Dạy hát sao cho hiệu quả

Trao đổi về yếu tố này, cô Trần Thị Kim Oanh, nguyên là giáo viên nhạc họa của Trường trung học cơ sở Nguyễn Khuyến ( Hà Nam ) san sẻ : Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng về nghệ thuật và thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, sức khỏe thể chất của học viên ( HS ) tiểu học. Các tiết học đều có hoạt động giải trí ca hát. Dạy hát rất quen thuộc với giáo viên ( GV ), nhưng dạy những em học viên lớp 1 thầy cô cần quan tâm những yếu tố sau :
Thứ nhất, bước đọc lời ca, GV cần đọc mẫu từng câu ngắn để HS đọc theo, vì những em chưa tự đọc được và lý giải ý nghĩa một số ít từ ngữ “ khó ” giúp HS hiểu nội dung bài hát .

Thứ hai, khi tập hát từng câu, GV cần kết hợp giữa việc hát mẫu và đàn giai điệu. Việc nghe hát mẫu sẽ giúp HS nhận biết được cách phát âm, cách lấy hơi và sự biểu cảm phù hợp, còn việc nghe đàn giai điệu sẽ hỗ trợ HS hát đúng nhạc. Những bài dân ca có nhiều tiếng hát luyến láy thì GV nên hát mẫu nhiều hơn.

Trong tiết nhạc, giáo viên rèn luyện theo từng câu hát ngắn để tương thích với hơi thở, và hướng dẫn những em biết cách lấy hơi, không để HS hát quá nhiều lần mà cho những nhóm tập luân phiên. GV không nên đưa bản nhạc vào giáo án điện tử bởi những em chưa có năng lực quan sát nốt nhạc, chỉ đưa riêng lời ca vào giáo án điện tử là thích hợp .
Với kinh nghiệm tay nghề nhiều năm gắn bó với nghề, anh Lê Tuấn ( Viện KHGD Việt Nam ) cho biết : “ Dạy nhạc cụ âm nhạc của những thầy cô giáo trên lớp sẽ giúp cho những em HS được rèn luyện về nhịp điệu. Tuy nhiên với HS lớp 1, chỉ cần hướng dẫn cách sử dụng 1 số ít nhạc cụ gõ đơn thuần, học cách chơi body toàn thân percussion và ứng dụng đệm cho bài hát đã học ” .
GV cần hướng dẫn HS chơi nhạc cụ đúng tư thế và đúng cách. Ví dụ dùng trống nhỏ, HS sẽ cầm quai trống bằng tay trái, cầm dùi và gõ bằng tay phải. Cách cầm và gõ trai-en-gô cũng tương tự như. Dùng tem-bơ-rin thì cầm bằng tay trái, vỗ vào mặt trống bằng bàn tay phải. Nhưng nếu HS chơi song loan thì chỉ sử dụng bằng tay phải .

GV cần hướng dẫn HS chơi body percussion, là cách sử dụng cơ thể như một loại nhạc cụ tạo ra tiết tấu. Nên hướng dẫn HS lớp 1 tập ba động tác đơn giản là: Vỗ tay, vỗ tay xuống đùi, giậm chân. Đây là biện pháp hiệu quả để giáo viên nhạc tạo hứng thú, rèn luyện và nâng cao kĩ năng nhịp điệu cho HS khi đến với âm nhạc. GV cần đưa ra chỉ dẫn rõ ràng, súc tích. Việc này sẽ tiết kiệm được thời gian và tập trung vào nhiệm vụ trọng tâm. GV không cần dài dòng, có thể đưa ra những mẫu hoạt động cơ bản để cho HS nắm được yêu cầu và hoàn thành nhiệm vụ nhanh nhất.


Ảnh minh hoạ/INT.

Hướng dẫn HS biết cách đọc nhạc

Để tiết học đạt hiệu suất cao cao, GV cần dành khoảng chừng 2/3 thời hạn để hướng dẫn HS rèn luyện tiết tấu bằng nhạc cụ gõ và chơi body toàn thân percussion. Sau đó, dành khoảng chừng 1/3 thời hạn còn lại để ứng dụng đệm cho bài hát với nhịp độ không quá nhanh hoặc quá chậm, mà phải tương ứng với nhịp độ của bài hát. GV hướng dẫn HS chơi nhạc cụ đệm như mở nhạc bài hát để HS đệm theo ; GV hát để HS đệm ; tổ 1 hát còn tổ 2 đệm ; HS vừa hát vừa tự đệm nhạc cụ, …
Trong quy trình dạy âm nhạc cho HS lớp 1, việc hướng dẫn những em nghe nhạc sẽ giúp HS nâng cao năng lượng cảm thụ âm nhạc tốt hơn. Tuy nhiên để việc nghe và cảm thụ âm nhạc của HS đạt được hiệu suất cao cao thì GV cần chú ý quan tâm 1 số ít yếu tố sau :

Trước hết, GV nên chọn bản nhạc với độ dài khoảng 2-3 phút, nên cho HS nghe nhạc bằng hình thức xem video khoảng 2-3 lần, kết hợp với hoạt động khác như: Trả lời câu hỏi ngắn, chơi trò chơi, vận động, nhảy múa, dùng nhạc cụ gõ đệm theo bản nhạc…vv.

Đặc thù của môn Âm nhạc là GV hướng dẫn HS cách đọc nhạc sẽ giúp những em làm quen với những nốt nhạc và cao độ của chúng. Song, GV nên hướng dẫn HS tập đọc những nét nhạc đơn thuần, ví dụ học kì I đọc 2-3 nốt, học kì II hoàn toàn có thể đọc 4-5 nốt nhạc. Theo kinh nghiệm tay nghề của nhiều thày cô, GV nên khởi đầu rèn luyện cho HS từ quãng dễ đọc ( Mi-Son ), và đặc biệt quan trọng là nên vận dụng chiêu thức đọc nhạc theo kí hiệu bàn tay .
Việc đọc nhạc theo kí hiệu bàn tay ( tiếng Anh : reading music with hand signs ) là chiêu thức đọc nhạc mà những nốt nhạc được kí hiệu bằng những tư thế khác nhau của bàn tay, nhằm mục đích “ đơn giản hóa ” việc đọc nhạc cho mọi đối tượng người dùng. Phương pháp này rất hiệu suất cao so với những người mới làm quen việc đọc nhạc .
“ Đọc nhạc theo kí hiệu bàn tay vui hơn, dễ hơn so với đọc nhạc theo kí hiệu ghi nhạc, bởi HS được đọc nhạc tích hợp hoạt động khung hình, tư thế tự do hơn ; HS được trợ giúp về mặt trực quan, dễ cảm nhận đối sánh tương quan về cao độ, ví dụ khi HS đọc nốt Son thì bàn tay đưa lên cao hơn so với nốt Mi ; HS được đọc nhạc như game show ; HS hoàn toàn có thể phát minh sáng tạo bài đọc nhạc, ví dụ một bạn xung phong lên bảng làm kí hiệu để cả lớp đọc nhạc ( có sự hướng dẫn, tương hỗ của GV ) ; HS không bị quá tải về nội dung, do GV được dữ thế chủ động lựa chọn bài tập tương thích ”, ông Lê Tuấn cho biết thêm .

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *