Acid nitrơ (cấu tạo hóa học HNO
2) là một acid vô cơ yếu, chủ yếu tồn tại ở dạng dung dịch, khí và muối nitrat.[1] Acid nitrơ tự do không ổn định và phân hủy nhanh chóng.[2]

Trong pha khí, các phân tử acid nitrơ phẳng có thể tồn tại trong cả hai dạng cis và dạng trans. Các dạng trans ổn định hơn, vì thế chiếm ưu thế ở nhiệt độ phòng.[1]

Acid nitrơ đa phần được acid hóa cẩn trọng một dung dịch chứa ion nitrit NO2 − loãng lạnh. Ngoài ra, hoàn toàn có thể điều chế acid nitrơ bằng cách hòa tan dinitrogen trioxide trong nước ở 0 độ C. [ 3 ]
Acid nitrơ ở dạng khí hiếm gặp phân hủy thành nitơ đioxide, oxide nitric và nước :

2 HNO 2 ⟶ NO 2 + NO + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { 2 HNO2 -> NO2 + NO + H2O } } }{\displaystyle {\ce {2 HNO2 -> NO2 + NO + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0a818f5556dab54e001747025b56591d9957be9a”/></span></dd>
</dl>
<p>Nitơ đioxide không phù hợp với nhau tạo thành acid nitric và acid nitrơ trong dung dịch nước : [ 4 ]</p>
<dl>
<dd><span class=2 NO 2 + H 2 O ⟶ HNO 3 + HNO 2 { \ displaystyle { \ ce { 2 NO2 + H2O -> HNO3 + HNO2 } } }{\displaystyle {\ce {2 NO2 + H2O -> HNO3 + HNO2}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/eb436e14f6055e4792bd8d8980516efd26845aa4″/></span></dd>
</dl>
<p>Trong những dung dịch ấm hoặc cô đặc, phản ứng toàn diện và tổng thể tạo ra acid nitric, nước và nitơ monoxide :</p>
<dl>
<dd><span class=3 HNO 2 ⟶ HNO 3 + 2 NO + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { 3 HNO2 -> HNO3 + 2 NO + H2O } } }{\displaystyle {\ce {3 HNO2 -> HNO3 + 2 NO + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/699a91310955677a98601e74e4b58ade999e5a9c”/></span></dd>
</dl>
<p>Nitơ monoxide sau đó hoàn toàn có thể bị oxy hóa lại trong không khí tạo thành acid nitric, tạo ra phản ứng toàn diện và tổng thể :</p>
<dl>
<dd><span class=2 HNO 2 + O 2 ⟶ 2 HNO 3 { \ displaystyle { \ ce { 2 HNO2 + O2 -> 2 HNO3 } } }{\displaystyle {\ce {2 HNO2 + O2 -> 2 HNO3}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/8d68d9476b604cb420c7b405a1e8b8f94861d6e9″/></span></dd>
</dl>
<p>Với ion I – và Fe2 +, NO được tạo thành : [ 5 ]</p>
<dl>
<dd><span class=2 KNO 2 + 2 KI + 2 H 2 SO 4 ⟶ I 2 + 2 NO + 2 H 2 O + 2 K 2 SO 4 { \ displaystyle { \ ce { 2 KNO2 + 2 KI + 2 H2SO4 -> I2 + 2 NO + 2 H2O + 2 K2SO4 } } }{\displaystyle {\ce {2 KNO2 + 2 KI + 2 H2SO4 -> I2 + 2 NO + 2 H2O + 2 K2SO4}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/dfd22182ab5dd6bd599f5c09b5e97f8dd826d153″/></span></dd>
<dd><span class=2 KNO 2 + 2 FeSO 4 + 2 H 2 SO 4 ⟶ Fe 2 ( SO 4 ) 3 + 2 NO + 2 H 2 O + K 2 SO 4 { \ displaystyle { \ ce { 2 KNO2 + 2 FeSO4 + 2 H2SO4 -> Fe2 ( SO4 ) 3 + 2 NO + 2 H2O + K2SO4 } } }{\displaystyle {\ce {2 KNO2 + 2 FeSO4 + 2 H2SO4 -> Fe2(SO4)3 + 2 NO + 2 H2O + K2SO4}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2447843ecf0914d54ba52994c4a2925b4234511d”/></span></dd>
</dl>
<p>Với ion Sn2 +, N2O được tạo thành :</p>
<dl>
<dd><span class=2 KNO 2 + 6 HCl + 2 SnCl 2 ⟶ 2 SnCl 4 + N 2 O + 3 H 2 O + 2 KCl { \ displaystyle { \ ce { 2 KNO2 + 6 HCl + 2 SnCl2 -> 2 SnCl4 + N2O + 3 H2O + 2 KCl } } }{\displaystyle {\ce {2 KNO2 + 6 HCl + 2 SnCl2 -> 2 SnCl4 + N2O + 3 H2O + 2 KCl}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/24dffe2b79bc9e7e34705146ffbf9c24c6e4e9de”/></span></dd>
</dl>
<p>Với khí SO2, NH2OH được tạo thành :</p>
<dl>
<dd><span class=2 KNO 2 + 6 H 2 O + 4 SO 2 ⟶ 3 H 2 SO 4 + K 2 SO 4 + 2 NH 2 OH { \ displaystyle { \ ce { 2 KNO2 + 6 H2O + 4 SO2 -> 3 H2SO4 + K2SO4 + 2 NH2OH } } }{\displaystyle {\ce {2 KNO2 + 6 H2O + 4 SO2 -> 3 H2SO4 + K2SO4 + 2 NH2OH}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2efd8e0741fc731417db1766f9254e6ba272f0bd”/></span></dd>
</dl>
<p>Với Zn trong dung dịch kiềm, NH3 được tạo thành :</p>
<dl>
<dd><span class=

5

H

2

O
+

KNO

2

+
3

Zn

NH

3

+
KOH
+
3

Zn

(
OH
)

2

{\displaystyle {\ce {5 H2O + KNO2 + 3 Zn -> NH3 + KOH + 3 Zn(OH)2}}}

{\displaystyle {\ce {5 H2O + KNO2 + 3 Zn -> NH3 + KOH + 3 Zn(OH)2}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/9c7f6f1363929deee54a75cc19a952717cdbbbed”/></span></dd>
</dl>
<p>Với </p>
<p>N</p>
<p>2</p>
<p>NS</p>
<p>5</p>
<p>+</p>
<p>{\displaystyle {\ce {N2NS+5}}}</p>
<p><img decoding= và HN3, khí N2 được tạo thành:

HNO 2 + [ N 2 H 5 ] + ⟶ HN 3 + H 2 O + H 3 O + { \ displaystyle { \ ce { HNO2 + [ N2H5 ] + -> HN3 + H2O + H3O + } } }{\displaystyle {\ce {HNO2 + [N2H5]+ -> HN3 + H2O + H3O+}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ac23b1c9316a3ae317e539e0ce876ac9ee902627″/></span></dd>
<dd><span class=HNO 2 + HN 3 ⟶ N 2 O + N 2 + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { HNO2 + HN3 -> N2O + N2 + H2O } } }{\displaystyle {\ce {HNO2 + HN3 -> N2O + N2 + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/fc87a42918532e9fdc5f00b34ecfc969feb573ae”/></span></dd>
</dl>
<p>Quá trình oxy hóa bằng acid nitrơ có sự trấn áp bằng động lực học nhiều hơn sự trấn áp bằng nhiệt động lực học, điều này được minh họa rõ nhất bằng việc acid nitrơ loãng hoàn toàn có thể oxy hóa I – thành I2, nhưng acid nitric loãng thì không hề .</p>
<dl>
<dd><span class=I 2 + 2 e − ↽ − − ⇀ 2 I − { \ displaystyle { \ ce { I2 + 2 e – < => 2 I – } } }{\displaystyle {\ce {I2 + 2 e- <=> 2 I-}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6fa0845219b80f3c62c2872d0eb0794c91dd8668″/></span><i>E</i>o = +0.54 V)</dd>
<dd><span class=NO 3 + 3 H + + 2 e − ↽ − − ⇀ HNO 2 + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { NO3 + 3H + + 2 e – < => HNO2 + H2O } } }{\displaystyle {\ce {NO3 + 3H+ + 2e- <=> HNO2 + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/747e6ac7330d8670bd55ba58646384500ba0c701″/></span><i>E</i>o = +0.93 V)</dd>
<dd><span class=HNO 2 + H + + e − ↽ − − ⇀ NO + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { HNO2 + H + + e – < => NO + H2O } } }{\displaystyle {\ce {HNO2 + H+ + e- <=> NO + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/4de6df08e98aec6d7cfd25f44995d0983d3edc47″/></span><i>E</i>o = +0.98 V)</dd>
</dl>
<p>Có thể thấy rằng những giá trị E cho những phản ứng này tương tự như nhau, nhưng acid nitric oxy hóa mạnh hơn. Dựa trên trong thực tiễn là acid nitrơ loãng hoàn toàn có thể oxy hóa iodide thành iod, hoàn toàn có thể suy ra rằng nitơ là một chất oxy hóa nhanh hơn chứ không phải là một chất oxy hóa mạnh hơn acid nitric loãng .<br />
Acid nitrơ được dùng để điều chế muối điazo :</p>
<dl>
<dd><span class=HNO 2 + ArNH 2 + H + ⟶ ArN 2 + + 2 H 2 O { \ displaystyle { \ ce { HNO2 + ArNH2 + H + -> ArN + 2 + 2 H2O } } }{\displaystyle {\ce {HNO2 + ArNH2 + H+ -> ArN+2 + 2 H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/638ae96da962806e8e80b9b109a31a29fa30b1da”/></span></dd>
</dl>
<p>trong đó Ar là một nhóm aryl .</p>
<p>Các muối này được sử dụng rộng rãi trong tổng hợp hữu cơ, ví dụ trong phản ứng Sandmeyer và trong điều chế thuốc nhuộm azo, các hợp chất là cơ sở của phép thử định tính anilin.[6] Acid nitrơ còn được sử dụng để phá hủy natri azit độc hại có khả năng gây nổ. Đối với hầu hết các mục đích, acid nitrơ thường được hình thành <i>tại chỗ</i> do tác dụng của acid khoáng với natri nitrit:[7] Nó chủ yếu có màu xanh lam.
</p>
<dl>
<dd><span class=NaNO 2 + HCl ⟶ HNO 2 + NaCl { \ displaystyle { \ ce { NaNO2 + HCl -> HNO2 + NaCl } } }{\displaystyle {\ce {NaNO2 + HCl -> HNO2 + NaCl}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/361a0b0cd4629d7f3cdefd59462ea013c50e9326″/></span></dd>
<dd><span class=2 NaN 3 + 2 HNO 2 ⟶ 3 N 2 + 2 NO + 2 NaOH { \ displaystyle { \ ce { 2 NaN3 + 2 HNO2 -> 3 N2 + 2 NO + 2 NaOH } } }{\displaystyle {\ce {2 NaN3 + 2 HNO2 -> 3 N2 + 2 NO + 2 NaOH}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/3f31680ac236ff01c774c38c6f62d6cb3889336e”/></span></dd>
</dl>
<p>Phản ứng với hai nguyên tử α-hydro trong xeton tạo ra những oxim, những nguyên tử này hoàn toàn có thể bị oxi hóa thêm thành acid cacboxylic hoặc bị khử để tạo thành amin. Quá trình này được sử dụng trong sản xuất thương mại acid adipic .Acid nitrơ phản ứng nhanh với rượu béo ( hóa học ) tạo ra ankyl nitrit, là chất làm giãn mạch mạnh :</p>
<dl>
<dd><span class=( CH 3 ) 2 CHCH 2 CH 2 OH + HNO 2 ⟶ ( CH 3 ) 2 CHCH 2 CH 2 ONO + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { ( CH3 ) 2CHCH2 CH2OH + HNO2 -> ( CH3 ) 2CHCH2 CH2ONO + H2O } } }{\displaystyle {\ce {(CH3)2CHCH2CH2OH + HNO2 -> (CH3)2CHCH2CH2ONO + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/a1575d1bd50c239827efc73320ea7795f09ac3f4″/></span></dd>
</dl>
<p>Các chất gây ung thư gọi là nitrosamine được tạo ra, thường là do không cố ý, do phản ứng của acid nitrơ với các amin bậc hai:</p>
<div style=

Xem thêm: 0225 là mã vùng ở đâu? Đầu số 0225 là mạng gì? – Edanhba

HNO 2 + R 2 NH ⟶ R 2 N − NO + H 2 O { \ displaystyle { \ ce { HNO2 + R2NH -> R2N-NO + H2O } } }{\displaystyle {\ce {HNO2 + R2NH -> R2N-NO + H2O}}}” class=”mwe-math-fallback-image-inline” src=”https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1652b7fda262358a3a2cb6ae170a6855eb76fce4″/></span></dd>
</dl>
<h2>Khí quyển Trái đất<span class=.

Acid nitrơ có tương quan đến ôzôn của tầng khí quyển thấp hơn, tầng đối lưu. Các phản ứng đồng nhất của oxide nitric ( NO ) và nước tạo ra acid nitrơ. Khi phản ứng này xảy ra trên mặt phẳng của sol khí trong khí quyển, mẫu sản phẩm sẽ thuận tiện quang phân thành những gốc hydroxyl. [ 8 ] [ 9 ]

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *