Thể tích hình hộp chữ nhật và bài tập có lời giải từ A – Z

Thể tích hình hộp chữ nhật là kiến thức cơ bản của khối lớp 5 nếu các bạn không nhớ được công thức sẽ không giải được các bài tập. Chính vì vậy, trong bài viết dưới đây chúng tôi chia sẻ công thức và các bước tìm thể tích của hình hộp chữ nhật có ví dụ minh họa để các bạn cùng tham khảo nhé

Công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật

Thể tích hình hộp chữ nhật bằng tích của chiều dài nhân chiều rộng nhân độ cao của hình .

V = a.b.h

Trong đó :

• V là thể tích
• a là chiều dài của hình hộp chữ nhật.
• b là chiều rộng của hình hộp chữ nhật.
• h là chiều cao của hình hộp chữ nhật.

Tham khảo 

Các bước tính thể tích hình hộp chữ nhật

Để tính thể tích hình hộp chữ nhật bất kỳ, bạn cần xác lập những đại lượng có trong công thức tính, những bạn cần thực thi những bước sau :

1. Xác định chiều dài của hình hộp chữ nhật

Chiều dài là cạnh dài nhất của mặt phẳng hình chữ nhật nằm phía trên hoặc phía dưới của hình hộp chữ nhật. Ví dụ : chiều dài = 12 m

2. Xác định chiều rộng của hình hộp chữ nhật

Chiều rộng là cạnh ngắn nhất của mặt phẳng hình chữ nhật nằm bên trên hay bên dưới của hình hộp chữ nhật. Ví dụ chiều rộng = 6 m

3. Xác định chiều cao của hình hộp chữ nhật

Chiều cao là cạnh đứng của hình hộp chữ nhật. Bạn hãy tưởng tượng về một hình chữ nhật phẳng, độ cao là thứ nâng một hình chữ nhật phẳng lên thành một khối ba chiều. Ví dụ chiều cao = 7 m

4. Tính tích số của ba đơn vị chiều dài, chiều rộng và chiều cao

Bạn có thể nhân 3 đại lượng chiều rộng, chiều dài và chiều cao tùy ý, không cần chăm sóc đến thứ tự trước, sau. Áp dụng công thức tính V hình hộp chữ nhật, ta có :
V = a. b. h = 12 x 6 x 7 = 840 ( m3 )
Bất kể đơn vị chức năng chung là gì ( mét, đềximét hay xentimét ), bạn vẫn phải đưa ra đáp án bằng đơn vị chức năng khối .

Bài tập thể tích hình hộp chữ nhật từ cơ bản đến nâng cao

Ví dụ 1 : Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài 9 cm, chiều rộng 5 cm và chiều cao 6 cm .
Thể tích là :
V = a x b x c = 9 x 5 x 6 = 270 cm3
Ví dụ 2 : Một bể nước hình hộp chữ nhật có những kích cỡ trong bể là chiều dài 3 m ; chiều rộng kém chiều dài 1,8 m ; chiều cao 1,5 m. Hỏi bể đó chứa được nhiều nhất bao nhiêu lít nước ? ( 1 lít = 1 dm3 )
Lời giải :
Chiều rộng của bể nước đó là :
3 − 1,8 = 1,2 ( m )
Thể tích của bể nước đó là :
V = a. b. h = 3 × 1,2 × 1,5 = 5,4 ( m3 )
Suy ra 5,4 m3 = 5400 dm3 = 5400 lít .
Vậy số lít nước bể hoàn toàn có thể chứa được nhiều nhất bằng với thể tích của bể và bằng 5400 lít .
Ví dụ 3 : Một bể cá dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài 90 cm, chiều rộng là 50 cm và chiều cao 75 cm. Mực nước bắt đầu trong bể cao 45 cm. Người ta cho vào bể một hòn đá có thể tích 18 dm3. Hỏi mực nước trong bể lúc này cao bao nhiêu xăng-ti-mét ?
Lời giải :
Ta đổi 18 dm3 = 18000 cm3
Diện tích đáy của bể cá là :
Sđáy = a. b = 90 × 50 = 4500 ( cm3 )
Chiều cao mực nước tăng thêm là :
h = V : Sđáy = 18000 : 4500 = 4 ( cm )
Chiều cao mực nước lúc sau khi thả hòn đá là :
h = 45 + 4 = 49 ( cm )
Đáp số : 49 cm .
Ví dụ 4 : Tính thể tích của khối gỗ có dạng :

Lời giải :
Cách 1 :
Tách khối gỗ thành hai hình hộp chữ nhật A và B như hình dưới .

Thể tích hình A là :
VA = 8 x ( 12 – 6 ) x 5 = 240 ( cm3 )
Thể tích hình là :

VB = 15 x 6 x 5 = 450 (cm3)

Thể tích khối gỗ là :
VA + VB = 240 + 450 = 690 ( cm3 )
Cách thức 2 : Tách khối gỗ thành hai hình chữ nhật C và D như hình dưới :

Thể tích hình C là :
VC = 12 x 8 x 5 = 480 ( cm3 )
Thể tích hình D là :
VD = ( 15 – 8 ) x 6 x 5 = 210 ( cm3 )
Thể tích khối gỗ là :
VC + VD = 480 + 210 = 690 ( cm3 )

Cách 3:

Thể tích hình hộp chữ nhật H là :
( 15 – 8 ) x ( 12 – 6 ) x 5 = 210 ( cm3 )
Thể tích của cả khối gỗ và hình hộp chữ nhật B là :
15 x 12 x 5 = 900 ( cm3 )
Thể tích khối gỗ là :
900 – 210 = 690 ( cm3 )
Đáp số : 690 cm3 .
Ví dụ 5 : Tính thể tích của hòn đá nằm trong bể nước .

Cách 1 :
Thể tích nước trong bể là :
10 x 10 x 5 = 500 ( cm3 )
Tổng thể tích của nước và hòn đá là :
10 x 10 x 7 = 700 ( cm3 )
Thể tích của hòn đá là :
700 – 500 = 200 ( cm3 )
Cách 2 :
chiều cao của mực nước dâng lên là :
7 – 5 = 2 ( cm )
Thể tích nước dâng lên là :
10 x 10 x 2 = 200 ( cm3 )
Đó cũng chính là thể tích hòn đá
Hy vọng với những san sẻ của chúng tôi sẽ giúp những bạn nắm được công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật để vận dụng giải những bài tập nhé

Đánh giá bài viết