Hình minh họa ( Nguồn : PFM blog )
Định nghĩa Doanh nghiệp Nhà nước (State-owned enterprise – SOE)
Doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) là tổ chức kinh tế do Nhà nước đầu tư vốn thành lập và tổ chức quản lí, hoạt động kinh doanh hoặc hoạt động công ích, nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế – xã hội do Nhà nước giao từ khi thành lập cho đến khi giải thể. (Theo Luật doanh nghiệp Nhà nước 1995)
Đặc điểm của Doanh nghiệp Nhà nước
– Chủ góp vốn đầu tư : là Nhà nước hoặc Nhà nước cùng với những tổ chức triển khai, cá thể khác .- Sở hữu vốn : Nhà nước chiếm hữu hàng loạt vốn điều lệ ( 100 % ) hoặc sở hữu phần vốn góp chi phối ( trên 50 % nhưng dưới 100 % vốn điều lệ ) .- Hình thức sống sót : DNNN có nhiều hình thức sống sót. Nếu DNNN do nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ thì có những mô hình doanh nghiệp như : công ty nhà nước, công ty CP nhà nước, công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên, công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn nhà nước có hai thành viên trở lên. Nếu doanh nghiệp do nhà nước chiếm hữu trên 50 % vốn điều lệ thì hoàn toàn có thể sống sót dưới những mô hình doanh nghiệp sau : công ty CP, công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn .- Trách nhiệm gia tài : DNNN chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trong khoanh vùng phạm vi gia tài của doanh nghiệp. Nhà nước chịu nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn trong khoanh vùng phạm vi gia tài góp vốn vào doanh nghiệp .- Tư cách pháp lý : DNNN có tư cách pháp nhân .- Luật vận dụng : những công ty nhà nước đã triển khai quy đổi thành công ty CP, công ty nghĩa vụ và trách nhiệm hữu hạn sẽ tổ chức triển khai và hoạt động giải trí theo luật doanh nghiệp. Các loại doanh nghiệp nhà nước khác tổ chức triển khai và hoạt động giải trí theo luật doanh nghiệp .
Phân loại Doanh nghiệp Nhà nước
1. Dựa vào hình thức tổ chức, theo luật Doanh nghiệp Nhà nước 2003, DNNN được chia thành 6 loại, gồm:
– Công ty nhà nước là doanh nghiệp do Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ, thành lập, tổ chức quản lý, đăng ký hoạt động theo quy định của Luật này. Công ty nhà nước được tổ chức dưới hình thức công ty nhà nước độc lập, tổng công ty nhà nước.
– Công ty cổ phần nhà nước là công ty cổ phần mà toàn bộ cổ đông là các công ty nhà nước hoặc tổ chức được Nhà nước uỷ quyền góp vốn, được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
– Công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước một thành viên là công ty trách nhiệm hữu hạn do Nhà nước sở hữu toàn bộ vốn điều lệ, được tổ chức quản lý và đăng ký hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
– Công ty trách nhiệm hữu hạn nhà nước có hai thành viên trở lên là công ty trách nhiệm hữu hạn trong đó tất cả các thành viên đều là công ty nhà nước hoặc có thành viên là công ty nhà nước và thành viên khác là tổ chức được Nhà nước uỷ quyền góp vốn, được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
Xem thêm: 0283 là mạng gì, ở đâu? Cách nhận biết nhà mạng điện thoại bàn cố định – http://139.180.218.5
– Doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp chi phối của Nhà nước là doanh nghiệp mà cổ phần hoặc vốn góp của Nhà nước chiếm trên 50% vốn điều lệ, Nhà nước giữ quyền chi phối đối với doanh nghiệp đó.
– Doanh nghiệp có một phần vốn của Nhà nước là doanh nghiệp mà phần vốn góp của Nhà nước trong vốn điều lệ chiếm từ 50% trở xuống.
2. Dựa trên mục đích và đặc điểm hoạt động, DNNN được chia thành:
– Doanh nghiệp Nhà nước hoạt động giải trí kinh doanh thương mại là doanh nghiệp hoạt động giải trí đa phần nhằm mục đích tiềm năng doanh thu .- Doanh nghiệp Nhà nước hoạt động giải trí công ích là doanh nghiệp hoạt động giải trí sản xuất, đáp ứng dịch vụ công cộng theo những chủ trương của Nhà nước hoặc trực tiếp thực thi trách nhiệm quốc phòng, bảo mật an ninh. Doanh nghiệp hoạt động giải trí hầu hết không vì tiềm năng doanh thu .
3. Dựa trên phần vốn góp trong doanh nghiệp, DNNN được chia thành:
– Doanh nghiệp 100 % vốn của Nhà nước. Vốn Nhà nước giao cho doanh nghiệp quản lí và sử dụng là vốn ngân sách Nhà nước cấp, vốn có nguồn gốc ngân sách Nhà nước và vốn của doanh nghiệp Nhà nước tự tích lũy .- Doanh nghiệp có CP chi phối của Nhà nước. Cổ phần chi phối của Nhà nước gồm có những loại CP sau :+ Cổ phần của Nhà nước chiếm trên 50 % tổng số CP của doanh nghiệp .+ Cổ phần của Nhà nước tối thiểu gấp hai lần CP của cổ đông lớn nhất khác trong doanh nghiệp .+ Cổ phần đặc biệt quan trọng của Nhà nước là CP của Nhà nước trong một doanh nghiệp mà Nhà nước không có CP chi phối nhưng có quyền quyết định hành động một số ít yếu tố quan trọng của doanh nghiệp theo thỏa thuận hợp tác trong điều lệ doanh nghiệp .
4. Dựa theo hình thức tổ chức quản lí, DNNN được chia thành:
– Doanh nghiệp Nhà nước có hội đồng quản trị : hội đồng quản trị là cơ quan đại diện thay mặt trực tiếp chủ sở hữu nhà nước, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước nhà nước .- Doanh nghiệp Nhà nước không có hội đồng quản trị : giám đốc doanh nghiệp được nhà nước chỉ định hoặc thuê để điều hành quản lý hoạt động giải trí của doanh nghiệp .
(Theo Giáo trình Lý thuyết Quản trị kinh doanh, NXB Khoa học và Kỹ thuật)
Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường