Doraemon là bộ manga và loạt anime Nhật Bản do Fujiko F. Fujio sáng tác từ năm 1969. Gần 20 năm kể từ khi ra mắt độc giả Việt Nam vào năm 1992 dưới hình thức truyện tranh, Doraemon đã có những tác động văn hóa nhất định trong xã hội Việt Nam.

Manga

Doraemon được Nhà xuất bản Kim Đồng xuất bản lần đầu tiên từ cuối năm 1992 (với tham khảo từ bản tiếng Thái), khi chưa được phép của tác giả. Ngày 11/12/1992 được coi là “ngày sinh” của Doraemon tại Việt Nam.[1] Bộ sách lập tức thành sự kiện của ngành xuất bản Việt Nam năm 1992 khi chỉ sau một tuần, bốn tập truyện Doraemon (mỗi tập 108 trang) đã bán hết 40.000 bản.[2] Năm 1996 Nhà xuất bản Kim Đồng chính thức thương lượng được bản quyền của Doraemon từ Nhà xuất bản Shogakukan, toàn bộ phần tiền bản quyền trong giai đoạn 1992-1996 được tác giả Fujimoto đồng ý chuyển vào một quỹ có tên Quỹ học bổng Doraemon[1]. Tính cho đến năm 2006 đã có khoảng 40 triệu[3] đến 50 triệu bản[4] Doraemon được phát hành tại Việt Nam, một kỉ lục về xuất bản của truyện tranh nước ngoài tại thị trường Việt Nam[3]. Tại Việt Nam, nhà xuất bản Kim Đồng là nhà xuất bản duy nhất được chuyển nhượng bản quyền, phát hành bản tiếng Việt tất cả các phiên bản của Doraemon.

Trong phiên bản truyện tại Việt Nam, tên các nhân vật được “Việt hóa” một phần,[5] và được gắn các biệt danh Mèo ú Đôrêmon, Nôbita hậu đậu, Chaien lồi rốn hay Xêkô mỏ nhọn.[6] Một chuyên mục nhỏ ở cuối truyện mang tên “Văn phòng Đôrêmon” xuất hiện từ tập 16[1], thông qua “Thông tấn xã Nôbita” tương tác với độc giả. Bộ truyện cũ được cho là đã bỏ qua nhiều chi tiết, một số chỗ dịch chưa chuẩn xác.[5] Theo công ước Bern, Nhà xuất bản Kim Đồng đã ngưng việc xuất bản đầu sách có tựa đề Đôrêmon và thay thế bằng phiên bản mới mang tên Doraemon phát hành lần đầu vào ngày 29/05/2010, trong đó tên các nhân vật được phiên âm rōmaji, đọc từ phải sang trái như phiên bản tại Nhật, nội dung truyện cũng được dịch sát hơn.[6][7] Nhà xuất bản Kim Đồng cũng cho ra nhiều phiên bản Doraemon khác nhau.

Tên nhân vật trong Doraemon ở Việt Nam trước Công ước Bern ( 2010 )

Anime

Một số tập phim ngắn trong quy trình tiến độ 1979 – 2005 đã được ra đời tại Việt Nam từ rất sớm dưới dạng băng VHS gồm có những bản phát hành của Fafilm Việt Nam, Hãng Phim Trẻ và Phương Nam Film trong thập niên 1990. Riêng bản Fafilm Việt Nam tên những nhân vật được dịch dưới dạng Hán Việt còn những bản khác dưới sự tham chiếu từ bản dịch truyện NXB Kim Đồng. Bản phát hành của Fafilm Việt Nam và Hãng phim trẻ là phiên bản lồng tiếng Việt còn bản phát hành của Phương Nam Film là thuyết minh. Các tập cũng đã được phát sóng trên truyền hình từ đầu thập niên 2000 trên kênh VTV1 [ 8 ] và VTC1. Đến năm 2010, loạt phim trở lại Việt Nam trên sóng kênh truyền hình HTV3 với 52 buổi phát sóng [ 9 ] Các tập tiếp theo được ra đời trong năm năm trước – năm ngoái. Cuối năm năm ngoái, kênh HTV3 kết thúc loạt phim 1979 và chuyển sang loạt phim 2005. Hai năm sau đó, những tập này được POPS Worldwide mua bản quyền phát hành trên nền tảng kỹ thuật số .

Từ 2010 – nay

Tổng quan

Danh sách tập

• Mùa 1
• Mùa 2
• Mùa 3
• Mùa 4
• Mùa 5
• Mùa 6
• Mùa 7
• Mùa 8
• Mùa 9
• Mùa 10

Diễn viên lồng tiếng

Đội ngũ lồng tiếng xê-ri anime Doraemon trên HTV3 từ 2010 gồm có Doraemon do Thùy Tiên lồng tiếng, Anh Tuấn vai Nobita, Ngọc Châu vai Shizuka, Quốc Tín vai Jaian, Minh Vũ vai Suneo, Minh Chuyên vai mẹ Nobita… Từ 2014, vai Jaian của Quốc Tín được chuyển qua Thiện Trung lồng tiếng, Vai mẹ của Nobita của Minh Chuyên được chuyển qua cho Ngọc Quyên đảm nhận. Năm sau, kênh thay đổi diễn viên lồng tiếng của Nobita và Shizuka từ Anh Tuấn và Ngọc Châu sang Hoàng Khuyết và Ái Phương. Giọng mẹ Nobita do Ngọc Quyên thay thế trước đó không lâu sau chuyển thành Hoài Thương và cuối cùng là chuyển qua Thu Hiền lồng tiếng từ tháng 7, 2017. Các nhân vật khác đã thay đổi diễn viên lồng tiếng rất nhiều lần kể từ mùa 2 phát sóng cuối năm 2014.

Phim điện ảnh

Một số phim điện ảnh đã được Phương Nam Film và Hãng Phim Trẻ phát hành dưới dạng băng đĩa từ cuối thập 1990 và đầu thập niên 2000. Với nhiệm vụ Đại sứ của Doraemon, các bộ phim dài sẽ đến với khán giả Việt Nam, phim Doraemon: Chú khủng long của Nobita/2006 được công chiếu lần đầu tiên tại Trung tâm chiếu phim quốc gia (Hà Nội) ngày 11 tháng 10 năm 2008,[10] Vào năm 2009-2010, một số phim cũng được phát sóng trên kênh VTC11 của Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC dưới dạng thuyết minh tiếng Việt. Từ cuối tháng 12 năm 2012, hàng loạt phim điện ảnh trong nhượng quyền thương hiệu Doraemon đã được kênh truyền hình HTV3 mua bản quyền phát sóng và lồng tiếng Việt chủ yếu là các tác phẩm ra mắt từ năm 1990. Năm tiếp theo, loạt phim điện ảnh chính thức được Megastar (nay là CJ CGV) mang về chiếu trên màn ảnh rộng bắt đầu từ phim Doraemon: Nobita và viện bảo tàng bảo bối. Riêng với phim Stand by me Doraemon được trình chiếu rạp vào 12 tháng 12, 2014 và sau đó được phát lại trên nhiều kênh truyền hình khác nhau như K+ NS, SeeTV, HTV3, VTV9 & VTV8 cũng như được nhiều đơn vị phát hành trên nền tảng kỹ thuật số bao gồm: Netflix, VivoTV và VieOn. Diễn viên lồng tiếng trong bản điện ảnh có sự nương theo bản truyền hình trên HTV3 chỉ khác biệt ở phim Nobita thám hiểm vùng đất mới và Stand by me Doraemon nhân vật Jaian do diễn viên lồng tiếng Tiến Đạt đảm nhiệm thay vì Thiện Trung trong bản anime truyền hình trên HTV3. Từ 2020, giọng mẹ Nobita trở lại với diễn viên lồng tiếng Minh Chuyên trong phim Doraemon: Nobita và những bạn khủng long mới và Stand by me Doraemon 2 trong khi bản truyền hình vẫn là Thu Hiền lồng tiếng mẹ Nobita.

Ảnh hưởng

Tại đại hội phát hành sách 1993, Bộ Văn hóa đã đánh giá việc ra bộ sách Đôrêmon là sự kiện chấn động đối với việc lành mạnh hóa thị hiếu của thiếu nhi, cả thanh niên và người lớn.[1] Bộ truyện đã để lại dấu ấn trong lòng nhiều thế hệ độc giả. Doraemon cũng xuất hiện trong nhiều hoạt động văn hóa[26][27], nhân vật Doraemon cũng là Đại sứ văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Tác giả Fujiko F. Fujio được Bộ văn hóa thông tin Việt Nam trao tặng huy chương “Chiến sĩ văn hóa” vào năm 1996 do đã đóng góp vào công tác giáo dục trẻ em qua truyện Doraemon.[28]

Quỹ học bổng Doraemon, còn gọi là quỹ tương hỗ giáo dục trẻ Việt Nam do ông Nguyễn Thắng Vu và tác giả Fujiko Fujio sáng lập năm 1996, với số tiền khởi đầu là 1 tỉ đồng, từ số tiền bản quyền ( do chính tác giả Fujimoto Hiroshi trao tặng ) và một phần doanh thu từ việc phát hành bộ truyện, nhà xuất bản Kim Đồng [ 4 ]. Quỹ Doraemon liên tục được bổ trợ hằng năm từ doanh thu của việc xuất bản Doraemon. Đến năm 2010, tổng số vốn của quỹ lên đến 4 tỷ đồng, quỹ này đã trao trên 6000 suất học bổng cho những học viên nghèo trên khắp Việt Nam. [ 5 ]

Đầu năm 2011, phong trào chế truyện Doraemon nở rộ trên cộng đồng mạng Việt Nam.[29][30][31] Nhiều hội chế truyện trên các mạng xã hội, các diễn đàn được thành lập, các cuộc thi chế được tổ chức. Nội dung của các truyện chế xoay quanh nhiều vấn đề mang tính thời sự, những quan điểm của giới trẻ dưới góc nhìn hóm hỉnh[30]. Nhiều video clip âm nhạc chế truyện Doraemon cũng lần lượt xuất hiện và được gọi là Doraemon Music Video[32].

Khoảng tháng 9, 2012, công ti Ajinomoto Việt Nam đã lấy hình ảnh Doraemon vào quảng cáo sản phẩm Aji-Mayo của công ti này. Vào ngày 7 tháng 12, 2012 lễ hội “Doraemon và những người bạn” đã diễn ra tại Thảo Cầm Viên, Thành phố Hồ Chí Minh do Nhà Xuất bản Kim Đồng để kỷ niệm 20 “Mèo ú đến Việt Nam” thu hút hàng ngàn du khách thập phương đến với lễ hội [33]

Ngày 14 tháng 2, 2014, Bích Phương cho ra mắt MV Mình yêu nhau đi của Tiên Cookie nhân dịp Valentine.Nội dung video ca nhạc xoay quanh mối tình giữa cặp đôi có ngoại hình đối lập qua trung gian là những cuốn manga Doraemon bởi cả hai đều có cùng sở thích. Nội dung này được các bạn trẻ gọi là Mối tình Doraemon [34].
Từ ngày 31 tháng 5, 2014 đến ngày 10 tháng 8, 2014 AEONMALL tổ chức sự kiện “Doraemon và vương quốc trên mây” tại AEONMALL Tân Phú Celadon với nhiều hoạt động giải trí, trưng bày đồ vật thú vị [35]

Ngày 22 tháng 6, năm trước nhóm The 5050 cho ra đời clip ” Doraemon Việt Nam ] ] và sau hai ngày thi hút tới 130.000 nghìn lượt xem trên Youtube và gây sốt [ 36 ]. Đồng thời trước đó 4 tháng một nhóm bạn trẻ khác đã làm phim ” Doraemon người đóng ” cũng gây sốt [ 37 ]

Doraemon và Dếrôbốt Nhân tài ảo thuật

” Dếrôbốt Nhân tài ảo thuật ” là một loạt truyện tranh Việt Nam được xuất bản bởi Công ty Phan Thị. Tuy nhiên từ khi loạt truyện này được ra mắt ( chưa phát hành ) thì bị ” Nghi án đạo truyện Doraemon ” do sự giống nhau đến ” lộ liễu ” khiến nhiều fan hâm mộ Doraemon bức xúc [ 38 ]. Ngay sau khi truyện này phát hành ngày 20 tháng 2, năm trước thì mối không tin này càng tăng khi nhân vật, bảo vật trong ” DếRôbốt-Nhân tài ảo thuật ” được chỉnh sửa, thêm thắt từ ” Doraemon ” [ 39 ]. Sau đó nhóm tác giả này đã thừa nhận rằng đã học hỏi từ ” Doraemon ” nhưng trên nguyên lí ” Innovation ” và đã gặp một trào lưu phản đối trên những forum, mạng xã hội [ 40 ]

Chú thích

Ghi chú

Source: http://139.180.218.5
Category: tản mạn