Site icon Nhạc lý căn bản – nhacly.com

UEFI và LEGACY là gì? Các chế độ boot của Bios – LaptopTCC

UEFI và LEGACY là hai giao diện ứng dụng có trách nhiệm kiểm tra những thiết bị ra vào trong máy tính, giữ cho máy tính hoạt động giải trí thông thường, đóng vai trò như một thông dịch viên giữa hệ điều hành quản lý và ứng dụng máy tính khi máy khởi động .

Cả hai giao diện này đều được sử dụng khi khởi động máy tính để khởi tạo các thành phần phần cứng và khởi tạo hệ điều hành được lưu trữ trên ổ cứng sau đó máy tính sẽ được khởi động.legacy and uefiLegacy Bios vs. UEFI Bios

LEGACY là gì ?

LEGACY BIOS thường được gọi là BIOS truyền thống cuội nguồn, sinh ra vào năm 1975, là một ứng dụng được tàng trữ trên một chip trên bo mạch chủ của máy tính và về cơ bản nó là một tập hợp những hướng dẫn chạy những thiết bị để khởi động hệ quản lý máy tính .

Khi bạn bật máy tính, các hoạt động của LEGACY được bắt đầu, nó giúp kiểm tra lỗi của bộ nhớ RAM và bộ vi xử lý trên máy tính của bạn:

  • Nó kiểm tra RAM bằng cách kiểm tra từng ngăn để xem tất cả có hoạt động bình thường hay không.
  • Sau khi kiểm tra bộ nhớ RAM và bộ vi xử lý, nó sẽ kiểm tra các thiết bị gắn trên máy tính như máy in, bàn phím, chuột… và sau đó kiểm tra các tuỳ chọn khởi động.
  • Tuỳ chọn khởi động được kiểm tra theo thứ tự cấu hình trong LEGACY BIOS: Khởi động CD-ROM, Đĩa cứng, LAN…

Đây không phải là tổng thể những công dụng của LEGACY, nó còn kiểm tra CMOS, những thiết lập khác về thời hạn, ngày tháng và nạp những trình tinh chỉnh và điều khiển thiết bị vào bộ nhớ máy tính. Tuy nhiên, vận tốc khởi động LEGACY BIOS không cao và không hổ trợ ổ cứng chuẩn GDT .

UEFI là gì ?

UEFI là từ viết tắt của Unifiel Extensibale Firmware Interface, là một ứng dụng lan rộng ra hợp nhất dùng để liên kết ứng dụng máy tính với hệ điều hành quản lý của nó. Được Intel tăng trưởng nhằm mục đích cải tổ những hạn chế của LEGACY BIOS và tất yếu nó sẽ hoạt động giải trí can đảm và mạnh mẽ hơn nhiều .

Chuẩn UEFI là sự thay thế tiên tiến hơn cho LEGACY và nó mang lại cho nó một loạt các chức năng hiện đại để đưa máy tính lên một tầm cao mới trong vài thập kỷ sau đó.

Giống như LEGACY, UEFI được thiết lập và là chương trình tiên phong chạy khi máy tính được bật. Nó sẽ kiểm tra những thành phần, thiết bị phần cứng, kích hoạt những thành phần và đưa chúng vào hoạt động giải trí cùng hệ điều hành quản lý .
Đặc tính mới này của nó đã chỉ ra một số ít hạn chế của LEGACY BIOS, gồm có những hạn chế về khoanh vùng phạm vi phân vùng đĩa cứng và khoảng chừng thời hạn LEGACY mất để thực thi trách nhiệm của nó .
Ngoài ra, UEFI hoàn toàn có thể lập trình được, những nhà tăng trưởng những đã bỏ sung những ứng dụng và trình điều khiển và tinh chỉnh, được cho phép UEFI hoạt động giải trí như một hệ điều hành quản lý nhẹ .

So sánh Legacy và UEFI

Legacy UEFI
Giao diện người dùng đơn giản, thao tác bằng bàn phím Giao diện đồ họa, thao tác chuột, phím dễ sử dụng
Chỉ hỗ trợ ổ cứng định dạng MBR Hỗ trợ cả MBR và GPT
Không hỗ trợ ổ cứng lớn hơn 2TB Hỗ trợ ổ cứng tối đa 18EB
Hỗ trợ tối đa 4 phân vùng chính (Primary) Hỗ trợ tối đa 128 phân vùng chính
Khả năng bảo mật kém hơn Bảo mật cao hơn

So sánh chuẩn Legacy và UEFI

Các tính năng có trên Legacy BIOS đều được UEFI tương hỗ và trang bị thêm nhiều tính năng khác .

Ổ cứng MBR và GPT là gì?

MBR và GPT là 2 định dạng của ổ cứng. Thể hiện cách tổ chức triển khai, tàng trữ tài liệu khác nhau của ổ cứng. Khác với những định dạng phân vùng bạn thường gặp như NTFS, FAT32 hay Ext, .. Có thể hiểu MBR / GPT bao trùm những định dạng này .

So sánh MBR và GPT

MBR GPT
Hỗ trợ ổ cứng tối đa 2TB Ổ cứng lớn hơn 2TB
Chia được tối đa 4 phân vùng chính (Primary) Tối đa 128 phân vùng
Kém tin cậy Tin cậy hơn

Các máy tính dùng UEFI thường đi chung với chuẩn GPT và cũng hoàn toàn có thể dùng với chuẩn MBR nữa. Nhưng khuyến khích là UEFI + GPT .
Do những ưu điểm của UEFI nên những máy tính mới ngày này đều nên dùng chuẩn UEFI – GPT. Chỉ có những phần cứng rất rất cũ không tương hỗ UEFI mới sử dụng Legacy – MBR .

Boot là gì ?

Boot được hiểu đơn thuần là quy trình khởi động máy tính. Bộ nhớ máy tính sẽ chạy một đoạn chương trình để kiểm tra và thiết lập hệ quản lý vào bộ nhớ RAM, sẵn sàng chuẩn bị cho người dùng chạy ứng dụng .

Các chế độ boot

UEFI boot là gì?

UEFI boot là quy trình khởi động máy tính theo chuẩn UEFI ( chuẩn UEFI là gì đã được giải thích ở trên).

Ngày nay UEFI boot được sự dụng khá thông dụng bởi những ưu điểm của chuẩn UEFI, hoạt động giải trí như một hệ quản lý chạy bằng ứng dụng, hoàn toàn có thể thừa kế quy trình khởi động của LEGACY BIOS, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm khởi tạo phần cứng của một thiết bị trước khi qua sự trấn áp phần cứng của hệ quản lý .

Fastboot là gì ?

Fastboot là một giao thức giữa máy tính và điện thoại cảm ứng của bạn, giúp hai thiết bị tương tác và triển khai những thao tác vào mạng lưới hệ thống của thiết bị còn lại. Ví dụ trong fastboot, bạn hoàn toàn có thể sử dụng để điện thoại thông minh để sửa đổi những tập tin hình ảnh trong mạng lưới hệ thống máy tính trải qua liên kết cổng USB .

Secure boot là gì ?

Secure boot là một công nghệ phần mềm bảo vệ mạng lưới hệ thống bằng cách kiểm tra quá trình khởi động mạng lưới hệ thống, ngăn ngừa sự tiếp cận của những mã độc vào hệ quản lý và điều hành trên máy tính của bạn .

Chính xác hơn, secure boot là một hình thức khởi động xác minh, xác nhận đường đi trong quá trình khởi động dựa trên việc lưu trữ an toàn và chứng nhận từ xa để khoá các mã độc tiếp cận vào hệ điều hành.

Cách chuyển BIOS sang UEFI

UEFI là sự thay thế cho LEGACY BIOS, vì vậy nếu bạn đang sử dụng hệ điều hành chạy chế độ BIOS, bạn có thể chuyển sang chế độ UEFI để được hộ trợ đĩa và hiệu suất hoạt động nhanh hơn.

Chuyển từ LEGACY sang UEFI

  • Đầu tiên, bạn khởi động lại máy để vào giao diện BIOS (vào giao diện bằng cách nhấn F10).
  • Tại giao diện BIOS, bạn nhấp chuột vào tab System Configuration →chọn Boot Options → Tick chọn UEFI boot mode → nhấn Accept để áp dụng thay đổi → Save và khởi động lại máy.

Cách kiểm tra máy tính hỗ trợ UEFI hay Legacy BIOS

Với những Laptop hay Mainboard ( PC ) mới lúc bấy giờ đều tương hỗ UEFI. Đôi khi có những main chỉ tương hỗ Boot ở chể độ UEFI nữa. Nên việc kiểm tra máy tính tương hỗ UEFI hay Legacy BIOS là không thiết yếu. Nhưng nếu bạn sử dụng một máy tính cũ thì hoàn toàn có thể kiểm tra theo những cách sau .

Cách 1: Kiểm tra máy hỗ trợ UEFI và chuyển đổi UEFI sang Legacy hoặc Legacy sang UEFI trong BIOS

1. Xem những phím tắt vào BIOS để khởi động máy tính vào chính sách này .
2. Giao diện BIOS sẽ khác nhau ở mỗi đơn vị sản xuất. Bạn hãy tìm đến những mục có tương quan đến “ Boot ” để tìm tùy chọn Boot Mode. Tại đây nếu máy tương hỗ UEFI sẽ có tùy chọn những mục có chữ UEFI hoặc EFI. Sẽ có máy tương hỗ Legacy, UEFI hoặc đồng thời UEFI + Legacy .

Nếu muốn quy đổi qua lại giữa 2 chính sách Boot ( khởi động ) UEFI và Legacy cũng hoàn toàn có thể triển khai tại bước này. Lưu ý trước định dạng ổ cứng GPT và MBR .

Cách 2: Dùng phần mềm kiểm tra trực tiếp trên Windows.

1. Tải về và thiết lập ứng dụng HWiNFO. Chọn chuột phải chọn Run as admin để chạy bằng quyền admin .

2. Nếu mục UEFI boot là Present thì máy bạn đang boot ở chế độ UEFI đồng nghĩa với việc máy bạn cũng hỗ trợ UEFI rồi. Nếu không phải Present thì bạn đang boot ở chế độ Legacy BIOS (nếu trường hợp này bạn thực hiện tiếp như hình dưới)

Ở mục UEFI BIOS hiện chữ Capable thì máy bạn có hỗ trợ UEFI, còn Not Capable thì không hỗ trợ UEFI

Cách 3:

Cách này chỉ biết được máy bạn đàng dùng chuẩn Legacy BIOS hay UEFI mà thôi, không biết được máy tính có hỗ trợ UEFI không.
1. Vào Start => tìm Run => gõ tìm ‘msinfo32‘ => enter

2. Xem dòng BIOS Mode là Legacy hay UEFI.

Máy tính đang khởi động ở chế độ Legacy BIOS
Máy tính đang khởi động ở chế độ UEFI

Cách kiểm tra ổ cứng GPT hay MBR

Trên Windows, bạn hoàn toàn có thể thuận tiện kiểm tra ổ cứng máy tính đang dùng chuẩn MBR hay GPT bằng cách :

1. Nhấn phím Windows + R => gõ vào diskpart và enter.

Cửa sổ Command Prompt hiện ra bạn gõ ‘list disk’ => enter sẽ hiện như hình dưới.

Nếu có dấu * ở dưới GPT có nghĩa là ổ cứng đang ở chuẩn GPT. Nếu không có thì ổ cứng chuẩn MBR. Như hình thì ổ cứng của mình đang ở chuẩn MBR.

Một số câu hỏi về UEFI – Legacy, GPT – MBR

1. Vì sao nên dùng UEFI – GPT?

UEFI – GPT mới hơn, tốt hơn, hỗ trợ ổ cứng lơn hơn, nhiều phân vùng hơn, bảo mật hơn,.. đó là lý do nên dùng combo UEFI – GPT.2. Khi nào nên dùng UEFI – GPT, Legacy – MBR?

Chỉ khi phần cứng máy tính của bạn quá cũ, không tương hỗ UEFI hoặc setup Windows thấp hơn Windows 7 thì dùng Legacy – MBR. Nếu tương hỗ UEFI BIOS thì nên dùng nhé .
Trên đây là tìm hiểu và khám phá cơ bản về Legacy và UEFI, định dạng ổ cứng GPT và MBR. Hỗ trợ cho việc tùy chỉnh BIOS cũng như thiết lập Windows .

Exit mobile version