CH3CH2OH và CH3OCH3 đều có chúng công thức phân tử là C2H6O. Tuy nhiên, thứ tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử ra sao? Tại sao lại có sự khác biệt đó? Bài viết dưới đây sẽ trả lời thắc mắc trên một cách tường tận nhất.

Bạn đang xem: Công thức cấu tạo là gì, công thức cấu tạo hợp chất hữu cơ

CÔNG THỨC CẤU HỢP CHẤT HỮU CƠ

Bạn đang xem: Công thức cấu tạo là gì

A. LÝ THUYẾT CẦN NHỚ

1. Nội dung của thuyết cấu tạo hóa học

Ngay từ năm 18611861, Bút-lê-rốp đã đưa ra khái niệm cấu tạo hóa học và thuyết cấu tạo hóa học gồm những vấn đề chính sau :
– Trong phân tử hợp chất hữu cơ, những nguyên tử link với nhau theo đúng hóa trị và theo một thứ tự nhất định. Thứ tự link đó được gọi là cấu tạo hóa học. Sự đổi khác thứ tự link đó, tức là biến hóa cấu tạo hóa học, sẽ tạo ra hợp chất khác .
VD : Công thức phân tử C2H6O có hai công thức cấu tạo ( thứ tự link khác nhau ) ứng với 2 hợp chất sau :
1. H3C − O − CH3 : đimetyl ete, chất khí, không công dụng với Na .
2. H3C − CH2 − O − H : ancol etylic, chất lỏng, công dụng với Na giải phóng hiđro .
– Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon có hóa trị 4. Nguyên tử cacbon không những hoàn toàn có thể link với nguyên tử những nguyên tố khác mà còn link với nhau thành mạch cacbon
– Tính chất của những chất nhờ vào vào thành phần phân tử ( thực chất, số lượng những nguyên tử ) và cấu tạo hóa học ( thứ tự link những nguyên tử ) .
VD :
– Phụ thuộc thành phần phân tử : CH4 là chất khí dễ cháy, CCl4 là chất lỏng không cháy ; CH3Cl là chất khí không có công dụng gây mê, còn CHCl3 là chất lỏng có tính năng gây mê .
– Phụ thuộc cấu tạo hóa học : CH3CH2OH và CH3OCH3khác nhau cả về đặc thù hóa học .

2. Đồng đẳng, đồng phân

a) Đồng đẳng

Các hiđrocacbon trong dãy : CH4, C2H6, C3H8, C4H10, C5H12, …, CnH2n + 2 chất sau hơn chất trước một nhóm CH2 nhưng đều có đặc thù hóa học tựa như nhau .
Các ancol trongdãy : CH3OH, C2H5OH, C3H7OH, C4H9OH, …, CnH2n + 1OH cũng có thành phần hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng có đặc thù hóa học tựa như nhau .
* Khái niệm : Những hợp chất có thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng có đặc thù hóa học tựa như nhau là những chất đồng đẳng, chúng hợp thành dãy đồng đẳng. * Giải thích : Mặc dù những chất trong cùng dãy đồng đẳng có công thức phân tử khác nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng do chúng có cấu tạo hóa học tựa như nhau nên có đặc thù hóa học tựa như nhau .
Xem thêm : Bài viết 1 : Các mô hình F&B và Dịch Vụ Thương Mại ( service ) vận dụng

b) Đồng phân

Etanol và đimetyl ete là hai chất khác nhau ( có đặc thù khác nhau ) nhưng có cùng công thức phân tử là C2H6O. Metyl axetat ( CH3COOCH3 ), etyl fomiat ( HCOOC2H5 ) và axit propionic ( CH3CH2COOH là ba chất khác nhau nhưng có công thức phân tử là C3H6O2 .
* Khái niệm : Những hợp chất khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử là những chất đồng phân .
Xem thêm : Câu 1 : Hô Hấp Ở Cây Xanh Là Gì ? Đặc Điểm Quá Trình Hô Hấp Ở Cây Xanh ?
* Giải thích : Những chất đồng phân tuy có cùng công thức phân tử nhưng có cấu tạo hóa học khác nhau, ví dụ điển hình etanol có cấu tạo H3C − CH2 − O − H, còn đimetyl ete có cấu tạo H3C − O − CH3, vì thế chúng là những chất khác nhau, có đặc thù khác nhau .

3. Các loại công thức cấu tạo

Công thức cấu tạo trình diễn thứ tự và phương pháp link của những nguyên tử trong phân tử. Có cách viết
khai triển, thu gọn và thu gọn nhất .
Công thức cấu tạo khai triển : Viết toàn bộ những nguyên tử và những link giữa chúng .
Công thức cấu tạo thu gọn : Viết gộp nguyên tử cacbon và những nguyên tử khác link với nó thành từng nhóm .
Công thức cấu tạo thu gọn nhất : Chỉ viết những link và nhóm chức, đầu mút của những link chính là nhóm CHx với x bảo vệ hóa trị 4 ở C .

a) Thí dụ

Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL
b ) Kết luận
Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL
Butan − 1 − ol và đietylete có cùng công thức phân tử C4H10O nhưng do khác nhau về cấu tạo hóa học nên khác nhau về đặc thù vật lí và đặc thù hóa học .

Tham khảo thêm: Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

Vậy những hợp chất có cùng công thức phân tử nhưng có cấu tạo hóa học khác nhau gọi là những đồng phân cấu tạo .
Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

b) Kết luận

Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL
Những đồng phân khác nhau về thực chất nhóm chức gọi là đồng phân nhóm chức. Những đồng phân khác nhau về sự phân nhánh mạch cacbon gọi là đồng phân mạch cacbon. Những đồng phân khác nhau về vị trí nhóm chức gọi là đồng phân vị trí nhóm chức .
Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

B. BÀI TẬP CỦNG CỐ

Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

Bài 1. Hãy viết công thức cấu tạo của các chất có công thức phân tử sau :

Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL
CH3Br, CH4O, CH4, C2H6, C2H5Br .
Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL
Biết rằng brom có hoá trị I .
Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

Bài 2. Hãy viết công thức cấu tạo dạng mạch vòng ứng với các công thức phân tử sau : C3H6, C4H3, C5H10.

Tham khảo thêm : Bảo lãnh viện phí trực tiếp cùng FAMILY – FAMILY HOSPITAL

Bài 3. Phân tử hợp chất hữu cơ A có hai nguyên tố. Khi đốt cháy 3 gam chất A thu được 5,4 gam H2O. Hãy xác định công thức phân tử của A, biết khối lượng mol của A là 30 gam.

ĐÁP ÁN

Bài 1.

Bài 2.

Bài 3.

Tải về

Luyện Bài tập trắc nghiệm môn Hóa lớp 9 – Xem ngay

Tham khảo thêm : Tìm hiểu về SDLC – Software Development Life Cycle

Bạn thấy bài viết thế nào ?

Source: http://139.180.218.5
Category: Thuật ngữ đời thường