Làm gì khi chỉ số độ lọc cầu thận (GFR) thấp?

Độ lọc cầu thận là lưu lượng máu được lọc qua thận trong một khoảng thời gian nhất định, chỉ số này có giá trị trong việc đánh giá chức năng thận. Khi độ lọc cầu thận thấp là chỉ khả năng lọc máu của thận suy giảm, gặp trong bệnh thận cấp và mạn.

1. Độ lọc cầu thận bao nhiêu là thấp?

Để biết độ lọc cầu thận thấp hay không cần làm xét nghiệm độ lọc cầu thận. Thông thường không có biện pháp xét nghiệm độ lọc cầu thận trực tiếp, nên rất khó để đưa ra một cách tính toán chính xác độ lọc cầu thận. Người ta dựa vào tuổi, giới tính và lượng creatinin trong máu, trong nước tiểu để đưa ra một số công thức tính độ lọc cầu thận.

Creatinin là sản phẩm thải sinh ra trong quá trình vận động bình thường của mô cơ. Sau khi được sản sinh ra nó được lọc qua thận và thải toàn bộ qua nước tiểu. Thận không tái hấp thu creatinin nên độ thanh thải creatinin tương đương với độ lọc cầu thận.

Độ thanh thải creatinin là lượng máu đi qua thận có chứa creatinin vô hiệu được hết creatinin trong vòng một phút, thường thì ở người thông thường khỏe mạnh độ thanh thải creatinin là khoảng chừng 125 ml / phút nghĩa là cứ 1 phút thận thải được hết số lượng creatinin trong 125 ml máu .

Khi độ lọc cầu thận thấp hay độ thanh thải creatinin giảm chứng tỏ chức năng thận hoạt động kém, bạn có thể mắc bệnh suy thận cấp hay suy thận mạn tính. Nếu suy thận cấp, sau điều trị nếu đáp ứng thì chức năng thận trở về bình thường độ lọc cầu thận và độ thanh thải creatinin tăng lên, không đáp ứng chuyển thành suy thận mạn tính. Nếu suy thận mạn bệnh có xu hướng nặng dần, độ lọc cầu thận hay độ thanh thải creatinin giảm dần.

Ở những người mắc bệnh thận mạn tính người ta sử dụng độ lọc cầu thận (GFR) để đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh và phương hướng điều trị thích hợp:

• Giai đoạn 1: GFR >= 90 (chức năng thận bình thường)
• Giai đoạn 2: GFR 60-90 (chức năng thận giảm nhẹ)
• Giai đoạn 3: GFR 30-59 (chức năng thận suy giảm vừa phải)
• Giai đoạn 4: GFR 15-29 (chức năng thận suy giảm nghiêm trọng)
• Giai đoạn 5: GFR suy thận, chạy thận thường xuyên)

Độ lọc cầu thận thấp khi giảm dưới 60 ml/phút/1.73 m2 (50% so với lúc bình thường là 120 ml/phút/1,73 m2).

2. Làm gì khi chỉ số độ lọc cầu thận thấp?

Khi chỉ số độ lọc cầu thận thấp cho thấy chức năng thận suy giảm, nếu bị giảm độ lọc cầu thận thì mục tiêu chính cần phải theo dõi độ lọc cầu thận thường xuyên, điều trị làm chậm tiến trình suy giảm chức thận, tìm được nguyên nhân ra giảm chức năng thận và kiểm soát các nguyên nhân đó bằng thuốc, chế độ ăn uống, chế độ vận động….

Cụ thể khi chỉ số độ lọc cầu thận thấp cần thực hiện những điều sau:

• Tìm nguyên nhân gây suy giảm chức năng thận, các nguyên nhân có thể bao gồm: Tăng huyết áp, đái tháo đường, nhiễm khuẩn tiết niệu, huyết khối vi mạch thận, bệnh thận bẩm sinh (thận đa nang loạn sản thận, thận hình móng ngựa,…) bằng các phương pháp cận lâm sàng như siêu âm, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu…

Nếu do nguyên nhân có thể kiểm soát được như tăng huyết áp, đái tháo đường cần:

• Kiểm soát huyết áp, duy trì mức huyết áp dưới 140/80mmHg
• Kiểm soát đường huyết.
• Chế độ ăn giảm đường, giảm muối (giúp giảm phù và giảm huyết áp), giảm chất béo, tăng ăn rau xanh, trái cây.
• Tập luyện thể dục thường xuyên và tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, duy trì cân nặng hợp lý.

Nếu độ lọc cầu thận thấp là do nguyên nhân nhiễm khuẩn cần điều trị triệt để nhiễm khuẩn bằng các loại kháng sinh ít độc cho thận như kháng sinh nhóm beta-lactam.

Cần tuân thủ những thuốc điều trị và kiểm tra chức năng thận thường xuyên, theo chỉ định của bác sĩ. Cần theo dõi độ lọc cầu thận hay độ thanh thải creatinin để xác định là suy thận cấp hay mạn và có biện pháp điều trị phù hợp với từng mức độ khác nhau, khi cần lọc máu để loại bỏ chất thải hay cần phải điều trị thay thế thận.

Những người mắc bệnh thận mạn có rủi ro tiềm ẩn thiếu máu nên cần ăn những thực phẩm giàu sắt, vitamin B12, B6, acid folic nhằm mục đích hạn chế rủi ro tiềm ẩn thiếu máu .Tùy theo mức độ giảm của độ lọc cầu thận mà kiểm soát và điều chỉnh chính sách ăn ít đạm hơn thông thường, độ lọc cầu thận càng giảm thì cần giảm lượng protein trong thức ăn. Bổ sung vitamin D và canxi ở những người có canxi máu giảm .Khi mắc bệnh cần điều trị thuốc phải tìm hiểu thêm quan điểm bác sĩ điều trị tránh sử dụng những loại thuốc có thành phần gây độc cho thận, không dùng những loại thuốc không có thành phần đơn cử .

Độ lọc cầu thận thấp chứng tỏ chức năng thận đã bị giảm nếu được phát hiện sớm, điều trị và theo dõi thường xuyên có thể kiểm soát, làm chậm suy giảm chức năng thận. Nên khi có những yếu tố nguy cơ mắc bệnh thận nên đi khám đánh giá chức năng thận, nhằm phát hiện sớm tình trạng suy chức năng thận.

Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện có Gói khám, sàng lọc bệnh lý tiết niệu giúp cho khách hàng có thể phát hiện sớm các bệnh lý và có hướng điều trị hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Khi lựa chọn Gói khám, sàng lọc bệnh lý tiết niệu tại Vinmec, khách hàng sẽ được:

• Khám chuyên khoa ngoại tiết niệu
• Siêu âm hệ tiết niệu
• Định lượng PSA toàn phần
• Định lượng PSA tự do
• Cấy nước tiểu

Để giúp phát hiện sớm năng lực hoàn toàn có thể mắc những bệnh tiết niệu. Đặc biệt là những bệnh lý về tiền liệt tuyến ( phì đại lành tính tiền liệt tuyến, ung thư tiền liệt tuyến ) và những bệnh lý sỏi tiết niệu …. từ đó giúp người mua có những giải pháp dự phòng bệnh .

Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch khám tại viện TẠI ĐÂY. Nếu có nhu cầu tư vấn sức khỏe từ xa cùng bác sĩ Vinmec, quý khách đặt lịch tư vấn TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn