Quan hệ nhân quả tiếng Anh là: “Causality”.
Nguyên nhân là phạm trù dùng để chỉ sự tác động lẫn nhau giữa các mặt trong cùng một sự vật hoặc giữa các sự vật với nhau, gây ra một biến đổi nhất định nào đó.
Kết quả là một phạm trù dùng để chỉ những biến hóa Open do tác động ảnh hưởng lẫn nhau giữa những mặt trong một sự vật hoặc giữa những sự vật với nhau gây ra .
Nội hàm của khái niệm nguyên do vừa trình diễn đưa lại cho tất cả chúng ta nhận thức tiên phong rất quan trọng, đó là sự vật hiện tượng kỳ lạ không khi nào là chính bản thân nguyên do, chỉ có sự tác động ảnh hưởng của những sự vật hiện tượng kỳ lạ mới là nguyên do .
Nội dung chính
2.2. Một số đặc thù của mối liên hệ nhân quả :
Tính khách quan
Mối liên hệ nhân quả là mối liên hệ khách quan của bản thân những sự vật. Nó sống sót ngoài ý muốn của con người, không phụ thuộc vào vào việc ta có nhận thức được nó hay không .
Vì mối quan hệ nhân quả là vốn có trong bản thân sự vật nên không hề như nhau nó với năng lực tiên đoán .
Tính tất yếu
– Tính tất yếu ở đây không có nghĩa là cứ có nguyên do thì sẽ có tác dụng. Mà phải đặt nguyên do trong những điều kiện kèm theo, thực trạng nhất định .
Một nguyên do nhất định trong những điều kiện kèm theo, thực trạng nhất định chỉ hoàn toàn có thể gây ra một hiệu quả nhất định. Đó là tính tất yếu của mối liên hệ nhân quả trong những điều kiện kèm theo nhất định .
– Nếu những sự vật, hiện tượng kỳ lạ về cơ bản là giống nhau, tác động ảnh hưởng trong những thực trạng tương đối giống nhau thì sẽ gây nên những tác dụng giống nhau về cơ bản .
Nếu những nguyên do và thực trạng càng ít khác nhau bao nhiêu thì những hiệu quả do chúng gây nên càng ít khác nhau bấy nhiêu .
Tính phổ biến
Tất cả mọi sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong tự nhiên và xã hội đều được gây ra bởi những nguyên do nhất định .
Không có sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào không có nguyên do của nó. Vấn đề là tất cả chúng ta đã phát hiện, tìm ra được nguyên do hay chưa .
2.3. Mối quan hệ biện chứng giữa nguyên do và hiệu quả :
Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, nguyên do và hiệu quả có mối quan hệ qua lại như sau
Nguyên nhân sản sinh ra kết quả.
– Nguyên nhân là cái sinh ra hiệu quả, nên nguyên do luôn có trước hiệu quả. Còn hiệu quả chỉ Open sau khi nguyên do Open và khởi đầu tác động ảnh hưởng .
Tuy nhiên, không phải sự tiếp nối đuôi nhau nào trong thời hạn của những hiện tượng kỳ lạ cũng đều bộc lộ mối liên hệ nhân quả .
– Nếu nguyên do khác nhau ảnh hưởng tác động lên sự vật theo cùng một hướng thì sẽ gây nên ảnh hưởng tác động cùng chiều, đẩy nhanh sự hình thành tác dụng. Ngược lại, nếu những nguyên do khác nhau ảnh hưởng tác động lên sự vật theo những hướng khác nhau thì sẽ làm suy yếu, thậm chí còn triệt tiêu những công dụng của nhau .
– Cùng một nguyên do hoàn toàn có thể gây ra nhiều tác dụng khác nhau tùy thuộc vào thực trạng đơn cử. Ngược lại, cùng một hiệu quả hoàn toàn có thể được gây nên bởi những nguyên do khác nhau tác động ảnh hưởng riêng không liên quan gì đến nhau hoặc cùng một lúc .
– Căn cứ vào đặc thù, vai trò của nguyên do so với sự hình thành hiệu quả, hoàn toàn có thể phân loại nguyên do thành :
+ Nguyên nhân chủ yếu và nguyên nhân thứ yếu.
+ Nguyên nhân bên trong và nguyên do bên ngoài .
+ Nguyên nhân khách quan và nguyên do chủ quan .
Sự tác động trở lại của kết quả đối với nguyên nhân
Nguyên nhân sản sinh ra tác dụng. Nhưng sau khi Open, tác dụng không giữ vai trò thụ động so với nguyên do, mà sẽ có ảnh hưởng tác động tích cực ngược trở lại so với nguyên do .
Ví dụ : Nhúng một thanh sắt vừa mới nung đỏ vào chậu nước nguội, thì nhiệt độ của nước trong chậu sẽ tang lên. Sau đó, nước trong chậu do tăng nhiệt độ sẽ ngưng trệ vận tốc tỏa nhiệt của thanh sắt .
Sự thay đổi vị trí giữa nguyên nhân và kết quả
Nguyên nhân và hiệu quả hoàn toàn có thể đổi khác vị trí cho nhau Điều này có nghĩa là một sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào đó trong mối quan hệ này là nguyên do, nhưng trong mối quan hệ khác lại là hiệu quả và ngược lại. Engels nhận xét rằng :
” Nguyên nhân và hiệu quả là những khái niệm chỉ có ý nghĩa là nguyên do và tác dụng khi được vận dụng vào một trường hợp riêng không liên quan gì đến nhau nhất định. Nhưng một khi tất cả chúng ta điều tra và nghiên cứu trường hợp riêng không liên quan gì đến nhau ấy trong mối liên hệ chung của nó với hàng loạt quốc tế, thì những khái niệm ấy lại gắn với nhau trong một khái niệm về sự ảnh hưởng tác động qua lại một cách phổ cập, trong đó nguyên do và hiệu quả luôn biến hóa vị trí cho nhau. Chuỗi nhân quả là vô cùng, không có khởi đầu và không có kết thúc. Một hiện tượng kỳ lạ nào đấy được coi là nguyên do hay hiệu quả khi nào cũng ở trong một quan hệ xác lập đơn cử ”
Ông cũng chứng minh và khẳng định :
” Nguyên nhân và tác dụng là những hình tượng có ý nghĩa là nguyên do và hiệu quả khi nào được vận dụng vào một trường hợp riêng không liên quan gì đến nhau, nhưng khi ta xét trường hợp riêng không liên quan gì đến nhau ấy trong mối liên hệ chung của nó với hàng loạt quốc tế, thì nguyên do quy tụ lại và quyện vào nhau trong hình tượng về sự tác động ảnh hưởng qua lại thông dụng trong đó nguyên do và hiệu quả luôn đổi chỗ cho nhau : cái ở đây hay giờ đây là nguyên do, thì ở chỗ khác hay lúc khác lại trở thành tác dụng và ngược lại .. ”
Điều này xảy ra khi ta xem xét sự vật, hiện tượng kỳ lạ trong những mối quan hệ khác nhau. Một hiện tượng kỳ lạ nào đó trong mối quan hệ này là nguyên do thì trong mối quan hệ khác là hiệu quả và ngược lại .
Một hiện tượng kỳ lạ nào đó là tác dụng do một nguyên do nào đó sinh ra, đến lượt mình sẽ trở thành nguyên do sinh ra hiện tượng kỳ lạ thứ ba … Và quy trình này liên tục mãi không khi nào kết thúc, tạo nên một chuỗi nhân quả vô cùng tận. Trong chuỗi đó không có khâu nào là khởi đầu hay sau cuối .
2.4. Ý nghĩa của phương pháp luận:
Từ việc phát hiện mối quan hệ biện chứng giữa nguyên do và tác dụng, Triết học Mác-Lenin nêu ra 1 số ít ý nghĩa phương pháp luận cho mối quan hệ này để ứng dụng vào thực tiễn và tư duy, đơn cử là :
– Mối liên hệ nhân quả có tính khách quan và tính thông dụng, nghĩa là không có sự vật, hiện tượng kỳ lạ nào trong quốc tế vật chất lại không có nguyên do. Nhưng không phải con người hoàn toàn có thể nhận thức ngay được mọi nguyên do .
Nhiệm vụ của nhận thức khoa học là phải tìm ra nguyên do của những hiện tượng kỳ lạ trong tự nhiên, xã hội và tư duy để lý giải được những hiện tượng kỳ lạ đó. Muốn tìm nguyên do phải tìm trong quốc tế hiện thực, trong bản thân những sự vật, hiện tượng kỳ lạ sống sót trong quốc tế vật chất chứ không được tưởng tượng ra từ trong đầu óc của con người, tách rời quốc tế hiện thực .
– Một hiệu quả hoàn toàn có thể do nhiều nguyên do sinh ra. Những nguyên do này có vai trò khác nhau so với việc hình thành hiệu quả. Vì vậy trong hoạt động giải trí thực tiễn chủ thể cần phân loại những nguyên do, tìm ra nguyên do cơ bản, nguyên do hầu hết, nguyên do bên trong, nguyên do bên ngoài, nguyên do chủ quan, nguyên do khách quan … Đồng thời phải nắm được khunh hướng ảnh hưởng tác động của những nguyên do, từ đó có giải pháp thích hợp tạo điều kiện kèm theo cho nguyên do có ảnh hưởng tác động tích cực đến hoạt động giải trí và hạn chế sự hoạt động giải trí của nguyên do có ảnh hưởng tác động xấu đi. Vì nguyên do luôn có trước tác dụng nên muốn tìm nguyên do của một hiện tượng kỳ lạ nào đấy cần tìm trong những sự kiện những mối liên hệ xảy ra trước khi hiện tượng kỳ lạ đó Open .
2.5. Sự vận dụng cặp phạm trù nguyên nhân – kết quả trong thực tiễn:
Đối với những mối liên hệ nhân – quả ở trong tự nhiên, con người càng nghiên cứu và điều tra được càng nhiều càng tốt. Nhờ biết được những hậu quả do những ảnh hưởng tác động lẫn nhau giữa những sự vật hiện tượng kỳ lạ trong tự nhiên, con người ta hoàn toàn có thể tận dụng được những nguồn nguồn năng lượng lớn để Giao hàng ngày càng tốt hơn nhu yếu của con người .
Ví dụ biết được về hiện tượng của thủy triều là do sức hút của mặt trăng tạo nên làm cho nước biển bị cuốn theo gây nên những đợtt thủy triều tràn vào đất liền, người ta có thể lợi dụng nó để tạo ra nguồn điện.
Đồng thời người ta sử dụng mối quan hệ nhân – quả của những hiện tượng kỳ lạ tự nhiên để thấy được những mối đe dọa mà những hiện tượng kỳ lạ đó gây ra .
Mối liên hệ nhân – quả ở trong lĩnh vực xã hội, tức là lĩnh vực hoạt động của con người phức tạp hơn rất nhiều. Mối quan hệ nhân – quả này có đặc điểm trước hết là nó chỉ xuất hiện khi có hoạt động của con người. Đặc điểm này có thể đúng, không đúng ở trong những lĩnh vực khác nhau. Có những hoạt động được coi là hoạt động có ý thức của cá nhân, nhưng lại là hoạt động vô ý thức đối với cộng đồng. Chủ thể hoạt động bao giờ cũng xuất phát từ lợi ích của chính bản thân mình, nhưng tác động của nó tới đời sống xã hội còn tùy thuộc vào những mối liên hệ và những hậu quả xã hội mà nó gây ra.
Ví dụ, lợi nhuận buôn ma túy là rất cao, cho nên bọn buôn bán ma túy không từ bỏ một hành vi nào thúc giục việc buôn bán ma túy để kiếm lợi. Xét từ phía cộng đồng, đó là hành động rất có hại, hành động có thể nói là một hành động tự sát. Tuy nhiên, những tác động đó người ta không thể ngăn chặn một sớm một chiều, nếu không nghiên cứu những quan hệ lợi ích tác động vào quan hệ nhân – quả.
Do đó điều tra và nghiên cứu mối quan hệ nhân-quả ở trong đời sống xã hội cũng chính là nghiên cứu và điều tra mối quan hệ ảnh hưởng tác động về mặt quyền lợi. Những quyền lợi nào được sinh ra từ những tác động ảnh hưởng nào, nó đưa lại những hậu quả nào, đó chính là mục tiêu đề điều tra và nghiên cứu mối quan hệ nhân – quả trong đời sống hội đồng .
Tóm lại, mối quan hệ nhân – quả được bộc lộ ở rất nhiều nghành. Nhưng dù ở nghành nghề dịch vụ nào thì con người cũng phải luôn luôn khám phá, nghiên cứu và điều tra để khắc phục, tránh những hậu quả xấu do những tác động ảnh hưởng gây ra. Ngược lại, tất cả chúng ta cũng hoàn toàn có thể tận dụng mối quan hệ nhân – quả này để Giao hàng cho đời sống của mình .
Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường