Site icon Nhạc lý căn bản – nhacly.com

Chi Sầu riêng – Wikipedia tiếng Việt

Bài này viết về chi Sầu riêng nói chung. Đối với loài sầu riêng phổ cập, xem Durio zibethinus

Chi Sầu riêng (danh pháp khoa học: Durio) (tiếng Anh: durian) là một chi thực vật thuộc họ Cẩm quỳ (Malvaceae),[3][4] (mặc dù một số nhà phân loại học đặt Durio vào một họ riêng biệt, Durionaceae[3]), được biết đến rộng rãi tại Đông Nam Á.

Quả sầu riêng được nhiều người ở Khu vực Đông Nam Á xem như thể ” vua của những loại trái cây “. Nó có đặc thù là kích cỡ lớn, mùi mạnh, và nhiều gai nhọn bao quanh vỏ. Quả hoàn toàn có thể đạt 30 xentimét ( 12 in ) chiều dài và 15 xentimét ( 6 in ) đường kính, thường nặng một đến ba kilogram ( 2 đến 7 lb ). Tùy thuộc vào từng loài mà quả có hình dáng từ thuôn đến tròn, màu vỏ từ xanh lục đến nâu, màu thịt quả từ vàng nhạt đến đỏ .

Thịt quả có thể ăn được, và tỏa ra một mùi đặc trưng, nặng và nồng, ngay cả khi vỏ quả còn nguyên. Một số người thấy sầu riêng có một mùi thơm ngọt ngào dễ chịu, nhưng một số khác lại không chịu nổi và khó chịu với cái mùi này. Mùi hương của sầu riêng tạo nên những phản ứng từ mê mẫn cho đến kinh tởm mãnh liệt, và được mô tả như mùi hành tây thối, nhựa thông hoặc nước cống. Do mùi của sầu riêng ám rất lâu cho nên nó bị cấm mang vào một số khách sạn và phương tiện giao thông công cộng ở Đông Nam Á.

Sầu riêng có nguồn gốc từ Khu vực Đông Nam Á, được quốc tế phương Tây biết đến khoảng chừng 600 năm. Vào thế kỷ XIX, nhà tự nhiên học người Anh Alfred Russel Wallace đã diễn đạt thịt của nó như thể ” một món trứng sữa nồng mùi vị hảo hạng hạnh nhân “. Có thể ăn thịt quả ở những độ chín khác nhau, và được sử dụng để tạo mùi vị cho nhiều loại món ngọt và món mặn trong nhà hàng siêu thị Khu vực Đông Nam Á. Hạt của sầu riêng cũng hoàn toàn có thể ăn được sau khi nấu chín. Và hoàn toàn có thể gây đầy hơi

Có 30 loài Durio được xác định, ít nhất 9 loài trong số đó có quả ăn được. Durio zibethinus là loài duy nhất có mặt trên thị trường quốc tế: các loài khác được bán tại các khu vực địa phương của chúng. Có hàng trăm giống sầu riêng; nhiều khách hàng chỉ thích những giống nhất định được bán giá cao trên thị trường.

Theo điều tra và nghiên cứu của Đại học Tsukuba, khi ăn sầu riêng không nên uống rượu do tỷ suất cao của lưu huỳnh trong sầu riêng làm hạn chế hoạt động giải trí của aldehyde dehydrogenase, làm năng lực lọc chất độc từ rượu của khung hình giảm 70 %. [ 5 ], sau khi ăn sầu riêng không nên uống cafe và sữa. Khi sầu riêng tích hợp với cafein có trong những loại thức uống này, sẽ dẫn đến rối loạn tiêu hóa, hơi thở nặng mùi. Trong sầu riêng chứa nhiều calo, khi phối hợp cùng với sữa cũng giàu dinh dưỡng hoàn toàn có thể gây khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, khiến hoạt động giải trí của gan và dạ dày bị trở ngại, trường hợp tệ hơn hoàn toàn có thể dẫn đến tăng huyết áp và đau tim. [ 6 ]

Tên chi Durio (chi sầu riêng) có nguồn gốc từ ngữ hệ Nam Á: người Việt gọi là sầu riêng, người Khmer gọi là turen và người Mã Lai – Nam Dương gọi là Djoerian (về sau viết là Doerian). Ngày nay hầu hết các quốc gia trên thế giới gọi loài cây/trái này là Durian hoặc có ký ngữ khác nhưng phát âm tương tự như chữ Durian.

Tuy nhiên, trong chi Durio chỉ có một loài là Durio zibethinus là phổ biến nhất. Trong thế kỷ XX ở Việt Nam được biết tới 2 giống”sầu riêng mỡ”có lớp cơm màu trắng xám như mỡ và”sầu riêng đường”có lớp cơm màu vàng như đường mía. Theo thời gian, hoặc nhờ khám phá, hoặc nhờ gây giống, hiện nay sầu riêng (Durio zibethinus) có độ 70 giống (cultivar), trong đó giống”sầu riêng đường không hạt “có triển vọng và được giới tiêu thụ ưa chuộng hơn hết, phân loài này được gây giống đặc biệt ở Thái Lan và Việt Nam: múi ngọt, không có hạt hoặc hạt bị tiêu giảm.

Cây sầu riêng hoàn toàn có thể cao tới 40 mét. Lá luôn xanh, đối xứng hình êlip đến hình thuôn dài từ 10 – 18 cm. Hoa nở từng chùm từ 3-30 trên cành lớn và thân, mỗi hoa có đài hoa và 5 ( ít khi 4 hay 6 ) cánh hoa .Sầu riêng có thân cây lớn, quả có mùi độc lạ và vỏ có nhiều gai. Quả có dạng hình bầu dục đến tròn, với chiều dài 30 xentimét ( 12 in ) và đường kính 15 xentimét ( 6 in ), và khối lượng từ 1 đến 2 kg. Cơm của quả thường có màu vàng nhạt .

Trái sầu riêng chín sau 3 tháng sau khi thụ phấn. Trái có thể dài tới 40 cm và đường kính 30 cm, nặng từ 1 đến 7 kg. Trái có thể mọc trên thân cây cành. Sầu riêng có thể có trái sau khi trồng 4 tới 5 năm. Màu của trái có thể từ xanh sang nâu, hình dạng thuôn đến tròn. Bên ngoài có lớp vỏ cứng bao với gai nhọn, và mùi nồng đặc trưng tỏa từ thịt bên trong. Nhiều người xem đó là thơm, nhưng có người cho đó là thối. Cả hai kết quả phẩm bình, tuy mâu thuẫn nhưng đều có lý. Trong trái sầu riêng chín, theo các chuyên gia hóa học, có hơn 100 chất, trong đó có một số thuộc ête (ether) thơm, và một số ête thối, có thành phần lưu huỳnh. Thơm hay thối là kết quả của khứu giác cá nhân: tiếp nhận ête thơm trước tiên, hay tiếp nhận ête thối trước tiên mà thôi.

Một đặc điểm nữa của trái sầu riêng là trái chín chỉ rơi (rụng) vào một thời điểm nhất định trong ngày: trái rơi (rụng) nhiều nhất vào lúc giữa đêm (từ 0 tới 1 giờ) và một số ít vào giữa trưa (12 tới 13 giờ), những giờ khác không có trái rơi (rụng). Nhờ đó con người tránh được tai nạn.

Trái sầu riêng có nhiều ” múi “, mỗi múi có 1 đến 3 hạt. Phần ăn được là phần thịt ( cơm ) bao quanh hạt cứng. Hạt có kích cỡ như hạt mít, hoàn toàn có thể ăn được nếu được nướng, chiên hay luộc .
Hiện có khoảng chừng 32 loài sầu riêng khác nhau được ghi nhận theo The Plant List [ 8 ] .
Sầu riêng phân bổ đa phần ở Indonesia ( Nam Dương ), Malaysia ( Mã Lai ) và Brunei, tuy nhiên hoàn toàn có thể mọc ở mọi nơi có điều kiện kèm theo khí hậu tựa như. Các vùng khác mà sầu riêng hoàn toàn có thể mọc là Thailand, Mindanao ( Philippines ), Queensland ở Úc, Campuchia, Nước Ta, Lào, Ấn Độ, Sri Lanka và một phần của Hawaii .Đất nước xinh đẹp Thái Lan là nước xuất khẩu đa phần sầu riêng .

Tại Nước Ta.

Sầu riêng được trồng ở Nước Ta có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 30000 ha ( năm 2018 ) tập trung chuyên sâu đa phần ở những tỉnh Tây Ninh, Tỉnh Bình Dương, Tiền Giang, Đắk Lắk với hai giống sầu riêng chính được trồng nhiều đó là sầu riêng Ri 6 và sầu riêng Monthong xứ sở của những nụ cười thân thiện. Vì nguyên do cây sầu riêng là một cây ăn quả nhiệt đới gió mùa nên cây sầu riêng không hề chịu đựng được cái lạnh của mùa đông nên cây sầu riêng chỉ trồng được ở những tỉnh thành phía nam của Nước Ta, cây sầu riêng được trồng ở số lượng giới hạn sau cuối là ở những tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Trị .

Hình ảnh cây và những bộ phận cây sầu riêng.

Liên kết ngoài.

Exit mobile version