Giả khoa học hay ngụy khoa học là một loại hình của các kiến thức hay các quy trình nào đó, mà nói chung không được giới khoa học công nhận là một môn khoa học do không đáp ứng được các nguyên tắc khoa học cơ bản, đồng thời nó luôn cố gắng tự chứng tỏ đó là môn khoa học. Nguyên tắc đó là khả năng kiểm chứng bằng các phương pháp khoa học.
Một số những bộc lộ của nó là việc giả khoa học sử dụng ngôn từ của khoa học, những kim chỉ nan không được thiết kế xây dựng bằng điều tra và nghiên cứu khoa học, những kim chỉ nan trong một yếu tố hoàn toàn có thể trái ngược lẫn nhau, có những trường hợp hoàn toàn có thể có xung đột với những kim chỉ nan khoa học .
Ranh giới giữa khoa học và giả khoa học là vấn đề hay được nhắc đến trong triết lý khoa học, xoay quanh các cơ sở của các quy tắc khoa học. Thuật ngữ giả khoa học (tiếng Anh: pseudoscience) có nghĩa tiêu cực và người trong giới, mà khoa học gọi là kẻ giả khoa học, luôn phản đối cách xếp loại này.
Một học thuyết có thể bị coi là giả khoa học trên nhiều nguyên nhân khác nhau. Ví dụ Karl Popper, triết gia chủ nghĩa duy lý phê phán cho rằng chiêm tinh học là giả khoa học chỉ bởi ngôn ngữ của chiêm tinh học quá lắt léo, bất định. Trong khi đó Paul R. Thagard ủng hộ xếp loại này, nhưng vì các nhà chiêm tinh học gần như không cố gắng phát triển học thuyết của mình, không thèm quan tâm đến các phê bình của người khác và vì cách nhìn nhận sự kiện một cách thiên vị.
Bạn đang đọc: Giả khoa học – Wikipedia tiếng Việt
Một số các học thuyết được đa số công nhận là giả khoa học như: chiêm tinh học, liệu pháp vi lượng đồng căn (homeopathy), học thuyết Trái Đất rỗng (hollow Earth), Khoa luận giáo (scientology).
Kiểm chứng khoa học.
Cơ sở để tiến hành công tác khoa học là tương tác giữa các bước sau, mà giới giả khoa học không tuân thủ:
- quan sát, miêu tả sự việc
- thể hiện vấn đề
- phán đoán vấn đề
- sàng lọc các phán đoán trên cơ sở logic
- kiểm chứng
Một học thuyết gọi là giả khoa học, nếu nó muốn biểu hiện như một môn khoa học và nó không có cơ sở khoa học.
Các biểu lộ chính của những phái giả khoa học là :
- Sử dụng các kết luận nước đôi, bất định, phóng đại và không có chứng cứ
- Dùng quá độ các nhận định và quan tâm đến khả năng phủ định
- Tự cô lập đối với các kiểm nghiệm
- Không phát triển đúng mức
- Cố ý đưa đẩy các khúc mắc của học thuyết thành vấn đề cá nhân
Theo Nate Silver, nhà thống kê học nổi tiếng quốc tế : Giả khoa học hay còn gọi là Khoa học ngụy ngôn ra tăng trưởng mạnh khi Gutenberg cho sinh ra máy in vào năm 1440
Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường