Khái niệm cảm giác

Trong cuộc sống thường ngày con người luôn bị tác động bởi các sự vật hiện tượng vô cùng đa dạng và phong phú. Các sự vật hiện tượng bằng các thuộc tính của mình như màu sắc, âm thanh, hình dáng, khối lượng, tính chất… tác động vào các giác quan của con người, từ đó trong đầu óc con người có được hình ảnh về các thuộc tính của các sự vật hiện tượng. Quá trình phản ánh một cách riêng lẻ từng thuộc tính, bề ngoài của sự vật, hiện tượng đang tác động vào các giác quan của con người, như vậy gọi là cảm giác. Cảm giác là một quá trình nhận thức phản ánh một cách riêng lẻ từng thuộc tính, bề ngoài của sự vật hiện tương đang trực tiếp tác động vào các giác quan của con người.

Con người hoàn toàn có thể phản ánh được những thuộc tính của sự vật hiện tượng kỳ lạ là do nó có một mạng lưới hệ thống rất là phức tạp những cơ quan cảm giác hoàn toàn có thể đảm nhiệm những kích thích từ những sự vật, hiện tượng kỳ lạ đó. Mỗi kích thích tương quan tới một thuộc tính của sự vật, hiện tượng kỳ lạ ( ví dụ : hình dáng, sắc tố kích thích thị giác, âm thanh kích thích thính giác .. ), những kích thích này ảnh hưởng tác động lên những giác quan, những giác quan đảm nhiệm những kích thích, sau đó mã hóa, chuyển tới não bộ. Tại vỏ não những thông tin này được xử lí và con người Có được Cảm giác. Tất cả những thông tin bên ngoài được chuyển vào trong trải qua những “ kênh cảm giác ” của tất cả chúng ta .
Quá trình cảm giác gồm ba khâu như sau :

1. Kích thích xuất hiện và tác động vào một cơ quan thụ cảm.
2. Xuất hiện xung thần kinh được truyền theo các dây thần kinh tới não.
3. Vùng thần kinh cảm giác tương ứng ở vỏ não hoạt động tạo ra cảm giác.

Con người còn có những cảm giác từ những kích thích Open bên trong khung hình. Nói cách khác, con người không chỉ có những cảm giác phản ánh những thuộc tính của sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong quốc tế khách quan mà còn có những cảm giác phản ánh chính những trạng thái của khung hình đang sống sót ( cảm giác đói, cảm giác khát … ). Đa số những cảm giác có nguồn gốc từ những kích thích bên trong thường ít rõ ràng và được kiểm soát và điều chỉnh bởi hệ thần kinh .

Đặc điểm cảm giác

Từ những điều nêu trên hoàn toàn có thể thấy cảm giác có những đặc thù sau :

• Cảm giác là một quá trình nhận thức phản ánh dấu hiệu trực quan, bề ngoài cụ thể của sự vật, hiện tượng.
• Cảm giác chỉ phản ánh một cách riêng lẻ từng thuộc tính của sự vật hiện tượng chứ chưa phản ánh đầy đủ, trọn vẹn sự vật, hiện tượng. Cơ sở sinh lí của cảm giác là hoạt động của các giác quan riêng lẻ.
• Cảm giác phản ánh sự vật, hiện tượng một cách trực tiếp, khi sự vật, hiện tượng đang hiện diện, đang tác động vào các cơ quan thụ cảm.

Bản chất cảm giác

Mặc dù là hình thức phản ánh tâm lí sơ đẳng có cả ở động vật hoang dã nhưng cảm giác của con người khác về chất so với cảm giác ở động vật hoang dã. Sự độc lạ đó là ở chỗ : cảm giác của con người có thực chất xã hội. Bản chất xã hội của cảm giác do chính bản chất xã hội của con người lao lý. Bản chất xã hội của cảm giác được pháp luật bởi những yếu tố sau :

• Đối tượng phản ánh của cảm giác không chỉ đơn giản là các sự vật hiện tượng tự nhiên mà chủ yếu là các sản phẩm được tạo ra nhờ lao động xã hội của loài người, trong đó tích đọng các chức năng người, chức năng xã hội.
• Con người ngoài hệ thống tín hiệu thứ nhất, còn có hệ thống tín hiệu thứ hai – một đặc trưng xã hội của loài người. Cảm giác ở con người không chỉ diễn ra nhờ hệ thống tín hiệu thứ nhất mà cả hệ thống tín hiệu thứ
• Cảm giác ở con người chịu sự chi phối của các hiện tượng tâm lí cấp cao khác.
• Sự rèn luyện, hoạt động của con người là những phương thức đặc thù của xã hội giúp hình thành và phát triển cảm giác.

Vai trò của cảm giác

Cảm giác là hình thức phản ánh tâm lí đơn thuần nhất, là mắt xích tiên phong trong mối quan hệ con người – môi trường tự nhiên. Điều này biểu lộ ở chỗ, cảm giác chỉ phản ánh một cách riêng không liên quan gì đến nhau từng thuộc tính bên ngoài sự vật, hiện tượng kỳ lạ. Các sự vật hiện tượng kỳ lạ đó đang trực tiếp ảnh hưởng tác động vào những cơ quan cảm giác của tất cả chúng ta. Tức là sự vật đang hiện hữu “ ở đây ” và “ giờ đây ” trong mối quan hệ với con người .
Cảm giác chính là những kênh thu nhận những loại thông tin nhiều mẫu mã và sinh động từ quốc tế bên ngoài. cung ứng cho những quy trình nhận thức cao hơn sau nảy. Không có những nguyên vật liệu của cảm giác thì không hề có những quy trình nhận thức cao hơn. Lênin nói rằng : “ Cảm giác là nguồn gốc duy nhất của hiểu biết ”. Ngày nay những nhà Tâm lí học còn chỉ ra vai trò của từng loại cảm giác trong việc thu nhận thông tin từ quốc tế khách quan :

• Vị giác: 1 %
• Xúc giác: 1,5%
• Khứu giác: 315%
• Thính giác: 11 %
• Thị giác: 83%

Cảm giác giữ cho não bộ ở trạng thái hoạt hóa, bảo vệ cho hoạt động giải trí của hệ thần kinh .

Cảm giác giúp con người cơ hội làm giàu tâm hồn, thưởng thức thế giới diệu kì xung quanh chúng ta.

Các loại cảm giác

Cảm giác bên ngoài

Cảm giác bên ngoài là những cảm giác có nguồn gốc là những kích thích từ những sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong quốc tế khách quan .
Cảm giác nhìn ( thị giác ) : Cơ quan cảm giác thị giác là mắt phân phối những thông tin ( hay phản ánh những thuộc tính ) về sắc tố, hình dạng, kích cỡ độ sáng, độ xa của đối tượng người dùng. Mắt tiếp đón kích thích là sóng điện từ, với những bước sóng khác nhau. Bước sóng là khoảng cách giữa 2 đỉnh sóng. Sóng ánh sáng mà con người nhìn thấy được có bước sóng từ 400N m – 700N m ( Nanomet ). Các sắc tố có bước sóng khác nhau, phân bổ trong vùng bước sóng kể trên. Ngoài khoanh vùng phạm vi bước sóng đó con người không nhìn thấy ( như tia hồng ngoại > 700N m, tia X < 400N m … ). Cảm giác thị giác không mất ngay sau khi một kích thích ngừng ảnh hưởng tác động. Hình ảnh của vật được lưu lại khoảng chừng 1/5 giây. Hiện tượng này được gọi là lưu ảnh . Cảm giác thị giác đóng vai trò quan trọng trong việc cung ứng thông tin. Có đến hơn 80 % thông tin từ quốc tế xung quanh đi vào não qua con đường thị giác . Cảm giác nghe ( thính giác ) : Cơ quan cảm giác thính giác là tai đảm nhiệm những kích thích tương quan tới sự đổi khác về sóng âm. Khi một hành vi nào đó diễn ra nó tạo ra những âm thanh vì chúng khiến những vật phẩm rung lên. Năng lượng rung được truyền tới môi trường tự nhiên xung quanh đẩy những phân tử đi tới, đi lui tạo ra sóng âm. Cảm giác nghe phản ánh cao độ ( tần số xê dịch ), cường độ ( biên độ xê dịch ), âm sắc ( hình thức giao động ). Con người hoàn toàn có thể nghe được những âm thanh có độ cao từ 16 đến 20000 héc. Cảm giác nghe giúp con người có được những thông tin về khoảng trống trên những khoảng cách xa, xu thế những sự kiện ngoài tầm nhìn … Đặc biệt thính giác đóng vai trò tối quan trọng trong giao lưu ngôn từ, là phương pháp giác quan chính trong hoạt động giải trí giao lưu của con người . Cảm giác ngửi ( khứu giác ) : là cảm giác cho biết đặc thù của mùi vị, có do sự ảnh hưởng tác động của những phân tử trong những chất bay hơi lên màng ngoài của khoang mũi. Khứu giác là một trong những cảm giác cổ xưa nhất nhưng vô cùng quan trọng so với động vật hoang dã. ở con người, vai trò của khứu giác tương đối ít quan trọng hơn . Cảm giác nếm ( vị giác ) : Cảm giác nếm được tạo nên do tác động ảnh hưởng của những thuộc tính hóa học có ở những chất hoà tan trong nước lên những cơ quan thụ cảm vị giác ở lưỡi, họng và vòm khẩu. Có bốn vị cơ bản là : ngọt, mặn, chua, đắng. Các cảm giác vị giác khác là sự phối hợp của những vị cơ bản đó . Cảm giác da ( mạc giác ) : Cảm giác da do những kích thích cơ học hoặc nhiệt độ tác động ảnh hưởng lên da tạo nên. Cảm giác da không chỉ có vai trò phân biệt sự ảnh hưởng tác động của sự vật mà còn có vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng sinh lí của con người. Các nghiên cứu và điều tra cho thấy, những đứa trẻ được vuốt ve nhiều tăng trọng tốt hơn những đứa trẻ khác, hay âu yếm vuốt ve sẽ làm tăng cường hệ miễn dịch của khung hình .

Cảm giác bên trong

Cảm giác bên trong là những cảm giác có nguồn gốc từ những kích thích bên trong khung hình .
Cảm giác hoạt động và cảm giác sờ mó : Cảm giác hoạt động là cảm giác phản ánh những biến hóa trong những cơ quan hoạt động, báo hiệu mức độ co cơ và vị trí những phần trong khung hình. Nhờ có cảm giác này mà tất cả chúng ta hoàn toàn có thể hoạt động trong môi trường tự nhiên sống, hoàn toàn có thể phối hợp những hành vi một cách uyển chuyển .
Cảm giác sờ mó là sự tích hợp giữa cảm giác hoạt động và cảm giác đụng chạm. Cảm giác này được triển khai bởi bàn tay con người .
Cảm giác cân đối là cảm giác phản ánh vị trí và những hoạt động của đầu .
Cảm giác rung, do những giao động của không khí tác động ảnh hưởng lên mặt phẳng của thân thể tạo nên .

Cảm giác cơ thể phản ánh tình trạng hoạt động của các cơ quan nội tạng như đói, no, đau…

Xem thêm: Các quy luật của cảm giác

Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường