Các loại đàn dây thông dụng ngày nay

Thế giới nhạc cụ rất to lớn, với hàng ngàn chủng loại khác nhau, những nhạc cụ mà ta biết chỉ là một trong số ít những loại thông dụng mà thôi. Tuy nhiên, đã thông dụng nhưng không phải ai cũng hiểu rõ được cùng trong chủng loại đàn đó .

Bộ đàn dây

Thường thuật ngữ string để chỉ 4 loại nhạc cụ trong dàn nhạc giao hưởng là violin, viola, cello và contrabass ( double bass ). Đây là nhóm nhạc cụ có hình dáng và cách chơi khá giống nhau. Cao độ tăng dần theo size của từng loại nhạc cụ .

Harp – Đàn hạc

Là một nhạc cụ dây trong dàn giao hưởng, đây là một trong những nhạc cụ Open từ rất sớm, từkhoảng 3500 năm trước công nguyên và được sử dụng thoáng đãng ở châu Âu từ thời kì Trung cổ ( Middle Ages ) và thời kì Phục Hưng ( Renaisance ) .

Lute – Đàn Luýt

Đây là loại đàn có phong cách thiết kế khá đặc biệt quan trọng với phần cổ đàn gập ra sau. Các dây đàn được chia thành từng cặp dây song song sát nhau ( courses ) và được chơi bằng các miếng gảy đàn ( plectrum / pick ). Có cả loại đàn lute có ngăn phím và không có ngăn phím .
Là loại đàn cổ, Open từ rất lâu rồi và không rõ ràng về nơi nguồn gốc. Được sử dụng thoáng rộng như một nhạc cụ nền trong thời Trung Cổ và cuối thời kì Baroque. Trở thành một trong những nhạc cụ chủ yếu trong thời kì Phụ Hưng ( Renaissance ) và cũng hoàn toàn có thể được dùng để đệm hát. Người chơi lute được gọi là lutenist .

Classic guitar

Đàn guitar cổ xưa. Là loại guitar có dây được làm bằng nylon, 3 dây trầm 4,5,6 được quấn bên ngoài bằng 1 lớp dây sắt kẽm kim loại. Phần khóa đàn được khoét lỗ với bộ khóa đặc trưng nằm bên hông, cần đàn được làm to hơn để thuận tiện hơn trong việc trình diễn các nhạc phẩm cổ xưa với những thế bấm phức tạp, classic guitar thường được chơi bằng các móng tay hoặc đầu ngón tay. Thường được sử dụng để độc tấu các nhạc phẩm cổ xưa hoặc hòa tấu cùng những nhạc cụ khác .

Acoustic guitar

( Modern guitar ) – Guitar văn minh, được nâng cấp cải tiến với bộ dây sắt, cần dài hơn, phần cần đàn nhỏ hơn một chút ít, 1 số ít loại có phần thùng được bo lại phía cần đàn tiếp xúc với thùng đàn thường được gọi là kiểu đàn số 7. Loại acoustic guitar này được chơi bằng cả ngón tay ( fingers ) lẫn phím ( plectrum ), thường được dùng để trình diễn trong nhiều thể loại nhạc và đặc biệt quan trọng là nhạc pop .

Đàn dobro

Là một dạng guitar được tăng độ cộng hưởng giúp âm thanh lớn hơn. Là một tên thương hiệu của người Mỹ, được phát minh sáng tạo năm 1928 bởi bạn bè nhà Dopyera khi họ hình thành công ty Dobro Manufacturing Company. Từ Drobro là chữ vrút gọn từ chữ “ Dopyera brothers ” và có ý nghĩa “ goodness ” .
Được cấu trúc bởi một tấm sắt kẽm kim loại mỏng mảnh hình nón đặt ngay mặt trước thân đàn để tạo sự cộng hưởng ( single resonator cone ) và được hòn đảo chiều cho phần lồi vào bên trong thân đàn. Thiết kế này giúp tạo sự khuếch đại âm thanh tốt hơn các phong cách thiết kế khuyếch đại trước đó giúp tiếng đàn không còn bị lép bởi các nhạc cụ khác như kèn và các nhạc cụ bộ gõ .
Sau đó nhiều nghệ sĩ biến thể cách chơi loại đàn này bằng cách đặt nằm ngang và chơi bằng những ống trượt bằng sắt kẽm kim loại, hình tròn trụ giúp dobro tạo ra nhiều sắc tố âm thanh khác nhau. Dobro thường được dùng trong nhạc blues, bluegrass .

Electric guitar – Guitar điện

Có lẽ các bạn đã quá quen thuộc với cây đàn này. Bản chất guitar điện khi không gắn vào bộ khuyếch đại âm ( amplifier ) thì sẽ không hề cho âm thanh hay được vì thực chất âm thanh “ mộc ” của guitar điện nghe rất bé. Đó cũng chính là nguyên do người ta gọi nó là guitar điện .

Guitar điện ngoài việc gắn vào những bộ khuyếch đại để cho âm thanh lớn hơn, người ta còn chế tạo ra các hộp tiếng (fuzz) mà thực chất là những bộ xử lý tính hiệu âm thanh để làm biến đổi tiếng đàn guitar giúp tạo ra nhiều kiểu âm thanh khác nhau như: overdrive, distortion, wah wah… hay các hiệu ứng âm thanh nhằm tạo không gian như delay, reverb, chorus…mà chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ở bài hiệu ứng cho guitar.

Bass – Guitar bass

Là loại đàn dây được dùng phổ cập trong nhạc pop, rock và các buổi diễn live. Bass cho âm thanh trầm, làm nền chủ yếu cho 1 bài nhạc. Bass cũng có nhiều hình dáng và số lượng dây đổi khác tùy theo nhu yếu của nghệ sĩ màn biểu diễn, nhiều lúc có những nghệ sĩ chơi những cây bass với 5,6 thậm chí còn 7 dây .

Đàn tam thập lục / Zither

Đây là tên của một loại đàn và cũng là tên của của một nhóm gồm nhiều loại đàn với phong cách thiết kế nhiều dây, được lê dài trên một thân thẳng, mỏng dính. Số dây hoàn toàn có thể biến hóa lên đến 50 dây. Từ Zither là tiếng Đức bắt nguồn từ chữ cithara trong tiếng Latin .

Pipe – Đàn tì bà

Một loại đàn 4 dây có thân bầu, Open phổ cập từ hơn 2000 năm trước ở Trung Quốc. Ngoài ra còn có Liuquin, một loại đàn tì bà nhỏ hơn. Ở Nước Ta và Nước Hàn cũng Open loại đàn tì bà này .

Erhu – Đàn nhị

Là một loại đàn 2 dây, được chơi bằng 1 cây vĩ ( bow ), đôi lúc được các nước phương Tây gọi là Đàn violin Trung Quốc ( Chinese Violin ). Đây là loại đàn cổ Trung Quốc, tuy nhiên nhiều nghệ sĩ trẻ đã ứng dụng vào trong các bản hòa âm đương đại để tạo sự hòa trộn cho các bản nhạc pop, rock, jazz …

Mandolin

Là loại đàn thuộc họ đàn lute, khá đặc trưng với phong cách thiết kế nhỏ, gồm 8 dây, chia thành 4 cặp dây tạo âm thanh long lanh, trong trẻo. Đôi khi có những cây mandolin với phong cách thiết kế 10-12 dây chia thành 5-6 cặp dây .

Balalaika

Là loại đàn có nguồn gốc từ Nga, gồm 3 dây, thân đàn hình tam giác, có nhiều kích cỡ cho cao độ từ rất cao đến rất trầm : piccolo balalaika, prima balalaika, secunda balalaika, alto balalaika, bass balalaika, và contrabass balalaika. Prima balalaika là loại được dùng phổ cập nhất .

Banjo 

Là loại đàn thường thấy trong nhạc đồng quê ( Country music ), nhạc bluegrass, nhạc dân ca ( folk ), nhạc truyền thống lịch sử Ai-len ( Irish traditional ). Thường có 4,5 hoặc 6 dây. Được cấu trúc bằng một khung gỗ, bọc lại bằng một lớp màng mỏng dính bằng nhựa hoặc da làm phần cộng hưởng cho đàn. Những dạng banjo tiên phong được thiết kể bởi người da đen trong thời kì thực dân dựa trên 1 số ít nhạc cụ tựa như đàn banjo của người châu Phi .
Bài viết chỉ diễn đạt được một phần rất ít của quốc tế nhạc cụ, và nếu bạn đang có ý thích dành cho bất kể một loại nào trong đây hãy ĐK học ngay khi hoàn toàn có thể, dù ở bất kỳ độ tuổi nào. Vì giá trị mà nhạc cụ mang lại cho bạn không kén chọn tâm tư nguyện vọng, tình cảm, vị thế hay tuổi tác .