Nhiều chùa nhận cúng dường Momo nhưng cung cấp lại cho Phật tử điều gì?

• Luật sư Đặng Đình Mạnh
• Gửi cho BBC News Tiếng Việt từ Sài Gòn

1 tháng 3 2021Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Phật tử Nước Ta đi lễ Chùa trong thời dịch Covid-19

Cúng dường tam bảo được hiểu là việc cung cấp nguồn tiền bạc, vật dụng, thực phẩm… để nuôi dưỡng các bậc tôn kính như chư tăng, hoặc tôn tạo, tu sửa, trang bị vật chất cho cơ sở tôn giáo Phật giáo.

Theo đó, cúng dường giúp duy trì, truyền giữ những đạo lý tốt đẹp làm người mà tam bảo gồm ba ngôi báu Phật, Pháp, Tăng đã truyền dạy lại cho chúng sinh .Về đạo lý xã hội, bằng việc cúng dường tam bảo, người cúng dường vốn thu hoạch được những quyền lợi qua việc được truyền dạy đạo lý tốt đẹp làm người, nên thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm lương tâm ” Uống nước nhớ nguồn. Ăn trái nhớ kẻ trồng cây ” để đền đáp lại .Với ý nghĩa đó, về pháp lý, việc cúng dường tam bảo là một hành vi ưng thuận kết ước Khế Ước Tặng Cho Tài Sản, là một loại khế ước đơn phương. Vì lẽ, khế ước chỉ phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm ở một bên mà thôi. Trong đó, bên cho là người cúng dường và bên nhận là đại diện thay mặt cơ sở tôn giáo .Nghĩa vụ chỉ phát sinh đơn phương ở bên cho ( tức bên cúng dường ) là phải giao gia tài cho bên còn lại. Hành vi giao nhận gia tài hoàn toàn có thể trực tiếp trao tay, ghi vào sổ công đức hoặc phát hành chứng từ, ghi nhận công đức hay đặt gia tài cho vào thùng công đức ( tức thùng phước sương ) .Là một khế ước đơn phương, nên bên nhận gia tài không có bất kể nghĩa vụ và trách nhiệm gì phải thi hành để đối ứng cho đối tác chiến lược cả .

Tiến xa hơn một bước đến ‘khế ước song phương’

Nguồn hình ảnh, FB Mạnh ĐặngChụp lại hình ảnh ,Một áp phích quảng cáo cho ứng dụng cúng dườngĐến đầu năm 2021, Giáo hội Phật giáo Nước Ta đã tiến xa hơn một bước so với những vị truyền đạo hoặc nhiệm kỳ trước đó, tiền bối của mình từ non 10 thế kỷ trước khi đưa ra phát kiến cúng dường tam bảo trực tuyến qua mạng internet, nhờ vào ứng dụng công nghệ tiên tiến banking Momo .Không đặt yếu tố đạo lý tín ngưỡng về phát kiến đầy tính lý tài và thực dụng ấy nhưng việc vận dụng phát kiến sẽ phát sinh yếu tố pháp lý làm đổi khác trọn vẹn thực chất lành mạnh, tốt đẹp của việc cúng dường tam bảo .Thật vậy, để khuyến khích cho phát kiến cúng dường tam bảo qua mạng bằng ứng dụng Momo, Giáo hội Phật giáo Nước Ta đặt bảng thông tin tại cơ sở tôn giáo với những hứa hẹn về quyền lợi và nghĩa vụ mà người cúng dường tam bảo sẽ được hưởng khi cúng dường. Cụ thể là :- ” Cúng dường tam bảo, TẤT BÌNH AN ” ; và :- ” Quét mã cúng dường, ĐẦU NĂM MAY MẮN “Theo đó, phần chữ in lớn là những quyền hạn mà Giáo hội Phật giáo hứa hẹn cho những người cúng dường tam bảo .

Như thế, từ bản chất của một khế ước đơn phương. Giáo hội Phật giáo đã thừa nhận việc cúng dường tam bảo qua ứng dụng Momo đã trở thành một khế ước song phương.

Trong đó, bên cúng dường không khuyến mãi ngay cho gia tài một cách vô tư ( không nhu yếu quyền lợi ) mà có nhu yếu quyền lợi rất đơn cử, gồm : ” BÌNH AN ” và ” ĐẦU NĂM MAY MẮN ” .Lợi ích bên này là nghĩa vụ và trách nhiệm bên kia. Thế nên, cơ sở tôn giáo nhận gia tài cúng dường đã bị ràng buộc nghĩa vụ và trách nhiệm đối ứng mà mình đã hứa hẹn với đối tác chiến lược, là cung ứng sự ” BÌNH AN ” và ” MAY MẮN ” .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Một người đàn ông đi lễ ở một ngôi chùa tại Hồ Chí MinhCó thể nhận thấy ngay, ” BÌNH AN ” và ” MAY MẮN ” đều là những nghĩa vụ và trách nhiệm được hứa hẹn một cách hoang đường. Nếu đạt được cũng chỉ là sự ngẫu nhiên đầy tính may rủi và phần nhiều, Giáo hội Phật Giáo khó mà hoàn toàn có thể chứng tỏ được về công góp phần của mình trong tác dụng ấy !Nói khác, Giáo hội Phật giáo đã hứa hẹn một cách chắc như đinh về nghĩa vụ và trách nhiệm trọn vẹn nằm ngoài năng lực phân phối của họ .

Hậu quả pháp lý và điều tệ hại nhất có thể là gì?

Theo chúng tôi, ở đây có hậu quả pháp lý như sau : Khế ước hứa hẹn nghĩa vụ và trách nhiệm nằm ngoài năng lực cung ứng là khế ước vô hiệu. Vì lẽ, theo nguyên tắc, không ai hoàn toàn có thể cam kết một quyền lợi và nghĩa vụ mà mình không chiếm hữu. Người cúng dường trọn vẹn có quyền khởi kiện nhu yếu cơ sở tôn giáo hoàn trả khoản cúng dường vì khế ước vô hiệu .Nhưng điều tệ nhất là qua việc Giáo hội Phật giáo hứa hẹn cho người cúng dường được ” BÌNH AN ” và ” MAY MẮN ” đã làm mất đi ý nghĩa lành mạnh, tốt đẹp của việc cúng dường tam bảo. Theo đó, thay vì cúng dường là cách để chúng sinh giúp duy trì tam bảo, duy trì, xiển dương giáo lý nhà Phật vào đời sống, thì giờ đây, lại biến tướng thành cuộc mua và bán, đổi chác tài lộc để mua ” BÌNH AN ” và ” MAY MẮN ” .Nếu biết, thời hạn qua, nhiều ngôi chùa lớn ngật ngưỡng được lập không ship hàng mục tiêu tu hành mà thuần túy chỉ là cơ sở kinh doanh thương mại mang sắc tố tâm linh, tín ngưỡng .Họ thu doanh thu như một cơ sở kinh doanh thương mại, nhưng mặt khác, với tư cách cơ sở tôn giáo, họ lại lẩn tránh được những khoản thuế, trong đó, gồm có cả thuế thu nhập doanh nghiệp .Điều đáng nói, những cơ sở kinh doanh thương mại tôn giáo này đều là thành viên của Giáo hội Phật Giáo .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Phật tử đi lễ tại một ngôi chùa ở Thành Phố Hà NộiLúc này, Giáo hội Phật giáo, thay vì hướng thiện, dẫn duyên, xiển dương giáo lý tốt đẹp của Phật pháp vào đời sống, giúp giữ gìn đạo đức xã hội và làm gương, lại đang hành xử thực dụng giữa lúc xã hội khó khăn vất vả vì kinh tế tài chính do Covid .

Thế nên, cho dù chùa chiền được xây dựng nhiều hơn, to hơn, nguy nga hơn, nhưng nhìn vào đấy, liệu công chúng có nhận ra Phật tính?

Thay vì niệm Nam mô, thật chẳng khác gì có những người còn đang niệm cả Mô mô ( Momo ). Vào lúc này, tôi tin rằng chính họ đang là rào cản giữa công chúng đến với Phật pháp .

Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả, một luật sư đang sinh sống và làm việc tại Sài Gòn.