Quyền chính trị là gì? Các quyền chính trị của công dân theo Hiến pháp?

Quyền chính trị là gì ? Các quyền chính trị của công dân theo Hiến pháp ? Quy định của pháp lý bảo vệ triển khai những quyền chính trị của công dân .

Vấn đề về quyền công dân luôn là góc nhìn không hề thiếu của bất kể chính sách và Nhà nước nào. Điều này không chỉ tác động ảnh hưởng đến nền chính trị của vương quốc đó mà còn là động lực thôi thúc sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính.

1. Quyền chính trị là gì?

Cho đến nay có nhiều quan niệm và cách hiểu khác nhau về quyền chính trị. Công ước quốc tế về các quyền dân sự, chính trị năm 1966 (ICCPR) không đưa ra khái niệm, mà chỉ liệt kê một loạt các quyền và tự do cơ bản của con người trên cả hai lĩnh vực dân sự và chính trị.

Từ đó, hoàn toàn có thể hiểu một cách đơn thuần, những ” quyền chính trị là những quyền của cá thể được tham gia một cách trực tiếp và gián tiếp vào việc làm của Nhà nước và xã hội, gồm có cả việc xây dựng và quản trị nhà nước ”. Để triển khai những quyền chính trị, cá thể phải tham gia cùng với những người khác, như quyền hội họp tự do, quyền bầu cử, … So với việc triển khai những quyền dân sự, thì mức độ triển khai những quyền chính trị khi nào cũng kèm theo những số lượng giới hạn nhất định, như : vì nguyên do bảo mật an ninh vương quốc, trật tự công cộng, đạo đức chung, quyền và tự do của người khác, … Với cách hiểu này, nội hàm khái niệm quyền chính trị của công dân chỉ hầu hết đề cập tới quyền về bầu cử để lựa chọn ra người thay mặt đại diện mình nắm giữ và thực thi quyền lực tối cao nhà nước và quyền ứng cử, tham gia vào cuộc đua để được cử tri / người dân lựa chọn vào cỗ máy thực thi quyền lực tối cao nhà nước. Hiện nay, do sự tăng trưởng của dân chủ, nội hàm khái niệm quyền chính trị ngày càng được lan rộng ra, gồm có cả việc tham gia với Nhà nước quyết định hành động những yếu tố chính trị, trọng đại của quốc gia, như phát hành những chủ trương có tương quan tới quyền của người dân ; quyết định hành động về thể chế chính trị, hình thức nhà nước, sửa đổi Hiến pháp, … Ngoài ra, quyền chính trị còn hoàn toàn có thể được lan rộng ra và có tương quan tới một loạt những quyền về tự do dân chủ của cá thể, công dân ; vì những quyền này, tương quan tới thực chất, chủ trương và mức độ dân chủ của nhà nước. Đó là quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí truyền thông, tự do lập hội, hội họp, tự do biểu tình, tự do tín ngưỡng và tôn giáo, … Các quyền kinh tế tài chính, xã hội, văn hóa truyền thống được hiểu là những quyền cá thể và cả quyền hội đồng. Nếu những quyền dân sự, chính trị được hiện thực hóa – hoàn toàn có thể tức thời nhờ quyết tâm và quyết sách chính trị của chỉ huy nhà nước, thì những quyền kinh tế tài chính, xã hội, văn hóa truyền thống chỉ được hiện thực hóa từ từ, từng bước, tương ứng với nguồn lực sẵn có của vương quốc.

Quyền chính trị trong tiếng Anh là: Political Rights

2. Các quyền chính trị của công dân theo Hiến pháp:

Hiện nay Hiến pháp năm 2013 lao lý về nội dung những quyền chính trị gồm có những quyền và nội dung sau : Thứ nhất, về quyền bầu cử, ứng cử và quyền tham gia việc làm quản trị nhà nước và xã hội : Các quyền này được pháp luật tại Điều 27, 28, 29 Hiến pháp năm 2013. Theo đó, công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân những cấp. Công dân có quyền tham gia quản trị nhà nước và xã hội. Công dân có quyền biểu quyết khi Nhà nước tổ chức triển khai trưng cầu ý dân. Theo Điều 6, Nhân dân triển khai quyền lực tối cao nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thay mặt. Thứ hai, về quyền tự do ngôn luận, báo chí truyền thông ; quyền tiếp cận thông tin : Theo Điều 25 Hiến pháp năm 2013, công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí truyền thông, tiếp cận thông tin. Nếu như Hiến pháp 1992 chỉ pháp luật “ Công dân có quyền được thông tin ” ( Điều 69 ), thì Hiến pháp năm 2013 tại Điều 25 đã thay chữ “ được thông tin ” bằng cụm từ “ tiếp cận thông tin ”. Nhờ quyền tiếp cận thông tin, mọi công dân hoàn toàn có thể tiếp cận thông tin, cả về những quyền thực định cũng như về hoạt động giải trí tư pháp, để thụ hưởng vừa đủ và bảo vệ những quyền của mình theo Hiến pháp và pháp lý. Thứ ba, về quyền tự do hội họp, lập hội, biểu tình : Quyền này được lao lý tại Điều 25, Hiến pháp năm 2013 : ” Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí truyền thông, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực thi những quyền này do pháp lý lao lý ”. Thứ tư, vềquyền tự do tín ngưỡng và tôn giáo : Điều 24, Hiến pháp năm 2013 lao lý : Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp lý. Nhà nước tôn trọng và bảo lãnh quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc tận dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp lý. Thứ năm, về quyền bình đẳng của những dân tộc bản địa : Theo Điều 5, Hiến pháp năm 2013, những dân tộc bản địa bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và trợ giúp nhau cùng tăng trưởng ; nghiêm cấm mọi hành vi tẩy chay, chia rẽ dân tộc bản địa. Các dân tộc bản địa có quyền dùng lời nói, chữ viết, giữ gìn truyền thống dân tộc bản địa và phát huy những phong tục, tập quán, truyền thống cuội nguồn và văn hóa truyền thống tốt đẹp của mình. Nhà nước thực thi chủ trương tăng trưởng tổng lực và tạo điều kiện kèm theo để tổng thể những dân tộc thiểu số phát huy nội lực, cùng tăng trưởng với quốc gia. Điều 42 Hiến pháp năm 2013 đã lao lý một quyền mới là : Công dân có quyền xác lập dân tộc bản địa của mình, sử dụng ngôn từ mẹ đẻ, lựa chọn ngôn từ tiếp xúc.

3. Thể chế Hiến pháp nhằm bảo đảm thực hiện các quyền chính trị của công dân:

Một là, công dân và mọi người được hưởng những quyền con người một cách mặc nhiên và Nhà nước có nghĩa vụ và trách nhiệm công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo vệ thực thi và thôi thúc những quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp và pháp lý.

Trong Hiến pháp năm 1992, chẳng hạn, Điều 51 quy định: “Quyền và nghĩa vụ của công dân do Hiến pháp và luật quy định“. Đúng là để được bảo vệ và thúc đẩy, các quyền con người cần phải được ghi nhận trong Hiến pháp và pháp luật; nhưng quy định kể trên đã gây hiểu nhầm là: Hiến pháp và pháp luật(hay nhà nước)là những chủ thể sản sinh ra các quyền con người. Quyền con người phải do và chỉ có thể do Hiến pháp và pháp luật(hay nhà nước) xác định thì mới có ý nghĩa thực chất, nếu không sẽ không được thừa nhận và áp dụng.

Cách hiểu như vậy không tương thích với nhận thức chung về quyền con người trên quốc tế. Theo quan điểm của hội đồng quốc tế, mọi thành viên của quả đât khi sinh ra đã mặc nhiên có tư cách chủ thể của những quyền con người. Các nhà nước chỉ hoàn toàn có thể công nhận ( bằng Hiến pháp và pháp lý ) những quyền đó là những giá trị vốn có của mọi cá thể mà Nhà nước có nghĩa vụ và trách nhiệm công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo vệ triển khai và thôi thúc. Kế thừa Hiến pháp năm 1946 và tinh hoa tư tưởng trái đất, trong Hiến pháp năm 2013, Khoản 1 Điều 14 lao lý : “ Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyền con người, quyền công dân … được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo vệ theo Hiến pháp và pháp lý ”. Quy định này ghi lại bước tăng trưởng mới về vị thế pháp lý của con người, của công dân trong tiến trình lập hiến ở Nước Ta. Hai là, bảo vệ quyền con người, quyền công dân gắn bó mật thiết với bảo vệ chính sách chính trị Trong Hiến pháp năm 2013, chương chế định về quyền con người, quyền công dânđược đưa lên Chương 2, ngay sau chương chế định về chính sách chính trị ( so với vị trí thứ 5 trong Hiến pháp năm 1992 ). Đây không chỉ đơn thuần là kỹ thuật lập hiến, mà phản ánh sự biến hóa trong nhận thức lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Nước Ta với 5 đặc thù cơ bản : 1 / Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và trấn áp giữa những quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp ; 2 / Tôn trọng Hiến pháp và pháp lý ; 3 / Bảo vệ công lý, quyền con người, quyền công dân ; 4 / Bình đẳng trong tham gia quản trị nhà nước ( và xã hội ) ; 5 / Sự chỉ huy của Đảng Cộng sản Việt Nam trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp lý. Bằng cách đó đã chứng minh và khẳng định : Nhà nước ( hay chính sách chính trị – xã hội ) được lập ra để bảo vệ những quyền con người, quyền công dân, trong đó có những quyền dân sự, chính trị. Ba là, thể chế tư pháp để bảo vệ quyền con người, quyền công dân Hiến pháp năm 1992, Điều 71 chỉ lao lý về cấm truy bức, nhục hình, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của công dân. Đến Hiến pháp năm 2013, ở Điều 20, lần tiên phong trong lịch sử vẻ vang, Hiến pháp đã pháp luật việc cấm tra tấn nói riêng và cấm bất kỳ hình thức đấm đá bạo lực, đối xử nào khác xâm phạm thân thể, sức khỏe thể chất, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của toàn bộ mọi người. Quy định này đơn cử, rõ ràng và rộng hơn so với pháp luật cũ, cả về hành vi bị cấm, cả về chủ thể được bảo vệ. Hiến pháp năm 1992, Điều 72 lao lý quyền tố tụng công dân chỉ gồm : suy đoán vô tội, bồi thường thiệt hại vật chất và hồi sinh danh dự cho người bị oan sai trong tố tụng, giải quyết và xử lý nghiêm minh người thi hành tố tụng gây oan sai. Đến Hiến pháp năm 2013 đã bổ trợ : Xét xử kịp thời, công minh, công khai minh bạch ; không bị phán quyết hai lần vì một tội phạm ; quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa ( Điều 31 ). Quy định mới này đã lan rộng ra chủ thể và khoanh vùng phạm vi quyền đòi bồi thường thiệt hại ; buộc những cơ quan thực thi tố tụng sẽ phải công minh và khách quan trong việc tìm chứng cứ, và coi trọng cả chứng cử buộc tội, lẫn chứng cứ gỡ tội. Bốn là, chế định vừa đủ nghĩa vụ và trách nhiệm của Nhà nước trong việc bảo vệ quyền con người, quyền công dân Trong khi Điều 50 Hiến pháp năm 1992 mới chỉ ghi nhận nghĩa vụ và trách nhiệm tôn trọng thì Hiến pháp năm 2013 ghi nhận cả bốn nghĩa vụ và trách nhiệm của Nhà nước về công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo vệ quyền con người ( Điều 3 và Điều14 ) tựa như như lao lý tại Lời mở màn của Tuyên ngôn quốc tế về quyền con người ( năm 1948 ). Điều 28 Hiến pháp năm 2013 liên tục chứng minh và khẳng định quyền tham gia quản trị nhà nước được pháp luật trong Hiến pháp năm 1992 và bổ trợ nội dung Nhà nước tạo điều kiện kèm theo để công dân tham gia quản trị nhà nước và xã hội ; công khai minh bạch, minh bạch trong việc đảm nhiệm, phản hồi quan điểm, yêu cầu của công dân. Việc bổ trợ này đã ràng buộc nghĩa vụ và trách nhiệm của những cơ quan nhà nước trong việc bảo vệ quyền tham gia quản trị nhà nước và xã hội của dân cư. Qua đó, bảo vệ quyền này của người dân được bảo vệ triển khai trong trong thực tiễn. Năm là, chế định nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người, mỗi công dân So với những bản Hiến pháp trước đây, trong Hiến pháp năm 2013, việc pháp luật nghĩa vụ và trách nhiệm, nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người, mỗi công dân có nội dung khá đầy đủ, rõ ràng hơn. Điều 15 của Hiến pháp năm 2013 chứng minh và khẳng định : “ Mọi người có nghĩa vụ và trách nhiệm tôn trọng quyền của người khác ” ; “ Việc triển khai quyền con người, quyền công dân không được xâm phạm quyền lợi vương quốc, dân tộc bản địa, quyền và quyền lợi hợp pháp của người khác ”. Sáu là, chế định về hạn chế quyền

Khoản 2, Điều 14 của Hiến pháp năm 2013 quy định: “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng”. Việc quy định về hạn chế quyền là cần thiết để bảo đảm quyền con người, quyền công dân được thể chế hóa và bảo đảm thực hiện một cách minh bạch theo luật định và phòng ngừa sự cắt xén hay hạn chế các quyền này một cách tùy tiện từ phía các cơ quan nhà nước.

Bảy là, lao lý những công cụ hữu hiệu và pháp luật việc thiết lập chính sách bảo vệ Hiến pháp, trong đó có những quyền con người đã được hiến định Hiến pháp năm 2013 đã pháp luật những công cụ hữu hiệu cho việc bảo vệ quyền con người, quyền công dân, đó là lao lý về Hội đồng bầu cử vương quốc, Kiểm toán nhà nước, và sửa đổi, bổ sung chức năng, trách nhiệm của những cơ quan tư pháp. Khoản 2 Điều 119 chứng minh và khẳng định : “ Cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định ”. Đây là pháp luật có tính nguyên tắc nhằm mục đích từng bước thể chế hóa chính sách bảo vệ Hiến pháp ; trong đó có những quyền dân sự và chính trị đã được hiến định, một cách hiệu suất cao và ở mức cao nhất. Sự đấu tranh bảo vệ, giải phóng loài người thoát khỏi ách áp bức, bóc lột, đi đến thiết kế xây dựng xã hội dân sự, thực sự dân chủ, công minh, văn minh là tiềm năng số 1 của hầu hết những dân tộc bản địa. Chính vì điều đó, quyền con người, quyền công dân là yếu tố quan trọng trong tiềm năng và động lực của sự tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội và quyền con người, quyền công dân là một trong những nội dung cơ bản nhất trong mọi hiến pháp.