Lễ Phục Sinh thường được xem là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người theo Kitô giáo. Thường diễn ra vào tháng 3 hoặc tháng 4 mỗi năm để tưởng niệm sự kiện chết và Phục sinh của Giê-su từ cõi chết sau khi bị đóng đinh trên thập tự giá. Được người Kitô hữu tin là đã xảy ra vào khoảng năm 30 đến năm 33. Phục Sinh cũng được dùng để chỉ một mùa trong năm phụng vụ Công giáo gọi là Mùa Phục Sinh, kéo dài đúng 50 ngày, từ Chúa Nhật Phục Sinh đến Lễ Hiện Xuống.
Lễ Phục sinh dựa nhiều vào nguồn gốc lễ Vượt qua của Do Thái giáo. Người Kitô hữu tin rằng cái chết và Sự Phục hồi của Chúa Giêsu đã triển khai xong những gì mà biến cố Xuất Hành đã tiên báo : giải phóng con người khỏi tội lỗi và đưa họ vào đời sống trên Thiên Đàng mà Người đã trao ban .
Việc mừng Chúa Giêsu sống lại vẫn được cử hành vào mỗi ngày Chủ Nhật. Tân Ước không có đoạn nào nói về Lễ Phục sinh của Kitô giáo nhưng có nói về sự Phục Sinh của Chúa Giêsu. Điều này chỉ xuất hiện vào thế kỷ thứ II. Các Giáo hội Đông phương thuộc miền Tiểu Á như Ephesus (Êphêxô), Smyrne… (từ chuyên môn Latinh gọi nhóm này là Quartodecimans = thứ 14) theo sát với truyền thống Do Thái giáo, và họ mừng lễ Phục sinh theo ngày 14 tháng Nisan, cho dù ngày này rơi vào một ngày trong tuần chứ không bắt buộc phải là ngày Chủ nhật. Họ tưởng niệm ngày Chúa Giêsu chịu chết.
Bạn đang đọc: Lễ Phục Sinh – Wikipedia tiếng Việt
Ngược lại Giáo hội Tây phương tại Rôma, Palestine, Ai cập, Hy Lạp và xứ Gaule (Pháp) lại mừng Lễ Phục sinh vào ngày Chủ nhật vì tin rằng Chúa Giêsu sống lại ngày Chủ nhật. Ngày Chủ nhật này có thể rơi vào ngày 14 Nisan của Do Thái, hay là Chủ nhật kế tiếp nếu như ngày 14 Nisan không là một ngày Chủ nhật. Một tuần lễ trước lễ Phục Sinh, được gọi là Tuần Thánh, tính từ ngày Chúa nhật Lễ Lá (hay Chúa nhật Thương Khó) cho đến hết ngày Thứ bảy Tuần Thánh (hay Canh thức Vượt Qua).
Chúa Giêsu cùng các môn đồ lên thành Jerusalem vào dịp Lễ Vượt Qua (Passover), ông vào Đền thờ Jerusalem và được người dân đón tiếp bằng lá cây lót đường và vẫy mừng (nay gọi là Chúa nhật Lễ Lá). Vào ngày thứ năm (nay là ngày Thứ năm Tuần Thánh), Chúa Giêsu thực hiện nghi thức rửa chân các môn đồ và dùng bữa ăn cuối cùng (bữaTiệc Ly) với các tông đồ. Buổi tối hôm đó, Chúa Giêsu bị bắt giữ theo lệnh của Toà Công luận (Sanhedrin) bởi viên Thượng tế Joseph Caiaphas. Trong bóng đêm của khu vườn Getsemani ở ngoại ô Jerusalem, lính La Mã nhận diện Chúa Giêsu nhờ cái hôn của Judas Iscariot, một tông đồ đã phản ông để nhận được tiền thưởng.
Tòa công luận cáo buộc Chúa Giêsu tội phạm thượng và giao ông cho các quan chức Đế quốc La Mã để xin án tử hình, không phải vì tội phạm thượng nhưng vì cáo buộc xúi giục nổi loạn. Dưới áp lực của giới lãnh đạo tôn giáo Do Thái, Tổng đốc Pontius Pilate (Philatô) miễn cưỡng ra lệnh đóng đinh Chúa Giêsu vào ngày thứ sáu (nay là lễ Thứ Sáu Tuần Thánh). Tuy nhiên, theo các sách Phúc Âm, một tấm bảng có hàng chữ viết tắt INRI (của câu: “Giêsu người Nazareth, vua dân Do Thái“) được treo trên thập tự giá theo lệnh của Pilate (Philatô). Chúa Giêsu bị buộc phải tự vác thập tự giá lên đồi Golgotha, nơi Người bị đóng đinh và chết.
Các Kitô hữu tin rằng Chúa Giêsu sống lại vào ngày chủ nhật, ba ngày sau khi chết trên thập tự giá. Các phụ nữ, trong số đó có bà Maria Magdalena đến thăm mồ nhưng chỉ thấy ngôi mộ trống rỗng. Sự kiện này được đề cập đến theo thuật ngữ Kitô giáo là Sự phục sinh của Chúa Giêsu, được cử hành hằng năm vào ngày Lễ Phục Sinh. Các sách Phúc Âm và Công vụ tông đồ đều ghi nhận rằng Chúa Giêsu đã gặp lại các môn đệ tại các nơi khác nhau trong suốt bốn mươi ngày sau khi sống lại, và sau đó về trời (nay là Lễ Thăng Thiên). Ngày thứ 50 kể từ sau sự kiện Phục sinh, Chúa Thánh Thần hiện xuống với các tông đồ và loan báo tin mừng, theo Tân Ước, ngày này cũng được xem là ngày khai sinh ra Giáo hội.
Nội dung chính
Ngày của Lễ Phục Sinh.
Vào Công đồng Nicaea thứ nhất năm 325, Lễ Phục Sinh được quyết định tổ chức vào cùng một chủ nhật trên toàn giáo hội, nhưng có lẽ chưa có phương pháp nào được chỉ định bởi Công đồng (không may là hiện không tìm thấy nguyên văn các quyết định của Công đồng). Thay vào đó, việc chọn ngày dường như tham khảo từ giáo hội ở Alexandria, một thành phố nổi danh về sự thông thái vào lúc đó. Thành phố này tổ chức Lễ Phục Sinh vào chủ nhật đầu tiên sau ngày thứ 14 đầu tiên của tháng âm lịch xảy ra vào hoặc sau 21 tháng 3. Trong suốt thời Trung Cổ, cách tính này được diễn đạt ngắn gọn là Lễ Phục Sinh xảy ra vào chủ nhật đầu tiên sau ngày trăng tròn đầu tiên vào hoặc sau ngày xuân phân. Giáo hội Công giáo Rôma dùng cách riêng để tính ngày Phục Sinh cho đến thế kỉ 6, sau đó có lẽ họ chuyển sang phương pháp Alexandria khi đổi sang lịch Julius bởi Dionysius Exiguus (không có bằng chứng rõ ràng về việc này cho đến thế kỉ 9). Hầu hết giáo hội trên các đảo Anh dùng phương pháp Rôma cuối thế kỉ 3 cho đến khi họ áp dụng cách tính Alexandria vào Công đồng Whitby năm 664. Các giáo hội trên lục địa châu Âu ở phía tây dùng cách tính Rôma đến cuối thế kỉ 8 trong triều đại Charlemagne, và cuối cùng họ cũng chuyển sang dùng phương pháp Alexandria. Vì các giáo hội Tây phương hiện nay dùng lịch Gregory để tính ngày, còn các giáo hội Chính thống Đông phương dùng lịch Julius, nên ngày Lễ Phục Sinh của họ thường không trùng nhau.
Tại hội nghị thượng đỉnh ở Aleppo, Syria năm 1997, Hội đồng những giáo hội quốc tế đề xuất cải cách giải pháp tính ngày Lễ Phục Sinh dựa trên những giám sát theo quan sát thiên văn trực tiếp ; điều này giúp vô hiệu độc lạ giữa những giáo hội Tây phương và Đông phương. Cải cách này được đề xuất vận dụng từ năm 2001, nhưng sau cuối nó không được những thành viên sử dụng .
Vị trí trong năm phụng vụ.
Ecce lignum Crucis, lời kinh tiếng Latinh thường đọc vào, lời kinh tiếng Latinh thường đọc vào Thứ Sáu Tuần Thánh để vinh danh Thánh giá và sự quyết tử của Chúa KitôViệc mừng Chúa Giêsu sống lại vẫn được cử hành vào mỗi ngày Chủ Nhật. Tân Ước có nói về sự Phục hồi của Chúa Giêsu nhưng không có đoạn nào nói về kỷ niệm ngày Lễ Phục sinh của Kitô giáo. Điều này chỉ Open vào thế kỷ thứ hai. Các Giáo hội Đông phương thuộc miền Tiểu Á như Ephesus ( Êphêxô ), Smyrne … ( từ trình độ Latinh gọi nhóm này là Quartodecimans = thứ 14 ) theo sát với truyền thống lịch sử Do Thái giáo, và họ mừng Lễ Phục sinh vào ngày tiếp theo ngày Sa-bát và ngày 15 tháng Nisan – Lễ Bánh Không Men, tức ngày Chủ nhật sau ngày 15 tháng Nisan. Họ mừng ngày Chúa sống lại theo cách mà Chúa và những Tông đồ đã làm gương. Giáo hội Tây phương không giữ theo cách truyền thống lịch sử mà đã đổi khác phương pháp do đã tác động ảnh hưởng bởi những dị giáo La Mã .trái lại Giáo hội Tây phương tại Rôma, ở Palestine, Ai Cập, Hy Lạp và xứ Gaule ( Pháp ) lại mừng Lễ Phục sinh vào ngày Chủ nhật vì tin rằng Người sống lại ngày Chủ nhật. Ngày Chủ nhật này hoàn toàn có thể rơi vào ngày 14 Nisan của Do thái, hay là Chủ nhật tiếp nối nếu như ngày 14 Nisan không là một ngày Chủ nhật .Cuộc tranh cãi về việc mừng Lễ Phục sinh chứng giám việc cử hành phụng vụ phong phú tại những vùng khác nhau và nêu lên sự hiểu biết độc lạ về Lễ Phục sinh. Khi mừng Lễ Phục sinh vào ngày 14 Nisan, những giáo hội Đông phương cũng mừng Chúa Giêsu chết và sống lại, nhưng họ lưu lại trọng tâm vào cái chết của ông, trong khi đó bên Tây Phương nhấn mạnh vấn đề vào sự sống lại của ông .Cuộc tranh luận suýt gây ra đổ vỡ giữa hai bên. Vào năm 192, Giáo hoàng Victor I quyết định hành động ra vạ tuyệt thông những Giáo hội miền Tiểu Á. Thánh Irênê can thiệp ôn hoà và giáo hoàng này đã rút lại vạ tuyệt thông .Tại Công đồng Nicêa năm 325 do nhà vua Constantin triệu tập, những Giáo hội Kitô giáo đồng ý chấp thuận tách biệt lễ Vượt qua Do Thái giáo và Lễ Phục sinh Kitô giáo. Các nghị phụ chấp thuận mừng lễ Phục sinh vào ngày Chúa nhật tiếp theo tuần trăng tròn ( 14 Nisan ) sau ngày xuân phân .
Kitô giáo Tây phương.
Tuần trước ngày Phục Sinh là tuần rất đặc biệt trong truyền thống Kitô giáo gọi là Tuần Thánh: Chủ Nhật trước đó là Chúa nhật Lễ Lá, và ba ngày cuối cùng trước ngày Phục Sinh gọi là Tam Nhật Thánh, bao gồm: Thứ năm Tuần Thánh (Thứ năm Rửa Chân), Thứ sáu Tuần Thánh (Thứ sáu Tốt Lành) và Thứ bảy Tuần Thánh (Thứ bảy Yên Tĩnh). Chúa nhật Lễ Lá, Thứ năm Tuần Thánh và Thứ sáu Tuần Thánh tập chú và việc tưởng nhớ đến các sự kiện Chúa Giêsu vào thành Jerusalem, bữa Tiệc Ly và Chúa Giêsu bị đóng đinh trên thập tự giá. Thứ sáu Tuần Thánh, Thứ bảy Tuần Thánh và Chúa nhật Phục Sinh đôi khi được gọi là Tam Nhật Phục Sinh (hay Tam Nhật Vượt Qua). Ở một số nước, lễ Phục Sinh kéo dài 2 ngày, với ngày thứ hai gọi là “Thứ hai Phục Sinh”. Nhiều giáo hội bắt đầu lễ Phục Sinh vào cuối buổi tối ngày Thứ bảy Tuần Thánh với lễ Vọng Phục Sinh hay Canh thức Vượt Qua.
Mùa Phục Sinh mở màn từ Chúa Nhật Phục Sinh và lê dài đến lễ Hiện xuống vào 50 ngày sau đó. Trong Kitô giáo Tây phương, ngày lễ Phục Sinh tổng thể rơi vào một Chủ nhật giữa 22 tháng 3 và 25 tháng 4. Ngày tiếp nối, thứ Hai, được công nhận là ngày nghỉ lễ chính thức của hầu hết những vương quốc có truyền thống cuội nguồn Kitô giáo, nhưng không được pháp luật tại Hoa Kỳ, ngoại trừ trước kia ở một số ít tiểu bang, tổng thể đã được bãi bỏ từ những năm 1980. Lễ Phục Sinh và những ngày nghỉ liên hệ tới nó là những ngày lễ hội di động, tức là chúng không rơi vào một ngày cố định và thắt chặt trong lịch Gregorian hay lịch Julian ( là những lịch dựa theo sự quản lý và vận hành của mặt trời và mùa ). Thay vào đó nó dựa trên lịch Mặt Trăng tựa như — nhưng không giống hệt — lịch Do Thái. Ngày đúng mực của lễ Phục Sinh thường vẫn còn là đề tài tranh luận. Vào Công đồng Nicaea thứ nhất năm 325, lễ Phục Sinh được quyết định hành động tổ chức triển khai vào cùng một Chủ nhật trên toàn giáo hội, nhưng có lẽ rằng chưa có giải pháp nào được chỉ định bởi Công đồng ( không may là hiện không tìm thấy nguyên văn những quyết định hành động của Công đồng ). Thay vào đó, việc chọn ngày có vẻ như tìm hiểu thêm từ giáo hội ở Alexandria, một thành phố nổi danh về sự uyên bác vào lúc đó. Thành phố này tổ chức triển khai lễ Phục Sinh vào Chủ nhật tiên phong sau ngày thứ 14 tiên phong của tháng âm lịch xảy ra vào hoặc sau 21 tháng 3. Trong suốt thời Trung Cổ, cách tính này được diễn đạt ngắn gọn là Lễ Phục Sinh xảy ra vào Chủ nhật tiên phong sau ngày trăng tròn tiên phong vào hoặc sau ngày xuân phân. Giáo hội Công giáo Rome dùng cách riêng để tính ngày Phục Sinh cho đến thế kỉ 6, sau đó có lẽ rằng họ chuyển sang chiêu thức Alexandria khi đổi sang lịch Julius bởi Dionysius Exiguus ( không có dẫn chứng rõ ràng về việc này cho đến thế kỉ 9 ). Hầu hết giáo hội trên những hòn đảo Anh dùng giải pháp Rome cuối thế kỉ 3 cho đến khi họ vận dụng cách tính Alexandria vào Công đồng Whitby năm 664. Các giáo hội trên lục địa châu Âu ở phía Tây dùng cách tính Rôma đến cuối thế kỉ 8 trong triều đại Charlemagne, và sau cuối họ cũng chuyển sang dùng giải pháp Alexandria. Vì những giáo hội Tây phương lúc bấy giờ dùng lịch Gregory để tính ngày, còn những giáo hội Chính thống Đông phương dùng lịch Julius, nên ngày lễ Phục Sinh của họ thường không trùng nhau .Tại hội nghị thượng đỉnh ở Aleppo, Syria năm 1997, Hội đồng những giáo hội quốc tế ý kiến đề nghị cải cách chiêu thức tính ngày lễ Phục Sinh dựa trên những đo lường và thống kê theo quan sát thiên văn trực tiếp ; điều này giúp vô hiệu độc lạ giữa những giáo hội Tây phương và Đông phương. Cải cách này được ý kiến đề nghị vận dụng từ năm 2001, nhưng sau cuối nó không được những thành viên sử dụng. Ngoài những truyền thống cuội nguồn tôn giáo có tương quan đến hoạt động giải trí kỷ niệm sự Phục hồi của chúa Jesus, người theo Kitô giáo còn có truyền thống lịch sử trao nhau những quả trứng Phục sinh, thường được làm từ chocolate. Trứng là hình tượng từ xưa về sự sinh sản. Có một truyền thống cuội nguồn là vào buổi sáng lễ Hiện xuống ( một phần của lễ Phục sinh ), người ta thức dậy sớm để ngắm mặt trời lên và dùng bữa trưa đặc biệt quan trọng, như tổ chức triển khai một chuyến dã ngoại cho cả mái ấm gia đình .
Kitô giáo Đông phương.
Trong Kitô giáo Đông phương, sự chuẩn bị bắt đầu với mùa Đại Chay. Theo sau chủ nhật thứ năm của mùa Đại Chay là Tuần Lá, kết thúc vào Thứ Bảy Lazarus. Thứ Bảy Lazarus chính thức bế mạc mùa Đại Chay, mặc dù việc ăn kiêng vẫn tiếp tục cho tuần kế tiếp đó. Sau Thứ Bảy Lazarus đến Chúa Nhật Lá, Tuần Thánh và cuối cùng là lễ Phục Sinh hay lễ Vượt Qua (Pascha, Πασχα), và việc ăn kiêng chấm dứt ngay sau Phụng Vụ Thánh (Divine Liturgy). Lễ Phục Sinh theo ngay sau Tuần Sáng (Bright Week), không ăn kiêng trong tuần này kể cả thứ tư và thứ sáu.
Phụng Vụ Thánh Vượt Qua nói chung diễn ra vào thời gian nửa đêm, vào sáng sớm của ngày Vượt Qua. Việc đặt Phụng Vụ Thánh Vượt Qua vào nửa đêm bảo vệ rằng không có Phụng Vụ Thánh khác vào buổi sáng, khiến lễ này trở thành ” Lễ của mọi lễ ” trong năm phụng vụ .
Phong tục và lễ nghi.
Một tuần lễ trước lễ Phục Sinh, được gọi là Tuần Thánh, tính từ ngày Chúa nhật Lễ Lá (hay Chúa nhật Thương Khó) cho đến hết ngày Thứ bảy Tuần Thánh (hay Canh thức Vượt Qua). Trong tuần này, các giáo hội Kitô giáo tưởng nhớ Cuộc thương khó của Giêsu Kitô, cử hành những mầu nhiệm mà Chúa Giêsu đã hoàn tất vào những ngày cuối cùng ở trần gian. Đối với Kitô hữu, mọi cử hành phụng vụ trong tuần này đều nói lên thái độ đau buồn, nhưng với tâm tình biết ơn vì Chúa đã thương trở nên con người để chịu đau khổ và chịu chết cho nhân loại tội lỗi.
Tại nhiều vương quốc Tây Phương, Lễ Phục Sinh gồm có chủ nhật và thứ hai là ngày nghỉ lễ chính thức. Tại châu Âu, như tại Đức, thêm ngày thứ Sáu Tuần Thánh cũng là ngày nghỉ lễ chính thức, vào ngày này, những nơi đi dạo, rạp hát, tiệm buôn đều đóng cửa để tưởng niệm Cuộc thương khó của Giêsu .Nhiều Kitô hữu hành hương đến Via Dolorosa tại Thành cổ Jerusalem để thăm lại con đường khổ nạn mà Giêsu đã vác thánh giá đến đồi Sọ .Tại Nước Ta, ở những giáo xứ có đông giáo dân là người gốc miền Bắc thường có những nghi thức ngắm nguyện 15 sự thương khó của Chúa. Ngoài ra, nhiều giáo xứ còn diễn nguyện lại cuộc khổ nạn của Chúa. Vào ngày Thứ Sáu Tuần Thánh còn có nghi thức hôn chân Chúa .Vào Chúa Nhật Phục sinh, những giáo hoàng thường chúc phép lành Urbi et Orbi từ ban-công chính của vương cung thánh đường Thánh Phêrô .
Trứng Phục Sinh và thỏ.
Nhiều người Mỹ đã theo truyền thống và tô màu lên trứng luộc chín và tặng những giỏ kẹo. Các Thỏ Phục Sinh là một huyền thoại phổ biến của một nhân vật tặng quà Phục Sinh, tương tự như Santa Claus (ông già Nô-en) trong văn hóa Mỹ. Vào ngày Thứ Hai Phục Sinh, Tổng thống Hoa Kỳ thường tổ chức một cuộc chơi đua lăn trứng Phục sinh (Easter Egg Roll, thường là dùng gậy hay là muỗng dài chuyển trứng, phong tục này đã có trên 400 năm) hàng năm trên bãi cỏ Nhà Trắng cho trẻ nhỏ.[6]
- Chúa nay đã phục sinh
- Easter (Bài hát của Asian Kung-Fu Generation)
- Easter (Bài hát của Marillion)
- Hoan ca phục sinh
- Này chị Maria Madalena
- Easter
- My Friends Tigger & Pooh: Easter Rabbit
Vở kịch nói ” Easter ” của nhà viết kịch, tiểu thuyết gia, nhà thơ, nhà tiểu luận, họa sỹ người Thụy Điển August Strindberg
- ^ Donahoe’s Magazine, Volume 5. T.B. Noonan. 1881. The early Christians of Mesopotamia had the custom of dyeing and decorating eggs at Easter. They were stained red, in memory of the blood of Christ, shed at His crucifixion. The Church adopted the custom, and regarded the eggs as the emblem of the resurrection, as is evinced by the benediction of Pope Paul V., about 1610, which reads thus: “Bless, O Lord! we beseech thee, this thy creature of eggs, that it may become a wholesome sustenance to thy faithful servants, eating it in thankfulness to thee on account of the resurrection of the Lord.” Thus the custom has come down from ages lost in antiquity.)
- ^ The Guardian, Volume 29. H. Harbaugh. 1878. Just so, on that first Easter morning, Jesus came to life and walked out of the tomb, and left it, as it were, an empty shell. Just so, too, when the Christian dies, the body is left in the grave, an empty shell, but the soul takes wings and flies away to be with God. Thus you see that though an egg seems to be as dead as a sone, yet it really has life in it; and also it is like Christ’s dead body, which was raised to life again. This is the reason we use eggs on Easter. (In olden times they used to color the eggs red, so as to show the kind of death by which Christ died,-a bloody death.)
- ^ Gordon Geddes, Jane Griffiths (ngày 22 tháng 1 năm 2002). Christian belief and practice. Heinemann. ISBN 9780435306915. Red eggs are given to Orthodox Christians after the Easter Liturgy. They crack their eggs against each other’s. The cracking of the eggs symbolizes a wish to break away from the bonds of sin and misery and enter the new life issuing from Christ’s resurrection.
- ^ “Easter Egg Roll”. The White House. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 4 năm 2014 .
| Ngày hôm trước Thứ bảy Tuần Thánh (Canh thức Vượt Qua) |
Những ngày lễ Công giáo Chúa Nhật Phục Sinh  |
Ngày hôm sau Thứ Hai trong Tuần Bát Nhật Phục sinh |
Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường