Site icon Nhạc lý căn bản – nhacly.com

Toạ độ điểm cực tiểu là gì

Cực trị hàm số là một mảng kiến thức khá quan trọng của chuyên đề hàm số thuộc chương trình toán lớp 12 và ứng dụng thi đại học. Xem thêm nhiều dạng bài tập và điểm lý thuyết khó trong bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về mảng kiến thức này.

Nội dung chính

Nội dung chính

Lý thuyết cực trị của hàm số

Cực trị của hàm số là điểm có giá trị lớn nhất so với xung quanh và giá trị nhỏ nhất so với xung quanh mà hàm số hoàn toàn có thể đạt được. Trong hình học, nó trình diễn khoảng cách lớn nhất từ điểm này sang điểm kia và khoảng cách nhỏ nhất từ điểm này sang điểm nọ. Đây là khái niệm cơ bản về cực trị của hàm số .

Định nghĩa

Giả sử hàm số f xác lập trên K ( K ⊂ ℝ ) và x0 ∈ Ka ) x0 được gọi là điểm cực lớn của hàm số f nếu sống sót một khoảng chừng ( a ; b ) ⊂ K chứa điểm x0 sao cho f ( x ) f ( x0 ), ∀ x ∈ ( a ; b ) \ { x0 }→ Khi đó f ( x0 ) được gọi là giá trị cực tiểu của hàm số f .Chú ý :1 ) Điểm cực lớn ( cực tiểu ) x0 được gọi chung là điểm cực trị. Giá trị cực lớn ( cực tiểu ) f ( x0 ) của hàm số được gọi chung là cực trị. Hàm số hoàn toàn có thể đạt cực lớn hoặc cực tiểu tại nhiều điểm trên tập hợp K .2 ) Nói chung, giá trị cực lớn ( cực tiểu ) f ( x0 ) không phải là giá trị lớn nhất ( nhỏ nhất ) của hàm số f trên tập K ; f ( x0 ) chỉ là giá trị lớn nhất ( nhỏ nhất ) của hàm số f trên một khoảng chừng ( a ; b ) chứa x0 .3 ) Nếu x0 là một điểm cực trị của hàm số f thì điểm ( x0 ; f ( x0 ) ) được gọi là điểm cực trị của đồ thị hàm số f .Điều kiện cần để hàm số đạt cực trị :

Định lí 1

Giả sử hàm số f đạt cực trị tại điểm x0. Khi đó, nếu f có đạo hàm tại điểm x0 thì f ’ ( x0 ) = 0 .Chú ý :1 ) Điều ngược lại hoàn toàn có thể không đúng. Đạo hàm f ’ hoàn toàn có thể bằng 0 tại điểm x0 nhưng hàm số f không đạt cực trị tại điểm x0 .2 ) Hàm số hoàn toàn có thể đạt cực trị tại một điểm mà tại đó hàm số không có đạo hàm .Điều kiện đủ để hàm số đạt cực trị

Định lí 2

a ) Nếu f ’ ( x ) đổi dấu từ âm sang dương khi x đi qua điểm x0 ( theo chiều tăng ) thì hàm số đạt cực tiểu tại x0 .b ) Nếu f ’ ( x ) đổi dấu từ dương sang âm khi x đi qua điểm x0 ( theo chiều tăng ) thì hàm số đạt cực lớn tại x0 .

Định lí 3

Giả sử hàm số f có đạo hàm cấp một trên khoảng chừng ( a ; b ) chứa điểm x0, f ’ ( x0 ) = 0 và f có đạo hàm cấp hai khác 0 tại điểm x0 .a ) Nếu f ’ ’ ( x0 ) 0 thì hàm số f đạt cực tiểu tại điểm x0 .c ) Nếu f ’ ’ ( x0 ) = 0 thì ta chưa thể Kết luận được, cần lập bảng biến thiên hoặc bảng xét dấu đạo hàm .

Phân dạng bài tập cơ bản về cực trị hàm số

Dạng 1: Tính đạo hàm để tìm cực trị của hàm số y = f(x)

Phương pháp :

Quy tắc I

Quy tắc II

Ghi nhớ : Quy tắc II không dùng được trong trường hợp f ’ ( x ) = 0 vô nghiệm hoặc A. 2B. 3C. 1D. 0Lời giải :Chọn BTập xác lập : D = ℝ .Đạo hàm : y ’ = 4×3 – 4 x = 4 x ( x2 – 1 )y ’ = 0Giới hạn :Bảng biến thiên :Ta thấy : Hàm số đạt cực tiểu tại x = ± 1, giá trị cực tiểu là yCT = 0 ; hàm số đạt cực lớn tại x = 0, giá trị cực lớn là yCĐ = 1. Do đó hàm số có ba cực trị .

Ví dụ 2. Tìm điểm cực đại x0 của hàm số y = x3 – 3x +1.

A. x0 = 2B. x0 = 1C. x0 = – 1D. x0 = 3Lời giải :Chọn CTập xác lập : D = ℝ .Đạo hàm : y ’ = 3×2 – 3y ’ = 0Giới hạn :Bảng biến thiên :Dựa vào bảng biến thiên, ta thấy hàm số đạt cực lớn tại x0 = – 1 .

Ví dụ 3. Hàm số có bao nhiêu cực trị?

A. 3B. 0C. 2D. 1Lời giải :Chọn BTập xác lập : D = ℝ \ { 2 }Ta cóGiới hạnBảng biến thiên :Ta thấy hàm số đã cho không có cực trị .

Dạng 2: Tìm cực trị của hàm số dựa vào bảng biến thiên hoặc đạo hàm (cho sẵn).

Một số tính chất cần lưu ý

Cho hàm số f ( x ), g ( x ) cùng có đạo hàm trên tập D. Khi đó :– [ k ․ f ( x ) ] ’ = k ․ f ’ ( x ) với k là hằng số– [ f ( x ) ․ g ( x ) ] ’ = f ’ ( x ) ․ g ( x ) + f ( x ) ․ g ’ ( x )– [ f ( u ) ] ’ = u ’ ․ f ’ ( u )– [ f ( x ) ± g ( x ) ] ’ = f ’ ( x ) ± g ’ ( x )–– y = f ( x ) y = f ( u )

Phương  pháp  chung

– Đặt g ( x ) là hàm số cần xét, ta tính đạo hàm g ’ ( x ) .– Kết hợp những nguyên tắc xét dấu tích, thương, tổng ( hiệu ) những biểu thức để có được bảng xét dấu cho g ’ ( x ) .– Dựa vào bảng xét dấu dành cho g ’ ( x ) để Kết luận về cực trị của hàm số .– Nhắc lại quy tắc về dấu của tích, thương, tổng ( hiệu ) những biểu thức :

Ví dụ 1. Cho hàm số y = f(x) xác định, liên tục trên và có bảng biến thiên

Khẳng định nào sau đây là khẳng định chắc chắn đúng ?A. Hàm số y = f ( x ) có giá trị cực tiểu bằng 1B. Hàm số y = f ( x ) có giá trị lớn nhất bằng 0 và giá trị nhỏ nhất bằng 1C. Hàm số y = f ( x ) đạt cực lớn tại x = 0 và đạt cực tiểu tại x = 1D. Hàm số y = f ( x ) có đúng một cực trịLời giải :Chọn CDựa vào bảng biến thiên, ta thấy hàm số đạt cực tiểu tại điểm x = 1Tại x = 0 mặc dầu đạo hàm f ’ ( x ) không sống sót nhưng hàm số f ( x ) vẫn xác lập và liên tục nên hàm số đạt cực lớn tại x = 0 .

Ví dụ 2. Cho hàm số y = f(x) có bảng biến thiên:

Khẳng định nào sau đây sai ?A. Hàm số y = f ( x ) nghịch biến trên khoảng chừng ( 0 ; 4 )B. Hàm số y = f ( x ) đạt cực lớn tại điểm x = 0C. Hàm số y = f ( x ) đồng biến trên những khoảng chừng ( – ∞ ; 0 ) và ( 4 ; + ∞ )D. Hàm số y = f ( x ) có hai điểm cực trịLời giải :Chọn DTại x = 0 dù đạo hàm không xác lập nhưng hàm số y = f ( x ) vẫn xác lập và liên tục nên hàm số đạt cực lớn tại x = 0. Tại x = 4 thì hàm số y = f ( x ) không xác lập, thế cho nên hàm số không có cực trị tại x = 4 .Do đó hàm số chỉ có duy nhất một cực trị .

Ví dụ 3. Cho đồ thị (C) của hàm số y = f(x) có y’ = (1 + x)(x + 2)2(x – 3)3(1 – x2). Trong các mệnh đề sau, tìm mệnh đề đúng:

A. ( C ) có một điểm cực trịB. ( C ) có hai điểm cực trịC. ( C ) có ba điểm cực trịD. ( C ) có bốn điểm cực trịLời giải :Chọn BXét đạo hàm : y ’ = ( 1 + x ) ( x + 2 ) 2 ( x – 3 ) 3 ( 1 – x2 ) = ( 1 + x ) 2 ( x + 2 ) 2 ( x – 3 ) 3 ( 1 – x )y ’ = 0Vì x = – 1, x = – 2 là những nghiệm kép của y ’ nên y ’ không đổi dấu khi qua hai điểm này ; x = 1, x = 3 là nghiệm kép của y ’ nên y ’ đổi dấu khi qua những điểm x = 1, x = 3 .Do đó hàm số có hai điểm cực trị x = 1, x = 3 .Cần nhớ : Cho n là số nguyên dương .

Ví dụ 4. Cho hàm số y = f(x) có đạo hàm trên ℝ và có bảng xét dấu f’(x) như sau

Hỏi hàm số y = f ( x2 – 2 x ) có bao nhiêu điểm cực tiểu ?A. 4B. 2C. 3D. 1Lời giải :Chọn DĐặt g ( x ) = f ( x2 – 2 x )Ta có g ’ ( x ) = ( 2 x – 2 ) ․ f ’ ( x2 – 2 x )Xét g ’ ( x ) ≥ 0 ⇔ ( 2 x – 2 ) ․ f ’ ( x2 – 2 x ) ≥ 0Hợp nghiệm của ( * ), ( * * ) ta có g ’ ( x ) ≥ 0Do đó g ’ ( x ) ≤ 0Ta có bảng biến thiên :Vậy hàm số y = g ( x ) = f ( x2 – 2 x ) có đúng 1 điểm cực tiểu là x = 1 .

Ví dụ 5. Cho hàm số bậc bốn y = f(x). Bảng xét dấu bên dưới là của đạo hàm f’(x). Hàm số có bao nhiêu điểm cực trị?

A. 1B. 2C. 3D. 4Lời giải :Chọn CTa cóg ’ ( x ) = 0Bảng xét dấu :Từ bảng xét dấu ta suy ra hàm số có 3 điểm cực trị .Lưu ý : Để xét dấu g ’ ( x ), ta chọn một giá trị x0 thuộc khoảng chừng đang xét rồi thay vào lần lượt những hàm x + 1, để xét dấu chúng. Sau cùng sẽ suy ra dấu của g ’ ( x ) là tích của hai hàm trên. Chẳng hạn :– Để xét dấu g ’ ( x ) trên khoảng chừng ta chọn giá trị x0 = 2 ∈, thay số 2 vào x + 1, ta được dấu dương ( + ), thay 2 vào ta được > 3 nên mang dấu dương ( + ) ( xem bảng biến thiên bắt đầu ). Vì vậy mà dấu của g ’ ( x ) cũng là dấu dương ( + ) .– Để xét dấu g ’ ( x ) trên khoảng chừng, ta chọn giá trị x0 = 1 ∈, thay số 1 vào x + 1 ta được dấu dương ( + ), thay số 1 vào ta được ∈ ( 1 ; 3 ) do đó mang dấu âm ( – ) ( xem bảng biến thiên bắt đầu ). Vì vậy mà dấu của g ’ ( x ) là dấu âm ( – ). Bằng phương pháp này, ta hoàn toàn có thể xét dấu g ’ ( x ) trên những khoảng chừng còn lại và có được bảng xét dấu như giải thuật trên .

Ví dụ 6. Cho hàm số có đồ thị như hình vẽ bên. Số điểm cực trị của hàm số đã cho là:

A. 3B. 1C. 2D. 0Lời giảiChọn AHàm số có ba điểm cực trị .

Ví dụ 7. Cho hàm số y = f(x) có bảng biến thiên như sau

Tìm giá trị cực lớn yCĐ và giá trị cực tiểu yCT của hàm số đã cho .A. yCĐ = 2 và yCT = 0B. yCĐ = 3 và yCT = 0C. yCĐ = 3 và yCT = – 2D. yCĐ = – 2 và yCT = 2Lời giảiChọn BDựa vào bảng biến thiên của hàm số ta có yCĐ = 3 và yCT = 0

Ví dụ 8. Cho hàm số f(x) có bảng biến thiên như sau:

Hàm số đạt cực lớn tại :A. x = – 2B. x = 3C. x = 1D. x = 2Lời giảiChọn CHàm số f ( x ) xác lập tại x = 1, f ’ ( 1 ) = 0 và đạo hàm đổi dấu từ ( + ) sang ( – ) .

Ví dụ 9. Cho hàm số y = ax4 + bx2 + c (a, b, c ∈ ℝ) có đồ thị như hình vẽ bên.

Số điểm cực trị của hàm số đã cho làA. 3B. 0C. 1D. 2Lời giảiChọn A

Dạng 3: Tìm tham số thỏa mãn điều kiện cực trị của hàm số

Ta có : y = ax3 + bx2 + cx + d ( * )⟶ y ’ = 3 ax2 + 2 bx + c

Phương pháp:

Điều kiện để hàm số có n cực trị hoặc không có cực trị .Ta xét bảng sau ( a và ∆ là của đạo hàm y ’ ) :

Từ bảng trên, ta khẳng định:

– Hàm số ( * ) có hai cực trị. Ta hoàn toàn có thể thay ∆ > 0 bởi ∆ ’ > 0 .– Hàm số ( * ) có một cực trị– Hàm số ( * ) có cực trị– Hàm số ( * ) không có cực trị .

Điều kiện cực trị cơ bản:

– Hàm số có cực trị tại x = x0Ta có : y ’ ( x0 ) = 0. Sau khi tìm được m thì thay ngược trở lại để lập bảng biến thiên cho hàm số rồi Kết luận nhận hay loại giá trị m này .– Hàm số đạt cực lớn tại x = x0 ( hoặc hàm số đạt cực tiểu tại x = x0 )Ta có : y ’ ( x0 ) = 0. Sau khi tìm được m thì thay ngược trở lại để lập bảng biến thiên cho hàm số rồi Tóm lại nhận hay loại giá trị m này ( hoặc hoàn toàn có thể thay m tìm được vào đạo hàm cấp hai để xét dấu xem có tương thích không ) .Đồ thị hàm số có điểm cực trị là M ( x0 ; y0 )Ta có : ⟶ tìm được m. Thay m trở lại đạo hàm để kiểm tra đạo hàm có đổi dấu khi x đi qua x0 hay không .Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị là A ( xA ; yA ), B ( xB ; yB )Ta có : ⟶ tìm được m, n, …Điều kiện cực trị tương quan đến những trục tọa độ :Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị nằm khác phía trục OyĐồ thị hàm số có hai điểm cực trị nằm cùng phía trục OyĐể ý : Trong điều kiện kèm theo trên, ta đã thay điều kiện kèm theo bởi ac 0 luôn được thỏa mãn nhu cầuVì vậyTa có đổi khác tương tự sau đây ( tương thích trắc nghiệm ) :– Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị nằm khác phía trục Ox– Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị nằm cùng phía trục Ox( trong hai điều kiện kèm theo trên thì y1, y2 là hai giá trị cực trị của hàm số bậc ba ) .– Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị cách đều trục Ox– Đồ thị hàm số có hai điểm cực trị cách đều trục Oy( I là điểm uốn )Lưu ý : Cách tìm điểm uốn I đồ thị bậc ba y = ax3 + bx2 + cx + d = 0 là : y ’ = 3 ax2 + 2 bx + c, y ’ ’ = 6 ax + 2 b, thay vào hàm số bắt đầu để tìm yI ⇒ I ( xI ; yI ) .Các công thức giải tích tương quan :a ) Định lí Vi-ét : Cho phương trình ax2 + bx + c = 0 ( * ) có hai nghiệm x1, x2Ta có :b ) Công thức nghiệm của phương trình ax2 + bx + c = 0 ( * )( * ) có hai nghiệm phân biệt( * ) có hai nghiệm trái dấu ⇔ ac Ví dụ 1. Với giá trị nào của m thì đồ thị hàm số y = ⅓x3 + mx2 + (m + 6) x – 2m + 1 có cực đại, cực tiểu.

A. m ∈ ( – ∞ ; – 3 ) ∪ ( 2 ; + ∞ )B. m ∈ ( – ∞ ; – 3 ) ∪ ( – 2 ; + ∞ )C. m ∈ ( – ∞ ; – 2 ) ∪ 3 ; + ∞ )D. m ∈ ( – ∞ ; 2 ) ∪ ( 3 ; + ∞ )Lời giải :Chọn CTập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = x2 + 2 mx + m + 6Ta thấy a = 1 ≠ 0. Hàm số có cực lớn, cực tiểu ⇔ y ’ đổi dấu hai lần trên tập xác lập⇔ ∆ ’ > 0 ⇔ mét vuông – ( m + 6 ) > 0

Ví dụ  2. Tìm tất các giá trị thực của tham số m để hàm số y = (m + 2) x3 + 3×2 + mx – 6 có 2 cực trị ?

A. m ∈ ( – 3 ; 1 ) \ { 2 }B. m ∈ ( – 3 ; 1 )C. m ∈ ( – ∞ ; – 3 ) ∪ ( 1 ; + ∞ )D. m ∈ [ – 3 ; 1 ]Lời giải :Chọn ATập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3 ( m + 2 ) x2 + 6 x + mHàm số có hai cực trị

Ví dụ 3. Tập hợp tất cả giá trị của m để hàm số y = = ⅓(m – 1) x3 – mx2 + mx – 5  có cực trị là:

A.B. m ≠ 1C. m > 0D. m ≥ 0Lời giải :Chọn CTập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = ( m – 1 ) x2 – 2 mx + mHàm số đã cho có cực trị khi và chỉ khi

Ví dụ 4. Tìm tất cả các giá trị thực của m để hàm số y = x3 – 2×2 + (m + 3) x – 1 không có cực trị?

A.B.C.D.Lời giải :Chọn ATập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3×2 – 4 x + m + 3Ta thấy a = 1 ≠ 0. Vậy hàm số không có cực trị ⇔ ∆ ’ ≤ 0⇔ ( – 2 ) 2 – 3 ( m + 3 ) ≤ 0 ⇔ – 3 m – 5 ≤ 0 ⇔Ví dụ 5. Giá trị của m để hàm số y = x3 – 3 mx2 + 3 ( mét vuông – 1 ) x + m đạt cực lớn tại x = 1 làA. m = – 1B. m = – 2C. m = 2D. m = 0Lời giảiChọn CTập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3×2 – 6 mx + 3 ( mét vuông – 1 )Hàm số có cực lớn tại x = 1 nên y ’ ( 1 ) = 0 ⇒ 3 – 6 m + 3 ( mét vuông – 1 ) = 0 ⇒Xét m = 0. Ta có y ’ = 3×2 – 3 ; y ’ ’ = 6 x. Khi đó y ’ ’ ( 1 ) = 6 > 0 suy ra hàm số đạt cực tiểu tại x = 1 ( loại m = 0 vì trái giả thiết ) .Xét m = 2. Ta có y ’ = 3×2 – 12 x + 9 ; y ’ ’ = 6 x – 12. Khi đó y ’ ’ ( 1 ) = – 6 Ví dụ 6. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để hàm số y = mx3 + x2 + (m2 – 6) x + 1 đạt cực tiểu tại x = 1

A.B. m = 1C. m = – 4D. m > – ⅓Lời giải :Tập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3 mx2 + 2 x + mét vuông – 6Hàm số đạt cực tiểu tại x = 1 ⇒ y ’ ( 1 ) = 0 ⇒ 3 m + 2 + mét vuông – 6 = 0 ⇒Xét m = 1. Ta có y ’ = 3×2 + 2 x – 5 ; y ’ ’ = 6 x + 2. Khi đó y ’ ’ ( 1 ) = 8 > 0, hàm số đã cho đạt cực tiểu tại x = 1. Vì vậy m = 1 thỏa mãn nhu cầu .Xét m = – 4. Ta có y ’ = – 12×2 + 2 x + 10 ; y ’ ’ = – 24 x + 2. Khi đó y ’ ’ ( 1 ) = – 22 Dạng 4: Bài toán tham số có liên quan đến đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số y = ax3 + bx2 + cx + d (*)

Viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị y = ax3 + bx2 + cx + d ( * ) :Giả sử đồ thị hàm số ( * ) có hai điểm cực trị, ta thực thi theo những cách sau để viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị đó :Phương pháp tự luận :Chia f ( x ) cho f ’ ( x ) như sau :Khi đó, hàm số được viết lại : f ( x ) = f ’ ( x ) ․ Q ( x ) + αx + βTọa độ những điểm cực trị thỏa H64 hay f ( x ) = αx + βPhương pháp Trắc nghiệm :– Cách viết 1 :– Cách viết 2 :Tìm điểm uốn của đồ thị hàm số y = ax3 + bx2 + cx + d ( * ) :Xét hình dáng đồ thị hàm bậc ba bên dưới ( đồ thị có hai điểm cực trị A, B ), nhìn vào đồ thị tại lân cận điểm A, ta thấy bề lõm của nó hướng xuống ( lồi ) ; nhìn vào đồ thị tại lân cận điểm B, ta thấy bề lõm của nó hướng lên trên ( lõm ). Vậy sẽ có một ranh giới để đồ thị chuyển từ lồi sang lõm, ranh giới ấy được gọi là điểm uốn của đồ thị ( trong hình là điểm I ) .– Đặc biệt : Nếu đồ thị hàm số có hai điểm cực trị là A, B thì I sẽ là trung điểm của đoạn AB .Cách tìm điểm uốn I :– Bước 1 : Tính y ’ = 3 ax2 + 2 bx + c, y ’ ’ = 6 ax + 2 b– Bước 2 : Cho y ’ ’ = 6 ax + 2 b = 0, thay vào hàm số để yI. Từ đây ta có điểm uốn I ( xI ; yI ) của đồ thị hàm bậc ba .Tính chất quan trọng : Điểm uốn I chính là tâm đối xứng của đồ thị hàm bậc ba tức là bất kể đường thẳng nào qua I nếu cắt đồ thị tại hai điểm còn lại M, N thì I luôn là trung điểm đoạn MN .

Ví dụ 1. Cho hàm số y = f(x) = x3 – x + m (1). Viết phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị hàm số (1).

A.B. y = – x – mC.D.Đánh giá :Với bài toán này, xin được hướng dẫn hai cách để bạn đọc lựa chọn giải pháp tối ưu cho mình .– Cách giải 1 : Làm theo lý luận truyền thống lịch sử .– Cách giải 2 : Dựa vào công thức đã phân phối .Với cách giải 1, ta triển khai phép chia y cho y ’ trong giấy nháp như sau :Lời giải :Cách giải 1 :Chọn DTập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3×2 – 1 ; y ’ = 0 nên hàm số luôn có 2 cực trị .Hàm số được viết lạiTọa độ những điểm cực trị của đồ thị hàm số luôn thỏa mãn nhu cầu :Phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị làCách giải 2 :Tập xác lập : D = ℝ

Đạo hàm : y ’ = 3×2 – 1 ; y ’ = 0 nên hàm số luôn có 2 cực trị .Dựa vào công thức, ta viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị như sau :

Ví dụ 2. Cho biết có một tham số m để đồ thị hàm số y = 2×3 + 3(m – 3) x2 + 11 – 3m có hai điểm cực trị, đồng thời hai điểm cực trị đó và điểm C(0; -1) thẳng hàng. Tìm khẳng định đúng:

A. m ∈ ( 3 ; 6 )B. m ∈ ( 4 ; 7 )C. m ∈ ( 1 ; 4 )D. m ∈ ( – 1 ; 2 )Lời giải :Chọn ACách giải 1 : Chia y cho y ’ như sau :Tập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 6×2 + 6 ( m – 3 ) xy ’ = 0 ⇔ 6 x ( x + m – 3 ) = 0 ⇔Hàm số có hai cực trị ⇔ 3 – m ≠ 0 ⇔ m ≠ 3Tọa độ những điểm cực trị của đồ thị hàm số luôn thỏa mãn nhu cầu :⇔ y = – ( m – 3 ) 2 x + 11 – 3 mĐiểm C ( 0 ; – 1 ) thuộc đường thẳng qua hai điểm cực trị nên – 1 = 11 – 3 m ⇔ m = 4 ( thỏa mãn nhu cầu ) .Cách giải 2 :Tập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 6×2 + 6 ( m – 3 ) xy ’ = 0 ⇔ 6 x ( x + m – 3 ) = 0 ⇔Hàm số có hai cực trị ⇔ 3 – m ≠ 0 ⇔ m ≠ 3Áp dụng công thức, ta viết phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị :⇔ y = 2×3 + 3 ( m – 3 ) x2 + 11 – 3 m – [ x2 + ( m – 3 ) x ] ( 2 x + m – 3 )⇔ y = 2×3 + 3 ( m – 3 ) x2 + 11 – 3 m – [ 2×3 + 3 ( m – 3 ) x2 + ( m – 3 ) 2 x ]⇔ – ( m – 3 ) 2 x + 11 – 3 mĐiểm C ( 0 ; – 1 ) thuộc đường thẳng qua hai điểm cực trị nên – 1 = 11 – 3 m ⇔ m = 4 ( thỏa mãn nhu cầu ) .

Ví dụ 3. Tìm giá trị của tham số m để đồ thị của hàm số y = x3 – 3×2 – mx + 2 có các điểm cực đại và cực tiểu cách đều đường thẳng y = x – 1.

A.B. – 3C.D. 0Đánh giá : Phương trình y ’ = 0 ⇔ 3×2 – 6 x – m = 0 không hề cho ra nghiệm đẹp như ta muốn nên những bài toán tương quan tọa độ điểm cực trị đều cần đến phương trình đường thẳng đi qua hai điểm cực trị .Lời giải :Chọn DTập xác lập : D = ℝĐạo hàm : y ’ = 3×2 – 6 x – mHàm số có hai cực trị ⇔ ∆ ’ > 0 ⇔ 9 + 3 m > 0 ⇔ m > – 3 ( * )Phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị là ∆ :Các điểm cực trị cách đều đường thẳng d : y = x – 1Trường hợp 1 : ( loại do ( * ) )Trường hợp 2 : Gọi hai điểm cực trị của đồ thị hàm số làĐiểm I là trung điểm của AB nên :I ∈ d : y = x – 1 ⇔ – m = 1 – 1 ⇔ m = 0 ( thỏa mãn nhu cầu do ( * ) )

Dạng 5: Bài toán tìm tham số thỏa mãn điều kiện cực trị hàm số y = ax4 + bx2 + c

Số cực trị của hàm số y = ax4 + bx2 + cĐạo hàm : y ’ = 4 ax3 + 2 bx = 2 x ( 2 ax2 + b ) ; y ’ = 0Nhìn vào phương trình y ’ = 0, ta thấy luôn có một nghiệm x = 0. Do đó việc biện luận tiếp theo sẽ nhờ vào vào phương trình ( * ). Từ ( * ) ta thấy :Từ đây, ta hoàn toàn có thể chứng minh và khẳng định :Hàm số không có cực trị ⇔ a = b = 0Hàm số có cực trị ⇔ a2 + b2 > 0Hàm số có một cực trị ⇔Hàm số có ba cực trị ⇔ a ․ b 0 là biểu lộ a, b không đồng thời bằng 0, tuy nhiên BPT a2 + b2 > 0 mang tính phức tạp do bậc của m hoàn toàn có thể ≥ 4. Để khắc phục điều này, ta dùng chiêu thức phủ định như sau :Xét ( Giải tìm ) ⟶Quay lại giải a2 + b2 > 0 tức là lấy phủ định hiệu quả của bước một. Ta cóTìm điều kiện kèm theo để hàm số y = ax4 + bx2 + c thỏa mãn nhu cầu điều kiện kèm theo K :– Bước 1 : Tập xác lập : D = ℝ. Đạo hàm : y ’ = 4 ax3 + 2 bx = 2 x ( 2 ax2 + b )y ’ = 0 ⇔– Bước 2 : Điều kiện hàm số có một cực trị ( hoặc có ba cực trị ) – Xem mục 1 ( triết lý ) .– Bước 3 : Dựa vào điều kiện kèm theo K đề tìm tham số m rồi so sánh điều kiện kèm theo có cực trị ( bước 2 ) trước khi Tóm lại .Xử lý điều kiện kèm theo K ( Công thức trắc nghiệm ) :Hàm số có cực trị và thỏa mãn nhu cầu :Hàm số có cực lớn mà không có cực tiểuHàm số có cực tiểu mà không có cực lớnBa cực trị tạo thành tam giác vuông hoặc đều, ta dùng công thức nhanhBa cực trị tạo thành tam giác vuôngBa cực trị tạo thành tam giác đềuBa cực trị tạo thành tam giác có diện tích quy hoạnh S .Ta dùng công thức nhanh bình phương diện tích quy hoạnh :Tọa độ ba điểm cực trị của đồ thị là A ( 0 ; c ), với ∆ = b2 – 4 acTam giác ABC cóCông thức diện tích quy hoạnh khác : ; S = pr. Trong đó :R, r theo thứ tự là nửa đường kính đường tròn ngoại tiếp và nội tiếp của tam giáca, b, c là độ dài ba cạnh ;là nửa chu vi tam giác

Ví dụ 1. Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của m trên miền [-10;10] để hàm số y = x4 – 2(2m + 1) x2 + 7 có ba điểm cực trị?

A. 20B. 10C. Vô sốD. 11 .Lời giải :Chọn DCách 1 : Tự luậnTập xác lập : D = ℝ .Ta có y ’ = 4×3 – 4 ( 2 m + 1 ) xy ’ = 0 ⇔ 4×3 – 4 ( 2 m + 1 ) x = 0Hàm số đã cho có ba điểm cực trị khi và chỉ khi phương trình y ’ = 0 có ba nghiệm phân biệt⇔ Phương trình ( * ) có hai nghiệm phân biệt khác 0 ⇔ 2 m + 1 > 0 ⇔ m > – ½ .Vì m nguyên thuộc [ – 10 ; 10 ] nên m ∈ { 0 ; 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 ; 9 ; 10 }Cách 2 : Trắc nghiệmHàm số có ba cực trị khi và chỉ khi a ․ b 0 ⇔ m > – ½ .

Ví dụ 2. Tìm tất cả giá trị của tham số m để hàm số y = mx4 + (m2 – 9) x2 + 10 có 3 cực trị.

A. m ∈ ( 0 ; 3 )B. m ∈ ( 3 ; + ∞ )C. m ∈ ( – ∞ ; – 3 ) ∪ ( 0 ; 3 )D. m ∈ ( – 3 ; 0 ) ∪ ( 3 ; + ∞ )Lời giải :Chọn CCách 1 : Tự luậnTập xác lập : D = ℝ .Ta có y ’ = 4 mx3 – 2 ( mét vuông – 9 ) x = 2 x ( 2 mx2 + mét vuông – 9 )y ’ = 0 ⇔Hàm số đã cho có 3 cực trị ⇔ y ’ = 0 có 3 nghiệm phân biệt ⇔ Phương trình ( 1 ) có hai nghiệm phân biệt khác 0 .Suy ra m ∈ ( – ∞ ; – 3 ) ∪ ( 0 ; 3 )Cách 2 : Trắc nghiệmHàm số có ba cực trị khi và chỉ khi ab Ví dụ 3. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để đồ thị hàm số y = mx4 + (m – 1) x2 + 1 – 2m chỉ có một cực trị.

A. m ≥ 1B. m ≤ 0C. 0 ≤ m ≤ 1D. m ≤ 0 hoặc m ≥ 1Lời giải :Chọn DHàm số có một cực trị khi và chỉ khi⇔ m ≤ 0 ∨ m ≥ 1Vậy m m ≤ 0 hoặc m ≥ 1 thỏa mãn nhu cầu đề bài

Ví dụ 4. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số có cực tiểu mà không có cực đại.

A. m ≥ 0B. m ≤ 0C. m ≥ 1D. m = – 1Nhận xét : Có hai trường hợp để hàm số y = ax4 + bx2 + c có cực tiểu mà không có cực lớn :Một là : Hàm bậc bốn có đúng một cực trị và là cực tiểu, khi đó :Hai là : Hàm số trở thành hàm bậc hai ( đồ thị parabol có bề lõm hướng lên ), ta có :Lời giải :Chọn BTa thấy, thế cho nên điều kiện kèm theo bài toán tương tự với b ≥ 0 ⇔ – 2 m ≥ 0 ⇔ m ≤ 0Vậy m ≤ 0 thỏa mãn nhu cầu đề bài .

Ví dụ 5. Tìm tất cả các giá trị của m để hàm số y = (m2 – 1) x4 + mx2 + m – 2 chỉ có một điểm cực đại mà không có điểm cực tiểu.

A. – 1,5 Dạng 6: Tìm tham số thỏa mãn điều kiện cực trị của những hàm số khác.

Hàm số phân thức bậc hai trên bậc mộtTập xác lập : D = ℝ \Đạo hàm : vớiHàm số có hai điểm cực trị ⇔ y ’ đổi dấu hai lần trên tập xác lập ⇔ g ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt khác .Đường thẳng đi qua hai điểm cực trị của đồ thị có phương trình :Hàm số chứa dấu giá trị tuyệt đối :Hàm số y = | f ( x ) |Đạo hàm :Cho trước đồ thị hàm số y = f ( x ) liên tục trên D. Ta xác lập đồ thị hàm y = | f ( x ) | :– Bước 1 : Giữ nguyên phần đồ thị y = f ( x ) nằm phía trên trục hoành .– Bước 2 : Lấy đối xứng phần đồ thị y = f ( x ) nằm dưới trục hoành qua trục hoành .Hợp của hai phần trên ( bỏ phần dưới trục hoành ), ta được đồ thị hàm y = | f ( x ) | .Minh họa :Đồ thị y = f ( x )Đồ thị y = | f ( x ) |Đúc kết :Số cực trị hàm y = | f ( x ) | = số cực trị hàm y = f ( x ) + Số giao điểm ( không tính tiếp xúc )Hàm số y = f ( | x | ) :Cho trước đồ thị hàm số y = f ( x ) liên tục trên D. Ta xác lập đồ thị hàm y = f ( | x | )– Bước 1 : Giữ nguyên phần đồ thị y = f ( x ) nằm bên phải trục tung ( ứng với x ≥ 0 ) ; bỏ đi phần đồ thị y = f ( x ) nằm bên trái trục tung ( ứng với x Đồ thị y = f ( | x | )Đúc kết :Xét hàm đa thức f ( x ) có tập xác lập là ℝ ( chắc như đinh đồ thị hàm này sẽ cắt Oy tại một điểm ), ta có :Số cực trị hàm y = f ( | x | ) = 2 × Số cực trị nằm bên phải Oy của hàm y = f ( x ) + 1Để cho dễ nhớ, ta gọi n là số cực trị dương của hàm số y = f ( x ), khi ấy số cực trị của hàm số y = f ( | x | ) bằng 2 n + 1 .

Ví dụ 1. Tìm tất cả giá trị tham số m sao cho hàm số có cực đại, cực tiểu.

A. m ∈ ℝB. m = 0C. m = 1D. m = – 1Lời giải :Chọn ATập xác lập : D = ℝ \ { m } .Đạo hàm :Hàm số có cực lớn, cực tiểu ⇔ y ’ đổi dấu hai lần trên tập xác lập ⇔ g ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt khác m

Ví dụ 2. Tìm tất cả giá trị tham số m để điểm A(1; -3) cùng với hai điểm cực trị của đồ thị hàm số tạo thành ba điểm không thẳng hàng.

A.B. m ≠ 1C.D.Lời giải :Chọn CTập xác lập : D = ℝ \ { – 1 } .Đạo hàm :Hàm số có hai cực trị ⇔ y ’ đổi dấu hai lần trên tập xác lập ⇔ g ( x ) = 0 có hai nghiệm phân biệt khác – 1Phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị là d :Điểm A ( 1 ; – 3 ) ∉ d ⇔ – 3 ≠ 2 ․ 1 + 2 m ⇔Vậy m Ví dụ 3. Cho hàm số (m là tham số). Tìm tất cả các giá trị của tham số m để hàm số có giá trị cực đại là 7.

A. m = 7B. m = 5C. m = – 9D. m = – 5Lời giải :Chọn CĐiều kiện x ≠ m .Đạo hàm :y ’ = 0Vì 1 – m ≠ – 1 – m, ∀ m ∈ ℝ nên hàm số luôn có hai điểm cực trị ∀ m ∈ ℝ .Phương trình đường thẳng qua hai điểm cực trị của đồ thị là y = 2 x + mSuy ra y ( 1 – m ) = 2 – m, y ( – 1 – m ) = – 2 – mTa có bảng biến thiên :Ta có yCĐ = – 2 – m = 7 ⇔ m = – 9

Tài liệu về cực trị hàm số

Tổng hợp những tài liệu hay nhất cho chuyên đề cực trị của hàm số và những yếu tố tương quan. Các tài liệu đều được tinh lọc kĩ càng trước khi đăng tải .

#1. Bài tập cực trị của hàm số

Thông tin tài liệu 
Tác giả Thầy Diệp Tuân
Số trang 126
Lời giải chi tiết Không

Mục lục tài liệu




#2. Bài tập cực trị hàm số Vận Dụng Cao

Thông tin tài liệu
Số trang 72
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Kiến thức cơ bản cần nắm– Dạng 1 : Cho hàm số f ( x ) hoặc f ‘ ( x ). Tìm điểm cực trị, giá trị cực trị– Dạng 2. Tìm ( điểm ) cực trị trải qua bảng xét dấu, bảng biến thiên của đạo hàm– Dạng 3. Tìm ( điểm ) cực trị trải qua đồ thị f, f ’, f ’ ’– Dạng 4 : Cực trị hàm bậc ba– Dạng 5. Cực trị hàm bậc bốn trùng phương– Dạng 6. Cực trị hàm phân thức– Dạng 7 : Cực trị của hàm chứa căn– Dạng 8 : Cực trị của hàm bậc cao và hàm lượng giác– Dạng 9 : Tìm cực trị của hàm số chứa trị tuyệt đối– Dạng 10 : Tìm cực trị của hàm số trị tuyệt đối nếu biết bảng biến thiên hoặc đồ thị– Dạng 11 : Một số bài toán sử dụng phép di dời đồ thị– Dạng 12 : Định tham số để hàm số chứa dấu trị tuyệt đối có n điểm cực trị– Dạng 13 : Cho bảng biến thiên, định giá trị tham số để hàm số trị tuyệt đối có n điểm cực trị– Dạng 14 : Cho đồ thị, định tham số để có hàm số có n điểm cực trị– Dạng 15. Biết được đồ thị của hàm số f ( x ) tìm ( số điểm ) cực trị của hàm ẩn– Dạng 16. Tìm ( số điểm ) cực trị hàm ẩn biết đồ thị của hàm số f ‘ ( x )– Dạng 17. Biết được f ‘ ( x ) hoặc bảng xét dấu, bảng biến thiên của f ‘ ( x ), tìm số điểm cực trị của hàm ẩn



#3. Bài tập cực trị của hàm số Vận Dụng và Vận Dụng Cao

Thông tin tài liệu
Tác giả Giáo viên THPT Đầm Dơi
Sô trang 115
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Dạng 1 : Tìm cực trị của hàm số– Dạng 2 : Cực trị hàm bậc ba, hàm trùng phương– Dạng 3 : Cực trị những hàm số khác

#4. Cực trị của hàm ẩn

Thông tin tài liệu
Tác giả Thầy Nguyễn Minh Nhiên
Số trang 17
Lời giải chi tiết

Các bài toán về xác lập cực trị của hàm số cho bởi bảng biến thiên, đồ thị hay đạo hàm của nó ( ta vẫn gọi là cực trị hàm ẩn ) thường gây khó khăn vất vả cho nhiều thí sinh. Tài liệu này sẽ giúp những em có tìm ra hướng tiếp cận đơn thuần nhất để xử lý những bài toán đó thật thuận tiện.

#5. Cực trị hàm hợp và hàm liên kết (vận dụng cao)

Thông tin tài liệu
Tác giả Thầy Đặng Việt Đông
Số trang 78
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Dạng 1 : Cực trị f ( x ), f ( u ), … biết những đồ thị không tham số– Dạng 2 : Cực trị f ( x ), f ( u ), … biết những BBT, B XD không tham số– Dạng 3 : Cực trị f ( x ), f ( u ), … tương quan biểu t hức đạo hàm không tham số )– Dạng 4 : Cực trị của hàm link h ( x ) = f ( u ) + g ( x ) biết những BBT, đồ thị không tham số– Dạng 5 : Cực trị hàm hợp f ( u ), g ( f ( x ) ), hàm link … có tham số.

#6. Cực trị hàm số chứa giá trị tuyệt đối

Thông tin tài liệu
Số trang 44
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Dạng 1 : Cực trị hàm số chứa dấu giá trị tuyệt đối khi cho hàm số y = f ’ ( x ) .– Dạng 2 : Cực trị hàm số chứa dấu giá trị tuyệt đối khi cho bảng biến thiên và bảng xét dấu .– Dạng 3 : Cực trị hàm số chứa dấu giá trị tuyệt đối khi cho đồ thị .– Dạng 4 : Cực trị hàm số chứa dấu giá trị tuyệt đối của hàm đa thức chứa tham số.

#7. Cực trị hình học

Thông tin tài liệu
Tác giả Cô Nguyễn Thị Thúy Hằng
Số trang 75
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Giải toán cực trị hình học bằng hình học thuần túy .– Giải toán cực trị hình học bằng công cụ đại số .– Giải toán cực trị hình học bằng những giải pháp khác.

#8. Đếm số điểm cực trị dựa vào bảng biến thiên hoặc đồ thị của hàm số

Thông tin tài liệu
Tác giả Nhóm WORD
Số trang 14
Lời giải chi tiết

Mục lục tài liệu :– Kiến thức cần nhớ– Bài tập mẫu– Bài tập vận dụng

Qua bài học hôm nay, mong rằng VerbaLearn đã giúp bạn đọc có thể nắm vững hơn về kiến thức cực trị của hàm số. Đây là một mảng kiến thức rộng và có nhiều dạng bài tập khác nhau. Để học tốt ngoài nắm chắc lý thuyết thì người học cần phải có thời gian rèn luyện bài tập để tiếp xúc với nhiều dạng nhất có thể.

Thầy Dũng dạy toán học từ năm 2010 sau khi nhận bằng sư phạm môn toán tại trường Đại Học Sư Phạm Đà Nẵng. Triết lý dạy học của thầy luôn coi trọng chất lượng hơn số lượng bởi ở một góc nhìn nào đó, tất cả chúng ta sử dụng toán học hằng ngày trong đời sống và cần phải hiểu rõ về thực chất của nó thay vì học sơ sài. Thầy cảm xúc rất suôn sẻ khi được làm biên tập viên cho môn toán tại VerbaLearn, nơi mà những bài dạy của thầy hoàn toàn có thể tiếp cận nhiều học viên hơn .

Exit mobile version