiều nơi, đặc biệt quan trọng là ở vùng nông thôn của Nước Ta.
Số lượng người chơi:
Đây là game show khó nhằn so với những bé do triển khai game show bé cần nhiều kỹ năng và kiến thức khó. Vì vậy nên, khi những bé bước vào độ tuổi tiểu học ( 6 tuổi trở nên ) ông bà, cha mẹ sẽ dạy bé cách chơi đúng chuẩn.
Chuẩn bị:
Dụng cụ chơi:
- Dụng cụ đánh khăng rất đơn thuần, bộ khăng chỉ gồm hai thứ là cái và con, có nơi gọi là gà mẹ và gà con .
- Cái và con là những thanh gỗ hình tròn trụ có kích cỡ và khối lượng tương thích với người chơi. Cái có độ dài vừa phải tùy theo người chơi và thường từ 30 cm đến 40 cm, đường kính khoảng chừng 2 cm đến 3 cm. Con có chiều dài thông dụng trong khoảng chừng từ 1/3 đến 50% chiều dài của cái .
- Dụng cụ đánh khăng thường được làm từ những loại gỗ không quá nhẹ để hoàn toàn có thể bay xa nhưng không quá nặng dễ gây nguy hại khi chơi. Trẻ em thường kiếm những cành tre đực hay cành cây có đường kính và chiều dài thích hợp và chặt ra làm dụng cụ đánh khăng .
Không gian chơi:
- Đây là game show tập thể nên sân chơi thường là bãi trống, đường đi … có mặt phẳng tương đối phẳng. Sân chơi hình chữ nhật, kích cỡ linh động và diện tích quy hoạnh tùy thuộc số lượng người chơi để có tỷ lệ hài hòa và hợp lý. Một đầu của sân chơi khoét một lỗ nhỏ hình chữ nhật có một cạnh ngắn hơn hướng về phía kia của sân chơi, gọi là lò .
- Trẻ em tường dùng chính dụng cụ chơi để khoét lò trên nền đất, nếu gặp nền sân chơi cứng thì hay dùng một hoặc hai miếng gạch, đá kê song song và sát nhau làm lò. Chiều rộng của lò hoặc khoảng trống giữa hai miếng gạch, đá … hơi nhỏ hơn con một chút ít để hoàn toàn có thể đặt con nằm ngang lên trên lò. Cách lò một cự ly hài hòa và hợp lý ( thường từ 2 m đến 3 m hoặc quy ước ngặt nghèo hơn là 10 lần chiều dài của cái … ) kẻ một vạch ngang để làm mốc. Trường hợp sân chơi có khoảng trống quá rộng thì kẻ hai vạch biên dọc từ lò đến cuối sân để số lượng giới hạn chiều rộng. Những chỗ chơi có biên dọc sẵn có như đường đi, sân dài vừa phải rất thuận tiện cho đánh khăng .
Mô tả chi tiết (luật chơi, cách chơi):
Kỹ thuật: (Kỹ thuật đánh)
– Khấc : là kỹ thuật một tay cầm cái, tay kia đặt con tiếp xúc với cái sau đó buông tay giữ con ra đồng thời dùng cái hất con lên rồi đánh nhẹ cho con nảy trên không với mục tiêu càng được nhiều lần càng tốt cho đến khi con bị rơi xuống đất. Mỗi lần cái chạm vào con tính là một lần khấc. Trong kỹ thuật khấc hoàn toàn có thể dùng cái đánh vào điểm bất kể của con hay nhu yếu cao hơn là chỉ đánh vào đầu mút của nó ( nếu đánh theo nhu yếu này thì khi sẵn sàng chuẩn bị phải để con theo chiều thẳng đứng, một đầu tiếp xúc với cái ). – Cầy hay còn gọi là dích ( ở miền Trung ) : là kỹ thuật để con nằm ngang trên lò rồi dùng cái đặt xuống dưới con để hất con bay đi. “ Dân ta ” hay gọi là con ki lô – Mắm hay phạt : là kỹ thuật cầm cả cái lẫn con bằng một tay sau đó tung con lên rồi dùng cái đánh con bay đi. – Gà : là kỹ thuật khó nhất của đánh khăng, con được đặt nằm dọc theo lò, một đầu ( thường là đầu hướng về phía cuối sân ), ghếch lên thành lò ; người chơi dùng cái gõ vào đầu ghếch lên sao cho con nảy lên ; trong khi con chưa chạm đất, dùng cái đánh con bay đi. Nếu dùng gạch, đá … làm lò thì kê con ghếch một đầu lên miếng gạch để thực thi kỹ thuật này.
Cách chơi
- Người chơi khi đến lượt sẽ lần lượt thực thi những kỹ thuật cầy, mắm cho đến gà để ghi điểm tích góp .
- Khi đánh cầy hoặc gà, con đặt tại lò còn ở động tác mắm, người chơi cầm con đứng ở sát vạch ngang làm mốc để đánh. Khi một người tìm cách kiếm được điểm, đối phương sẽ nỗ lực cản phá .
- Những người cản phá đứng ở phía trên vạch ngang làm mốc theo hướng đánh và gồm có mọi người chơi còn lại nếu chơi theo thể thức cá thể vòng tròn tính điểm hoặc toàn đội đối phương nếu chơi đồng đội .
- Điểm của một cú đánh chỉ hoàn toàn có thể được tính khi con thoát khỏi sự cản phá và dừng lại trên mặt đất ở phía trên vạch ngang làm mốc theo hướng đánh .
- Trường hợp bên cản phá bắt được con khi nó chưa chạm đất thì người đánh không được tính điểm cho lần đánh đó và mất lượt chơi .
- Trường hợp những người cản phá bắt được con khi con đã chạm đất rồi nảy lên thì người bắt được sẽ triển khai một cú nhảy ba bước về phía lò, điểm tiếp đất sẽ tính là điểm con dừng lại trên mặt đất ( đương nhiên nếu điểm tiếp đất vượt quá vạch ngang làm mốc thì con cũng coi như chưa qua vạch ) .
- Sau khi đã triển khai xong kỹ thuật hoàn toàn có thể ăn được điểm, người đánh đặt cái nằm ngang trên lò. Tại điểm con dừng lại trên mặt đất, một trong những người cản phá sẽ dùng con ném về phía cái sao cho nó bật ra khỏi lò hoặc con dừng lại càng gần lò càng tốt .
- Nếu cái không bị ném bật ra khỏi lò hoặc con dừng lại cách lò một khoảng chừng dài hơn chiều dài của cái thì cú đánh mới được tính điểm cho người đánh .
- Trường hợp một trong những người cản phá bắt được con khi nó chưa chạm đất thì điểm lại được tính cho người bắt được .
Luật chơi:
- Ai đạt điểm lao lý trước là người ấy thắng ( bên nào đạt mức trước là thắng ) .
- Số điểm mỗi lượt được cộng vào với nhau cho đến khi ai đạt được lao lý trước là hết ván .
- Nếu có 4 người chơi mà không chia làm hai bên thì 1 người đánh khăng, 3 người bắt. Nếu chia làm 2 bên thì 1 người nhóm bên này đánh, 2 người kia bắt .
-
Khi đo đoạn khăng tính điểm phải theo đoạn thẳng và đảm bảo đúng chiều dài từng đoạn.
Cách chơi khác:
Cũng như những game show dân gian khác, đánh khăng có 1 số ít biến thể :
Biến thể 1:
Một đội chơi, đội còn lại dàn 1 hàng ra phía trước, sau vạch pháp luật để đón bắt con khăng. – Gẩy : Đặt con khăng ngang lỗ, dùng mũi quân cái gẩy đi càng xa vạch càng tốt. Bước này dễ bị đội bạn bắt được nhất, vì lực không mạnh. – Ngoài : Nắm quân cái giơ lên theo chiều thẳng đứng bằng ba ngón giữa, áp út và út, còn ngón trỏ và cái chĩa ra phía trước, đặt con khăng lên hai ngón này rồi tung lên dùng con cháu đánh mạnh vào cho bay càng xa càng tốt. – Trong : Tương tự như ngoài, lúc này con khăng được đặt trên mu bàn tay, rồi cũng làm động tác tung lên oánh cho bay xa. – Mắm : Cầm con cháu bằng ba ngón tay, ngón trỏ và cái giữ con khăng theo chiều chéo với con cái rồi cũng tung lên oánh thật lực. Trong 4 động tác trên, khi triển khai xong đều phải đặt con cháu nằm ngang lỗ dưới đất, đội bạn sẽ dùng con khăng ném, nếu trúng người chơi sẽ bị out. Trong trường hợp đội bạn bắt được con khăng ngay trên không, lập tức sẽ ném trả lại, người chơi lúc này phải cố gắng nỗ lực dùng con cháu đánh trúng con khăng bật ngược lại, nếu không cũng sẽ bị out. Nếu qua được 4 bước trên, bạn sẽ tới bước sau : – Nhị : Cũng vẫn cầm cái bằng ba ngón tay, 2 ngón kia thì nắm một đầu con khăng, đặt theo chiều vuông góc với con cái, rồi cũng tung lên oánh cho bay thật xa. Bay xa cỡ nào thì đội bạn phải cõng mình xa chừng đó. Trong quy trình đánh, nếu đội bạn bắt được con khăng thì người chơi bị out, để cho đồng đội khác đánh, cứ thế cho hết lượt. Kiểu thứ hai chỉ có 2 bước là Gẩy, và Kề. Kiểu này 2 đội sẽ thoả thuận một số lượng đơn cử nào đó như cụ Hút đã trình diễn. – Kề : Để con khăng xuống cái lỗ hướng lên trên một góc khoảng chừng 30 độ, đầu nhô lên khỏi mặt đất một chút ít, dùng con cháu đánh nhẹ vào đầu con khăng cho nẩy lên khỏi mặt đất mắm môi mắm lại phang một phát thật mạnh. Khi con khăng rơi xuống đất, người chơi sẽ dùng con cháu đo từ lỗ tới điểm rơi ( Thường thì ước đạt thôi, chứ ai mà cặm cụi đo như vậy, trừ khi 2 bên không thoả thuận được, ví như em đánh đến khoảng cách ấy, em không đo mà ra giá 50 ví dụ điển hình, nếu đội bạn đồng ý chấp thuận thì chơi tiếp, còn không thì phải đo cho đúng chuẩn ). Cứ thế hai bên thay nhau chơi, bên nào đạt đến số lượng ấy trước thì sẽ thắng.
Biến thể 2:
– ” Ốc vít ốc tán ” ( ngoài bắc gọi là đánh khăng ) hình như có phong phú và đa dạng hơn tí ! ! !. – Gọi là Ốc vì khi khởi đầu game show, chưa có điểm thì đọc là ” ốc ” ( có nghĩa là zê rô, hay ốc tọt ). Ví dụ như người chơi trước khi mở màn, thay vì phải hô ( báo cho đội bạn chuẩn bị sẵn sàng phản ứng ) lung tung thì chỉ cần hô : ” ốc vít ” ( zéro, vít nhé ) hay ” 35 tán ” ( 35 điểm, tán nhé ). – Đầu tiên : Cầy ( chắc đọc trại của Gẩy ) – Nấc 2 : mắm ( cầm con tung lên rồi vụt ). – Nấc 3 : gà. Chỗ này biến tướng đi nhiều thứ. – Khi đạt tới số điểm qui định thì ngoài chặt gà còn được chặt chó, lợn, voi bằng cách đặt khăng con như gà nhưng phải luồn tay cầm khăng mẹ qua háng. – Có 3 kiểu luồn : + Từ sau ra trước, thông số nhân 2, gọi là lợn. + Từ trước ra sau, thông số 3, gọi là chó. + Vòng tay qua 2 chân mà chặt thì gọi là voi, quả này nhân 5, lại đo bằng khăng con. – Khi tới điểm đối phương thua phải cõng thì có 2 cách kiếm số vòng thưởng : + Khấc khăng : dùng khăng mẹ khấc khăng con, bao nhiêu chạm thì bấy nhiêu vòng. + Chặt gà : ( ai can đảm và mạnh mẽ thì chặt lợn, chó, voi ). Khăng không qua vạch thì coi như mất thưởng ; nếu bị bắt thì còn bị phạt ngược, kiểu bị chặt tứ quí. Nếu đối phương không bắt được thì ném về lồ, bên chặt gà có quyền bảo vệ lồ ; số gậy từ khăng con đến lồ sẽ là số vòng phải cõng. – Kĩ thuật đo khăng cũng là cách chơi ăn gian. Phải ngoáy tay sao cho khăng bước ngắn hơn độ dài của nó thì sẽ được nhiều điểm hơn.
Biến thể 3:
– Các bước chơi gồm có : – Vít : tức ” cầy ” hay ” gẫy ” hay ” Tậm Tịt ” – Tán. – Gà : Giống như những nơi khác cũng gọi là ” gà “. – Lòn trôn : Hai tay cầm cả quân cái lẫn quân con, luồn tay qua háng vứt quân con qua đầu rồi dùng quân cái tán. – Gác vai : Gác quân cái trên vai, lòn quân con qua háng, vứt qua đầu rồi chụp quân cái và tán. – Đội đầu : Gác quân cái trên đầu. – Xỏ mũi : Gác quân cái ngang lỗ mũi ( phải ngửa mặt lên trời ) – Hết động tác xỏ mũi mà vẫn còn sống thì quay lại chơi từ đầu băng bước ” vít “. – Riêng phần phạt thì nếu tán 3 lần, đối phương cõng ko nỗi, ko về tới đích được thì phạt bằng ” u “, cứ 3 lần tán, đối phương phải vừa chạy vừa ” u “, bị đứt hơi chỗ nào là cứ nhè chỗ đó mà tán tiếp ( khi cõng cũng vậy ). – Ở mức Cầy, khi người chơi bên bắt mà bắt được coi như là out. Nếu không bắt được thì bên đánh đặt ngang con ” mẹ ” khăng trên miệng lồ, bên bắt cử người ném tài nhất dùng con ” con ” khăng ném vào con mẹ. Nếu ném trúng con mẹ văng ra thì bên đánh cũng thua, hoặc nếu ném con con chui trúng lồ cũng thua. Còn nếu không thì tùy vào độ dài của của đoạn ném không trúng cách lồ mà đo con ” mẹ ” tính điểm. Điểm lên ” hạng ” thì thỏa thuận hợp tác lúc đầu, và đến đủ điểm nhưng phải đủ toàn bộ lượt người đánh qua thì mới được lên. Khi từ ” hạng ” O Cầy lên hạng O Mắm thì người đánh chơi như những cụ đã tả. Các tính điểm là ném về Lồ, càng gần Lồ càng tốt. Tính điểm là đo khoảng cách ” con khăng ” tới Lồ. Khi đã lên tới Gà thì cũng như những cụ đã nêu. Khi chơi hoàn toàn có thể pháp luật chơi có tụt lồ hay không khi người bắt ném ” con khăng ” về Lồ và người đánh dùng ” mẹ khăng ” vụt ” con khăng ” bay đi. Nếu bằng ngang Lồ hặc tiến lên phía trước thì được cộng điểm theo cách đo. Còn tụt Lồ thì bị đo và trừ điểm trong số điểm đã có. Như vậy thì mới có cái kỹ thuật đo và xảy ra cãi nhau của những bên chơi. Khi cộng thì đo sao cho ngắn hơn ” mẹ khăng “, còn trừ thì sao cho dài hơn ” mẹ khăng “. Khi đã lên ” hạng ” Gà thì cũng phải dạt tới 1 số ít điểm thì khởi đầu được cõng. – Các cách hô khi chơi : + O cầy bắt chưa —– > bắt + O Mắm bắt chưa —– > bắt + O gà bắt chưa —– > bắt + Hoặc O tí cầy, mắm, gà – Khi bắt được thì mất lượt chơi cũng như mất cả số điểm và quay về chơi từ cầy.
Chơi ăn gian:
- Trong những game show trẻ con, ngày ấy đã Open những lối chơi ăn gian. Thường là dẫn đến tác dụng có đứa khóc nhè, hay bỏ chơi. Trò chơi khăng này cũng vậy. Nó ăn gian ở chỗ dùng cái khăng đo khoảng cách. Chỉ cần một thằng lớn tham gia game show, nó đo đểu thì số đo sẽ tăng lên, hoặc giảm đi tùy thuộc vào quyền lợi và nghĩa vụ của nó. Nếu nó muốn nhiều điểm thì cũng dùng cái khăng xoay nhưng giật lại, nên đo được nhiều. Nếu nó muốn ít điểm thì cũng xoay cái khăng, nhưng nhích lên một chút ít thì số đo ít đi .
Chú ý: (Khi cho bé chơi cần lưu ý)
- Các bé đặc biệt quan trọng là những bé trai đang còn nhỏ, không nghe lời người lớn và hay nghịch những dụng cụ chơi. Do vậy, những ba mẹ, thầy cô cần chú ý và dặn những bé không được nghịch ngợm trong quy trình chơi game show .
- Tránh những tiếng ồn lớn ảnh hưởng tác động đến những người xung quanh .
- Quan sát và dặn những bé không nghịch và ném lung tung để tránh gây thương tích cho người chơi .
- Nên cho những bé khởi động trước khi chơi để tránh chấn thương .
Video minh họa: https://youtu.be/pNi41iPbuCY
Sưu tầm: Trịnh Thị Quỳnh Trang
Thông tin bổ sung:
Nguồn tham khảo: Internet;
Hashtags: #danhkhang; #danh-khang; #thuvientrochoi
Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường