Tóm tắt nội dung chính, lập dàn ý phân tích, bố cục – Đàn ghita của Lorca – Thanh Thảo – Văn 12

Lựa chọn câu để xem giải thuật nhanh hơn- Ông luôn nỗ lực cải cách thơ Việt với xu thế đào sâu vào cái tôi nội cảm, tìm kiếm những cách miêu tả mới qua hình thức câu thơ tự do, xóa bỏ mọi ràng buộc, khuôn sáo bằng nhịp điệu không bình thường để mở đường cho một chính sách liên tưởng phóng khoáng nhằm mục đích đem đến cho thơ một mỹ cảm tân tiến với mạng lưới hệ thống thi ảnh và ngôn từ mới lạ .- Những người đi tới biển ( 1977 ), Dấu chân qua trảng cỏ ( 1980 ), Những ngọn sóng mặt trời ( 1994 ), Khối vuông ru-bích ( 1985 ), Từ một đến một trăm ( 1988 ) …

II. Tác phẩm

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ
– In trong tập Khối vuông Rubic ( 1985 )
b. Bố cục ( 3 đoạn )
– Đoạn 1 ( từ đầu đến “ yên ngựa mỏi mòn ” ) : Hình ảnh người nghệ sĩ Lorca .
– Đoạn 2 ( tiếp đến “ ròng ròng máu chảy ” ) : Cái chết của Lorca và nỗi xót xa trước cái chết ấy .
– Đoạn 3 ( còn lại ) : Niềm tin vào sự bất tử của tiếng đàn Lorca .
c. Ý nghĩa nhan đề “ Đàn ghi-ta của Lor-ca ”
– Đàn ghi-ta là niềm tự hào, là một phần hồn của quốc gia Tây Ban Nha nên còn được gọi là “ Tây Ban Cầm. ”
– Đàn ghi-ta gắn bó thân thiện với Lor-ca trên những nẻo đường ca hát và phát minh sáng tạo. Nhan đề bài thơ bộc lộ tình yêu của Lor-ca so với quốc gia Tây Ban Nha .
– Đồng thời nhan đề tượng trưng cho con đường nghệ thuật và thẩm mỹ của tác giả, cho khát vọng cao quý mà Lorca muốn hướng tới suốt đời .
d. Ý nghĩa lời đề từ “ Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ”
– Đây là di chúc của nhà thơ khi dự cảm về cái chết của mình .
– “ Hãy chôn tôi với cây đàn ” biểu lộ tình yêu tổ quốc nồng nàn và tình yêu thẩm mỹ và nghệ thuật say đắm bởi cây đàn là biểu trưng cho sự nghiệp của Lorca, là khát vọng cả đời mà Lorca theo đuổi .
– Nhưng Lorca cũng lo âu một ngày nào đó thơ ca của mình sẽ là bước cản cho những người đi sau, thế cho nên ông mong ước xóa bỏ sự tác động ảnh hưởng của bản thân để dọn đường cho thế hệ sau vươn tới => bộc lộ một nhân cách cao đẹp .

2. Tìm hiểu chi tiết

a. Hình ảnh người nghệ sĩ Lorca
– Hai dòng thơ đầu :
Những tiếng đàn bọt nước
Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt
– Hình ảnh Lorca Open gắn với tiếng đàn, mà tiếng đàn ấy tan ra thành bọt nước => cách diễn đạt lạ hóa, cái vốn được cảm nhận bằng thính giác ( tiếng đàn ) thì Thanh Thảo đã diễn đạt nó bằng thị giác ( đây là cách những nhà thơ siêu thực thường dùng ) => gợi sự mong manh, dễ vỡ .
– Lorca Open trên nền văn hóa truyền thống của Tây Ban Nha qua hình ảnh “ áo choàng đỏ gắt ” :
+ Hình ảnh thực : gợi môn đấu bò tót – một nét hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống của quốc gia Tây Ban Nha .
+ Hình ảnh biểu trưng : đấu trường chính trị kinh khủng, ở đó diễn ra cuộc đấu tranh đòi quyền tự do dân chủ so với bọn phát xít và cuộc đấu tranh cải cách nền nghệ thuật và thẩm mỹ già nua => thảm kịch rất dễ xảy ra với Lorca .
– “ Li-la Li-la Li-la ” :
+ Tên một loài hoa đẹp ( Tử Đinh Hương ) đặc trưng của quốc gia Tây Ban Nha .
+ Những nốt nhạc mô phỏng âm thanh của tiếng đàn .
=> Nghệ thuật láy âm ” li-la li-la li-la ” => gợi hợp âm của tiếng đàn ghita, gợi hình ảnh bông hoa buồn của phút chia tay, gợi chuyến đi thăm thẳm và đơn độc của người nghệ sĩ .
– Ba dòng thơ tiếp :
đi long dong về miền đơn độc
với vầng trăng chếnh choáng
trên yên ngựa mỏi mòn
+ Hình tượng Lorca là một người nghệ sĩ yêu cái đẹp nhưng đơn độc, là một kị sĩ lãng du phóng khoáng, là một du ca yêu tự do và thầm lặng .
b. Cái chết của Lor-ca và nỗi xót xa trước cái chết ấy

* Đoạn thơ mang tính chất tự sự, diễn tả lại giây phút kinh hoàng của Lorca: người nghệ sĩ Lorca đang tự do trên hành trình cách tân nghệ thuật và đấu tranh cho khát vọng tự do thì bị bọn phát xít bắt và giết hại.

– Hình ảnh Lorca bị điệu về bãi bắn “chàng đi như người mộng du” gợi hình ảnh thực, mộng du theo tiếng đàn, giai điệu thiết tha.

– Hình ảnh “ áo choàng bê bết đỏ ” – một ám ảnh nghệ thuật và thẩm mỹ : không còn là màu đỏ gắt mà là màu của máu, gợi cái chết đầy bi thảm của Lorca .

* Nỗi xót xa trước cái chết được thể hiện thông qua hình ảnh tiếng đàn:

tiếng ghi-ta nâu
khung trời cô gái ấy
tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy
tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan
tiếng ghi-ta ròng ròng
máu chảy
Điệp ngữ “ tiếng ghi ta ” được nhắc lại bốn lần phối hợp với nghệ thuật và thẩm mỹ quy đổi cảm xúc như một tiếng nấc nghẹn ngào :
– ” tiếng ghi ta nâu ” : biểu trưng cho tình yêu dành cho những con đường, những mảnh đất ở Tây Ban Nha .
– ” tiếng ghi ta lá xanh ” : biểu trưng cho tình yêu đời sống mãnh liệt .
– ” tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan ” : Lor-ca bị sát hại, thẩm mỹ và nghệ thuật cũng dang dở .
– ” tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy ” : số phận Lor-ca oan khiên, thảm khốc .
=> Tất cả miêu tả lòng tiếc thương của nhân dân Tây Ban Nha nói chung, của tác giả Thanh Thảo nói riêng so với cái chết đầy oan khuất của Lorca .
c. Niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của tiếng đàn Lorca
– Hai dòng thơ đầu :
Không ai chôn cất tiếng đàn
Tiếng đàn như cỏ mọc hoang
Tác giả đã so sánh sức sống thẩm mỹ và nghệ thuật của Lorca như cỏ mọc hoang. Tiếng đàn tượng trưng cho nghệ thuật và thẩm mỹ, là khát vọng thẩm mỹ và nghệ thuật mà cả đời Lorca theo đuổi, là cái đẹp mà mọi thế lực cũng không hề tiêu diệt được, nó sẽ sống mãi như thứ cỏ dại mọc hoang .
– Hai dòng thơ sau : hình ảnh ” giọt nước mắt vầng trăng ” gợi sự tiếc thương, đau xót trước cái chết thương tâm của Lorca và những giọt nước mắt ấy sẽ vĩnh hằng như vầng trăng mãi lộng lẫy trong đáy giếng .
=> Sự đa nghĩa của những câu thơ, hình ảnh tượng trưng siêu thực, hình ảnh ẩn dụ Lorca và cái chết của ông gợi nỗi đau, gợi sự tỏa sáng vĩnh cửu, bất diệt .
+ Hình ảnh “ đường chỉ tay ” tượng trưng cho số phận con người .
+ Dòng sông tượng trưng cho ranh giới trong cõi sống và cõi chết .
– Câu thơ “ Lorca bơi sang ngang / trên chiếc ghita màu bạc ” tượng trưng cho hình ảnh Lorca giã từ cõi thực sang quốc tế bên kia nhưng vẫn luôn gắn bó với nghệ thuật và thẩm mỹ. Dù cuộc sống Lorca ngắn ngủi, đơn độc nhưng với ông thẩm mỹ và nghệ thuật là khát vọng cả đời ông theo đuổi .
– Các động từ “ ném lá bùa, ném trái tim ” tượng trưng cho sự giã từ và giải thoát, chia tay với những hệ lụy trần gian của Lorca đồng thời biểu lộ sự hiểu biết thâm thúy, sự cảm thông, kính trọng chân thành của Thanh Thảo .
– Câu thơ cuối bài là chuỗi âm thanh “ li-la li-la li-la ” tượng trưng cho niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của cuộc sống và tên tuổi của Lorca .
=> Lorca bị bắn chết nhưng hình ảnh của ông vẫn còn sống mãi trong lòng nhân dân cùng với cây đàn bất tử .
d. Giá trị nội dung
– Bài thơ ghi nhận sự thành công xuất sắc của tác giả trong việc làm sống lại lịch sử một thời về Ga-xi-a Lor-ca nói riêng và những nhân cách thanh cao, quật cường, những tâm hồn phóng khoáng, yêu tự do của trái đất .
– Thái độ xót thương, cảm thông và sự ngưỡng mộ của tác giả Thanh Thảo trước nhân cách, kĩ năng và số phận bi thảm của Lor-ca .
e. Giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật
– Bài thơ là vật chứng cho sự tìm tòi thể nghiệm của tác giả về hình thức miêu tả của thơ và dấu ấn tác động ảnh hưởng của phe phái thơ tượng trưng, siêu thực trong văn học phương Tây .
– Kết hợp hài hòa hai yếu tố thơ và nhạc .
– Hình ảnh thơ đa dạng và phong phú, phong phú, giàu sức gợi mở .

– Sự mới mẻ về ngôn từ.

– Âm điệu trẻ trung và tràn trề sức khỏe, bi tráng, trầm hùng, trữ tình .

Sơ đồ tư duy – Đàn ghi-ta của Lorca