Tuy nhiên chúng ta thường chỉ nghe kể về cây xà nu trong các tài liệu, ít ai biết được rõ cây Xà nu là cây gì ? Chúng có đặc điểm ra sao ? Phát triển như thế nào ?  Chúng ta cùng WikiHow Việt Nam theo dõi bài viết sau nhé.

Tìm hiểu cây xà nu

Cây xà nu là cây gì

Thật ra Tên gọi làng Xô Man và cây xà nu trong truyện ngắn Rừng xà nu đều là những hình tượng do tác giả Nguyễn Trung Thành hư cấu ra, chứ không có trong thực tiễn. Theo nhiều thông tin cho biết làng Xô Man ngoài đời thực đó là làng của người Giẻ Triêng ( Giẻ Chiêng ). Ngôi làng này có tên là Xốp Nghét của xã Xốp, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum lúc bấy giờ .

Còn cây xà nu còn được biết đến là cây thông 3 lá. Cây Thông có hai loại, thông 3 lá và thông 2 lá. Thông hai lá chính là loại thông lấy nhựa, nó có thể cho 6 kg nhựa/cây/năm. Từ nhựa ấy người ta làm ra colophan, còn gọi là tùng hương và dầu thông. Loại dầu này người ta hay dùng để quang nón cho bóng.

Đặc điểm cây xà nu

Đây Là cây gỗ lớn cao 30-40 m, thân thẳng tròn, có vỏ màu nâu xám, nứt dọc rãnh sâu, nhựa ít nhưng có mùi hắc. Lá cây thường có màu xanh ngọc, lá cứng, hình kim. Lá thường dài 20-25 cm thường đính 3 lá trên một đầu cành ngắn .
Đầu cành ngắn có đính lá có độ dài khoảng chừng 1,5 cm, đính cách vòng xoắn ốc trên cành lớn. Tán cây hình trứng rộng. .
Nón có hình trứng, Nón đơn tính cùng gốc, nón cái thường chín trong 2 năm, khi chín hóa gỗ. Mỗi nón thường có size : cao 5 – 9 cm, rộng 4 – 5 cm. Cuống lá thường cong, có chiều dài 1,5 cm .
Lá bắc thường không tăng trưởng, Lá noãn tăng trưởng thành vảy. Mỗi vảy có chứa 2 hạt, hạt thông có cánh. Mặt vảy dạng hình thoi, có gờ ngang nổi rõ, có rốn vảy hơi lồi ra .

Xà nu là cây gì – Tìm hiểu về xà nu

Nhựa cây rất ít, thông ba lá đa phần để lấy gỗ vì gỗ nó nhẹ. Ngày xưa nó thông dụng là được dùng làm vỏ thùng đạn. Đa phần người dân tộc bản địa ở những vùng núi Tây Nguyên chỉ khai thác nhựa cây để thắp sáng. Họ tước lấy những mảnh nhựa, đốt thay đèn. Và điều ấy lý giải tại sao da người Giẻ Triêng luôn ám khói .
Những người đến đây về còn miêu tả khi tất cả chúng ta chỉ ngủ một đêm ở làng. Sáng hôm sau dậy sẽ thấy lỗ mũi, vành tai, những nếp nhăn, những góc khuất … đều bám đầy muội nhựa thông. Họ còn cho biết, ở đây, những dân tộc thiểu số không sử dụng gỗ cây xà nu để làm nhà hoặc làm củi. Không những vậy ở đây người ta gọi cây thông ba lá này là xà nu, mà nó lại là loong rúh kia ”. Nhiều người mới đến nghe có vẻ như lạ và không hiểu đó là cây gì. Như vậy hoàn toàn có thể đánh giá và nhận định ngay cả tên gọi xà nu cũng là của nhà văn khai sinh cho nó …

Nơi phân bố chủ yếu của cây xà nu

Cây thông ba lá là loại cây Ưa đất tốt, khí hậu mát có nhiều sương mù. Cây thường phân bổ ở độ cao trên 900 m. Trên quốc tế hoàn toàn có thể thấy thông ba lá phân chia ở Ấn Độ ( Assam ). Nam Trung Quốc ( Vân Nam, cực đông nam Tây Tạng, nam Tứ Xuyên ). Các nước trong khu vực đông Nam Á ..
Cây thông ba lá cũng là loài cây xanh quan trọng tại 1 số ít nơi khác trên quốc tế. Như tại miền nam châu Phi và Nam Mỹ. Ở Nước Ta, 90 % diện tích quy hoạnh thông ba lá được phân bổ ở cao nguyên Langbian. Chúng mọc ở độ cao từ 1.000 đến 1.800 m. Tuy nhiên, loài thông này cũng mọc được ở độ cao thấp hơn từ 800 đến 1.000 m trên cao nguyên Di Linh .
Loại thông 3 lá này được cho là loài thông có diện tích quy hoạnh lớn nhất tại nước ta lúc bấy giờ. Thông 3 lá được phát hiện đa phần ở những tỉnh như Hà Giang, Sơn La, Gia Lai …

Cách trồng và chăm sóc thông ba lá

Chọn hạt Giống 

Cây giống mẹ lấy giống được tuyển chọn từ rừng giống hoặc vườn giống có nguồn gốc Lâm Đồng. Cây giống mẹ tăng trưởng từ hạt thì hoàn toàn có thể lấy hạt giống từ 20 tuổi trở lên. Cây giống mẹ tăng trưởng từ cây ghép thì hoàn toàn có thể lấy hạt giống sau 7 năm tuổi. Để cây hoàn toàn có thể tăng trưởng tốt cần chọn giống ở nơi uy tín rõ ràng, có giấy kiểm định chất lượng hạt giống xà nu .
Theo người dân ở vùng núi Tây nguyên san sẻ, từ tháng 11 đến tháng 2 của năm sau là thời hạn thu hoạch quả. Lúc này vỏ quả đã chuyển từ màu xanh sang vàng mơ hay cánh gián. Bạn nên dùng cù lèo và trèo lên cây để móc quả chín, tuyệt đối không được bẻ và chặt cành .
Quả thu về được ủ đống 2-3 ngày cho quả chín đều sau đó phơi trên sàn. Để dưới nắng nhẹ 3-5 nắng để tách lấy hết hạt. Sau đó hong khô hạt nơi râm mát 2-3 ngày và sàng lọc bỏ ra hết bụi và tạp vật. Hạt giống phải được bảo vệ những thông số kỹ thuật theo tiêu chuẩn. Đạt tỷ suất 14-17 g / 1000 hạt ( hoặc 60000 – 70000 hạt / kg ) .

Hạt giống cây xà nu

Hạt sau khi thu hái về và chế biến xong, tốt nhất nên đem gieo ngay. Trước tiên ngâm hạt vào dung dịch thuốc tím 0,1 % ( 1 g thuốc / lít nước ) trong 15 phút, vớt ra để ráo nước. Tiếp theo ngâm hạt vào nước ấm ( 40-50 oC ) trong 24 giờ, rồi vớt bỏ những hạt nổi và rửa lại nước sạch .
Phơi hạt cho ráo nước bằng cách rải mỏng mảnh hạt trên nia và phơi dưới nắng nhẹ. Hạt sau khi đã ráo nước nên cho vào túi vải ( mỗi túi nên để 3 kg ) để nơi thoáng mát. Hàng ngày rửa chua 1 lần bằng nước ấm 30 oC, phơi hạt khô lại ủ tiếp .
Ở những nơi nhiệt độ thấp, hoàn toàn có thể dùng đèn điện để ủ giúp hạt sẽ nứt nanh và nhú mầm sau 5-7 ngày. Đem gieo vào bầu hoặc gieo trên luống. Nếu cần dữ gìn và bảo vệ phải cất hạt trong chai, lọ hoặc thùng gỗ có chất hút ẩm và để nơi khô ráo thoáng mát. Độ ẩm để bảo quản hạt từ 7-8 %. Tối đa là 2 năm .

Gieo hạt vào bầu (tum)

Trước khi gieo 1 buổi nên tưới cho bầu ẩm, chọc 1 lỗ sâu 0.6 – 0.8 cm. Rồi cho 1-2 hạt đã nứt nanh vào lỗ và lấp kín hạt. tưới lại bằng vòi phun sương. Dùng rơm rạ hoặc lá thông đã khử trùng bằng thuốc tím 0,1 % bao trùm mặt bầu và dỡ bỏ khi hạt khởi đầu nhú khỏi mặt đất .

Gieo hạt trên luống

Đất sẵn sàng chuẩn bị lên luống là lớp đất thịt tơi xốp đã qua sàng lỗ 1 cm và trên mặt luống nên phủ một lớp cát nhỏ dày 5-8 cm. Luống gieo rộng 1 m, dài 5-10 m, cao 10-15 cm, nên để rãnh rộng 50-60 cm. Khi hạt nứt nanh trên 50 % hoàn toàn có thể gieo hạt trên luống bằng rãi đều hạt trên luống ( cư 1 kg gieo trên 3 mét vuông ) .
Cũng tương tự như như giao hạt vào bầu, tất cả chúng ta tưới và phủ đất trên hạt giống. Sau khoảng chừng thời hạn 5-7 ngày khi cây mầm cao khoảng chừng 5-6 cm thì đem cấy vào bầu .

Cấy cây mầm

Trước khi cấy, tất cả chúng ta nên tưới nước cho bầu đủ nhiệt độ, nên triển khai trước 1 buổi. Dùng que tre kích cỡ 5 mm chọc giữa bầu một lỗ nhỏ sâu hơn rễ cây mầm. sau đó đặt cây mầm sao cho cổ rễ dưới mặt bầu khoảng chừng 3 mm, dùng que ép chặt đất vào rễ cây mầm .
Nên tưới để cây mầm đủ ẩm và giúp cây giữ ẩm tiếp tục. Ở nơi có khí hậu nóng hoàn toàn có thể làm giàn che cao khoảng chừng 2 m có độ tàn che 0,5 – 0,7 m trong 1 tháng sau khi cấy hạt. sau 15-20 ngày kiểm kê cây mầm và cấy dặm bằng cây mầm dự trữ ( nên dự trữ 10 % cây mầm để cấy dặm )

Chăm sóc cây con

Mỗi ngày nên tưới 2 lần vào buổi sáng và chiều mát. 2 tháng đầu nên tưới 2 lần / ngày, tháng thứ 3 và 4 tưới 1 lần / ngày. Từ tháng thứ 5 đến khi xuất vườn tưới 2 ngày 1 lần. Không tưới quá nhiều gây úng. Mỗi tuần chỉ nên tưới phân cho cây 1 lần. Đều đặn cho đến khi thấy cây tăng trưởng. Ngay sau khi tưới phân phải tưới kỹ bằng nước lã để rửa lá .

Phòng bệnh trên cây xà nu

Để phòng trị bệnh trên cây xà nu, chúng ta nên phun thuốc Basurin. Loại thuốc này dùng để tiêu diệt các loại kiến, dế phá hoại.

Phun Benlat 0,2 – 0,5 % o với liều 0,3 lít / mét vuông, phun 2 tuần / lần trong tháng đầu để phòng bệnh lở cổ rễ .
Phun Boocđô 0,5 – 1 % với liều 1 lít / 4-6 mét vuông, phun 2 tuần / lần để phòng trừ bệnh rơm lá .

Trị sâu bệnh cây xà nu

Thường xuyên kiểm tra khi phát hiện có những loại động vật hoang dã như chuột, chim phá hoại. Bà con hoàn toàn có thể đặt bẫy xua đuổi, bảo vệ cây tăng trưởng tốt .
Khi cây có triệu chứng lở cổ rễ, bà con nên ngừng việc tưới nước cho cây. Sau đó thực thi phun thuốc Benlat 3 ngày / lần .
Khi cây bị rơm lá phải ngưng tưới nước và dùng Booc đô nồng độ 1 %, với liều1 lít / 4-6 mét vuông, phun mỗi tuần / 1 lần đến khi hết bệnh .
Khi phát hiện thông bị bệnh vàng còi không tăng trưởng tốt cần xăm bầu để tạo điều kiện kèm theo thông thoáng cho bầu và thấm nước tốt. Nên bổ trợ thêm một chút ít loại mùn cho cây. Rắc đều đất mùn lên mặt bầu sau đó tưới nước giữ ẩm cho cây tăng trưởng .

Tiêu chuẩn cây con đem trồng

Cây ươm được 6-8 tháng tuổi, cao khoảng chừng 15-20 cm, có đường kính cổ rễ trên 3 mm. Cây sinh trưởng thông thường, cây cứng khỏe, lá chuyển từ màu xanh lục sang màu xanh chuối non. Không bị nấm bệnh, không bị cụt ngọn, không bị vỡ bầu là đủ tiêu chuẩn .

Trồng và chăm sóc rừng

Tổng Phát thực bì tổng lực, đốn chặt hết hàng loạt cây bụi, dây leo. Cắt nhánh, băm thành đoạn ngắn vào tháng 1 và tháng 4. Đốt và dọn thực bì trước vào trước mùa mưa, trước khi trồng rừng từ 1-2 tháng. Không giải quyết và xử lý thực bì và trồng rừng ven khe suối trong khoanh vùng phạm vi tối thiểu là 10 m, kể từ lòng khe suối .
Trước tiên đào những hố kích cỡ 30×30 x30cm. Để riêng lớp đất mặt và lớp đất dưới ở 2 bên miệng hố, xong trước khi trồng 1 tháng. Sau đó hất lớp đất mặt vào hố và trộn đều với 50 g NPK ( theo tỷ suất 5 : 10 : 3 ). Hoặc 100 g lân rồi lấp hố cao hơn mặt đất tự nhiên 2-3 cm, xong trước khi trồng tối thiểu 7-15 ngày .
Nên trồng cây vào thời gian nắng nhẹ, râm mát hoặc hoàn toàn có thể mưa nhỏ sẽ tốt hơn. Dùng cuốc khơi hố rộng và sâu hơn bầu 1-2 cm ở giữa hố. Rạch nhẹ bỏ vỏ bầu và đặt cây con thẳng đứng vào giữa hố, tránh làm vỡ bầu. Dùng đất tơi ở bên ngoài lấp đầy hố, ép chặt đất xung quanh bầu. Vun thêm cho đất cao hơn mặt đất thông thường 2-3 cm. Chú ý cây đã rải ra hố phải trồng hết trong ngày .
Sau khi trồng được 20-30 ngày kiểm tra tỷ suất sống, nếu đạt dưới 85 % phải trồng dặm cây con theo pháp luật. Nếu đến vụ trồng năm sau tỷ suất sống chưa đạt 85 % thì phải liên tục trồng giặm bằng cây con của năm trước .

Chăm sóc rừng xà nu trồng 5 năm liền

Năm tiên phong chăm nom 1 lần vào mùa khô, gồm phát thực bì tổng lực và dọn cỏ xung quanh gốc. Từ Năm thứ 2 và 3 chăm nom mỗi năm 2 lần. Lần 1 gồm phát thực bì tổng lực, dọn cỏ theo hàng 1 m. Vun xới quanh gốc cây nửa đường kính 60 cm vào đầu mùa mưa. Lần 2 làm như lần 1, rồi gom đốt sạch giữa 2 hàng cây vào đầu mùa khô .
Năm thứ 4 chăm nom 2 lần, lần tiên phong bà con phát thực bì tổng lực. Lần này thường triển khai vào đầu mùa mưa. Lần 2 phát thực bì tổng lực, và dọn sạch cỏ. Năm thứ 5 thực thi phát thực bì tổng lực 1 lần, thường được diễn ra vào đầu mùa khô .

Bài viết về cây xà nu hay còn gọi cây thông ba lá trên đây hy vọng giúp bạn có nhiều thông tin về xà nu. Một loại cây gắn liền với hình ảnh mạnh mẽ trường tồn.

Rate this post

Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường