Poster phim Ninich, phong cách thiết kế bởi Vladimir and Georgii Stenberg, 1927 .

Chủ nghĩa kiến tạo (Constructivism) là một phong trào nghệ thuật mang tính đột phá trong lĩnh vực hội họa, thiết kế và kiến trúc.

Bài viết bởi Ilene Strizver, nhà sáng lập The Type Studio, chuyên viên tư vấn, nhà phong cách thiết kế, nhà văn và giảng viên trong nghành hình ảnh .

Chủ nghĩa kiến tạo bắt đầu nổi lên vào năm 1913 ở Nga, nhưng thời điểm sau cách mạng Nga năm 1917 mới là lúc mà phong trào thật sự thịnh hành. Phong trào này thể hiện sự phản đối và nhu cầu kiến tạo thay đổi, dẫn đến sự sụp đổ của chế độ Sa hoàng để ủng hộ và thành lập chính quyền Bolsheviks.

Chủ nghĩa Constructivism ở Nga được xem là một mô hình triết lý tư tưởng chứ không hẳn là phong thái phong cách thiết kế, biểu lộ niềm tin vào sức mạnh của thẩm mỹ và nghệ thuật làm đổi khác xã hội chứ không phải về quan điểm cá thể. Những nghệ sĩ đi theo chủ nghĩa Constructivism Nga ủng hộ nghệ thuật và thẩm mỹ và phong cách thiết kế tính năng chứ không phải mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ dùng để trang trí và bộc lộ quan điểm ( như thể cái giá vẽ ) được treo trên tường. Điều này nhấn mạnh vấn đề ý thức cách mạng khi mà văn hóa truyền thống giai cấp tư sản bị sửa chữa thay thế bởi trào lưu giai cấp vô sản .
Những kĩ thuật và công cụ mang phong thái truyền thống lịch sử đầy ẩn dụ được thay thế sửa chữa bởi những bức photomontage và dòng typography can đảm và mạnh mẽ. Chủ nghĩa Constructivism ở Nga sử dụng những gam màu tối giản như đỏ, đen và vàng. Họ thường tận dụng những đường chéo, hình tròn trụ, dòng chữ và hình ảnh góc cạnh. Tác phẩm mang đầy kịch tính, gồm có những hình ảnh xếp chồng lên nhau xen kẽ những dòng chữ can đảm và mạnh mẽ. Điều này khiến người xem thấy thú vị, có phần được kích động và thậm chí còn bị sốc, tổng thể nhằm mục đích biểu lộ mong ước biến hóa quy chuẩn xã hội. Phong trào này là sự đổi khác to lớn của triết lý nghệ thuật và thẩm mỹ và trào lưu cổ xưa thời trước đó .

Mặc dù mục đích ban đầu là để truyền tải những thông điệp về chính trị, chủ nghĩa kiến tạo dần tiến sâu vào lĩnh vực quảng cáo sản phẩm và thiết kế poster, bìa sách và nội thất. Những nhà thiết kế có sức ảnh hưởng nhất trong chủ nghĩa kiến tạo ở Nga là Alexander Rodchenko, the Stenberg Brothers. Bên cạnh đó cũng phải kể đến El Lissitzky, người theo chủ nghĩa vị lai và là nhân tố đã ảnh hưởng đến phong trào chủ nghĩa kiến tạo. Dưới đây là một chút thông tin về thân thế và tác phẩm nghệ thuật từ họ. Hầu hết chúng đều rất dễ hiểu, nhưng tôi cũng muốn giải thích một chút phòng khi ai đó cần.

Alexander (Aleksandr) Rodchenko (1891–1956)

Nhà thiết kế, nhiếp ảnh gia, họa sĩ và nhà điêu khắc người Nga này được xem là một trong những người sáng lập nên phong trào chủ nghĩa kiến tạo ở Nga. Cụm từ “chủ nghĩa kiến tạo” được khởi xướng bởi nghệ sĩ Kasmir Malevich thông qua tác phẩm của Rodchenko. Mặc dù lĩnh vực tập trung nghiên cứu là hội họa, song ông vẫn tiếp tục lấn sang nhiều lĩnh vực khác như nhiếp ảnh, typography và tạo hình, lần lượt kết hợp chúng lại để tạo nên loại hình nghệ thuật với cái tên montage hay photomontage – nghệ thuật ảnh ghép. Ông không muốn tiếp xúc với hình thức hội họa truyền thống đi kèm với chiếc giá vẽ vì bản thân cho rằng nó ‘quá công nghiệp’ – rằng nghệ thuật bị chi phối bởi xã hội và quá đại trà. Dù cho hầu hết những tác phẩm ban đầu của ông phục vụ cho mục đích cách mạng và thay đổi thế giới, ông vẫn tiếp tục vận động phong trào nghệ thuật này vào trong những mẫu quảng cáo cho những mặt hàng như bia, núm vú giả, đồng hồ, bánh cookie, và những mặt hàng khác.

Vào tháng 3 năm 1923, Rodchenko đã xuất bản một bài văn và nói rằng, “ Ngày nay tất cả chúng ta tận mắt chứng kiến một giải pháp vẽ minh họa mới : Ghép những vật liệu được in và chụp lại để tạo ra một tác phẩm mới. Nếu có rất đầy đủ những nguyên vật liệu và niềm tin trong tay, bạn sẽ tạo ra những tác phẩm tuyệt vời. ”

Books ( Please ) ! In All Branches of Knowledge, Alexander Rodchenko, 1924 .

Poster dành cho hãng hàng không Nga Dobrolet, Alexander Rodchenko, 1923 .

Một poster khác của hãng hàng không Nga Dobrolet, Alexander Rodchenko, 1923 .

Trekhgornoe Beer Will Drive Out Homebrew !, poster quảng cáo của Mosselprom, Alexander Rodchenko, 1925 .

Poster quảng cáo kịch của Inga, tổ chức triển khai bởi Nhà hát Cách mạng, Alexander Rodchenko, 1929 .

El Lissitzky (Lazar Markovich Lissitzky) 1890–1941

Họa sĩ, nhà phong cách thiết kế và thợ chụp ảnh người Nga này đi theo trào lưu chủ nghĩa cực đoan và chủ nghĩa kiến tạo. Ông học ngành kỹ thuật và kiến trúc song song với thẩm mỹ và nghệ thuật. Điều này khiến ông có được tính tổ chức triển khai tốt và logic biểu lộ qua những tác phẩm. Những tác phẩm của ông, đặc biệt quan trọng là những yếu tố thấm nhuần chủ nghĩa cực đoan, vô cùng trừu tượng khi biểu lộ với những gam màu tối giản, hình dáng, và nhiều lúc chứa đựng tính hình tượng thâm thúy. Cũng giống như những nghệ sĩ theo chủ nghĩa kiến tạo khác, ông tin rằng nghệ thuật và thẩm mỹ là phải thiết kế sự đổi khác .
El Lissitzky đã tạo ra rất nhiều quyển sách, poster, triển lãm, và những ấn phẩm tuyên truyền chính quyền sở tại Xô-viết khác. Hầu hết những tác phẩm của ông ship hàng mục tiêu chính trị giống như những tác phẩm khác được tạo ra vào thời hạn đó. Những câu nói sau đây biểu lộ 2 triết lý phong cách thiết kế của ông : “ Thiết kế typography cần biểu lộ được những điều mà tác giả có được từ tâm lý trải qua con chữ, ” và “ Nghệ thuật không còn là một chiếc gương nữa, mà là tác nhân sắp xếp và chi phối ý thức con người … Không điều gì hoàn toàn có thể thuận tiện tiếp thu bởi công chúng bằng mô hình nghệ thuật và thẩm mỹ nhiếp ảnh. ” Những tác phẩm được phong cách thiết kế kĩ lưỡng và có phần căng não của ông gây được ảnh hưởng tác động nhất định đến nghệ thuật và thẩm mỹ tân tiến, gồm có cả trào lưu Bauhaus và De Stijl .

Beat the Whites with the Red Wedge, El Lissitzky, 1919. Đây là một trong những tác phẩm in thạch bản tiên phong chịu tác động ảnh hưởng của chính trị. Chi tiết màu đỏ tượng trưng cho những nhà cách mạng Bolshevik ( hay còn gọi là Reds ), người đã tham gia quân đội Trắng chống Cộng trong suốt cuộc nội chiến ở Nga. Hãy chú ý quan tâm đến những sắc tố và hình dạng được sử dụng hòa hợp với từng dòng typography .

Dlia Golosa ( For the Voice ), một tuyển tập thơ ca, El Lissitzky, 1923. Sự phối hợp của con chữ và hình dáng đã tạo nên một trong những tác phẩm đáng chú ý quan tâm nhất của El Lissitzky .

Bản vẽ nội thất bên trong từ ấn phẩm For the Voice .

Poster triển lãm Nga, El Lissitzky, 1929. Ở đây, ta hoàn toàn có thể thấy hình ảnh một người nam và nữ gần như hòa vào nhau để cùng chung một “ con mắt ” hay ánh nhìn để nhấn mạnh vấn đề sự bình đẳng giới tính trong chính sách cộng sản. Niềm tin về thẩm mỹ và nghệ thuật và chính trị của Lissitzky được bộc lộ hầu hết trải qua những tác phẩm vào thời kì này .

Thiết kế bìa sách cho The ISMs of Art, El Lissitzky, 1924. Sự tích hợp giữa những dòng chữ thuần túy, sắc tố đơn thuần, in đậm và hình dạng can đảm và mạnh mẽ đã tạo nên một trong những tác phẩm phong cách thiết kế đồ họa có sức tác động ảnh hưởng nhất những năm 1920 .

Thiết kế bìa sách cho Good ! bởi Vladimir Mayyakovsky, phong cách thiết kế bởi El Lissitzky, 1927 .

Anh em nhà Stenberg (Georgii 1900–1933 và Vladimir 1899–1982)

Hai bạn bè đến từ Nga này là nghệ sĩ, điêu khắc và nhà phong cách thiết kế. Họ luôn sát cánh cùng nhau và đã phong cách thiết kế trên 300 poster phim ( đây là điều giúp họ nổi tiếng ) trong thập kỉ trước sự ra đi của Georgii bởi tai nạn đáng tiếc xe hơi vào năm 1933 .
Chính quyền Bolshevik mới vô cùng ủng hộ ngành công nghiệp làm phim, đặc biệt quan trọng so với quyền lực tuyên truyền và dẫn dắt thông điệp đến công chúng. Vào thời đó, hơn 30 % dân số mù chữ, vì vậy những tác phẩm của nghệ sĩ theo chủ nghĩa kiến tạo với những hình ảnh can đảm và mạnh mẽ, công kích cùng lối phong cách thiết kế cứng cỏi đã lôi cuốn dư luận và giúp truyền đạt tư tưởng .
Kĩ thuật đa phần mà nhà Stenberg sử dụng là montage – lắp ghép. Họ phong cách thiết kế poster sao cho đẹp mắt và thậm chí còn có phần gây sốc. “ Chúng tôi sử dụng vật liệu vô cùng phóng khoáng … không phân loại thành phần … sử dụng số liệu linh động ; nói ngắn gọn, chúng tôi khai thác tổng thể mọi thứ để hoàn toàn có thể khiến người ta dừng lại nhìn ngắm tác phẩm. ” Tác phẩm của họ bác bỏ những phong thái truyền thống cuội nguồn để truyền tải hoạt động, sự năng nổ, và giai điệu của những năm 1920. Họ thường hay khai thác những góc nhìn khác lạ, cực đoan và cận cảnh mọi thứ. Những tác phẩm poster được lưu lại đến ngày này và chất lượng vẫn còn giống như thời hoàng kim ngày đó. Vào năm 2000, tổ chức triển khai ITC đã tạo ra 2 kiểu font chữ lấy cảm hứng từ những tác phẩm của hai đồng đội họ với tựa đề ITC Stenberg .

Poster phim cho A Small Town Idol, Vladimir và Georgii Stenberg, 1921 .

Poster cho Nhà hát thành phố Moscow, Vladimir và Georgii Stenberg, 1923 .

Poster phim cho Countess Shirvanskaya’s Crime, Vladimir và Georgii Stenberg, 1926 .

Poster phim cho for Berlin : Symphony of a Great City, Vladimir và Georgii Stenberg, 1927 .

Poster phim cho bộ phim mới Man With A Movie Camera, Vladimir và Georgii Stenberg, 1929 .

Poster phim cho The Forty-First, by Vladimir và Georgii Stenberg, 1927 .

Poster phim cho In Spring, Vladimir và Georgii Stenberg, 1929 .
Những tấm poster đương đại mang phong thái chủ nghĩa kiến tạo Nga :

Poster cho CBS Records, Paula Scher, 1979 .

Poster MoMA được làm theo phong cách chủ nghĩa kiến tạo Nga, Lauren Wells, 2009.

Poster buổi hòa nhạc The Black Keys ’ NYC tour, phong cách thiết kế bởi OBEY’s Shepard, 2012 .

Tác giả: Ilene Strizver
Người dịch: Đáo
Nguồn: CreativePro

Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường