Chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ (FNA tuyến giáp) | BvNTP

Chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ là gì ?

FNA tuyến giáp là kỹ thuật hút lấy tế bào và mẫu mô bệnh phẩm tuyến giáp bằng một kim nhỏ. Mẫu bệnh phẩm này sau đó sẽ được giải quyết và xử lý và nghiên cứu và phân tích tại khoa giải phẫu bệnh để đưa ra chẩn đoán về mặt tế bào học .

Chỉ định chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ ?

Những chỉ định chính của FNA tuyến giáp gồm có :

• Đánh giá những nhân giáp đơn độc ( mục tiêu phân biệt tổn thương lành tính và ác tính ) .

  Bạn đang đọc: Chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ (FNA tuyến giáp) | BvNTP

• Đánh giá những tổn thương tuyến giáp lan tỏa ( với mục tiêu phân biệt những tổn thương viêm / tự miễn và phình giáp ) .

• Xác nhận chẩn đoán và phân loại những tổn thương giáp có tín hiệu lâm sàng ác tính rõ .

• Thu thập mẫu bệnh phẩm để triển khai những xét nghiệm hỗ trợ .

• Đánh giá những tổn thương tuyến giáp phát hiện được trên chẩn đoán hình ảnh, đường kính từ 1-1. 5 cm có những tín hiệu gợi ý ác tính .

Độ đúng mực chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ ?

FNA tuyến giáp được nhìn nhận là một công cụ chẩn đoán hiệu suất cao, độ đúng mực trên 95 % ; với giá trị tiên đoán dương từ 89-98 %, giá trị tiên đoán âm 94-99 % ; tỉ lệ âm giả và dương giả dưới 1 %. FNA tuyến giáp đã giúp tinh lọc đúng những trường hợp cần phẫu thuật, giảm hơn phân nữa số trường hợp phải mổ, đồng nghĩa tương quan việc giảm ngân sách điều trị .

Hệ thống phân loại Bethesda 2018 chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ

• Nhóm I : Không đủ tiêu chuẩn chẩn đoán .

• Nhóm II : Lành tính .

• Nhóm III : Tế bào không nổi bật, ý nghĩa không xác lập .

• Nhóm IV : Nghi ngờ u tuyến giáp dạng nang .

• Nhóm V : Nghi ngờ ác tính .

• Nhóm VI : Ác tính .

Đặc điểm tế bào học 1 số ít bệnh lý tuyến giáp thường gặp

Phình giáp đa hạt

Phết tế bào chọc hút bằng kim nhỏ có những đặc thù sau đây :

• Nang giáp lớn còn nguyên vẹn hoặc bị vỡ thành những đám phẳng 2 chiều giống hình tổ ong với những tế bào nang giáp sắp xếp đều đặn, nhân tròn chứa chất nhiễm sắc thể dạng hạt thô, tương đối tăng sắc. Một số trường hợp hoàn toàn có thể thấy vài nang giáp nhỏ ( 6-12 tế bào ), nhưng không chiếm quá 10 % so với những đám phẳng 2 chiều. Tế bào nang giáp hoàn toàn có thể mất bào tương chỉ còn nhân trần. Một số tế bào nang giáp hoàn toàn có thể chuyển sản thành tế bào Hurthle với nhân lớn, hạch nhân rõ và bào tương dạng hạt ái toan .

• Chất keo giáp thường nhiều và loãng, hoàn toàn có thể thấy vài đám chất keo giáp đặc .

• Đại thực bào, hoàn toàn có thể bị ứ đọng hemosiderin do hiện tượng kỳ lạ xuất huyết .

• Các đám tế bào lót bọc do hiện tượng kỳ lạ thoái hóa học, có nhân lớn hình bầu dục, bắt mầu lợt

Nhóm II : Nốt phình giáp lành tính .
Tế bào nang giáp tạo thành đám có dạng tổ ong, tế bào chất nhạt màu, nhân nhỏ tròn, nhỏ, có khoảng cách đều .

Viêm giáp cấp tính

Phết tế bào học có những đặc thù sau đây :

• Ít tế bào nang giáp, ít hoặc không có chất keo giáp .

• Nền tiêu bản chứa đầy bạch cầu đa nhân, đại thực bào, mảnh vụn tế bào hoại tử .

Nhóm II : Viêm giáp cấp .
Phết có rất nhiều bạch cầu đa nhân trung tính, nhiều lúc có cả đại thực bào .

Viêm giáp Hashimoto

• Phết phong phú về tế bào, gồm những tế bào nang giáp thông thường và nhiều đám phẳng 2 chiều tạo bởi những tế bào Hurtle có nhân lớn, hạch nhân rõ, bào tương nhiều và dạng hạt. Đáng quan tâm là những tế bào Hurtle hoàn toàn có thể có kích cỡ tế bào và nhân to nhỏ không đều, một số ít nhân bắt màu lợt và có rãnh, hoàn toàn có thể lầm với carcinoma tuyến giáp dạng nhú .

• Nền tiêu bản chứa nhiều lympho bào, tương bào, những đám lympho bào và đại thực bào ăn thể màu ( xuất phát từ TT mầm của những nang lympho ) và cũng hoàn toàn có thể gặp đại bào nhiều nhân .

  Xem thêm: 0289 là mạng gì? Số 0289 lừa đảo hay không? Xem rồi yên tâm nhé!

• Ít keo giáp .

Viêm giáp hạt

• Phết tương đối ít tế bào, gồm các đại bào nhiều nhân và các đám tế bào dạng biểu mô có nhân hình bầu dục thuôn dài, bào tương nhiều, ranh giới tế bào không rõ.

• Nền tiêu bản chứa một chút ít tế bào nang giáp, chất keo giáp và những tế bào viêm như lympho bào, tương bào .

Tổn thương tuyến giáp dạng nang

Phết tế bào học chọc hút bằng kim nhỏ tổn thương hoài nghi u tuyến giáp dạng nang có những đặc thù sau đây :

• Phết giàu tế bào. Các tế bào nang giáp sắp xếp chồng lên nhau tạo thành đám đặc hoặc bè 3 chiều và rất nhiều cấu trúc nang giáp nhỏ ( > 50 % ) với kích cỡ khá đồng đều, mỗi nang chỉ có 6-12 tế bào nang giáp. Không có những đám phẳng hình tổ ong .

• Các tế bào nang giáp có nhân tròn, tăng sắc nhẹ và ít bào tương .

• Không có chất keo trên nền tiêu bản .

Nhóm IV : Tổn thương tuyến giáp dạng nang .
Mẫu phết gồm những cấu trúc vi nang, với nhân tế bào chồng lấp, vài đám tế bào lỏng lẻo và một số ít tế bào đơn độc .

Carcinoma tuyến giáp dạng nhú (Papillary thyroid carcinoma)     

Phết tế bào học chọc hút bằng kim nhỏ có những đặc thù sau đây :

• Các tế bào u tạo thành cấu trúc nhú một lớp 2 chiều hoặc cấu trúc nhú 3 chiều có chứa trục link mạch máu ; tuy nhiên loại cấu trúc nhú 3 chiều tương đối ít gặp .

• Tế bào u có nhân lớn hình bầu dục, bắt màu lợt chồng chất lên nhau, nhân có rãnh và thể vùi. Các đặc thù nhân này hoàn toàn có thể tìm thấy tương đối thuận tiện khắp tiêu bản .

• Ngoài ra, hoàn toàn có thể thấy những tế bào u dạng gai ( có bào tương đặc ), đại bào nhiều nhân ( nguồn gốc đại thực bào ), chất keo giáp ngoằn ngoèo dạng dây thừng và thể psammoma ( thấy trong 4-20 % phết tế bào carcinoma tuyến giáp dạng nhú ) .

Hình 1. Nhóm VI : Mẫu FNA carcinoma tuyến giáp dạng nhú .
Mẫu phết có trúc nhú : trục link kết mạch máu lót bởi những lót bởi những tế bào tân sinh .
Hình 2. Các tế bào carcinoma tuyến giáp dạng nhú có nhân lớn, nhạt màu, chồng chất, có rảnh và giả thể vùi trong nhân .

Carcinôm tuyến giáp kém biệt hóa (Poorly diferentiated thyroid carcinoma)

• Phết giàu tế bào, tế bào u tạo thành những đám đặc dạng hòn đảo hoặc phân bổ rời rạc .

• Tế bào u có nhân tròn tăng sắc nhẹ, hoàn toàn có thể hơi to nhỏ không đều ; bào tương ít khiến tỉ lệ nhân / bào tương tăng. Có thể thấy hình ảnh phân bào và chất hoại tử u trên nền tiêu bản .

Carcinôm tuyến giáp không biệt hóa (Undifferentiated thyroid carcinoma)

• Phết giàu tế bào, tế bào u phân bổ rời rạc, rất phong phú, có hình thoi, đa diện hoặc giống tương bào .

• Tế bào u rất dị dạng, nhân lớn và méo mó, tăng sắc, chất nhiễm sắc thô, hạch nhân lớn ; hoàn toàn có thể gặp tế bào u khổng lồ nhiều nhân. Nhiều hình ảnh phân bào và có phân bào không bình thường .

• Nền tiêu bản chứa nhiều chất hoại tử và bạch cầu đa nhân .

Biến chứng chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ

FNA tuyến giáp hoàn toàn có thể gây ra chảy máu tại chổ, nhiều lúc gây khối máu tụ ở vùng trước của cổ với rủi ro tiềm ẩn chèn ép đường thở. Khối máu tụ vùng động mạch cảnh là một biến chứng rất hiếm gặp. Làm thủng khí quản trong quy trình lấy mẩu thường làm bệnh nhân ho. Bệnh nhân hoàn toàn có thể ho ra máu một lượng nhỏ, nhưng phục sinh nhanh gọn. Thủ thuật này hoàn toàn có thể chuyển một nhân giáp lạnh thành một nhân giáp nóng và ngược lại, nên cần kiểm tra trước khi triển khai. Chảy máu, hoại tử hoặc nhồi máu do kỹ thuật FNA hoàn toàn có thể gây khó khăn vất vả cho nhìn nhận tế bào học tuyến giáp. Ở những trường hợp cần thực thi lại FNA do mẫu không đủ tiêu chuẩn, cần có một khoảng cách thời hạn khoảng chừng một tuần đến 10 ngày để giảm tối đa những những yếu tố gây nhiễu ( antifact ) do lần thủ pháp trước đó. Sự gieo rắc tế bào u theo đường kim rất hiếm gặp .

Tổng kết

FNA tuyến giáp là một phương tiện cận lâm sàng thực hiện nhanh, chính xác, chi phí hợp lý với tỷ lệ biến chứng thấp. Độ nhạy và giá trị dự báo dương cao trong chẩn đoán các bệnh lý tuyến giáp.

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp